Πριν λίγο καιρό ζήσαμε το τραγελαφικό σκηνικό στη βουλή, να τσακώνονται οι πολιτικοί για το αν υπάρχουν ποινικές ευθύνες του Κυρίου Βενιζέλου για την λίστα Lagarde. Σύμφωνα με την συμπολίτευση, οι ευθύνες του Κυρίου Βενιζέλου ήταν καθαρά πολιτικές, ενώ..
για ποινικές δεν υπήρχαν στοιχεία. Η πραγματικότητα είναι ότι όντως έτσι ήταν τα πράγματα, κι ο Κύριος Βενιζέλος δεν είχε ποινικές ευθύνες οπότε δεν υπήρχε περίπτωση το δικαστήριο να τον καταδικάσει. Όμως αναρωτιέται κανείς, οι πολιτικές ευθύνες δεν θα έπρεπε να είναι αιτία για να καταδικαστεί κάποιος πολιτικός; Ο Αριστοτέλης (και η λογική) για το θέμα αυτό μας λέει ότι η πολιτική ευθύνη είναι περισσότερο κολάσιμη απ’ ότι η ποινική, διότι στην πρώτη περίπτωση βλάπτεις πολλούς ενώ στην δεύτερη μιλάμε για ένα ατομικό παράπτωμα το οποίο μπορεί να μην βλάψει και κανέναν. Οπότε η πολιτική ευθύνη πρέπει να δικάζεται.
Η αντιπροσώπευση έχει ως βασικό χαρακτηριστικό (όπως λέει και η ίδια η λέξη) ότι κάποιος κάνει εξ ονόματος σου μια λειτουργία-πράξη επειδή δεν μπορείς να την κάνεις ο ίδιος. Σε περίπτωση που ο εντολοδόχος δεν πράξει αυτό για το οποίο τον έχεις ορίσει, αυτόματα περνάει από δίκη για παράβαση καθήκοντος. Αν προσέξουμε θα δούμε ότι χωρίς να βλάψει τον λαό ο αντιπρόσωπος καταδικάζεται, φανταστείτε λοιπόν τι θα συμβεί αν βλάψει τον κιόλας. Ο Κύριος Βενιζέλος (όπως παραδέχονται και στο κόμμα του) παραβίασε το καθήκον του, πέρασε από δίκη γι αυτό; Όχι. Η αιτιολογία που δίνεται από τους πολιτικούς είναι ότι αν η πολιτική ευθύνη ποινικοποιηθεί τότε θα αρχίσουν να «σφάζονται» οι πολιτικοί μεταξύ τους και θα στέλνουν ο ένας στον άλλο σε προανακριτικές. Αυτή όμως η αιτιολογία δεν πείθει. Αν ξαναδωθεί η αρμοδιότητα στους δικαστές (δηλαδή κατάργηση της ασυλίας και των παραλειπομένων), δεν θα υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Πώς όμως τιμωρούνται οι πολιτικοί για τυχόν πολιτική τους ευθύνη; Σύμφωνα με τους πολιτικούς θα τους τιμωρήσει ο λαός στις επόμενες εκλογές με την ψήφο του (εκεί μπαίνει και το θέμα του κατά πόσο ελεύθερη είναι η ψήφος μας και το πρόβλημα των περιορισμένων επιλογών που μας δίνονται να επιλέξουμε). Η πραγματικότητα είναι ότι δεν θα τιμωρηθούν ποτέ πραγματικά με το τρέχον νομικό πλαίσιο.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό της αντιπροσώπευσης είναι ότι σε περίπτωση που ο αντιπρόσωπος θεωρηθεί ανεπαρκής ή ύποπτος για ποινικό αδίκημα μπορεί ο εντολέας να πάρει την εντολή του πίσω και να ορίσει κάποιον άλλο για εντολέα. Στο σημερινό μας πολίτευμα η κυβέρνηση λαμβάνει «εντολή» να κυβερνήσει για 4 χρόνια, κατά τα οποία μπορεί να κάνει ότι θέλει, δηλαδή αν θέλει μπορεί να μην τηρήσει ούτε μία απ τις δεσμεύσεις. Ο λαός στο διάστημα αυτό δεν να αντιδράσει (πέρα από απεργίες, που συνήθως δεν έχουν και αποτέλεσμα). Η τιμωρία, λένε, θα έρθει από τον λαό στις επόμενες εκλογές, μέρχι τότε απλά θα περιμένουν. Αυτό φυσικά ακούγεται παράλογο και παρανοϊκό, κι όμως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας και στην Ευρώπη γενικότερα. Από κει και πέρα τίθεται και το θέμα κατά πόσο τα κόμματα μπορούν να σταθούν σε ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα.
Αυτό που μπορούμε να πούμε σίγουρα, είναι ότι όσο το πολίτευμα δεν γίνεται πραγματικά αντιπροσωπευτικό ο Ελληνικός λαός θα οργίζεται περισσότερο και η οργή του μπορεί να οδηγήσει σε χαοτικές επιλογές και στα άκρα. Μόνη λύση για την αποφυγή τους είναι η εγκαθίδρυση της αντιπροσώπευσης στην χώρα και φυσικά κατ επέκτασην να δικαστούν όσοι έχουν πολιτικές ευθύνες για την κρίση στην χώρα. Γιατί η κρίση στη χώρα είναι πρωτίστως πολιτική και μετά οικονομική.
Νίκος Π.
