25 Νοε 2025
Το deal που επιχειρεί ο Τραμπ για την Ουκρανία και το ρίσκο του Ζελένσκι
Eχει σε όλα δίκιο ο Τραμπ στις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη; Πρέπει ο Ουκρανός πρόεδρος να αποδεχθεί τη συμφωνία;
Αλεξία Τασούλη
Κυρίαρχος σε όλες τις πρωτοβουλίες για την ειρήνευση στην Ουκρανία, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να βρει έναν τρόπο για τον τερματισμό του πολέμου. Αυτό από μόνο του είναι λογικό και φιλόδοξο ως στόχος, καθώς οι μακροχρόνιες συγκρούσεις έχουν ήδη προκαλέσει απώλειες ζωών, αθώων, παιδιών, έχουν προκαλέσει καταστροφές σε υποδομές και έχουν επιβαρύνει την οικονομία. Ο Τραμπ ασκεί μια εξωτερική πολιτική έξω από τα συνηθισμένα, χωρίς να ακολουθεί τα πρωτόκολλα του διεθνούς δικαίου, αναζητά ένα παράθυρο ειρήνης, μία συμβιβαστική λύση την οποία να αποδεχτούν τα δύο εμπλεκόμενα μέρη.
Θέλει παύση εχθροπραξιών
Ο Τραμπ φαίνεται να αναγνωρίζει ότι η Ρωσία έχει σημαντικά κέρδη στο πεδίο. Έχει καταλάβει εδάφη και επιχειρεί κάποιο «deal» που να αναγνωρίζει de facto κάποιες από αυτές τις κατακτήσεις. Η προσέγγισή του «δεν μπορούμε να γυρίσουμε τα πάντα πίσω» είναι κατά την αντίληψή του ρεαλιστική, καθώς πιστεύει ότι ιστορικά σε κάθε πόλεμο δεν είναι πάντα δυνατόν όλα τα εδάφη να επανέλθουν αμέσως στην πρότερη κατάσταση. Η πρότασή του περιλαμβάνει de facto αναγνώριση του ελέγχου της Ρωσίας σε μεγάλο μέρος των περιοχών που έχει καταλάβει, καθώς και de jure αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής.
Θέλει οικονομική ανοικοδόμηση
Μέρος του σχεδίου του Τραμπ φαίνεται να αφορά τις σπάνιες γαίες και άλλα ορυκτά της Ουκρανίας. Μετά τη συμφωνία, η σωστή διαχείριση μπορεί να φέρει οικονομικά οφέλη — όχι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά και εν δυνάμει για την ίδια την Ουκρανία. Θεωρητικά, μια συμφωνία τέτοιου τύπου μπορεί να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, αν όμως οι όροι είναι ισότιμοι και δεν είναι μόνο επωφελείς για τις ΗΠΑ. Όμως…
Πιέζει την Ουκρανία να παραδώσει μέρος της κυριαρχίας της
Με όρους τελεσιγράφου, ο Αμερικανός πρόεδρος ασκεί πίεση στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να αποδεχθεί το σχέδιο με την παράδοση εδαφών με αντάλλαγμα την αμερικανική προστασία. Ο βίαιος όμως τρόπος προς τους πολίτες να παραδώσουν το έδαφός τους θα οδηγήσει την Ουκρανία να είναι ακόμη πιο ευάλωτη.
Θέλει να μειωθεί η στρατιωτική ισχύς της Ουκρανίας
Οι Αμερικανοί προτείνουν μείωση του ουκρανικού στρατού. Αυτό μπορεί να αποδυναμώσει την Ουκρανία μακροπρόθεσμα και να μειώσει την ικανότητά της να υπερασπιστεί τον εαυτό της στο μέλλον. Αν οι «εγγυήσεις» δεν είναι ισχυρές ή δεν συνοδεύονται από θεσμικά, νομικά δεσμευτικά μέτρα, η Ουκρανία μπορεί να βρεθεί ξανά ευάλωτη.
Απομάκρυνση από το ΝΑΤΟ
Στο σχέδιο του Τραμπ προβλέπεται ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Αυτό είναι μεγάλο ρίσκο για την Ουκρανία, γιατί η ένταξη στο ΝΑΤΟ θεωρείται από πολλούς ως κρίσιμη ασφάλεια για το μέλλον της χώρας. Αποκλεισμός από το ΝΑΤΟ μπορεί να αφήσει την Ουκρανία με λιγότερα «εργαλεία» αποτροπής.
Επιπλέον, τέτοιοι όροι μπορεί να θεωρηθούν ως «παράδοση» ασφαλείας, κάτι που μπορεί να πλήξει το ηθικό των Ουκρανών και τη διεθνή τους θέση.
Το ρίσκο του Ζελένσκι
Αν η Ουκρανία απορρίψει το σχέδιο, υπάρχει ρίσκο ότι οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν «χωρίς να κάνουν πίσω», κάτι που θα αφήσει την Ουκρανία πιο ευάλωτη. Τις τελευταίες ώρες, ο πρόεδρος της Ουκρανίας μετρά πώς θα παραδώσει τη χώρα του, να είναι ασφαλής, να έχει οικονομική προοπτική έστω και αν έχει χάσει εδάφη.
Η Ιστορία μας έχει διδάξει ότι όταν τελειώνει ένας πόλεμος κανείς δεν μπορεί να πανηγυρίζει. Διότι το βάρος των νεκρών δεν αφήνει πολλά περιθώρια χαράς. Ο Τραμπ και ο Ζελένσκι θα γράψουν τις επόμενες ημέρες μια σημαντική σελίδα στην Παγκόσμια Ιστορία αν υπάρξει συμφωνία. Και μόνο ο ιστορικός του μέλλοντος θα μπορεί να πει με σιγουριά αν η συμφωνία αυτή ήταν καλή ή όχι.
