Της Σοφιας Παπαϊωαννου
Είχα τη δημοσιογραφική τύχη αλλά και την ατυχία ως Ελληνίδα να βρίσκομαι στα κεντρικά γραφεία της Κομισιόν και της Eurostat, του στατιστικού οργάνου στης Ε.Ε., λίγες ώρες αφότου είχε βγει στη δημοσιότητα η περίφημη έκθεση για τα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας. Για τον γενικό διευθυντή της Eurostat, έναν επιβλητικό Γερμανό που η προηγούμενη θέση του ήταν διευθυντής της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας του, η φράση «greek statistics» δεν είναι καθόλου αστείο.
Το πρώτο που του θυμίζει είναι τα ατελείωτα βράδια που έμεινε ξάγρυπνος. Αλλά όχι, δεν ξενύχτησε όπως θα περίμενε κανείς, προσπαθώντας να βρει τις περίπλοκες μεθοδολογίες με τις οποίες οι Ελληνες «μαγειρεύουν» τα στοιχεία. Ο Βάλτερ Ραντερμάχερ είναι υπάλληλος της Κομισιόν, υψηλόβαθμος μεν αλλά υπάλληλος, και το πρώτο που τον απασχολεί είναι η αξιοπιστία της υπηρεσίας του. Μπορεί η Ελλάδα να μην είναι και η μεγαλύτερη χώρα στην Ευρώπη, μου εξηγεί, αλλά όταν τα στοιχεία της παραποιούνται αυτό έχει αντίκτυπο και στις υπόλοιπες χώρες.
Μετά τις εκλογές...
Η αξιοπιστία της Eurostat βασίζεται στην εμπιστοσύνη για τα στοιχεία που παρέχει. Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα κλονίζει την εικόνα της υπηρεσίας και δεν είναι η πρώτη φορά που αυτό συμβαίνει. Ξέρουμε ότι την επομένη των εκλογών στην Ελλάδα παρουσιάζονται πάντα διαφορετικά ή παραποιημένα στοιχεία. Τώρα η λάβα ξεχείλισε πια από το ηφαίστειο και δεν αναγνωρίζουμε κανένα στοιχείο ούτε για το 2007 ούτε για το 2008. Προηγούμενος γενικός γραμματέας της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας γνωρίζει ότι όταν οι γραφειοκράτες της Κομισιόν αισθάνονται ότι τους κοροϊδεύεις φροντίζουν να στο επιστρέψουν με τόκο.
Οι υπάλληλοι στους διαδρόμους ρωτούν με ανησυχία τι γράφουν οι ελληνικές εφημερίδες για τη Eurostat και πώς την αντιμετωπίζουν. Τους έχει κάνει ιδιαίτερη εντύπωση η αντίδραση Ελληνα υπουργού (σημ. του Βενιζέλου) ο οποίος αρνήθηκε να συναντήσει τους κοινοτικούς αξιωματούχους επειδή δεν είναι ομόλογοί του.
Αγωνία για τα στοιχεία
Παρόμοια αγωνία, αλλά για διαφορετικούς λόγους, επικρατούσε και στα γραφεία της δικιάς μας Στατιστικής Υπηρεσίας πριν από δύο μήνες, όταν είχε πρωτοβγεί στη δημοσιότητα η καταγγελία για τα ψευδή στοιχεία που στέλναμε στην Κομισιόν. Επιστήμονες και διευθυντές γραφείων έλεγαν ότι ντρέπονται να δηλώσουν πως εργάζονται στην ΕΣΥΕ γιατί τους αντιμετωπίζουν χειρότερα και από εφοριακούς. Στα γραφεία της Eurostat προσπάθησα να αντεπιτεθώ στα προσβλητικά για την εικόνα της Ελλάδας στοιχεία που μου παρουσίαζαν. «Ολοι στην Ελλάδα ξέρουμε ότι στα νοσοκομεία και στους δήμους δεν υπάρχουν βιβλία, εσείς τώρα το μάθατε;» αναρωτιέμαι δυνατά. Ολοι γελούν με νόημα και εγώ ακούγοντας τον εαυτό μου αισθάνομαι ακόμα πιο ρεζιλεμένη. Ο Ραντερμάχερ προσπάθησε να δείξει συγκατάβαση. Ελεγε ξανά και ξανά ότι η Eurostat θέλει να βοηθήσει και σκέφτεται να στείλει ένα δικό τους άνθρωπο να εγκατασταθεί στην ΕΣΥΕ, αφού πρώτα τον καλέσει η ελληνική κυβέρνηση. Σκεφτόμαστε ακόμα αν θέλετε να σας «αδελφοποιήσουμε» με κάποιες χώρες και να σας βοηθούν δικοί τους άνθρωποι σε επιμέρους τομείς που έχετε πρόβλημα.
Οση συγκατάβαση έδειξε η Eurostat, τόση επίθεση αλλά και αγανάκτηση έβγαλε η εκπρόσωπος του Χοακίν Αλμούνια, η Αμέλια Τόρες, στη συνάντηση της ίδιας μέρας. Στις επίμονες ερωτήσεις για παλιά στοιχεία και δηλώσεις της Κομισιόν, η Τόρες πραγματικά δεν θυμάται καμία λεπτομέρεια. Αγανακτισμένη αναρωτιέται γιατί ρωτάμε για τα παλιά, «δεν βλέπετε σε τι κατάσταση είσαστε σήμερα!».
Υποσχέσεις ετών
Το μόνο που της έχει εντυπωθεί από τότε που ανέλαβε αυτή τη θέση δίπλα στον επίτροπο για Οικονομικά Θέματα Χοακίν Αλμούνια, το 2004, είναι ότι η Ελλάδα παρουσιάζει ψευδή στατιστικά στοιχεία. Με τόνο επικριτικό παρατηρεί ότι από το 2004 η Ελλάδα είχε δεσμευτεί στην Κομισιόν ότι θα συμμορφωθεί με τους κανόνες της Eurostat και απλά δεν το έκανε. Η Eurostat επισκέπτεται τις άλλες χώρες μία φορά στα δύο χρόνια και στην Ελλάδα έχει αναγκαστεί να έρχεται δύο φορές τον χρόνο. «Πρέπει να καταλάβετε ότι δεν είμαστε ορκωτοί λογιστές. Οποτε είχαμε την αίσθηση ότι λύνουμε ένα πρόβλημα προκύπτουν καινούργια.
Αν θέλετε να σας πάρουμε σοβαρά, να πάρετε και τα στατιστικά σας στοιχεία σοβαρά για να αποκτήσετε και πάλι αξιοπιστία» λέει με έντονο ύφος η Τόρες με την αγανάκτηση του ανθρώπου που ξέρει ότι έχει ξαναπεί τα ίδια χρόνια πριν αλλά κανείς δεν την ακούει. Και να σκεφτεί κανείς ότι έτσι απευθύνεται σε μία απλή Ελληνίδα δημοσιογράφο… ούτε ψύλλος στον κόρφο του υπουργού Οικονομικών δεν θα ήθελα να ήμουν.
Καθημερινή
