Οι 20 βασικές ανατροπές που φέρνει το νέο ασφαλιστικό σχέδιο νόμου είναι οι εξής:
1 Νέος τρόπος υπολογισμού συντάξεων: Βασική σύνταξη: Το ποσό της σύνταξης που δεν αναλογεί σε ασφαλιστικές εισφορές και χορηγείται μετά την 1η/1/2018 υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νέος νόμος. Αναλογική σύνταξη: Το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών για τα έτη ασφάλισης, από 1/1/2013 και εφεξής, κάθε ασφαλισμένου που θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης μετά την 1η/1/2018 σε φορείς κύριας ασφάλισης. Το αναλογικό ποσό σύνταξης βαρύνει τους προϋπολογισμούς των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο. Οπως εξήγησε ο κ. Α. Λοβέρδος, «ανταποδοτική σύνταξη, είναι η σχέση της σύνταξης με τις καταβαλλόμενες εισφορές και τον χρόνο εργασίας. Το σύστημα αρχίζει- όπως και αυτό της βασικής σύνταξης- να εφαρμόζεται από το 2018. Στην αρχή υπολογίζονται τα χρόνια του εργασιακού βίου από το 2013 και προσθέτουμε κάθε έτος, το οποίο περνά αυτομάτως στους σχετικούς υπολογισμούς, με στόχο να φτάσουμε το 2030 στα 17 χρόνια και με προοπτική να καλύψουμε το σύνολο του εργασιακού βίου. Για να προσθέσει: «Οι μετρήσεις στις οποίες αναφερόμαστε στηρίζονται στην πρώτη δεκαετία υπολογισμού του χρόνου εργασίας. Ο χρόνος εργασίας χωρίζεται σε τριετίες, η δε τελευταία, από τα 36 και μετά, έχει μεταβαλλόμενους συντελεστές ανά έτος, ούτως ώστε να δημιουργείται κίνητρο παραμονής έως τα 40 χρόνια στην εργασία. Ως προς αυτό το θέμα, διακινείται ένα προσχηματικό επιχείρημα: αν κάποιος μπει στην εργασία του στα 30 πρέπει να βγει στα 70 για να πάρει πλήρη σύνταξη. Δηλαδή να μείνει έως τα 70; Εδώ το επικοινωνιακό παιχνίδι γίνεται με το άκουσμα της ηλικίας. Η αλήθεια έχει ως εξής: ο εργαζόμενος αυτός μπορεί να φύγει όποτε θέλει, παίρνοντας πλήρη τη σύνταξη του κλιμακίου στο οποίο ευρίσκεται. Δηλαδή χωρίς τη μείωση του 6% που υπάρχει για τις περιπτώσεις των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Και, η συνταξιοδότηση στα 65 ή 67 χρόνια, προφανώς δεν νοείται πρόωρη. Αν μείνει όμως και πάνω από 67 τότε παίρνει όχι μόνο πλήρη σύνταξη, αλλά και την ανώτατη δυνατή», κατέληξε ο κ. Λοβέρδος.
Για το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι η μείωση θα κινηθεί γύρω από το 7% ενώ τα συνδικάτα εκτιμούν ότι η μείωση θα ανέλθει στο 25%.
Το ποσοστό αναπλήρωσης
2 Από 1/1/2013 μειώνεται στο 2% για κάθε έτος ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης για όλους τους ασφαλισμένους σε όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης αλλά και το Δημόσιο. Η ρύθμιση αυτή θα επιφέρει μείωση συντάξεων σε πολλούς ασφαλιστικούς οργανισμούς (π.χ. πρώην ΤΕΒΕ).
3 Αύξηση του μέσου όρου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 61,4 χρόνια που είναι σήμερα, στα 63,5 έως το 2015. Τα γενικά όρια ηλικίας παραμένουν στα 65. Απαγορεύεται η εφαρμογή από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου.
Οι γυναίκες στο Δημόσιο
4 Σταδιακή αύξηση από 1/1/2011 έως το 2013 των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών στο Δημόσιο με παράλληλα εφαρμογή του νόμου Πετραλιά. Οι διατάξεις για το Δημόσιο θα ενταχθούν σε σχέδιο νόμου που θα παρουσιάσει ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, την ερχόμενη εβδομάδα. Η εφαρμογή του νόμου Πετραλιά από το 2013 (σ.σ. παρόλο που η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί ότι θα τον καταργήσει) θα οδηγήσει σε αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης σε ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τράπεζες και στα ειδικά ταμεία. Η απόφαση της κυβέρνησης είναι να ισχύσουν ενιαίοι όροι συνταξιοδότησης στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Από την 1/1/2013 θα αυξηθούν π.χ. τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση με 35ετία (από τα 58 στα 60 το 2016 με την προσθήκη ενός 6μηνου κάθε χρόνο), για τα βαρέα και ανθυγιεινά (στα 57 από τα 55), τις γυναίκες ασφαλισμένες στον ΟΑΕΕ (στα 60 έως το 2016) και τα όρια για τις μητέρες ανηλίκων (από το 2011 στο ΙΚΑ, για τις ασφαλισμένες πριν από το ΄92, που «πάγωσε» για 1 χρόνο το υπουργείο Εργασίας και για όλες από το 2013).
Οσες έχουν θεμελιώσει
Διευκρινίζεται- όπως τονίστηκε και χτες στην παρουσίαση του νομοσχεδίουότι οι αλλαγές δεν θίγουν όσους έχουν θεμελιώσει ή θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως το τέλος του 2010. Με τη σχετική διάταξη που ενσωματώθηκε (και ψηφίστηκε) στο νομοσχέδιο με τα νέα οικονομικά μέτρα, ορίζεται ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον μέχρι 31/12/2010, δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα σε όσους από τους υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ έχουν υποβάλει αίτηση παραίτησης από 1/1/2010, να την ανακαλέσουν μέσα σε έναν μήνα από τη δημοσίευση του νόμου. Η αίτηση ανακαλείται ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, ακόμα και αν έχει εκδοθεί διαπιστωτική πράξη λύσης της υπαλληλικής σχέσης. Με την εξίσωση των ορίων, περίπου 140.000 εργαζόμενες στο Δημόσιο θα είναι πλέον υποχρεωμένες να συνταξιοδοτούνται είτε στα 60 με μειωμένη σύνταξη είτε στα 65 με πλήρη. Μεγάλες χαμένες θα είναι οι «παλαιές ασφαλισμένες», δηλαδή όσες άρχισαν να εργάζονται την 1η Ιανουαρίου 1983 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992.
Οι ποινές
5 Από 1/1/2011 επεκτείνεται σε όλες τις κατηγορίες για τις οποίες προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης κατά 6% για κάθε έτος ασφάλισης, που υπολείπεται του ορίου για τη συνταξιοδότηση για κύρια σύνταξη.
6 Δίδεται η δυνατότητα παραμονής στην εργασία- και στον δημόσιο τομέα- και μετά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, από οποιονδήποτε νόμο ή καταστατικό κι αν αυτά προβλέπονται και για όλους τους φορείς του δημόσιου τομέα (Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ). Παρόμοιες ρυθμίσεις αφορούν και τον ιδιωτικό τομέα.
7 Εισάγεται το εργόσημο, δηλαδή μία επιταγή που αγοράζεται από το ΙΚΑ, τις τράπεζες, από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ), από τα ΚΕΠ, τα ΕΛΤΑ και με αυτό πληρώνεται ο περιστασιακώς εργαζόμενος (ενδεικτικά αναφέρονται οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας, οι κηπουρικές εργασίες, η παράδοση ιδιαιτέρων μαθημάτων, η φύλαξη νηπίων και βρεφών, οι αισθητικές φροντίδες, οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης κ.λπ.).
8 Καθορίζεται ως ενιαίος φορέας διαχείρισης των αποθεματικών των ΦΚΑ (29,5 δισ. ευρώ) συν το Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών (580 εκατ. ευρώ φέτος), η Τράπεζα της Ελλάδος. Επειτα από διαγωνισμό ανατίθεται σε σύμπραξη τραπεζών η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας των ΦΚΑ (αντικειμενικής αξίας 2 δισ. ευρώ).
9 Δημιουργία έως τις 31/12/2012 σε όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, τα νέα ηλεκτρονικά μητρώα καταγραφής της ασφαλιστικής «μερίδας» του κάθε εργαζόμενου, στην οποία στηρίζεται ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης.
10 Καθορίζεται ενιαίο καθεστώς ασφάλισης συνταξιούχων που εργάζονται σε άλλες θέσεις εργασίας. Από την έναρξη εφαρμογής του νόμου αυτού τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα θα εφαρμοστεί η περικοπή της σύνταξης για τον συνταξιούχο που εργάζεται, αλλά θα προσαυξάνεται η σύνταξή του για κάθε χρόνο της νέας ασφάλισής του.
Αυξηση εισφορών
11 Αυξάνεται κατά μία (1) ποσοστιαία μονάδα η εισφορά για κύρια σύνταξη στο ΙΚΑ με αντίστοιχη μείωση της εισφοράς για ΟΑΕΔ, ΔΕΚ, Εργατική Εστία. 12 Αναθεωρείται ο κατάλογος των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και γίνεται κεντρική εξέταση και επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων. Ιδρύεται νέος ενιαίος φορέας προσδιορισμού αναπηρίας και προβλέπεται η κατάρτιση ενιαίου κανονισμού για τον καθορισμό των ποσοστών της.
13 Θεσπίζεται ως προϋπόθεση της καταβολής της πλήρους βασικής σύνταξης σε κάθε πολίτη και αλλοδαπό, η επί 35 χρόνια διαμονή του στην Ελλάδα.
14 Η καταβολή της σύνταξης γήρατος του αποθανόντος συζύγου στη χήρα του, γίνεται μόνο εάν ο θάνατος επήλθε πέντε τουλάχιστον χρόνια μετά την τέλεση του γάμου.
15 Από την 1η/7/2011 θα γίνεται διεκπεραίωση από το τραπεζικό σύστημα όλων των συναλλαγών στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων (μισθοδοσία, απόδοση εισφορών όχι διά μιας, αλλά διά περισσοτέρων συναλλαγών εντός του μηνός).
16 Ιδρύεται ενιαίο κέντρο πληρωμής συντάξεων (έτσι θα τηρούνται οι «οροφές» και θα εντοπίζονται σχετικά οι διπλοσυνταξιούχοι, αλλά και θα αποφεύγεται η καταβολή συντάξεων σε μη δικαιούχους). Το σύστημα αυτό θα λειτουργήσει από 1/1/2011.
17 Καθορίζεται ένα ενιαίο σύστημα ρύθμισης των οφειλών στους ΦΚΑ, που θα αντικαταστήσει τις συνήθεις σήμερα αποσπασματικές ρυθμίσεις. Συνοδεύεται το σύστημα αυτό με πολιτικές εγγυήσεις που δυσχεραίνουν την αλλαγή του με πελατειακές προθέσεις.
18 Ενοποιούνται τα σε τρεις (μισθωτοί, αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι) σε ό,τι αφορά την κύρια σύνταξη και η αρχή γίνεται από το 2013, οπότε και οι νεοεισερχόμενοι εργαζόμενοι στο Δημόσιο θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ.
Διαχωρισμός κλάδων
19 Διαχωρίζονται, οι κλάδοι και οι υπηρεσίες υγείας από το συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι φορείς πρωτοβάθμιας υγείας θα υπαχθούν στην εποπτεία του υπουργείου Υγείας και θα ενσωματωθούν στο σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας.
20 Από την 1/8/2010 θεσπίζεται «Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων» (ΕΑΣ) για τις κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ και με κλίμακα παρακράτησης από 3%-9%.
ta nea newsletter
