Καταρχήν, ας ξεκινήσουμε με τον ορισμό του ελεύθερου επαγγελματία, επειδή ελεύθερος επαγγελματίας δεν νοείται μόνο "ο γιατρός κι ο δικηγόρος", με τους οποίους είναι συνυφασμένος ο τίτλος:
Θεωρούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες όσοι ασκούν το επάγγελμα του γιατρού, οδοντογιατρού, κτηνίατρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή, δασκάλου, καλλιτέχνη, γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου, ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα (άρθρο 48 § 1 Ν. 2238/94).
Ακόμα από τη διοίκηση διευκρινίστηκε ή έγινε δεκτό ότι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι οι ορκωτοί λογιστές, τα παραϊατρικά επαγγέλματα, οι μαλάκτες (μασέρ), ο θεραπευτής κάλων, οστράκων, νυχιών κ.λπ. ως παραϊατρικό επάγγελμα, ο αναλογιστής ασφαλιστικών επιχειρήσεων, οι σχεδιαστές υφασμάτων (η μεταφορά του σχεδίου σε ύφασμα τρίτων με δικά του μέσα είναι εργασία φασόν) , μεταφραστές γραπτού λόγου, κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι – παιδοψυχολόγοι και βιολόγοι, Γεωλόγοι, Ωκεανογράφοι .
Αυτοί λοιπόν είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες κατά την έννοια του νόμου. Με πολύ απλούς όρους, ελεύθερος επαγγελματίας είναι όποιος κόβει "Απόδειξη παροχής υπηρεσιών" και υπόκειται σε παρακράτηση φόρου 20% κι όχι "τιμολόγιο" πώλησης ή παροχής υπηρεσιών.
Το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών, ήταν κατά το οικ.έτος 2010, 308.309 άτομα (δείτε αναλυτικά εδώ). Από αυτούς γιατροί, δικηγόροι, αρχιτέκτονες και μηχανικοί ελ.επαγγελματίες., είναι περίπου 60.000.
Συνεπώς, οι υπόλοιπες κατηγορίες ελ.επ. είναι περίπου 250.000.
Ποιές είναι οι "λοιπές κατηγορίες";
Είναι κατά κανόνα επαγγελματίες που βλέπουν ευρώ με το κυάλι. Οι μισοί από αυτούς είναι τύποις ελ.επ. Πίσω από την ψευδεπίγραφη ιδιότητα του ελ.επ. υπάρχει στην πραγματικότητα εξηρτημένη σχέση εργασίας, η οποία δεν δηλώνεται, επειδή συνήθως ο εργοδότης δεν μπορεί να προσλάβει, οπότε βαφτίζει τον εργαζόμενο "ελεύθερο επαγγελματία" . Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ διαδεδομένο στο χώρο των Α.Ε.Ι. όπου εργάζονται πάνω από 8.000 υπάλληλοι, με "μπλοκάκι". Πρόκειται για ωμή, καραμπινάτη παρανομία, στην οποία το κράτος κάνει τα στραβά μάτια, αφού είναι προφανέστατο ότι υποκρύπτεται γνήσια σύμβαση εξηρτημένης εργασίας. Το Σ.Ε.Π.Ε. (Επιθεώρηση εργασίας), είναι πολύ σκληρό με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, που αμείβουν εργαζόμενους με "μπλοκάκι", εφόσον παρέχουν την εργασία τους σε έναν μόνο ιδιώτη (θεωρεί αυτές τις συμβάσεις εξηρτημένης εργασίας κι όχι εργολαβίες), αλλά στα ΑΕΙ ....κάνει την πάπια, παραβιάζοντας κάθε έννοια νομιμότητας.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους δημοσιογράφους: πάνω από το 80% των εργαζομένων σε μμε, ιδίως δημοτικά και κρατικά αμείβεται ομοίως με απόδειξη παροχής υπηρεσιών. Κλασικό παράδειγμα η ΕΡΤ, η οποία προσλαμβάνει συμβασιούχους με μπλοκάκι, αν και είναι ο μοναδικός εργοδότης τους και συνεπώς η εργασιακή τους σχέση είναι προδήλως μισθωτή, εξηρτημένης εργασίας, με σταθερό ωράριο και πλήρη διευθυντικά δικαιώματα του εργοδότη.
Τα θύματα
Θύματα της αντίληψης ότι οι ελ.επ. φοροδιαφεύγουν συστηματικά, είναι όλοι οι υπόλοιποι πλην των προνομιούχων. Ο κόσμος ακούγοντας τη λέξη "ελεύθερος επαγγελματίας" κάνει αυτόματα συνειρμό με τον "φιρμάτο" δικηγόρο ή τον ζάπλουτο καρδιοχειρούργο. Αυτοί όμως είναι το 5%-10%.
Για σκεφτείτε, πόσα χρήματα βγάζει σήμερα μια κοπελίτσα που κάνει παραϊατρικό επάγγελμα; Πόσα ένας ασφαλιστής, που ...ψωμολυσσά όπως όλοι; Πόσα ο κοινωνιολόγος; Πόσα ο ζωγράφος; Ο καλλιτέχνης (πλην των 100 "φιρμάτων"); Πόσα νομίζετε ότι βγάζει ένας χορευτής; Ένας ηθοποιός;
Όλοι αυτοί βρίσκουν μεροκάματο ..δυό φορές το χρόνο. Οι περισσότεροι όντως έχουν εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ. Πιθανότατα να μη δηλώνουν τίποτε. Δεν είναι αυτό το σημαντικό όμως, το σημαντικό είναι ότι πένονται, ότι δεν έχουν πρακτικά δουλειά. "Βαράνε μύγες" κατά το λαϊκότερο.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι όλοι αυτοί, είναι συνεπέστατοι και τίμιοι μέχρι κεραίας και δηλώνουν όλα τους τα εισοδήματα.
Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι που δηλώνουν 5.000 ή 6.000 όχι επειδή είναι φοροφυγάδες, αλλά επειδή πράγματι τόσα βγάζουν!
Ένα παράδειγμα
Σκεφτείτε τι θα πληρώσει ένας δημοσιογράφος που βρήκε ένα μεροκαματάκι και κάνει μια εκπομπή σε ένα ραδιοφωνικό σταθμό (είναι πολλές χιλιάδες αυτοί):
Ας πούμε ότι συμφώνησε μια αμοιβή 500 ευρώ το μήνα καθαρά, με πληρωμένο τον ΟΑΕΕ του από τον εργοδότη και τελικά του έμειναν καθαρά 6.000 ευρώ. Ζούσε δηλαδή με 500 ευρώ το μήνα.
Θα δεί ένα εκκαθαριστικό που θα γράφει, φόρος εισοδήματος 6.000Χ35%= 2.100
προκαταβολή φ.ε. 2.100 Χ 60% = 1.260
Σύνολο φόρου 3.360 ευρώ. Για εισόδημα 6.000 ευρώ !
Αν αφαιρεθεί λοιπόν ο φόρος της πρώτης χρονιάς, ο μισθωτός (στην πραγματικότητα) ελ.επ. είχε εισόδημα 500 - (3.360/12)= 500-280 =220 ευρώ.
Ο φόρος που θα κληθεί να καταβάλλει ο πραγματικά φτωχός είναι το 56% του εισοδήματός του!
Την ώρα που θα πάρει το εκκαθαριστικό στα χέρια του -αν έχει ακόμη τη δουλειά- θα παίρνει 500 ευρώ. Και από αυτά, πρέπει να αποταμιεύσει το ποσό των 3.360 !
Επαναλαμβάνω, ότι όλα τα παραπάνω αναφέρονται στους πραγματικά μικρούς, φτωχούς ελεύθερους επαγγελματίες που είναι η πλειοψηφία των 308.309 ελ.επ. κι όχι στους 5.000 - 10.000 προβεβλημένους γιατρούς και δικηγόρους.
ή αλλιώς: γιατί με τα ξερά να καίγονται τόσα πολλά χλωρά;
Σ.Γ. taxalia
Y.Γ. Σύμφωνα με μελέτη του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, το 55% των δικηγόρων της πόλης, δεν είχε ούτε μία, ούτε μία, παράσταση σε δικαστήριο το 2011 ! Δεν είναι όλοι οι δικηγόροι "Κούγιας" λοιπόν !
