Ετεροβαρές ρίσκο: Τα τρία βασικά στάδια του σπειροειδούς κύκλου των χρηματοπιστωτικών κρίσεων και η γενεσιουργός αιτία τους - Έφτασε αλήθεια το τέλος της κρίσης;
Ακούγονται ήδη οι πρώτες φωνές, οι οποίες «ανακοινώνουν» ότι έφτασε το τέλος της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής «καταιγίδας» ή, τουλάχιστον, ότι έχει πλέον αρχίσει να φαίνεται το βάθος της κρίσης, «αφού δεχόμαστε θετικά μηνύματα από τις αγορές και ιδίως από αυτές των Η.Π.Α.». Η θέση αυτή, «μεταφραζόμενη» οικονομικά, σημαίνει ότι η πιστωτική επέκταση, η οποία είχε δημιουργήσει τη σημερινή ευημερία στις «δυτικές» κοινωνίες, φτάνοντας σχετικά πρόσφατα στο ανώτατο σημείο της και ολισθαίνοντας προς την αντίθετη φορά (πιστωτική συρρίκνωση), σταθεροποιήθηκε και ενδεχομένως ανέκτησε την αρχική της θετική πορεία. Είναι όμως πράγματι έτσι ή μήπως αντικατοπτρίζει απλά τις επιθυμίες μας να εξέλθουμε γρήγορα από την κρίση;
Στην οικονομική θεωρία, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, υπάρχει μία περιγραφή του «πιστωτικού φαινομένου», η οποία επεξηγεί το μηχανισμό που οδηγεί στη διαρκή αύξηση της ποσότητας των χρημάτων. Σύμφωνα με αυτήν έχουμε τα εξής:
α) Κάποιος καταθέτει στην Τράπεζα Α ένα ποσόν 1.000 €. Η τράπεζα διατηρεί τα 200 € στους λογαριασμούς της (ρεζέρβες) και δανείζει τα 800 € στην Τράπεζα Β.
β) Η Τράπεζα Β που δανείζεται τα 800 €, δημιουργεί διατηρεί αντίστοιχα τα 160 € στους λογαριασμούς της και δανείζει τα 640 € στην Τράπεζα Γ.
γ) Η Τράπεζα Γ που δανείζεται τα 640 € διατηρεί τα 128 € και δανείζει τα 512 € που «περισσεύουν» κοκ.
Με αυτόν τον τρόπο, έχουμε στο τέλος «καινούργιες» καταθέσεις συνολικά 5.000 €, από την αρχική κατάθεση των πραγματικών 1.000 €, ρεζέρβες αυτά τα 1.000 € και νέες πιστώσεις 4.000 €. Δηλαδή, τα 1.000 € που κατέθεσε ένας και μοναδικός πελάτης έγιναν 4.000 € πιστώσεις και 1.000 € ρεζέρβες – επομένως, «ως δια μαγείας» πολλαπλασιάστηκαν.
Στο ίδιο παράδειγμα και από την αντίθετη φορά, εάν ο αρχικός πελάτης ζητήσει από την Τράπεζα Α να του επιστρέψει τα 1.000 €, τότε αυτή θα ζητήσει από την Τράπεζα Β τα 800 € που της είχε δανείσει, συμπληρώνοντας τα με τα 200 € που είχε διατηρήσει (ρεζέρβες) κ.ο.κ. Έτσι λοιπόν, τα 4.000 € πιστώσεις και τα 1.000 € ρεζέρβες, συνολικά 5.000 €, θα ξαναγίνονταν 1.000 €. Φυσικά, όταν η οικονομία λειτουργεί ομαλά, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει πρακτικά, αφού εμφανίζονται συνεχώς νέοι καταθέτες, οι τράπεζες δανείζονται επί πλέον χρήματα κλπ.
η συνέχεια του πάντα ενημερωμένου Βασίλη Βιλιάρδου στο:
http://www.x-hellenica.gr/PressCenter/Articles/1500.aspx