εκπορεύονται κατά βάση από τον εθνικό μας χαρακτήρα κι από την αδυναμία μας να ομονοήσουμε και να κάνουμε κάποιον σοβαρό σχεδιασμό
Ανδρέας Ανδριανόπουλος
Για χρόνια καταγγέλλεται στην Ελλάδα απροσδιόριστα η «ξενοκρατία» σαν πηγή σχεδόν όλων μας των δεινών. Η κατακραυγή ξεκινά από τα 400 περίπου χρόνια οθωμανικής κατάκτησης σαν βασικής προέλευσης όλων των εθνικών μας ελαττωμάτων και σαν ρίζας των αδυναμιών του σημερινού μας χαρακτήρα.
Δύο γεγονότα όμως αποσιωπούνται. Το πρώτο είναι πως πριν από τους Τούρκους Οσμανλήδες η Ελλάδα είχε για πάνω απο 200 χρόνια κατακτηθεί από τους χριστιανούς Φράγκους. Γάλλοι, Βενετσιάνοι, Γενοβέζοι, Καταλανοί και μισθοφόροι από τη Ναβάρα, είχαν κάτω από την κατακτητική τους μπότα μεγάλα κομμάτια της ελληνικής επικράτειας. Από τα χρόνια της παρουσίας των καθολικών κατακτητών ελάχιστα έχουν απομείνει στοιχεία (ίσως σε μερικά νησιά των Κυκλάδων) που να χαρακτηρίζουν την κουλτούρα και τις αντιλήψεις των ντόπιων Ελλήνων.
Ενα δεύτερο γεγονός σχετίζεται με την εμπειρία της Ισπανίας. Για πάνω από 800 χρόνια μουσουλμάνοι αρχικά Ουμαγιάροι, υπήκοοι του Χαλίφη της Δαμασκού, κι αργότερα Αμπασσίδες, είχαν στα χέρια τους την Ανδαλουσία και άλλα μέρη της Ισπανίας. Ισλαμιστές μάλιστα της εκδοχής των Μαλίκι – που πίστευαν στον εξισλαμισμό και την απόλυτη υποταγή των αλλόθρησκων. Σε αντίθεση με τους περισσότερο διαλλακτικούς Οθωμανούς. Γιατί λοιπόν τόσα χρόνια Ισλάμ στην Ιβηρική δεν άφησαν ευδιάκριτα ίχνη στον χαρακτήρα και στις αντιλήψεις των εκεί ντόπιων;
Θα είχε άραγε αποτιναχθεί ο οθωμανικός ζυγός δίχως την ανάμειξη των ξένων; Με τον εμφύλιο στην Πελοπόννησο μεταξύ οπλαρχηγών της περιοχής και της Στερεάς, πολιτικών και εφοπλισμού των νησιών, την πτώση του Μεσολογγίου και την εισβολή του Ιμπραήμ, η εξέγερση δεν είχε μέλλον. Τότε η Αγγλία, με το δάνειο που συνομολόγησε ο Μαυροκορδάτος, απέκτησε ζωτικό συμφέρον στην επιβίωση της Ελλάδας. Αλλά και στον περιορισμό των φιλοδοξιών του Μοχάμεντ Αλί της Αιγύπτου για την ανατροπή του Σουλτάνου. Ετσι ο Κόδριγκτον προκάλεσε τη σύγκρουση στο Ναυαρίνο, και την ανάμειξη Γάλλων και Ρώσων, που οδήγησε στην καταστροφή του στόλου των Αιγυπτίων. Σώθηκε έτσι η Επανάσταση και δημιουργήθηκε η Ελλάδα – κάτω απο την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων.
Είναι παράδοξο να φορτώνονται στην «ξενοκρατία» λοιπόν οι αμαρτίες που εκπορεύονται κατά βάση από τον εθνικό μας χαρακτήρα κι από την αδυναμία μας να ομονοήσουμε και να κάνουμε κάποιον σοβαρό σχεδιασμό. Ετσι και στον απερίσκεπτο πόλεμο του 1897, οφείλουμε στην ανάμειξη των ξένων την αποφυγή της κατατροφής μας. Και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ξένη ανάμειξη εξασφάλισε την επιβίωσή μας από τον σκληρό Εμφύλιο που οι ίδιοι είχαμε προκαλέσει.
Η ξενοκρατία, λοιπόν, έχει άμεση σχέση με τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ποιος μπορεί με σιγουριά να αποφανθεί αν υπήρξε παράγων υπονόμευσης ή, αντίθετα, δημιουργίας και στήριξης της σύγχρονης Ελλάδας;
Για χρόνια καταγγέλλεται στην Ελλάδα απροσδιόριστα η «ξενοκρατία» σαν πηγή σχεδόν όλων μας των δεινών. Η κατακραυγή ξεκινά από τα 400 περίπου χρόνια οθωμανικής κατάκτησης σαν βασικής προέλευσης όλων των εθνικών μας ελαττωμάτων και σαν ρίζας των αδυναμιών του σημερινού μας χαρακτήρα.
Δύο γεγονότα όμως αποσιωπούνται. Το πρώτο είναι πως πριν από τους Τούρκους Οσμανλήδες η Ελλάδα είχε για πάνω απο 200 χρόνια κατακτηθεί από τους χριστιανούς Φράγκους. Γάλλοι, Βενετσιάνοι, Γενοβέζοι, Καταλανοί και μισθοφόροι από τη Ναβάρα, είχαν κάτω από την κατακτητική τους μπότα μεγάλα κομμάτια της ελληνικής επικράτειας. Από τα χρόνια της παρουσίας των καθολικών κατακτητών ελάχιστα έχουν απομείνει στοιχεία (ίσως σε μερικά νησιά των Κυκλάδων) που να χαρακτηρίζουν την κουλτούρα και τις αντιλήψεις των ντόπιων Ελλήνων.
Ενα δεύτερο γεγονός σχετίζεται με την εμπειρία της Ισπανίας. Για πάνω από 800 χρόνια μουσουλμάνοι αρχικά Ουμαγιάροι, υπήκοοι του Χαλίφη της Δαμασκού, κι αργότερα Αμπασσίδες, είχαν στα χέρια τους την Ανδαλουσία και άλλα μέρη της Ισπανίας. Ισλαμιστές μάλιστα της εκδοχής των Μαλίκι – που πίστευαν στον εξισλαμισμό και την απόλυτη υποταγή των αλλόθρησκων. Σε αντίθεση με τους περισσότερο διαλλακτικούς Οθωμανούς. Γιατί λοιπόν τόσα χρόνια Ισλάμ στην Ιβηρική δεν άφησαν ευδιάκριτα ίχνη στον χαρακτήρα και στις αντιλήψεις των εκεί ντόπιων;
Θα είχε άραγε αποτιναχθεί ο οθωμανικός ζυγός δίχως την ανάμειξη των ξένων; Με τον εμφύλιο στην Πελοπόννησο μεταξύ οπλαρχηγών της περιοχής και της Στερεάς, πολιτικών και εφοπλισμού των νησιών, την πτώση του Μεσολογγίου και την εισβολή του Ιμπραήμ, η εξέγερση δεν είχε μέλλον. Τότε η Αγγλία, με το δάνειο που συνομολόγησε ο Μαυροκορδάτος, απέκτησε ζωτικό συμφέρον στην επιβίωση της Ελλάδας. Αλλά και στον περιορισμό των φιλοδοξιών του Μοχάμεντ Αλί της Αιγύπτου για την ανατροπή του Σουλτάνου. Ετσι ο Κόδριγκτον προκάλεσε τη σύγκρουση στο Ναυαρίνο, και την ανάμειξη Γάλλων και Ρώσων, που οδήγησε στην καταστροφή του στόλου των Αιγυπτίων. Σώθηκε έτσι η Επανάσταση και δημιουργήθηκε η Ελλάδα – κάτω απο την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων.
Είναι παράδοξο να φορτώνονται στην «ξενοκρατία» λοιπόν οι αμαρτίες που εκπορεύονται κατά βάση από τον εθνικό μας χαρακτήρα κι από την αδυναμία μας να ομονοήσουμε και να κάνουμε κάποιον σοβαρό σχεδιασμό. Ετσι και στον απερίσκεπτο πόλεμο του 1897, οφείλουμε στην ανάμειξη των ξένων την αποφυγή της κατατροφής μας. Και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ξένη ανάμειξη εξασφάλισε την επιβίωσή μας από τον σκληρό Εμφύλιο που οι ίδιοι είχαμε προκαλέσει.
Η ξενοκρατία, λοιπόν, έχει άμεση σχέση με τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ποιος μπορεί με σιγουριά να αποφανθεί αν υπήρξε παράγων υπονόμευσης ή, αντίθετα, δημιουργίας και στήριξης της σύγχρονης Ελλάδας;
