της Μαρίας Σεφέρου
Το ερέθισμα για να γράψω τούτο το κείμενο μου έδωσε άρθρο του γιατρού κ. Ελευθέριου Ανευλαβή, με ‘δύσοσμο’ τίτλο, που βρήκα στην ιστοσελίδα του. 
Μελετώντας τις απόψεις του κ. Ανευλαβή για την παγκοσμιοποίηση διαπίστωσα ότι, καλώς κατά τη γνώμη μου, ουδεμία ευλάβεια επιδεικνύει σε δαύτη. Κι ενώ συμφωνώ στα περισσότερα μαζί του, λυπάμαι που...
Μελετώντας τις απόψεις του κ. Ανευλαβή για την παγκοσμιοποίηση διαπίστωσα ότι, καλώς κατά τη γνώμη μου, ουδεμία ευλάβεια επιδεικνύει σε δαύτη. Κι ενώ συμφωνώ στα περισσότερα μαζί του, λυπάμαι που... η προσέγγιση ενός τόσο σοβαρού θέματος από τον κ. Ανευλαβή γίνεται μέσα από παραμορφωτικούς κομματικούς φακούς. Όπως και αν έχει το πράγμα, αξίζει να μεταφέρω εδώ χαρακτηριστικές παραγράφους για να στοχαστούμε πάνω στις απόψεις του διακεκριμένου επιστήμονα με το πλούσιο και εντυπωσιακό βιογραφικό.
«Παγκοσμιοποίηση: Το προπαγανδιστικό ψευδώνυμο της νεοφιλελεύθερης, ασύδοτης, απάνθρωπης, άγριας αγοράς, που οι προπαγανδιστές της την πλασάρουν ως την αδήριτη ανάγκη του σημερινού μας κόσμου και του αλλοτριωμένου σύγχρονου ανθρώπου.
Παγκοσμιοποίηση: Συνώνυμο της παγκόσμιας κυριαρχίας του χρήματος και των νταβατζήδων της (διαπλεκόμενοι με την εξουσία του χρήματος, πολιτικατζήδες). Ο φαιός χιτώνας που καλύπτει την αληθή φύση αυτής της παρά φύσιν ασέλγειας πάνω στην ανθρώπινη υπόσταση και τις ανθρώπινες αξίες.
(…) (…) Το κράτος μεριμνά απλώς για την τήρηση των κανόνων της “ελεύθερης” (ανάλγητης) αγοράς. Να, ο νέος ηθικός κώδικας της νεοφιλελεύθερης (νεοδεξιάς) ιδεολογίας της αγοράς. Ανταγωνισμός και “όποιον πάρει ο χάρος”.
Παγκοσμιοποίηση: Η πολιτιστική πολτοποίηση της παράδοσης των λαών πάνω στην κουρελού του παγκόσμιου συρφετού, που τη μόνη παράδοση που γνωρίζει (που του επιτρέπουν να γνωρίζει), είναι η “παράδοση” στο αμερικανόφερτο λάιφ στάιλ της ελαφρότητας και της χυδαιότητας. Της επιδειξιομανίας και της παχυλής αμάθειας. Της νοητικής υστέρησης και της νήπιας σκέψης.
Παγκοσμιοποίηση: Η υποβάθμιση του Έθνους-Κράτους σε “παγκόσμιο χωριό” της φτώχιας των αξιών. Της κακομοιριάς και κακογουστιάς των ανθρώπων.
Παγκοσμιοποίηση: Η αποξένωση των ανθρώπων από την έννοια της Πατρίδας, που θεωρείται σχεδόν ντροπή, για τους κενόκρανους του πολιτικά ορθού. Η επίκληση της Πατρίδας και του Έθνους (δεν μιλώ για τους επαγγελματίες πατριδεμπόρους, πατριδοκαπήλους και εθνοκαπήλους) χαρακτηρίζεται ως σοβινιστική υστερία από τους μεταμοντέρνους, νεοφιλελευθέρους, “αριστερούς” και δεξιούς, της μόδας του “πολιτικώς ορθού”. Τις Μαντάμ Σουσούδες της Ευρωπαίο-Αμερικάνικης θολούρας.
Παγκοσμιοποίηση: Ο αφανισμός της γλώσσας των Εθνών από την αγγλοαμερικανική γλώσσα. Αφελληνισμός της γλώσσας της Ελληνικής με τα greeklish, των μονόχρωμων λέξεων και μονοσήμαντων εννοιών. Οι νέο-γενίτσαροι φτωχαίνουν τη γλώσσα, στη φτώχια της σκέψης τους, την οποία εκφράζει η φτωχή τους γλώσσα. Γι’ αυτούς οι αποχρώσεις των λέξεων είναι περιττές. Κλείνουν τα πατζούρια τους στο φως του Ελληνικού ήλιου. Προτιμούν τα μουντά άναρθρα σύμφωνα της Εσπερίας, από τα φωτεινά γλαφυρά φωνήεντα.»
Πολύ γλαφυρή η περιγραφή της παγκοσμιοποίησης! Πρέπει όμως να ομολογήσω ότι δυσκολεύoμαι να καταλάβω τον ιδεολογικό χώρο στον οποίο εντάσσεται ο κ. Ανευλαβής, ή να διακρίνω τυχόν ουδετερότητά του. Δείχνει ότι πονάει για την «αποξένωση των ανθρώπων από την έννοια της Πατρίδας, που θεωρείται σχεδόν ντροπή», εναντιώνεται στην «υποβάθμιση του Έθνους-Κράτους σε “παγκόσμιο χωριό”», θρηνεί για τον “αφελληνισμό” της Ελληνικής γλώσσας – ιδέες για τις οποίες νοιάζονται όλοι όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως “δεξιοί”, για τους οποίους όμως ο ίδιος ομιλεί περιφρονητικά! Διαχωρίζει μάλιστα τη θέση του απ’ όλους αυτούς μέσα σε παρένθεση λέγοντας: «δεν μιλώ για τους επαγγελματίες πατριδεμπόρους, πατριδοκαπήλους και εθνοκαπήλους.»
Άντε τώρα εγώ να καταλάβω ποιος από εκείνους που αγωνίζονται για τις παραδοσιακές αξίες του έθνους και της ελληνικής γλώσσας είναι γνήσιος πατριώτης και ποιος είναι πατριδοκάπηλος, πατριδέμπορος, και εθνοκάπηλος. Φαίνεται άραγε αυτό στο DNA τους; Και γιατί κάθε φορά που κάποιος θέλει να υπερασπιστεί τις αξίες αυτές νιώθει την ανάγκη να τονίσει ότι δεν έχει σχέση μ’ εκείνους που ως πολιτικό κόμμα υπερασπίζονται τα ίδια ιδανικά; Τι είδους κόμπλεξ είναι αυτό και ποιοι ευθύνονται για τη δαιμονοποίηση και λεπροποίηση της λεγόμενης “δεξιάς”; Εάν ο σχηματισμός πολιτικών κομμάτων είναι απαραίτητος για τη Δημοκρατία, γιατί άραγε θεωρούνται πατριδοκάπηλοι συλλήβδην όλοι όσοι εντάσσονται σε δεξιό ή ακροδεξιό κόμμα;
Θα περίμενε κανείς από τον κ. Ανευλαβή με τις πολλές περγαμηνές και διακρίσεις να είναι απαλλαγμένος από φοβικά σύνδρομα και να μη νιώθει την ανάγκη να υπαινιχθεί ότι είναι πατριδοκάπηλοι εκείνοι που συλλογικά υπερασπίζονται τα ίδια ιδανικά με αυτόν. Άλλωστε στην πολιτική και σε όλα τα κόμματα ενυπάρχει κι ένα ποσοστό τυχοδιωκτισμού και καπηλείας ιδεών, αφού και οι πολιτικοί δεν είναι άγγελοι αλλά άνθρωποι με ατέλειες, φιλοδοξίες και… ματαιοδοξίες, όπως όλοι μας. Φαντάζομαι να είναι ενήμερος ο κ. Ανευλαβής για τη διαχρονική και χωρίς ευλάβεια καπηλεία των σοσιαλιστικών ιδεωδών από τους σοσιαλιστές ανά την υφήλιο και δυστυχώς και στην πατρίδα μας.
Είδαμε, συν τοις άλλοις, ότι ο κύριος Ανευλαβής νοιάζεται, και καλά κάνει, για τις εθνικές παραδόσεις, και καταγγέλλει την «πολιτιστική πολτοποίηση της παράδοσης των λαών πάνω στην κουρελού του παγκόσμιου συρφετού…» Μα η πολτοποίηση των παραδόσεων, η ανεξέλεγκτη μετανάστευση, η κατάργηση των εθνικών και θρησκευτικών συμβόλων, είναι σοσιαλιστικές ιδέες και σημαίες και όχι “δεξιές”. Και αυτά δεν τα γράφω για να υπερασπιστώ τα “δεξιά” κόμματα, αλλά επειδή θέλω να προσεγγίζω την αλήθεια χωρίς κομματικές παρωπίδες και εμπάθειες. Επαναλαμβάνω κάτι που έχω γράψει επανειλημμένα, ότι κανένα κόμμα δεν είναι αμιγώς καλό, και κανένα δεν είναι αμιγώς κακό. Το ίδιο ισχύει και για τις πολιτικές ιδεολογίες: αλήθειες, όπως και ψέματα ή πλάνες, υπάρχουν σε όλα.
Παρατήρησα επίσης με πόση επιμέλεια απέφυγε ο κ. Ανευλαβής να εμπλέξει το σοσιαλισμό με την παγκοσμιοποίηση. Ούτε κατά λάθος δεν του ξέφυγε η λέξη μέσα στο πύρινο άρθρο του. Δεν έχει άραγε και ο σοσιαλισμός σημαντική, αν όχι τη μεγαλύτερη, μερίδα ευθύνης για την πολιτισμική πολτοποίηση μέσω της παγκοσμιοποίησης; Δε στοιχίζεται πίσω της με ευλάβεια; Δεν την υπηρετεί; Το ΠΑΣΟΚ δεν κατάργησε όλες τις λέξεις ‘εθνικός’, ‘εθνική’ από την ονομασία των Υπουργείων με το που ανέβηκε στην εξουσία; Ασφαλώς ναι!
Ας δούμε όμως πώς ορίζει την παγκοσμιοποίηση η Οξφόρδη (The Oxford Companion to the Politics of the World) μπας και κατανοήσουμε καλύτερα περί τίνος πρόκειται και πού το πάνε.
«Η παγκοσμιοποίηση μπορεί να κατανοηθεί ως μια διαδικασία (ή σειρά διαδικασιών) που ενσωματώνει ένα μετασχηματισμό στη συστημική οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων και συναλλαγών, εκπεφρασμένων σε διηπειρωτικές ή ενδοπεριφερειακές ροές και δίκτυα δραστηριότητας, αλληλεπίδρασης και δύναμης.
Χαρακτηρίζεται από τέσσερις τύπους αλλαγών.
1ον: Συνεπάγεται διεύρυνση των κοινωνικών, πολιτικών, και οικονομικών δραστηριοτήτων πέραν συνόρων, περιοχών και ηπείρων.
2ον: Σημαδεύεται από την εντατικοποίηση, ή το αυξανόμενο εύρος της διασύνδεσης και ροής εμπορίου, επενδύσεων, χρηματοδότησης, μετανάστευσης, και κουλτούρας.
3ον: Μπορεί να συνδεθεί με την επιτάχυνση των παγκόσμιων αλληλεπιδράσεων και διαδικασιών, όπως η ανάπτυξη παγκόσμιων συστημάτων μεταφοράς και επικοινωνίας, και η αύξηση της ταχύτητας διάχυσης ιδεών, αγαθών, πληροφορίας, κεφαλαίου, και ανθρώπων.
4ον: Η αύξηση της επέκτασης, έντασης, και ταχύτητας διεθνών αλληλεπιδράσεων μπορεί να συσχετιστεί με την εντονότερη απήχησή τους έτσι ώστε οι επιδράσεις μακρινών γεγονότων να είναι πολύ σημαντικές και αλλού, και ειδικές τοπικές εξελίξεις να μπορούν να έχουν αξιόλογες διεθνείς συνέπειες.
Με αυτή την έννοια, τα σύνορα μεταξύ εγχώριων ζητημάτων και παγκόσμιων υποθέσεων γίνονται όλο και πιο ρευστά. Κοντολογίς, η παγκοσμιοποίηση μπορεί να θεωρηθεί ως η διευρυνόμενη, εντατικοποιούμενη, επιταχυνόμενη και αυξανόμενη απήχηση της παγκόσμιας διασύνδεσης.»
Στη συνέχεια το άρθρο αναφέρεται στις τρεις ευρύτερες απόψεις της φύσης και του νοήματος της παγκοσμιοποίησης.
Τους υπεργκλομπαλιστές (hyperglobalist), τους σκεπτικιστές (sceptical) και τους μεταμορφωτές (transformationalist).
Εκείνο που διακρίνει την παρούσα εποχή από το παρελθόν, λένε οι υπεργκλομπαλιστές, είναι η ύπαρξη μιας ενιαίας παγκόσμιας οικονομίας που ξεπερνάει και ενσωματώνει τις μεγαλύτερες οικονομικές περιφέρειες του πλανήτη. Ισχυρίζονται ότι συνυφασμένη με τη δυναμική αυτού του παγκόσμιου καπιταλισμού είναι μια ακαταμάχητη υποχρέωση προς την αποεθνικοποίηση στρατηγικών οικονομικών δραστηριοτήτων. Σήμερα είναι μάλλον το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και το εταιρικό κεφάλαιο, παρά τα κράτη, το οποίο εξασκεί αποφασιστική επιρροή πάνω στην οργάνωση, την τοποθεσία και τη διανομή οικονομικής δύναμης και πλούτου.
Αφού η εξουσία των κρατών είναι εδαφικά περιορισμένη, οι παγκόσμιες αγορές μπορούν ν’ αποφεύγουν αποτελεσματικό πολιτικό έλεγχο. Σ’ αυτή την χωρίς σύνορα οικονομία, τα κράτη δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να διευκολύνουν τις δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς. Επιπλέον, τα υπάρχοντα πολύπλευρα ινστιτούτα παγκόσμιας οικονομικής παρακολούθησης, και ειδικά το Γκρουπ των 7 (G7), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMF), η Παγκόσμια Tράπεζα (World Bank) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (WTO) λειτουργούν σε ευρεία κλίμακα για να τροφοδοτούν αυτό τον εκκολαπτόμενο πολιτισμό της παγκόσμιας αγοράς (“global market civilization”).
Σ’ αυτόν τον ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο (“runaway world”), τα έθνη-κράτη γίνονται “μεταβατικοί παράγοντες οικονομικής οργάνωσης και ελέγχου” , αφού δε μπορούν πια αποτελεσματικά να διευθύνουν και να ελέγξουν τις δικές τους εθνικές οικονομίες. Η οικονομική παγκοσμιοποίηση προοιωνίζεται το τέλος του κράτους πρόνοιας και της κοινωνικής δημοκρατίας. Στην ουσία οι υπεργκλομπαλιστές διατείνονται ότι η αυτονομία και η κυριαρχία των εθνών-κρατών έχουν εκλείψει με τις τρέχουσες διαδικασίες της οικονομικής παγκοσμιοποίησης.
Δεν κρίνω σκόπιμο να παραθέσω τις απόψεις των σκεπτικιστών και των μεταμορφωτών, τις οποίες άλλωστε μπορείτε να βρείτε εδώ , αφού φαίνεται ότι οι υπεργκλομπαλιστές έχουν το πάνω χέρι και η παγκοσμιοποίηση είναι πια μια φοβερή πραγματικότητα που καλούμαστε να υποστούμε και να αντέξουμε. Κατά τ’ άλλα, όσοι δε νιώθουν ασφαλείς και ευτυχείς μέσα στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, ας αναρωτηθούν γιατί δαιμονοποιούν και βδελύσσονται ως λεπρούς εκείνους που φανερά την αντιμάχονται.
«Παγκοσμιοποίηση: Το προπαγανδιστικό ψευδώνυμο της νεοφιλελεύθερης, ασύδοτης, απάνθρωπης, άγριας αγοράς, που οι προπαγανδιστές της την πλασάρουν ως την αδήριτη ανάγκη του σημερινού μας κόσμου και του αλλοτριωμένου σύγχρονου ανθρώπου.
Παγκοσμιοποίηση: Συνώνυμο της παγκόσμιας κυριαρχίας του χρήματος και των νταβατζήδων της (διαπλεκόμενοι με την εξουσία του χρήματος, πολιτικατζήδες). Ο φαιός χιτώνας που καλύπτει την αληθή φύση αυτής της παρά φύσιν ασέλγειας πάνω στην ανθρώπινη υπόσταση και τις ανθρώπινες αξίες.
(…) (…) Το κράτος μεριμνά απλώς για την τήρηση των κανόνων της “ελεύθερης” (ανάλγητης) αγοράς. Να, ο νέος ηθικός κώδικας της νεοφιλελεύθερης (νεοδεξιάς) ιδεολογίας της αγοράς. Ανταγωνισμός και “όποιον πάρει ο χάρος”.
Παγκοσμιοποίηση: Η πολιτιστική πολτοποίηση της παράδοσης των λαών πάνω στην κουρελού του παγκόσμιου συρφετού, που τη μόνη παράδοση που γνωρίζει (που του επιτρέπουν να γνωρίζει), είναι η “παράδοση” στο αμερικανόφερτο λάιφ στάιλ της ελαφρότητας και της χυδαιότητας. Της επιδειξιομανίας και της παχυλής αμάθειας. Της νοητικής υστέρησης και της νήπιας σκέψης.
Παγκοσμιοποίηση: Η υποβάθμιση του Έθνους-Κράτους σε “παγκόσμιο χωριό” της φτώχιας των αξιών. Της κακομοιριάς και κακογουστιάς των ανθρώπων.
Παγκοσμιοποίηση: Η αποξένωση των ανθρώπων από την έννοια της Πατρίδας, που θεωρείται σχεδόν ντροπή, για τους κενόκρανους του πολιτικά ορθού. Η επίκληση της Πατρίδας και του Έθνους (δεν μιλώ για τους επαγγελματίες πατριδεμπόρους, πατριδοκαπήλους και εθνοκαπήλους) χαρακτηρίζεται ως σοβινιστική υστερία από τους μεταμοντέρνους, νεοφιλελευθέρους, “αριστερούς” και δεξιούς, της μόδας του “πολιτικώς ορθού”. Τις Μαντάμ Σουσούδες της Ευρωπαίο-Αμερικάνικης θολούρας.
Παγκοσμιοποίηση: Ο αφανισμός της γλώσσας των Εθνών από την αγγλοαμερικανική γλώσσα. Αφελληνισμός της γλώσσας της Ελληνικής με τα greeklish, των μονόχρωμων λέξεων και μονοσήμαντων εννοιών. Οι νέο-γενίτσαροι φτωχαίνουν τη γλώσσα, στη φτώχια της σκέψης τους, την οποία εκφράζει η φτωχή τους γλώσσα. Γι’ αυτούς οι αποχρώσεις των λέξεων είναι περιττές. Κλείνουν τα πατζούρια τους στο φως του Ελληνικού ήλιου. Προτιμούν τα μουντά άναρθρα σύμφωνα της Εσπερίας, από τα φωτεινά γλαφυρά φωνήεντα.»
Πολύ γλαφυρή η περιγραφή της παγκοσμιοποίησης! Πρέπει όμως να ομολογήσω ότι δυσκολεύoμαι να καταλάβω τον ιδεολογικό χώρο στον οποίο εντάσσεται ο κ. Ανευλαβής, ή να διακρίνω τυχόν ουδετερότητά του. Δείχνει ότι πονάει για την «αποξένωση των ανθρώπων από την έννοια της Πατρίδας, που θεωρείται σχεδόν ντροπή», εναντιώνεται στην «υποβάθμιση του Έθνους-Κράτους σε “παγκόσμιο χωριό”», θρηνεί για τον “αφελληνισμό” της Ελληνικής γλώσσας – ιδέες για τις οποίες νοιάζονται όλοι όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως “δεξιοί”, για τους οποίους όμως ο ίδιος ομιλεί περιφρονητικά! Διαχωρίζει μάλιστα τη θέση του απ’ όλους αυτούς μέσα σε παρένθεση λέγοντας: «δεν μιλώ για τους επαγγελματίες πατριδεμπόρους, πατριδοκαπήλους και εθνοκαπήλους.»
Άντε τώρα εγώ να καταλάβω ποιος από εκείνους που αγωνίζονται για τις παραδοσιακές αξίες του έθνους και της ελληνικής γλώσσας είναι γνήσιος πατριώτης και ποιος είναι πατριδοκάπηλος, πατριδέμπορος, και εθνοκάπηλος. Φαίνεται άραγε αυτό στο DNA τους; Και γιατί κάθε φορά που κάποιος θέλει να υπερασπιστεί τις αξίες αυτές νιώθει την ανάγκη να τονίσει ότι δεν έχει σχέση μ’ εκείνους που ως πολιτικό κόμμα υπερασπίζονται τα ίδια ιδανικά; Τι είδους κόμπλεξ είναι αυτό και ποιοι ευθύνονται για τη δαιμονοποίηση και λεπροποίηση της λεγόμενης “δεξιάς”; Εάν ο σχηματισμός πολιτικών κομμάτων είναι απαραίτητος για τη Δημοκρατία, γιατί άραγε θεωρούνται πατριδοκάπηλοι συλλήβδην όλοι όσοι εντάσσονται σε δεξιό ή ακροδεξιό κόμμα;
Θα περίμενε κανείς από τον κ. Ανευλαβή με τις πολλές περγαμηνές και διακρίσεις να είναι απαλλαγμένος από φοβικά σύνδρομα και να μη νιώθει την ανάγκη να υπαινιχθεί ότι είναι πατριδοκάπηλοι εκείνοι που συλλογικά υπερασπίζονται τα ίδια ιδανικά με αυτόν. Άλλωστε στην πολιτική και σε όλα τα κόμματα ενυπάρχει κι ένα ποσοστό τυχοδιωκτισμού και καπηλείας ιδεών, αφού και οι πολιτικοί δεν είναι άγγελοι αλλά άνθρωποι με ατέλειες, φιλοδοξίες και… ματαιοδοξίες, όπως όλοι μας. Φαντάζομαι να είναι ενήμερος ο κ. Ανευλαβής για τη διαχρονική και χωρίς ευλάβεια καπηλεία των σοσιαλιστικών ιδεωδών από τους σοσιαλιστές ανά την υφήλιο και δυστυχώς και στην πατρίδα μας.
Είδαμε, συν τοις άλλοις, ότι ο κύριος Ανευλαβής νοιάζεται, και καλά κάνει, για τις εθνικές παραδόσεις, και καταγγέλλει την «πολιτιστική πολτοποίηση της παράδοσης των λαών πάνω στην κουρελού του παγκόσμιου συρφετού…» Μα η πολτοποίηση των παραδόσεων, η ανεξέλεγκτη μετανάστευση, η κατάργηση των εθνικών και θρησκευτικών συμβόλων, είναι σοσιαλιστικές ιδέες και σημαίες και όχι “δεξιές”. Και αυτά δεν τα γράφω για να υπερασπιστώ τα “δεξιά” κόμματα, αλλά επειδή θέλω να προσεγγίζω την αλήθεια χωρίς κομματικές παρωπίδες και εμπάθειες. Επαναλαμβάνω κάτι που έχω γράψει επανειλημμένα, ότι κανένα κόμμα δεν είναι αμιγώς καλό, και κανένα δεν είναι αμιγώς κακό. Το ίδιο ισχύει και για τις πολιτικές ιδεολογίες: αλήθειες, όπως και ψέματα ή πλάνες, υπάρχουν σε όλα.
Παρατήρησα επίσης με πόση επιμέλεια απέφυγε ο κ. Ανευλαβής να εμπλέξει το σοσιαλισμό με την παγκοσμιοποίηση. Ούτε κατά λάθος δεν του ξέφυγε η λέξη μέσα στο πύρινο άρθρο του. Δεν έχει άραγε και ο σοσιαλισμός σημαντική, αν όχι τη μεγαλύτερη, μερίδα ευθύνης για την πολιτισμική πολτοποίηση μέσω της παγκοσμιοποίησης; Δε στοιχίζεται πίσω της με ευλάβεια; Δεν την υπηρετεί; Το ΠΑΣΟΚ δεν κατάργησε όλες τις λέξεις ‘εθνικός’, ‘εθνική’ από την ονομασία των Υπουργείων με το που ανέβηκε στην εξουσία; Ασφαλώς ναι!
Ας δούμε όμως πώς ορίζει την παγκοσμιοποίηση η Οξφόρδη (The Oxford Companion to the Politics of the World) μπας και κατανοήσουμε καλύτερα περί τίνος πρόκειται και πού το πάνε.
«Η παγκοσμιοποίηση μπορεί να κατανοηθεί ως μια διαδικασία (ή σειρά διαδικασιών) που ενσωματώνει ένα μετασχηματισμό στη συστημική οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων και συναλλαγών, εκπεφρασμένων σε διηπειρωτικές ή ενδοπεριφερειακές ροές και δίκτυα δραστηριότητας, αλληλεπίδρασης και δύναμης.
Χαρακτηρίζεται από τέσσερις τύπους αλλαγών.
1ον: Συνεπάγεται διεύρυνση των κοινωνικών, πολιτικών, και οικονομικών δραστηριοτήτων πέραν συνόρων, περιοχών και ηπείρων.
2ον: Σημαδεύεται από την εντατικοποίηση, ή το αυξανόμενο εύρος της διασύνδεσης και ροής εμπορίου, επενδύσεων, χρηματοδότησης, μετανάστευσης, και κουλτούρας.
3ον: Μπορεί να συνδεθεί με την επιτάχυνση των παγκόσμιων αλληλεπιδράσεων και διαδικασιών, όπως η ανάπτυξη παγκόσμιων συστημάτων μεταφοράς και επικοινωνίας, και η αύξηση της ταχύτητας διάχυσης ιδεών, αγαθών, πληροφορίας, κεφαλαίου, και ανθρώπων.
4ον: Η αύξηση της επέκτασης, έντασης, και ταχύτητας διεθνών αλληλεπιδράσεων μπορεί να συσχετιστεί με την εντονότερη απήχησή τους έτσι ώστε οι επιδράσεις μακρινών γεγονότων να είναι πολύ σημαντικές και αλλού, και ειδικές τοπικές εξελίξεις να μπορούν να έχουν αξιόλογες διεθνείς συνέπειες.
Με αυτή την έννοια, τα σύνορα μεταξύ εγχώριων ζητημάτων και παγκόσμιων υποθέσεων γίνονται όλο και πιο ρευστά. Κοντολογίς, η παγκοσμιοποίηση μπορεί να θεωρηθεί ως η διευρυνόμενη, εντατικοποιούμενη, επιταχυνόμενη και αυξανόμενη απήχηση της παγκόσμιας διασύνδεσης.»
Στη συνέχεια το άρθρο αναφέρεται στις τρεις ευρύτερες απόψεις της φύσης και του νοήματος της παγκοσμιοποίησης.
Τους υπεργκλομπαλιστές (hyperglobalist), τους σκεπτικιστές (sceptical) και τους μεταμορφωτές (transformationalist).
Εκείνο που διακρίνει την παρούσα εποχή από το παρελθόν, λένε οι υπεργκλομπαλιστές, είναι η ύπαρξη μιας ενιαίας παγκόσμιας οικονομίας που ξεπερνάει και ενσωματώνει τις μεγαλύτερες οικονομικές περιφέρειες του πλανήτη. Ισχυρίζονται ότι συνυφασμένη με τη δυναμική αυτού του παγκόσμιου καπιταλισμού είναι μια ακαταμάχητη υποχρέωση προς την αποεθνικοποίηση στρατηγικών οικονομικών δραστηριοτήτων. Σήμερα είναι μάλλον το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και το εταιρικό κεφάλαιο, παρά τα κράτη, το οποίο εξασκεί αποφασιστική επιρροή πάνω στην οργάνωση, την τοποθεσία και τη διανομή οικονομικής δύναμης και πλούτου.
Αφού η εξουσία των κρατών είναι εδαφικά περιορισμένη, οι παγκόσμιες αγορές μπορούν ν’ αποφεύγουν αποτελεσματικό πολιτικό έλεγχο. Σ’ αυτή την χωρίς σύνορα οικονομία, τα κράτη δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να διευκολύνουν τις δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς. Επιπλέον, τα υπάρχοντα πολύπλευρα ινστιτούτα παγκόσμιας οικονομικής παρακολούθησης, και ειδικά το Γκρουπ των 7 (G7), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMF), η Παγκόσμια Tράπεζα (World Bank) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (WTO) λειτουργούν σε ευρεία κλίμακα για να τροφοδοτούν αυτό τον εκκολαπτόμενο πολιτισμό της παγκόσμιας αγοράς (“global market civilization”).
Σ’ αυτόν τον ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο (“runaway world”), τα έθνη-κράτη γίνονται “μεταβατικοί παράγοντες οικονομικής οργάνωσης και ελέγχου” , αφού δε μπορούν πια αποτελεσματικά να διευθύνουν και να ελέγξουν τις δικές τους εθνικές οικονομίες. Η οικονομική παγκοσμιοποίηση προοιωνίζεται το τέλος του κράτους πρόνοιας και της κοινωνικής δημοκρατίας. Στην ουσία οι υπεργκλομπαλιστές διατείνονται ότι η αυτονομία και η κυριαρχία των εθνών-κρατών έχουν εκλείψει με τις τρέχουσες διαδικασίες της οικονομικής παγκοσμιοποίησης.
Δεν κρίνω σκόπιμο να παραθέσω τις απόψεις των σκεπτικιστών και των μεταμορφωτών, τις οποίες άλλωστε μπορείτε να βρείτε εδώ , αφού φαίνεται ότι οι υπεργκλομπαλιστές έχουν το πάνω χέρι και η παγκοσμιοποίηση είναι πια μια φοβερή πραγματικότητα που καλούμαστε να υποστούμε και να αντέξουμε. Κατά τ’ άλλα, όσοι δε νιώθουν ασφαλείς και ευτυχείς μέσα στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, ας αναρωτηθούν γιατί δαιμονοποιούν και βδελύσσονται ως λεπρούς εκείνους που φανερά την αντιμάχονται.
