Γράφει ο Δημήτρης Γκολέμης, δικηγόρος
Ιούνιος 2014. Ο Νάιτζελ Φάρατζ, ηγέτης του άκρως ευρωσκεπτικιστικού Κόμματος Ανεξαρτησίας της Αγγλίας (UKIP) που θριάμβευσε πρόσφατα στις ευρωεκλογές, μιλώντας στο φετινό συνέδριο του..
διεθνούς Ινστιτούτου Ταξιδιών και Τουρισμού, έκανε την πρόβλεψη ότι η Ελλάδα θα βγει από την ευρωζώνη. Και συμπλήρωσε ότι τότε θα έρθει και αυτός διακοπές στη χώρα μας…
Παρασκευή καλοκαιριού 2013. Λονδίνο, υπαίθρια αγορά στο Κόβεντ Γκάρντεν. Πολυκοσμία και πολυχρωμία σε ένα μωσαϊκό ανθρώπων. Ένας Άγγλος περιπλανώμενος καλλιτέχνης, μάλλον μελλοντικός ψηφοφόρος του Φάρατζ όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, ζητά με το παλιοκαπέλο του ανάποδα, από όλους μας που κοντοστεκόμαστε μπροστά στις παλαβομάρες του, να δώσουμε ό,τι θέλουμε. Πλησιάζει τον διπλανό μου, ο οποίος κοντοστέκεται και τον κοιτά, χωρίς να βάζει το χέρι στην τσέπη. «Αν είσαι Έλληνας, μη δίνεις τίποτα!» του λέει ειρωνικά με εκείνο το ακατανόητο δήθεν αγγλικό χιούμορ, καθώς συνεχίζει προς μένα. «Οι Έλληνες είναι αυτοί που άλλαξαν τις σελίδες της ιστορίας, ανόητε», του λέω απότομα στα Αγγλικά, κοιτώντας τον στα μάτια. Φεύγω χωρίς να τον κοιτάξω άλλο. Δεν γύρισα ούτε να δω το πρόσωπό του. Λίγο μετά, η οργή μου κοπάζει. «Τι μπορεί να ξέρει ένας Άγγλος για τη γενιά μου;» σκέφτομαι. Η Ελλάδα στα δικά του μάτια έχει τη θαμπή καθαρότητα μιας ασπρόμαυρης φωτογραφίας και στα αυτιά του ακούγεται σαν το ήχο της λατέρνας. Τη συνδέει με την Πλάκα, με την Ακρόπολη και τον ήλιο της. Ξέρει πως ήταν πριν χρόνια, πριν δεκαετίες, ίσως και πριν αιώνες. Τη σημερινή πραγματική εικόνα δεν την βλέπει, δεν την ξέρει. Και όταν ακόμα τη βλέπει, δεν την καταλαβαίνει. Στο τέλος – τέλος δεν είναι υποχρεωμένος να την καταλάβει. Εισπράττει μόνο την μιζέρια που ξεχειλίζει από ένα λαό που πραγματικά κάποτε άλλαζε τις σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας, γυρίζοντας το μύλο του χρόνου. Σήμερα όμως; Σήμερα, ούτε τις σελίδες της δικής μας ιστορίας δεν μπορούμε να γυρίσουμε. Γιατί, λοιπόν, μας εξοργίζει η ειρωνεία των ξένων; Ακόμα και αυτές τις μουντές σελίδες που με κόπο γυρίσαμε τα τελευταία χρόνια, πιθανόν κανείς μας δεν τις διάβασε καλά… Ξέφυγαν απ’ τα χέρια μας σαν τις ζωές μας…
Η μεταπολίτευση τελικά ισοπέδωσε ότι ακριβώς φιλοδοξούσε να εγκαθιδρύσει, δηλαδή μια σύγχρονη αστική δημοκρατία. Η συνέχεια είναι γνωστή. Το δυστύχημα είναι ότι ο μεταπολιτευτικός κύκλος κλείνει τους λογαριασμούς του με την ιστορία, χωρίς «την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν» του πάσχοντος λαού. Το ιστορικό και λογικό παράδοξο, δηλαδή, είναι ότι το ασθμαίνων αλλά πραγματικά επτάψυχο πολιτικό σύστημα της χώρας μας, επιχειρεί να δώσει όπως – όπως ένα τέλος στη νεοελληνική τραγωδία με την κορύφωση του δράματος, αλλά χωρίς την κάθαρση και χωρίς την πεμπτουσία της δημοκρατίας που είναι η αλήθεια προς τον λαό.
Η κλωνοποίηση στην πολιτική είναι ολέθρια. Δεν αρκεί, δηλαδή, η προσχηματική άρνηση ή η θεατρινίστικη απόρριψη του παλαιού, αν δεν γεννηθεί κάτι πραγματικά νέο. Η αλήθεια και η ειλικρίνεια προς το λαό είναι ο μόνος τρόπος να αναγεννηθούμε από τις στάχτες μας (αν δεν προλάβουν κάποιοι να τις σκορπίσουν στον αέρα). Ακόμα και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι πλέον, μετά από τόσα χρόνια μνημονίων, έχουν αναγκαστεί μπροστά στην αλήθεια των αριθμών να κάνουν μεγαλοπρεπέστατες κωλοτούμπες. «Τελικά πνίγεσαι όχι αν πέσεις στο ποτάμι, αλλά αν παραμείνεις βυθισμένος σ’ αυτό»… Και ως νεοελληνική κοινωνία δεν έχουμε κανένα λόγο να συνεχίσουμε να κρατάμε την αναπνοή μας, μισοπνιγμένοι στα λασπόνερα της κρίσης. Η κοινωνία έχει ανάγκη να πάρει ανάσες. Πνίγεται και θα πάρει τελικά τις ανάσες που πρέπει. Θα αναπνεύσει όμως καθαρό αέρα ή θα ρουφήξει πάλι τους ρίπους των πολιτικών υποπροϊόντων της κρίσης; Οι νεοελληνικές γενιές ήδη βρίσκονται μπροστά στις αποφάσεις τους. Καλό καλοκαίρι.
Δημήτρης Γκολέμης
Δικηγόρος