Ακόμη και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές της "αμαρτωλής" Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της περιουσίας του ΑΠΘ πήραν τα στελέχη του ΣΔΟΕ, στο πλαίσιο της εισαγγελικής έρευνας για τις...
καταγγελίες κακοδιαχείρισης στα οικονομικά του ιδρύματος.
Παρόλα αυτά, σήμερα το Αριστοτέλειο ανοίγει τους φακέλους των προσφορών για την αγορά ακινήτου ύψους 12 εκατ. ευρώ! Τα χρήματα προέρχονται από τους πόρους του ΕΣΠΑ και το κτίριο θα στεγάσει το υπό σύσταση Κέντρο Διεπιστημονικής Ερευνας-Καινοτομίας.
Ετσι, την ώρα που το ΑΠΘ δεν έχει να πληρώσει τους εργολαβικούς υπαλλήλους, τη ΔΕΗ και το φυσικό αέριο, θα αγοράσει ένα κτίριο 12 εκατομμυρίων ευρώ, έστω και με χρήματα του ΕΣΠΑ, αν και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί κάποιο άλλο κτίριο του Πανεπιστημίου.
Αυτά καταγγέλει ο σύνδεσμος καθηγητών Α.Π.Θ.
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΑΠΘ
Προβληματισμός για την ερευνητική πολιτική του ΑΠΘ
Published 16 Οκτωβρίου 2012
1. Εισαγωγικά σχόλια
Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή ότι ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) δεν είναι ο αρμόδιος φορέας για να χαράξει τη μακροπρόθεσμη ερευνητική πολιτική του ΑΠΘ. Η διαχείριση του ΕΛΚΕ μπορεί να είναι μέρος της ερευνητικής πολιτικής του ΑΠΘ (short-term policy), αλλά δεν μπορεί να την αντικαταστήσει. Αποφάσεις για το ποιες δράσεις θα ενισχυθούν και με ποιο τρόπο θα επιλεγούν λαμβάνονται από τις επιτροπές του ΕΛΚΕ και παρουσιάζονται στις πρόσφατες εκθέσεις (www.rc.auth.gr/Announcement/Details/Item/1977). Παρόλο που αξίζει να γίνει μια ευρύτερη συζήτηση για τις πολιτικές του ΕΛΚΕ, σε τούτη την έκθεση αναφερόμαστε αποκλειστικά στη χάραξη της μακροπρόθεσμης ερευνητικής πολιτικής (long-term policy) του ΑΠΘ με τα δεδομένα του 2012. Ας αφήσουμε λοιπόν τον ΕΛΚΕ και ας αναρωτηθούμε αν υπάρχουν άλλες επιτροπές που ασχολούνται αποκλειστικά με τη χάραξη της μακροπρόθεσμης ερευνητικής πολιτικής του ΑΠΘ.
2. Επιτροπή Ερευνητικής Πολιτικής
Το Πρυτανικό Συμβούλιο δημιούργησε μια πληθώρα επιτροπών (www.auth.gr/committees_list), μια από τις οποίες είναι η Επιτροπή Ερευνητικής Πολιτικής (www.auth.gr/committee/1056). Η επιτροπή αυτή δεν έχει αναρτήσει (όπως, άλλωστε, και οι υπόλοιπες επιτροπές) καμία απόφαση για την πολιτική του ΑΠΘ στην έρευνα. Η επιτροπή συνεδρίασε δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια για να ακούσει και να σχολιάσει τις εισηγήσεις της κ. Αντιπρύτανη για το ΚΕΔΕΚ και για το νέο νόμο για την έρευνα, που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Αν υπάρχει κάποια σχετική απόφαση, θα παρακαλούσαμε να αναρτηθεί στη συγκεκριμένη σελίδα. Η θητεία της επιτροπής έχει ήδη λήξει και λογικά πρέπει να υπάρχει κάτι διαθέσιμο, ωστόσο δεν έχει ακόμα δημοσιοποιηθεί. Μέχρι να γίνει η ανάλογη ανάρτηση, εμείς θα επιμένουμε ότι το ΑΠΘ δεν έχει (πέραν τον αποφάσεων του ΕΛΚΕ) μακροπρόθεσμη ερευνητική πολιτική που να καλύπτει το σύνολο των ερευνητικών του δραστηριοτήτων. Πιστεύουμε ότι πρέπει να παρουσιασθεί σύντομα και να τεθεί σε ευρεία διαβούλευση μια εισήγηση του Συμβουλίου που θα εκλεγεί για την ερευνητική πολιτική στην τρέχουσα δύσκολη οικονομική περίοδο, η οποία να συνδέεται και με τις γενικότερες αναδιαρθρώσεις των Σχολών και Τμημάτων του Ιδρύματος. Ελπίζουμε ότι αυτή θα είναι μια από τις πρώτες μέριμνες του Συμβουλίου.
3. Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ)
Ανεξάρτητα από το αν κανείς συμφωνεί ή όχι με την ιδέα να συγκεντρωθούν λίγες ερευνητικές ομάδες σε έναν ξεχωριστό χώρο, το ΚΕΔΕΚ (kedek.rc.auth.gr), και να αποσχιστούν από το Πανεπιστήμιο, η προσπάθεια αυτή, στην οποία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο ο πρώην Αντιπρύτανης καθ. Σ. Πανάς, υπήρξε μια στρατηγικής φύσης μακροπρόθεσμη επιλογή που στόχευε στη χάραξη ερευνητικής πολιτικής. Για τη σύνταξη της πρότασης που οδήγησε στην κατάθεση σχεδίου, το οποίο τελικά χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, εργάστηκαν πάνω από 80 ερευνητές στις ερευνητικές περιοχές:
Υγεία, τρόφιμα, γεωργία και βιοτεχνολογία
Τεχνολογίες πληροφορικής κι επικοινωνιών
Βιώσιμη χωρική ανάπτυξη
Βιώσιμη διαχείριση φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων
Σύγχρονες επιστημονικές, τεχνολογικές και παραγωγικές διαδικασίες
Κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές επιστήμες
Ανθρωπιστικές επιστήμες και πολιτιστική κληρονομιά
Είναι φανερό ότι, ήδη από το 2010, υπάρχει μια επιλεκτική μεταχείριση ερευνητικών περιοχών, αφήνοντας πολλές ερευνητικές δραστηριότητες εκτός (π.χ. απουσιάζει παντελώς η βασική έρευνα, η ιατρική έρευνα, η κλινική έρευνα και άλλες ερευνητικές περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται ερευνητικά πολλές ομάδες του ΑΠΘ). Στην ιστοσελίδα που προαναφέραμε μαθαίνουμε επίσης ότι έχουν δεσμευτεί (με βάση τις προτάσεις της προηγούμενης Πρυτανείας), 12 εκατομμύρια ευρώ για την αγορά κτηρίου που θα στεγάζει το ΚΕΔΕΚ.
Η παρούσα πρυτανική αρχή, με την Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού ΚΕΔΕΚ που δημιουργεί τον Ιούνιο του 2012 (ενώ ακόμη δεν έχει εκπνεύσει η θητεία της Επιτροπής Ερευνητικής Πολιτικής), αποφασίζει χωρίς ιδιαίτερη αιτιολόγηση την «άμεση έναρξη των δραστηριοτήτων του Κέντρου (Α΄ φάση ΚΕΔΕΚ) με την προσωρινή στέγαση 3 (!) ερευνητικών περιοχών: (α) Τεχνολογιών Πληροφορικής, (β) Κοινωνικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών και (γ) Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε κατάλληλο και διαθέσιμο χώρο κοντά στο Αριστοτέλειο, ενώ προκηρύσσεται δημόσιος μειοδοτικός διαγωνισμός για την προσωρινή ενοικίαση κατάλληλων κτιριακών εγκαταστάσεων.»
Το πώς φτάσαμε από την έρευνα στο «Όλον ΑΠΘ» στις επτά αρχικά ερευνητικές περιοχές κι έπειτα στις τρεις είναι άγνωστο. Η συζήτηση για όλα αυτά έγινε μέσα στον Ιούλιο του 2012 (ναι, τον Ιούλιο) και δεν έχουν αναρτηθεί πουθενά ούτε οι συζητήσεις της επιτροπής του ΚΕΔΕΚ ούτε οι συζητήσεις που έγιναν στη μέση του καλοκαιριού. Για όλες αυτές τις επιλογές εγείρονται πολλές ερωτήσεις, οι απαντήσεις των οποίων θα έπρεπε να βρίσκονται στη σελίδα kedek.rc.auth.gr/faq.html. Εκεί όμως μαθαίνουμε ότι «…οι απαντήσεις έρχονται σύντομα!».
Ενώ, λοιπόν, οι απαντήσεις έρχονται, τα 12 εκατομμύρια «φεύγουν» με τους δικούς τους ρυθμούς και ανεξάρτητα από όλα τα παραπάνω. Η πρώτη προκήρυξη του διαγωνισμού γίνεται στις 16-2-2012 (ενώ η επιτροπή για το ΚΕΔΕΚ έγινε τον Ιούνιο και οι συζητήσεις τον Ιούλιο) και ζητά: «Το ζητούμενο ακίνητο πρέπει να είναι ένα ή δύο αυτοτελή κτίρια, το οποίο/οποία θα πρέπει να έχουν κατασκευαστεί εντός των τελευταίων ένδεκα (11) ετών. Η θέση του/τους προσδιορίζεται στη νοτιοανατολική πλευρά του Πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, μέσα στα όρια των Δήμων Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας-Χορτιάτη και Θέρμης». Ο διαγωνισμός όμως κηρύσσεται άγονος και στις 20-8-2012 μια νέα προκήρυξη ξεκινά, για την οποία οι προσφορές θα ανοίξουν αύριο (17-10-2012).
Οι φόβοι μας είναι ότι, στη σημερινή εποχή και με τα νέα οικονομικά δεδομένα, το ΑΠΘ μπαίνει σε μια νέα περιπέτεια με μεγάλες αγορές που πρέπει να μελετηθούν πολύ πιο προσεκτικά, ώστε να μην ανοίξει νέος κύκλος δυσφήμησης για τη διαχείριση των κονδυλίων του. Η απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ για τις παραπάνω περιορισμένες ερευνητικές δραστηριότητες, που στη συνέχεια θα απαιτήσουν πρόσθετες δαπάνες για λειτουργία, συντήρηση και διοικητική υποστήριξη, ενώ το ΑΠΘ έχει σχεδόν εγκαταλείψει τη συντήρηση των βασικών του εγκαταστάσεων, θα αποτελέσει νέα πρόκληση στα μάτια της κοινωνίας, αλλά και της πλειονότητας της πανεπιστημιακής κοινότητας. Επειδή τα δεδομένα έχουν αλλάξει ριζικά από το 2008, όταν πρωτοσυζητήθηκε το ΚΕΔΕΚ, θα πρέπει να επανεξεταστεί αν είναι πλέον επιλογή!
4. Η δική μας θέση και το σημείο 6 της προηγούμενης ανακοίνωσής μας
Με βάση τις πληροφορίες που αναζητήσαμε μετά την επιστολή της κ. Αντιπρύτανη και τα δεδομένα που παραθέσαμε πιο πάνω, οι αρχικές μας ανησυχίες μάλλον αυξήθηκαν παρά διασκεδάστηκαν, αφού:
Είναι πράγματι άγνωστη η ερευνητική πολιτική του ΑΠΘ. Η χρησιμοποίηση των ερευνητικών πόρων χαρακτηρίζεται από συνεννοήσεις των πρυτανικών αρχών με συγκεκριμένες ερευνητικές ομάδες (για παράδειγμα, έχουν επιλεγεί ορισμένες ομάδες από μόνο τρεις ερευνητικές περιοχές χωρίς να γνωρίζουμε πώς έχουν προκριθεί μόνο αυτές για την Α΄ φάση) και για αγορά κτηρίου αξίας 12 εκατομμυρίων από κονδύλια του ΕΣΠΑ, χωρίς όμως καμία διευκρίνιση για το πώς θα συντηρηθεί και θα στελεχωθεί διοικητικά ένα τέτοιο κτήριο. Ποια θα είναι η ακαδημαϊκή δομή του ΚΕΔΕΚ (για παράδειγμα, θα υπάρχουν διευθυντές των τριών ερευνητικών περιοχών;), ποιες ερευνητικές ομάδες θα επιλεγούν και με ποια κριτήρια; Στις τρεις ερευνητικές περιοχές που έχουν επιλεγεί εργάζονται εκατοντάδες συνάδελφοι. Δεν έχει προηγηθεί καμία ευρεία ενημέρωση των ερευνητών (πέραν των συζητήσεων του Ιουλίου που δεν γνωρίζουμε) κ.ά.
Επανερχόμαστε λοιπόν στο ότι απαιτείται ένα στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της έρευνας στο ΑΠΘ το 2012. Το σχέδιο αυτό πρέπει να συμβαδίζει με τη συνολική αναδιάρθρωση του Ιδρύματος και να υλοποιηθεί σε χώρους που να συνδέονται άμεσα με το Ίδρυμα.
Ο Σύνδεσμος Καθηγητών ΑΠΘ, στο πλαίσιο του ακαδημαϊκού διαλόγου, προτείνει να κινηθούμε αμέσως προς την αναδιάρθρωση της ερευνητικής πολιτικής του ΑΠΘ, έτσι ώστε αυτή να ενταχθεί στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και στο νέο Οργανισμό του ΑΠΘ τον επόμενο χρόνο.
Σύνδεσμος Καθηγητών ΑΠΘ www.syndesmosauth.gr
16 Οκτωβρίου 2012
