Στη φάση στην οποία βρίσκεται η κυβέρνηση της ΝΔ, ο ανασχηματισμός του κυβερνητικού σχήματος, οι αλλαγές στο κόμμα, το ξήλωμα και η επανεγκατάσταση υπουργικών επιτελείων δεν προσφέρουν τίποτα χρήσιμο, περισσότερη αναστάτωση προκαλούν, σε ένα πολιτικό περιβάλλον ήδη επιβαρημένο και χωρίς κατεύθυνση.
Άλλωστε η ανακύκλωση υπουργών και επιτελείων αποτελεί λύση ανάγκης, στην οποία ο Καραμανλής – όπως έχει δείξει – σπάνια καταφεύγει. Είναι που δεν του αρέσουν οι αλλαγές, είναι και οι συνειρμοί που δημιουργούνται για λανθασμένες τοποθετήσεις του παρελθόντος και «επιλογές που δεν τράβηξαν», είναι πολλά…
Είναι πολύ πιθανό όταν (και αν τελικώς) ανακοινωθεί ο «ανασχηματισμός» να... πλησιάζουμε ήδη 100 ημέρες από τις ευρωεκλογές, την ημέρα, δηλαδή, που απεστάλη το μήνυμα των πολιτών προς την κυβέρνηση. Αυτό, σε συνήθεις ρυθμούς «νέας διακυβέρνησης» δεν σημαίνει τίποτα. Όμως, σε περίοδο κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής και βέβαια πολιτικής, σημαίνει πολλά. Σημαίνει πρώτ’ απ’ όλα ιδιαίτερη καθυστέρηση αντίδρασης στο μήνυμα της κοινωνίας, το οποίο, ενώ παραδόθηκε αυθημερόν, χρειάστηκαν 100 ημέρες και 100 νύχτες για να αποφασίσει η κυβέρνηση τι να το κάνει. Σε άλλες χώρες, ο συμβολισμός των πρώτων 100 ημερών είναι ιδιαίτερα σημαντικός, με την ανάπτυξη ειδικού στρατηγικού σχεδίου, που αρχίσει να ξεδιπλώνεται την αμέσως επόμενη ημέρα. Αυτό που ζούμε κι εμείς, εδώ στην Ελλάδα, the day after της ήττας της ΝΔ στις εκλογές.
Κάθε φορά που οι πολίτες εκδηλώνονται στην κάλπη, όταν, δηλαδή, δρουν πολιτικά, περιμένουν την αντίδραση του συστήματος, το οποίο, πρωτίστως, εκπροσωπείται από το κόμμα που κυβερνά τη χώρα. Όταν δε, αποφασίζουν να το καταψηφίσουν, τότε το μήνυμα που εκπέμπεται απαιτεί περαιτέρω εγρήγορση. Γιατί η αναμονή έχει ήδη επικριτικό χαρακτήρα.
Στην περίπτωσή μας, τα σημάδια εγρήγορσης ακόμη δεν έχουν φανεί. Ακόμη και η τυπική αντίδραση έχει καθυστερήσει πολύ, τόσο σημειολογικά, όσο και από τεχνοκρατικής πλευράς. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, όταν αργείς να εκδηλωθείς, δίνεις χώρο σε όλους, μα όλους τους άλλους να πάρουν θέση με όποιον τρόπο φανταστούν. Οι ίδιοι γνωρίζουν ότι δεν έχει σημασία το τί λένε, αλλά να είναι πρωτότυποι, να διαφέρουν, για να κάνουν εντύπωση, δεδομένου ότι οι πολίτες-ψηφοφόροι έχουν μάτια και αυτιά ανοικτά και περιμένουν… Με την αναμονή προκαλείς και έναν ενδοπαραταξιακό πρωταθλητισμό που θολώνει ακόμη περισσότερα τα νερά, ενώ ο απόηχός του, βέβαια, δεν ενδιαφέρει διόλου την κοινωνία.
Από πλευράς στρατηγικής, οι 100 ημέρες δείχνουν να έχουν χαθεί. Κατά το διάστημα της προσμονής, στελέχη, υπουργοί και κοινωνία έχουν προεξοφλήσει τα πάντα. Σε τέτοιο βαθμό που, ό,τι και να γίνει δεν πρόκειται να κάνει εντύπωση. Δεν θα εξυπηρετήσει τους μισούς στόχους για τους οποίους σχεδιάζεται. Το πλεονέκτημα της πρωτοβουλίας και το δύναμη της αυτενέργειας έχουν απωλεσθεί, η ηγεσία δείχνει να δέχεται πιέσεις πολύ καιρό τώρα.
Τον Σεπτέμβριο 2009 ξεκινά η τελευταία ευκαιρία της κυβέρνησης. Έχει διπλάσια διάρκεια από την προηγούμενη: 100 ημέρες Χ 2. Μέχρι την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι η τελευταία ευκαιρία της ΝΔ να ξεπεράσει τον φόβο της για την πολιτική. Να εγκαινιάσει την στρατηγική προσέγγιση στα πράγματα. Να μελετήσει σωστά την κατάσταση και την ουσία των πραγμάτων, στη βάση του αποτελέσματος, όχι επικοινωνιακά και ανάλογα με τους συσχετισμούς μεταξύ συμφερόντων και φίλα προσκείμενων δυνάμεων, εντός και εκτός κόμματος.
Ο Καραμανλής έχει one shot να κάνει τη ρελάνς. Ακόμη και να «πέσει» αγωνιζόμενος είναι τίτλος τιμής στην πολιτική. Το μόνο που δεν αντιλαμβάνεται κανείς είναι η διαχείριση της αδράνειας ως άποψης και στάσης στο πολιτικό μάνατζμεντ. Όπως στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης, όπου …«οι έκτακτες περιστάσεις απαιτούν έκτακτα μέτρα», έτσι και η Ελλάδα, εισερχόμενη στη δεύτερη δεκαετία του νέου αιώνα, απαιτεί τολμηρούς πολιτικούς ηγέτες…
Άλλωστε η ανακύκλωση υπουργών και επιτελείων αποτελεί λύση ανάγκης, στην οποία ο Καραμανλής – όπως έχει δείξει – σπάνια καταφεύγει. Είναι που δεν του αρέσουν οι αλλαγές, είναι και οι συνειρμοί που δημιουργούνται για λανθασμένες τοποθετήσεις του παρελθόντος και «επιλογές που δεν τράβηξαν», είναι πολλά…
Είναι πολύ πιθανό όταν (και αν τελικώς) ανακοινωθεί ο «ανασχηματισμός» να... πλησιάζουμε ήδη 100 ημέρες από τις ευρωεκλογές, την ημέρα, δηλαδή, που απεστάλη το μήνυμα των πολιτών προς την κυβέρνηση. Αυτό, σε συνήθεις ρυθμούς «νέας διακυβέρνησης» δεν σημαίνει τίποτα. Όμως, σε περίοδο κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής και βέβαια πολιτικής, σημαίνει πολλά. Σημαίνει πρώτ’ απ’ όλα ιδιαίτερη καθυστέρηση αντίδρασης στο μήνυμα της κοινωνίας, το οποίο, ενώ παραδόθηκε αυθημερόν, χρειάστηκαν 100 ημέρες και 100 νύχτες για να αποφασίσει η κυβέρνηση τι να το κάνει. Σε άλλες χώρες, ο συμβολισμός των πρώτων 100 ημερών είναι ιδιαίτερα σημαντικός, με την ανάπτυξη ειδικού στρατηγικού σχεδίου, που αρχίσει να ξεδιπλώνεται την αμέσως επόμενη ημέρα. Αυτό που ζούμε κι εμείς, εδώ στην Ελλάδα, the day after της ήττας της ΝΔ στις εκλογές.
Κάθε φορά που οι πολίτες εκδηλώνονται στην κάλπη, όταν, δηλαδή, δρουν πολιτικά, περιμένουν την αντίδραση του συστήματος, το οποίο, πρωτίστως, εκπροσωπείται από το κόμμα που κυβερνά τη χώρα. Όταν δε, αποφασίζουν να το καταψηφίσουν, τότε το μήνυμα που εκπέμπεται απαιτεί περαιτέρω εγρήγορση. Γιατί η αναμονή έχει ήδη επικριτικό χαρακτήρα.
Στην περίπτωσή μας, τα σημάδια εγρήγορσης ακόμη δεν έχουν φανεί. Ακόμη και η τυπική αντίδραση έχει καθυστερήσει πολύ, τόσο σημειολογικά, όσο και από τεχνοκρατικής πλευράς. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, όταν αργείς να εκδηλωθείς, δίνεις χώρο σε όλους, μα όλους τους άλλους να πάρουν θέση με όποιον τρόπο φανταστούν. Οι ίδιοι γνωρίζουν ότι δεν έχει σημασία το τί λένε, αλλά να είναι πρωτότυποι, να διαφέρουν, για να κάνουν εντύπωση, δεδομένου ότι οι πολίτες-ψηφοφόροι έχουν μάτια και αυτιά ανοικτά και περιμένουν… Με την αναμονή προκαλείς και έναν ενδοπαραταξιακό πρωταθλητισμό που θολώνει ακόμη περισσότερα τα νερά, ενώ ο απόηχός του, βέβαια, δεν ενδιαφέρει διόλου την κοινωνία.
Από πλευράς στρατηγικής, οι 100 ημέρες δείχνουν να έχουν χαθεί. Κατά το διάστημα της προσμονής, στελέχη, υπουργοί και κοινωνία έχουν προεξοφλήσει τα πάντα. Σε τέτοιο βαθμό που, ό,τι και να γίνει δεν πρόκειται να κάνει εντύπωση. Δεν θα εξυπηρετήσει τους μισούς στόχους για τους οποίους σχεδιάζεται. Το πλεονέκτημα της πρωτοβουλίας και το δύναμη της αυτενέργειας έχουν απωλεσθεί, η ηγεσία δείχνει να δέχεται πιέσεις πολύ καιρό τώρα.
Τον Σεπτέμβριο 2009 ξεκινά η τελευταία ευκαιρία της κυβέρνησης. Έχει διπλάσια διάρκεια από την προηγούμενη: 100 ημέρες Χ 2. Μέχρι την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι η τελευταία ευκαιρία της ΝΔ να ξεπεράσει τον φόβο της για την πολιτική. Να εγκαινιάσει την στρατηγική προσέγγιση στα πράγματα. Να μελετήσει σωστά την κατάσταση και την ουσία των πραγμάτων, στη βάση του αποτελέσματος, όχι επικοινωνιακά και ανάλογα με τους συσχετισμούς μεταξύ συμφερόντων και φίλα προσκείμενων δυνάμεων, εντός και εκτός κόμματος.
Ο Καραμανλής έχει one shot να κάνει τη ρελάνς. Ακόμη και να «πέσει» αγωνιζόμενος είναι τίτλος τιμής στην πολιτική. Το μόνο που δεν αντιλαμβάνεται κανείς είναι η διαχείριση της αδράνειας ως άποψης και στάσης στο πολιτικό μάνατζμεντ. Όπως στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης, όπου …«οι έκτακτες περιστάσεις απαιτούν έκτακτα μέτρα», έτσι και η Ελλάδα, εισερχόμενη στη δεύτερη δεκαετία του νέου αιώνα, απαιτεί τολμηρούς πολιτικούς ηγέτες…
