Παρεμπόριο Η ανέγγιχτη όψη της διαφθοράς

Του Δημήτρη Μάρδα

Αν. καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ

Τα αναπτυξιακά σχέδια τύπου Μάρσαλ ή ΕΣΠΑ δεν είναι πανάκεια, ούτε απαλλάσσουν την κυβέρνηση από αυτονόητες παρεμβάσεις που βάζουν τάξη στην οικονομική ζωή της χώρας. Η ανάπτυξη δεν περνά μόνο από μεγαλεπήβολα πανάκριβα προγράμματα αλλά και από τα...
 σκοτεινά σοκάκια της γειτονιάς. Εκεί σε τεράστιες αποθήκες, γεμάτες με εκατομμύρια παρανόμως διακινούμενα αγαθά, γεννιέται και ανθίζει το παρεμπόριο.

Το παρεμπόριο, μια σύγχρονη μάστιγα της αγοράς, συνεχίζει ακάθεκτο να απλώνεται σε κάθε μικρή ή μεγάλη πόλη! Η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου της Ελλάδας (ΕΣΕΕ) θεωρεί ότι ο όγκος του ανέρχεται σε 15 δις ευρω ενώ η κυβέρνηση το ανεβάζει γύρω στα 20 δις ευρώ. Πώς όμως υπολογίζεται το προαναφερθέν πόσο όταν δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι οι κύριοι παίχτες του παρεμπορίου και τι τζίρο κάνουν, αφού δεν υπάρχουν παραστατικά ή πολλές συλλήψεις παρανόμων μεγαλεμπόρων;

Ένας νέος Νόμος ψηφίσθηκε πρόσφατα ο 3982/2011, που παραμένει και αυτός ανεφάρμοστος. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα έως σήμερα αποτελέσματα. Ο Νόμος προβλέπει την καταστροφή των ειδών του παρεμπορίου, αποφεύγει όμως λύσεις πιο δραστικές όπως την σύλληψη του παρανόμου ή μη μετανάστη και την έξωσή του από τη χώρα. Αναρωτιόμαστε γιατί αποφεύγεται μια τέτοια λύση, όταν είναι γνωστό ότι στη Νότια Ιταλία έχει στηθεί φάμπρικα νομιμοποίησης αφρικανών μεταναστών, που χρησιμοποιούνται κατόπιν για τις συγκεκριμένες δουλειές σε όλη την ΕΕ !

Θύματα του παρεμπορίου είναι κατ’ αρχάς το λιανεμπόριο, όπως και οι οικονομικοί μετανάστες. Οι τελευταίοι θεωρούνται οι βασικοί διακινητές αυτού του αόρατου τζίρου, που αφορά κατά κύριο λόγο παρανόμως εισαγόμενα προϊόντα (από ποια τελωνεία άραγε;) από οργανωμένες ομάδες συμφερόντων, που έχουν μοιραστεί τις αγορές κατά τα πρότυπα της Μαφίας. Έτσι, οι Σενεγαλέζοι έχουν αναλάβει τη διακίνηση των παράνομων ειδών εκτός των λαϊκών αγορών, Γεωργιανοί και άλλοι προερχόμενοι από την πρώην ΕΣΣΔ, ελέγχουν το σχετικό κύκλωμα στις λαϊκές αγορές και πέριξ αυτών ενώ οι Κινέζοι ελέγχουν τα κασελάκια!

Η κυβέρνηση ψηφίζει ανεφάρμοστους νόμους, αρμόδιοι υπουργοί και οι ενίοτε τοπικοί βουλευτές…με οργίλο ύφος αφορίζουν απλά –χωρίς όμως να αγγίζουν– το φαινόμενο, η τοπική αυτοδιοίκηση αλληθωρίζει, η δημοτική αστυνομία κωφεύει και κάποιοι χονδέμποροι με την απαραίτητη πολιτική κάλυψη ή λόγω αδυναμιών (εσκεμμένων ή μη) του Νόμου, πλουτίζουν σε βάρος του υγιούς και εμπορίου και του κράτους φυσικά.

Συχνά ορισμένοι Δήμαρχοι με τη συνοδεία της τηλεόρασης δείχνουν στιγμιαία βέβαια ότι προτίθενται να επιβάλλον το νόμο. Από την επόμενη όμως της προβολής τους η αγορά αυτή παραμένει ανέγγιχτη. Ποιος ο λόγος λοιπόν της φιέστας –μέσω της οποίας ενημερώνονται οι γνωστοί μεγαλέμποροι διακινητές του παρεμπορίου– των κάποιων ωρών που οργανώνουν;

Κύριο ρόλο στην εφαρμογή του Νόμου 3825 (παράγραφος 6) φέρουν οι Δήμαρχοι με την άφαντη δημοτική τους αστυνομία. Οι προφάσεις Δημάρχων που συχνά ακούγονται της μορφής: «Δεν έχω κόσμο… ή δε διαθέτω απορριμματοφόρα για την καθαριότητα και θα βρω για το παρεμπόριο…», οδηγούν στη μη εφαρμογή του.

Από την άλλη βέβαια υπάρχουν δεκάδες διαθέσιμοι δημοτικοί αστυνομικοί για να κόβουν κλήσεις ή για οτιδήποτε άλλο. Τέλος, πόσα απορριμματοφόρα χρειάζονται άραγε; Υποκρισία, αδυναμία, διαπλοκή αιρετών αρχόντων με τους μεγαλεμπόρους του είδους. Ο κάθε ένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του!

Σε αραιά διαστήματα, διάφοροι Δήμαρχοι με τη βοήθεια των ΜΑΤ κυρίως εφαρμόζουν τον Νόμο καταστρέφοντας τα ‘προϊόντα μαϊμού’, που πωλούνται στα πεζοδρόμια. Ποια πολύπλοκη διαδικασία εμποδίζει τη συστηματική εφαρμογή του Νόμου; Να υπενθυμίσουμε ότι είμαστε η 79η πιο διεφθαρμένη χώρα του κόσμου και ότι η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται στην κορυφή της διαφθοράς.