Το μεγαλύτερο πρόβλημα που κυριαρχεί στη σκέψη και βασανίζει την ελληνική κοινωνία, είναι η ακρίβεια.
Για την πλειονότητα εξακολουθούν τα λεφτά να τελειώνουν πολύ πριν τελειώσει ο μήνας, παρά την αύξηση των ονομαστικών μισθών και την υποχώρηση της ανεργίας.
Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη, οι πολίτες εύλογα απαιτούν από την κυβέρνηση να πάρει μέτρα, ώστε να σταματήσει η αύξηση των τιμών, ιδίως στα βασικά αγαθά και στη στέγαση.
Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει αποτύχει μέχρι τώρα να αντιμετωπίσει το κρίσιμο πρόβλημα της ακρίβειας που εξαϋλώνει το εισόδημα των νοικοκυριών, απειλεί τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την ανάπτυξη, αποτελεί κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή.
Για καιρό υποστήριζε ότι η λύση για όλα θα ήταν η ανάπτυξη, γιατί τότε θα είχαμε μεν αυξήσεις των τιμών, αλλά επειδή θα αυξάνονταν και τα εισοδήματα, οι πολίτες θα βρίσκονταν σε διαρκώς καλύτερη θέση.
Αποδείχτηκε όμως ότι η χώρα μας μπορούσε να έχει ταυτόχρονα και ελαφρά υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και κρίση κόστους ζωής.
Στη συνέχεια υποστήριξε ότι μειώνοντας κάπως τους φόρους θα αυξανόταν το διαθέσιμο εισόδημα και ως αποτέλεσμα οι πολίτες δεν θα αισθάνονταν τόσο πιεστική την ακρίβεια.
Παράλληλα, δοκίμασε ορισμένα μέτρα υποτίθεται στοχευμένων δεσμεύσεων για χαμηλές τιμές, που επίσης δεν κατάφεραν να αντιστρέψουν την πραγματικότητα της ακρίβειας.
Μέτρα αποσπασματικά, τις περισσότερες φορές «πολύ λίγα, πολύ αργά», η αναποτελεσματικότητα των οποίων ήταν δεδομένη.
Και τώρα αφού τα αφηγήματα περί «εισαγόμενης ακρίβειας», «παροδικού πληθωρισμού», «διαστρέβλωσης της πραγματικότητας από την αντιπολίτευση» δεν πουλάνε πια, πρακτικά έρχεται να πει ότι δεν μπορεί να κάνει και πολλά. «Δεν είμαι ούτε μάγος, ούτε Χάρι Πότερ», ήταν η χαρακτηριστική αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή.
Μόνο που η «αποκάλυψη» αυτή μετά από έξι χρόνια διακυβέρνησης είναι ουσιαστικά παραδοχή αποτυχίας και ανεπάρκειας για την αντιμετώπιση κρίσιμων κοινωνικών προβλημάτων. Και οι εξυπνακισμοί και οι ατάκες που βγάζουν τίτλους δεν είναι καθόλου χαριτωμένοι όταν λέγονται μετά από έξι χρόνια και όταν η κατάσταση έχει φτάσει σε οριακό σημείο ακριβώς επειδή δεν πήρε μέτρα για να το αποτρέψει.
Στην πραγματικότητα αυτό που περιμένουν οι πολίτες δεν είναι κάποιον που να κάνει μαγικά. Αντιθέτως το γεγονός ότι στην κυβέρνηση συχνά λειτουργούν ως μαθητευόμενοι μάγοι του νεοφιλευλεθερισμού εφαρμόζοντας συνταγές καταδικασμένες στην αποτυχία επιτείνει το πρόβλημα. Αυτό που θα περίμεναν οι πολίτες ήταν μια κυβέρνηση που τα χρόνια που βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας θα προσπαθούσε να πάρει μέτρα έγκαιρα ώστε να αποτρέψει να φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.
Να το πω διαφορετικά, ξέρουμε για το πρόβλημα εδώ και χρόνια. Περίπου από όταν μετά το τέλος του εγκλεισμού λόγω πανδημίας παγκοσμίως η απότομη αύξηση της ζήτησης αύξησε τις τιμές. Τότε τέθηκε το ζήτημα εάν θα μπορούσαν να παρθούν μέτρα που δεν θα έκαναν την πληθωριστική αυτή δυναμική μόνιμη.
Και εκεί ήταν που τα πράγματα δεν πήγαν καθόλου καλά στην ελληνική περίπτωση. Δεν ήταν νομοτελειακό να βρεθούμε στη σημερινή κατάσταση.
Στην Ελλάδα η έκρηξη των τιμών συνεχίστηκε ακριβώς γιατί δεν έγιναν οι αναγκαίες παρεμβάσεις.
Από τη μια, η κυβέρνηση, που έχει μια στρεβλή αντίληψη για το τι σημαίνει «στηρίζω την επιχειρηματικότητα», αρνήθηκε πεισματικά να κάνει ουσιαστικές – και όχι ρητορικές… – παρεμβάσεις σε σχέση με τον τρόπο που επιχειρήσεις, συχνά με μονοπωλιακή παρουσία στην αγορά, επέλεγαν να κάνουν αυξήσεις που δεν αντιστοιχούσαν στην αύξηση του κόστους παραγωγής, αλλά στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν τα ίδια – ή και υψηλότερα – περιθώρια κέρδους.
Από την άλλη, αρνήθηκε πεισματικά να μειώσει την έμμεση φορολογία, δηλαδή να μειώσει ένα μέρος της φορολογίας σε κρίσιμα προϊόντα, ώστε οι τιμές να υποχωρήσουν. Και αυτό παρότι είναι γνωστό ότι η έμμεση φορολογία είναι και η πιο άδικη, γιατί τα πιο φτωχά στρώματα δίνουν μεγαλύτερο αναλογικά μέρος τους εισοδήματός τους για βασικά αγαθά και υπηρεσίες, κάτι που εξηγεί γιατί μειώσεις του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα θα έχουν θετικό αντίκτυπο στην κατάσταση ακριβώς αυτών των στρωμάτων.
Αυτά δεν είναι ούτε μαγικά, ούτε κόλπα του Χάρι Πότερ. Είναι πολιτικές επιλογές και μάλιστα εφικτές σε σχέση με την οικονομική πολιτική. Όμως, η κυβέρνηση έχει αρνηθεί να τις κάνει και αυτό εξηγεί γιατί είμαστε στη σημερινή κατάσταση.
Και αυτό εξηγεί και γιατί η Νέα Δημοκρατία κινείται στις δημοσκοπήσεις σε επίπεδα που καθιστούν βέβαιο ότι δεν θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές, κάτι που με τη σειρά του αυξάνει την ανησυχία των βουλευτών της, που φοβούνται – εύλογα – ότι θα χάσουν τις έδρες τους και ότι πιθανώς να είναι αυτοί που «θα σουβλιστούν» το Πάσχα του 2027, και όχι η αντιπολίτευση όπως φαντάζομαι ήταν ο στόχος της ατάκας του πρωθυπουργού.
in.gr
.jpg)
.jpg)
