Το τελευταίο Πανευρωπαϊκό Καρδιολογικό Συνέδριο που οργάνωσε η
Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία έθεσε προβληματισμούς ανάλογους με
εκείνους που θέτουν μεγάλα καρδιολογικά συνέδρια που γίνονται σε όλο τον
κόσμο.
Είναι αναμφισβήτητο ότι το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα έφερε καταλυτικές εξελίξεις στον χώρο της καρδιολογίας.
Καταρχήν, στον τομέα της διάγνωσης οι κατακτήσεις υπήρξαν συγκλονιστικές. Με την εξέλιξη των απεικονιστικών τεχνικών όπως η ηχωκαρδιογραφία (υπέρηχοι), η αξονική και η μαγνητική τομογραφία, συμπληρώθηκε η διαγνωστική αξία του καθετηριασμού της καρδιάς, έτσι ώστε καμία σχεδόν καρδιολογική πάθηση να μην παραμένει αδιάγνωστη.
Ακόμα και οι σύμπλοκες συγγενείς καρδιοπάθειες, που ήταν δύσκολο να διαγνωσθούν με τον καθετηριασμό της καρδιάς, έγιναν διαγνωστικά προσβάσιμες.
Στον τομέα της θεραπείας οι συγκλονιστικές εξελίξεις στη φαρμακοθεραπεία σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην καρδιοχειρουργική και την επεμβατική καρδιολογία υπήρξαν κάτι το ασύλληπτο για την ιατρική επιστήμη από την εμφάνισή της μέχρι και τα μισά του 20ού αιώνα.
Το πρόβλημα δεν είναι πια η θεραπεία των καρδιοπαθών αλλά η υπερθεραπεία, δηλαδή οι παρενέργειες όλων των θεραπειών. Το περίφημο «ωφελέειν μη βλάπτειν», δηλαδή το δόγμα της Ιπποκρατικής Ιατρικής.
Το να εμφυτεύονται π.χ. stents σε ασυμπτωματικό άρρωστο που έχει στενωμένες (βουλωμένες) αρτηρίες είναι σήμερα ένα μεγάλο ιατρικό λάθος. Το ίδιο λάθος είναι να χειρουργείται ένας ασυμπτωματικός καρδιοπαθής με την ελπίδα ότι θα προλάβει την πιθανή καρδιακή προσβολή.
Ανάλογες φυσικά υπήρξαν και οι εξελίξεις στους ερευνητικούς τομείς όπου δεσπόζει η ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA και η δυναμική των εμβρυϊκών ή αρχέγονων κυττάρων.
Η πίστη ότι η αποκάλυψη των μυστικών του DNA με τα γονίδια, τις μεταλλάξεις του και τον πολυμορφισμό του θα οδηγούσε σε γονιδιακές θεραπείες που θα εξασφάλιζαν την πρόληψη από κάθε καρδιοπάθεια μέχρι σήμερα δεν έχει τελεσφορήσει.
Αντίθετα, φούντωσε η προληπτική καρδιολογία καθώς έγινε από άλλους αντιληπτό ότι τα γονίδια ενεργοποιούνται θετικά ή αρνητικά με ερεθίσματα από το περιβάλλον. Συνήθως οι περιβαλλοντικές συνθήκες είναι αυτές που καθορίζουν την εκδήλωση ή την εξέλιξη οποιασδήποτε πάθησης.
Αντίστοιχα στον τομέα των αρχέγονων ή εμβρυϊκών κυττάρων αναμένονταν η αντικατάσταση των κατεστραμμένων από διάφορες καρδιοπάθειες κυττάρων του μυοκαρδίου από τα αρχέγονα ή εμβρυϊκά κύτταρα τα οποία θα υποκαθιστούσαν πλήρως στις λειτουργίες τους τα μυοκαρδιακά. Αυτό δυστυχώς ακόμα δεν έχει επιτευχθεί και έτσι η μέθοδος αυτή δεν εφαρμόζεται σαν κλινική θεραπεία.
Ομως
η έρευνα συνεχίζεται. Οι ερευνητές δεν έχουν χάσει την αισιοδοξία τους,
αναζητώντας εκείνα τα μυστικά της παθοφυσιολογίας που θα επιτρέψουν να
εφαρμοσθούν οι γονιδιακές θεραπείες και έτσι τα αρχέγονα εμβρυϊκά
κύτταρα θα εμφυτεύονται στην κατεστραμμένη καρδιά αντικαθιστώντας τα
κατεστραμμένα μυοκαρδιακά κύτταρα.
