Είναι τόσο ευθύ, γνώριμο, αγαπημένο αντανακλαστικό κάθε φορά που συμβαίνει κάτι στην Ελλάδα με κάποιον τρόπο σχετιζόμενο με το Ιντερνετ, που εάν δεν είχε κάνει και χθες την εμφάνισή του σχεδόν θα έπρεπε να ανησυχούμε. Ομως δεν υπάρχει λόγος: ο υπ’ αριθμόν ένα ύποπτος και στην υπόθεση της στυγνής δολοφονίας του Σωκράτη Γκιόλια υπήρξε η ανωνυμία των μπλογκ.Με την παρέμβαση του μέσου συνεχώς να οξύνεται, σαν τη μύτη ενός μολυβιού -γραφίδα αλλά και επικίνδυνο όπλο μαζί-, οι φωνές που ζητούν τον περιορισμό του πληθαίνουν. Δεν αντιλαμβανόμαστε συχνά ότι αυτό που ενοχλεί είναι ...
μόλις μια συστάδα κυττάρων σ’ έναν τεράστιο οργανισμό και ότι, όπως είναι ο απαράβατος νόμος της φύσης, μαζί με τα ξερά καίγονται πάντα και τα χλωρά. Οπως η συντριπτική πλειονότητα των μπλογκ παγκοσμίως, αλλά και των περίπου 130.000 που έχουν δημιουργηθεί στην Ελλάδα (από αυτά βέβαια εκτιμάται ότι μόλις 3.500 ανανεώνονται καθημερινά), τα περισσότερα από τα ιστολόγια που «ενοχλούν» είναι πράγματι ανώνυμα. Είναι όμως κανονικές σταγόνες στον ωκεανό της ανωνυμίας πάνω στην οποία έχει στηθεί (και μεγαλουργεί) το βασίλειο του Διαδικτύου.
Οπως μπορεί να διαβεβαιώσει κάθε ένας που έχει επιχειρήσει να δημιουργήσει κάποιου είδους προφίλ στο Ιντερνετ, η ανωνυμία είναι γοητευτική, κινητήρια δύναμη, απελευθερωτική και φυσικά ασφαλής. Αρχικώς. «Δεν είναι το όνομα που προσδίδει αξιοπιστία στο Ιντερνετ», υποστηρίζει στην «Κ» ο σύμβουλος Social Media, ιδρυτής του δικτύου sync. gr και δημιουργός του μπλογκ nylon. gr, κ. Νίκος Δρανδάκης. «Στο “οικοσύστημα” των social media ο καθένας κάνει μια διαδρομή. Και το σύστημα μαθαίνει να τον αντιλαμβάνεται ως αξιόπιστη ή όχι φωνή. Τη δεοντολογία την κατοχυρώνει ο ίδιος κάθε μέρα που περνάει». Με άλλα λόγια, η φάκα δεν είναι η καλύτερη απάντηση στα διαδικτυακά «τρωκτικά», που εύκολα και πάντα ανώνυμα σπιλώνουν συνειδήσεις.
Οπως λέει ο κ. Δρανδάκης, στα μπλογκ ακούγεται η ελεύθερη φωνή κάθε πολίτη, όπως ακριβώς ακούγεται στα καφενεία. Και όπως ακριβώς στα καφενεία οι θαμώνες μπορεί να παίρνουν (ή μη) κάποιον στα σοβαρά, έτσι και εδώ ο καθένας δημιουργεί τη φήμη του.
«Το σύστημα αυτορρυθμίζεται μέρα με τη μέρα. Η ανωνυμία είναι κατοχυρωμένη πρακτική στο Διαδίκτυο. Δεν μπορεί κανείς να κάνει τίποτα, εκτός και αν αποκλείσει εντελώς την πρόσβαση, όπως π. χ. συμβαίνει στο Ιράν...».
Η τάση ωστόσο πολιτείας και πολιτών είναι να δαμάσουμε το τέρας. Το προηγούμενο καλοκαίρι σάλο είχε ξεσηκώσει η γνωμοδότηση του πρώην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδά, που όριζε ότι στα μπλογκ δεν ισχύει το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης και επικοινωνίας που κατοχυρώνονται από το άρθρο 19 του Συντάγματος, ανοίγοντας το πράσινο φως στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές να αίρουν την ανωνυμία των μπλόγκερ και να έχουν πρόσβαση στα μπλογκ χωρίς άδεια από την ΑΔΑΕ.
Η γνωμοδότηση δεν αποτελεί νόμο και δεν εφαρμόστηκε ουσιαστικά ποτέ, ωστόσο το έδαφος καλλιεργήθηκε. Ετσι, όταν πριν από λίγο καιρό ένα από τα εν λόγω «ενοχλητικά» μπλογκ διέρρευσε την αναληθή φήμη ότι παραιτείται η Αννα Διαμαντοπούλου, γεγονός που εξανάγκασε (;) την υπουργό να προχωρήσει σε διάψευση, η συζήτηση για τα ιστολόγια ξεκίνησε από εκεί που είχε μείνει. Στη φαρέτρα όσων επιθυμούν την κατάργηση της ανωνυμίας (άραγε οι ψευδώνυμοι είναι επώνυμοι;), και οι περίπου 600 μηνύσεις που έχουν κατατεθεί από πολίτες για συκοφάντηση μέσω Ιντερνετ.
Δεοντολογία
«Οταν παραβιάζεται ο ποινικός κώδικας, οι αρχές θα κάνουν τη δουλειά τους. Η δεοντολογία όμως δεν μπορεί να επιβληθεί. Εάν αφήσουμε το οικοσύστημα να ωριμάσει, η ανωνυμία θα αρθεί από μόνη της», καταλήγει ο κ. Δρανδάκης.
Άρθρο της Λινας Γιανναρου στην Καθημερινή
