Από την Αλεξάνδρα Γωγούση- Σκανδάλη
Στις 8 Μαρτίου 1857 οι υφάντριες και οι ράφτρες της Νέας Υόρκης ξεσηκώθηκαν, απαιτώντας να εργάζονται μόνον 10 ώρες την ημέρα, όπως οι άνδρες συνάδελφοί τους και όχι 16 εξαντλητικές ώρες, όπως μέχρι τότε γινόταν. Ζήτησαν ακόμη να...
παίρνουν το ίδιο μεροκάματο με τους άνδρες.
Την εξέγερση αυτή, κατέστειλε με βία και αίμα, η αστυνομία, που κλήθηκε να λύσει το θέμα. 120 χρόνια μετά, το 1977, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιερώθηκε η 8η Μαρτίου ως “Ημέρα για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή ειρήνη”.
Έκτοτε και ιδίως τα τελευταία χρόνια, την ημέρα αυτή, έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε γυναικοπαρέες, να διασκεδάζουν, πιο έντονα από άλλες ημέρες, σε καφέ, μπαράκια, ταβερνάκια, ακόμη και σε νυχτερινά μαγαζιά.
Κι ύστερα, την άλλη μέρα, η γυναίκα ξαναγυρίζει στον πολλαπλό της ρόλο: Στο σούπερ μάρκετ, το διάβασμα των παιδιών, τις κοινωνικές εκδηλώσεις, το μαγείρεμα, το συμμάζεμα, την ηρεμία στο σπίτι, τη δουλειά, το σέρβις του αυτοκινήτου, τον υδραυλικό, το γιατρό, τα φροντιστήρια των παιδιών, το γυμναστήριο, τα συζυγικά της καθήκοντα, την αγορά και τόσα άλλα που θα γέμιζαν σελίδες ολόκληρες.
Φυσικά δε μιλάμε για τη γυναίκα των αναπτυσσόμενων χωρών: εκεί το σενάριο είναι διαφορετικό. Εκεί, η βία σε βάρος των γυναικών είναι δεδομένη Και η ανισότητα επίσης. Η εργασία, η παιδεία ακόμη και η διάθεση του εαυτού της γυναίκας, δεν είναι αυτονόητα. Αλλά και στις λεγόμενες “πολιτισμένες” χώρες συχνά η θέση της γυναίκας είναι πολύ χαμηλά: η παράνομη διακίνηση γυναικών, το γνωστό “trafficking” δίνει και παίρνει στην εποχή μας.
Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, λοιπόν. Πετύχαμε πολλά, δεν μπορώ να πω. Όμως πολλές φορές αναρωτιέμαι: μήπως το παρακάναμε; Μήπως αναλάβαμε περισσότερες ευθύνες από όσες μας αναλογούν; Μήπως αυτή η “απελευθέρωσή” μας, τελικά είναι εις βάρος μας; Φυσικά, δεν αμφισβητώ ότι η κοινωνική και πολιτική χειραφέτησή μας ήταν απαραίτητη. Όμως από εκεί και πέρα, αισθάνομαι ότι στην υπόθεση γινόμαστε, ποια λίγο, ποια πολύ και λίγο ...θύματα.
Ας πούμε: αρρωσταίνει το 5χρονο παιδάκι σας, την ώρα που ετοιμάζεστε για τη δουλειά. Ποιος από τους δυο γονείς θα μείνει σπίτι να περιμένει το γιατρό; Φυσικά η μαμά, αυτήν εξάλλου ζητάει το παιδί. Ο πατέρας, ανενόχλητος, ξεκινάει τη μέρα του. Η μάνα, με δύο ακουστικά στο αφτί, ένα στο δεξί, ένα στο αριστερό, προσπαθεί να συντονίσει το γραφείο, τους πελάτες, το προσωπικό, τους συναδέλφους, τους υπαλλήλους, να ...απολογηθεί στο αφεντικό. Πρέπει να βρει κάποια φίλη να κρατήσει για λίγο το παιδί, ώστε αυτή (η μάνα) να βγει να αγοράσει τα φάρμακα, να ψωνίσει για να μαγειρέψει, να ξαναγυρίσει να είναι στο προσκεφάλι του παιδιού...
Πρέπει να ακυρώσει το απογευματινό κομμωτήριο (γιατί όλοι θέλουν να τη βλέπουν περιποιημένη και χτενισμένη), να ακυρώσει την καθηγήτρια των αγγλικών του παιδιού, να μην πάει η ίδια στο γυμναστήριο, να μη βγει στην αγορά να πάρει το δώρο γάμου της Κυριακής, πρέπει να βγάλει βόλτα το σκύλο, αφήνοντας για λίγο το παιδί στο σύζυγο και αφού γυρίσει, να τα ακούσει και απ' το σύζυγο που του “φόρτωσε” το παιδί, να μαγειρέψει δύο φαγητά: άλλο για το παιδί, άλλο για τους υπόλοιπους και να κάνει ένα σωρό άλλα πράγματα, για τα οποία από την κοινωνία μας, θεωρείται μόνη αρμόδια να τα κάνει. Μερικές φορές ζηλεύω τις φίλες μου που δεν δουλεύουν. Άλλες φορές, όχι. Και καταλήγω στο αρχαίο απόφθεγμα: Μέτρον άριστον. Ίσως αυτή να είναι η λύση.
Στην εποχή μας, οι γυναίκες το παρακάναμε. Τα πήραμε όλα πάνω μας. Ακόμη και καθαρά ανδρικές θέσεις διεκδικήσαμε: γυναίκες στο στρατό, γυναίκες στην αστυνομία, γυναίκες στην πυγμαχία, γυναίκες οδηγοί νταλίκας... Έεεεεεεεεε, πού το πάμε; Από τη φύση μας δεν είμαστε προορισμένες για τέτοιες δουλειές. Από τη φύση μας η θέση μας είναι και κάποιες ώρες στο σπίτι, με το σύζυγο και τα παιδιά. Χωρίς τα νεύρα της δουλειάς, χωρίς υστερίες, με υπομονή, με αγάπη, με ηρεμία. Συναισθήματα, που δυστυχώς λόγω των πολλαπλών ρόλων που αναλάβαμε, έγιναν πολυτέλεια. Αντικαταθλιπτικά χαπάκια και ψυχολόγοι-σύμβουλοι, είναι καθημερινό φαινόμενο.
Τα διαζύγια υπερβολικά πολλά. Τα προβλήματα που δημιουργούνται από αυτά, κυρίως στα παιδιά, ασήκωτα. Κερδίσαμε όμως την οικονομική μας ανεξαρτησία: για να πληρώνουμε όλους τους παραπάνω. Καμιά φορά, για να πληρώνουμε και ...διατροφή στο σύζυγο. Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας: Γυναίκες, ΗΡΕΜΗΣΤΕ!
Ας ξαναγυρίσουμε στο ρόλο μας! Να εργαζόμαστε, να διασκεδάζουμε, να ταξιδεύουμε. Με μέτρο. Τα πολλά καθήκοντα βλάπτουν και εμάς και τους γύρω μας. Η κοινωνία μας διαλύεται. Το βλέπουμε, το νιώθουμε καθημερινά, το ακούτε στις τηλεοράσεις (εμείς, στο σπίτι μας, ευτυχώς ζούμε χωρίς τηλεόραση). Το διαβάζουμε στις εφημερίδες. Εκεί που γράφουν και πολλές γυναίκες. Και που μετά τρέχουν για ένα δεύτερο μεροκάματο στο ραδιόφωνο.
Και το βράδυ πηγαίνουν στην πρεμιέρα ενός θεατρικού έργου, για συνέντευξη. Κι ύστερα βγαίνουν με τους συντελεστές του έργου για να διασκεδάσουν. Εν τω μεταξύ, μιλούν στο τηλέφωνο και με τους ηλικιωμένους και πιο απαιτητικούς πλέον γονείς, που αισθανόμενοι το “αφύσικο” της υπόθεσης, γκρινιάζουν, για να τις συνεφέρουν. Κι όταν, οι δύστυχες αυτές εργαζόμενες γυναίκες, γυρίζουν, ξημερώματα πια στο σπίτι,τα παιδιά είναι ακόμη στο ίντερνετ, ο σύζυγος εκνευρισμένος, με την τηλεόραση ανοιχτή κι αφού έχει ακούσει όλες τις τραγικές ειδήσεις του 24ώρου, ψάχνει αφορμή για καβγά, οι συσκευασίες από το delivery πεταμένες παντού, το χάος του σύγχρονου σπιτιού.
Η συνέχεια γνωστή. Τα παιδιά, δεν αποκλείεται να μπλέξουν με “ανεξέλεγκτες” παρέες. Ο σύζυγος θα μπλέξει με καμία “ανεξέλεγκτη” δίμετρη. Τα προβλήματα θα αρχίσουν. Αλλά κι αν δεν αρχίσουν, ρωτώ: είναι σχέση αυτή; Ποιος βγαίνει κερδισμένος; Εμείς, οι γυναίκες; Μάλλον όχι. Οι άνδρες μας; Ούτε αυτοί. Τα παιδιά μας; Αυτά κι αν είναι τα θύματα. Πού πάμε, γυναίκες; Μπερδέψαμε το ρόλο μας, παραβιάσαμε τη φύση μας. Θα έπρεπε να είμαστε ίσες με τους άνδρες αλλά εμείς το παρακάναμε. Δεν είμαστε ίσες, είμαστε φορτωμένες, είμαστε από μόνες μας καταπιεσμένες, απελπισμένες...
Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας.
Ας αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας. Ας ξαναγυρίσουμε στη φύση μας. Ας ξαναγίνουμε γυναίκες: πετυχημένες μεν, στα σωστά οριοθετημένα πλαίσια του ρόλου μας,δε! Στις 8 Μαρτίου του 2011, ας κάνουμε μια νέα αρχή!
