Πιαθνή η λήψη νέων μέτρων λιτότητας το επόμενο διάστημα

Ο εκτροχιασμός δαπανών και εσόδων δυναμιτίζει τον προϋπολογισμό
Του Σωτηρη Νικα

Σε επτά συν μία ανέρχονται οι «πληγές» του προϋπολογισμού κατά την εκτέλεσή του στο πρώτο τετράμηνο του έτους. Μπορεί το έλλειμμα να μειώνεται με μεγαλύτερο ρυθμό απ' ό,τι προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ), ωστόσο παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις, οι οποίες ενδεχομένως να μετατραπούν τους επόμενους μήνες σε «βόμβες» που αν εκραγούν θα εκτροχιάσουν τις προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής και δεν αποκλείεται να φέρουν και νέα μέτρα λιτότητας.

Οι επτά «πληγές» αφορούν το σκέλος των δαπανών και ως επί το πλείστον έχουν να κάνουν με την απορρόφηση από τα ασφαλιστικά ταμεία περισσότερων κονδυλίων απ' ό,τι τους αναλογεί για το πρώτο τετράμηνο. Η μία επιπλέον πληγή είναι η υστέρηση των εσόδων που συνεχίζει να καταγράφεται και ανήλθε στο πρώτο τετράμηνο του έτους στα 243,6 εκατ. ευρώ για τα καθαρά έσοδα και στα 796,5 εκατ. ευρώ στα έσοδα προ επιστροφών φόρων.

Ειδικά για τα έσοδα, αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι τα τέλη Μαΐου το υπουργείο Οικονομικών έχει παγώσει τις επιστροφές φόρων, με αποτέλεσμα να φαίνονται περισσότερα απ' ό,τι πραγματικά είναι. Είναι ενδεικτικό ότι οι επιστροφές φόρων είναι μειωμένες κατά 26,7% στο πρώτο τετράμηνο του 2010 έναντι του ίδιου διαστήματος του 2009.

Ετσι, όταν αρχίσουν να γίνονται οι επιστροφές, τότε και η «μαύρη τρύπα» στα έσοδα θα γίνει μεγαλύτερη. Ομως, στο οικονομικό επιτελείο ευελπιστούν ότι δεν θα υπάρξει μεγάλη διαφορά, καθώς ακόμα δεν έχουν αποδώσει τα εισπρακτικά μέτρα που ελήφθησαν τον Μάρτιο και τον Μάιο από την κυβέρνηση.

Αναφορικά με τις δαπάνες, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα ασφαλιστικά Ταμεία και στα κονδύλια τα οποία έχουν ήδη εκταμιεύσει. Οι επτά «πληγές» στο σκέλος των δαπανών είναι:

1. Η επιχορήγηση του ΟΑΕΕ. Στον ΟΑΕΕ εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα απ' οποιονδήποτε άλλο Οργανισμό κοινωνικής ασφάλισης και απ' οποιοδήποτε άλλο κονδύλι δαπανών του προϋπολογισμού. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο ο ΟΑΕΕ έχει εκταμιεύσει το 65% της ετήσιας πίστωσης που του παρέχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δηλαδή, ήδη έχει αντλήσει 390 εκατ. ευρώ από το σύνολο των 600 εκατ. ευρώ που του αναλογούν.

Αν ο Οργανισμός συνεχίζει να εκταμιεύει με αυτόν τον ρυθμό τις πιστώσεις του από τον προϋπολογισμό, τότε στα τέλη Ιουνίου θα έχει εκταμιεύσει το σύνολο του κονδυλίου που του έχει εγκριθεί και στο δεύτερο εξάμηνο του έτους δεν θα έχει στη διάθεσή του κεφάλαια να πληρώσει συντάξεις κ.λπ.

2. Οι δαπάνες περίθαλψης. Το ποσοστό των κονδυλίων που έχουν πληρωθεί από τον προϋπολογισμό για περίθαλψη έχουν φτάσει στο 38,7% του ετήσιου κονδυλίου που προβλέπεται στο ΠΣΑ. Στο πρώτο τετράμηνο έχουν καταβληθεί 511 εκατ. ευρώ, όταν για ολόκληρο το έτος έχει προϋπολογιστεί να δοθούν 1,3 δισ. ευρώ.

3. Το ΤΑΠ-ΟΤΕ. Το Ταμείο έχει εκταμιεύσει 280 εκατ. ευρώ στο πρώτο τετράμηνο του 2010 από το σύνολο 678 εκατ. ευρώ που του αναλογούν για ολόκληρο το έτος. Δηλαδή, η απορρόφηση των πόρων από τον προϋπολογισμό έχει φτάσει ήδη στο 41,4%.

4. ΙΚΑ. Το ΙΚΑ έχει εκταμιεύσει το 39,9% του ετήσιου κονδυλίου που προβλέπει ο προϋπολογισμός ως επιχορήγησή του για το 2010. Από το σύνολο των 2,45 δισ. ευρώ έχει αντλήσει στο πρώτο τετράμηνο τα 978 εκατ. ευρώ.

5. Συγκοινωνίες. Στο 63,3% έχει φτάσει η απορρόφηση των κρατικών κονδυλίων από τους συγκοινωνιακούς φορείς. Η συνολική επιχορήγησή τους από τον προϋπολογισμό φέτος, προβλέπεται στο ΠΣΑ ότι θα φτάσει στα 257 εκατ. ευρώ και έχουν ήδη αντληθεί τα 163 εκατ. ευρώ στο πρώτο τετράμηνο του 2010.

6. Αποδόσεις στην Ε.Ε. Στην περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2010 η Ελλάδα έχει καταβάλει στην Ε.Ε. 1,16 δισ. ευρώ από το σύνολο των 2,71 δισ. ευρώ που πρέπει να δώσει φέτος (42,9%).

7. ΝΑΤ. Οριακά υψηλότερα από το πού θα έπρεπε να βρίσκεται είναι η απορρόφηση των πόρων από το ΝΑΤ. Στο πρώτο τετράμηνο του 2010 το Ταμείο έχει εκταμιεύσει το 33,5% του συνόλου των ετήσιων πιστώσεών του (435 εκατ. ευρώ έναντι 1,3 δισ. ευρώ).

Μείωση ελλείμματος

Η μείωση των δαπανών, το «πάγωμα» των επιστροφών φόρων και η περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) έχουν οδηγήσει σε μείωση το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού κατά το πρώτο τετράμηνο του 2010. Σε σχέση με την ίδια περσινή περίοδο, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού υποχώρησε κατά 41,5% (έναντι στόχου μείωσης 35,1%) και διαμορφώθηκε στα 6,3 δισ. ευρώ από 10,7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) οι δαπάνες μειώθηκαν κατά 7,9%, έναντι ετήσιου στόχου 4,8% και ανήλθαν στο πρώτο τετράμηνο του έτους στα 20,2 δισ. ευρώ. Οι πρωτογενείς δαπάνες υποχώρησαν κατά 8,6% (έναντι στόχου 4,4%) και διαμορφώθηκαν στα 16,9 δισ. ευρώ.

Τα καθαρά έσοδα αυξήθηκαν κατά 10% (αντί για 11,7% ετήσιου στόχου) και έφτασαν στα 15,9 δισ. ευρώ καταγράφοντας υστέρηση 243,6 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα προ επιστροφών αυξήθηκαν μόλις κατά 6% (ετήσιος στόχος 10,9%) παρουσιάζοντας «μαύρη τρύπα» 796,5 εκατ. ευρώ, ενώ οι επιστροφές φόρων ήταν μειωμένες κατά 26,7%. Οι δαπάνες του ΠΔΕ μειώθηκαν στο πρώτο τετράμηνο του 2010 κατά 39,1% στα 2,3 δισ. ευρώ από 3,7 δισ. ευρώ που ήταν πέρυσι στο αντίστοιχο διάστημα. Σημειώνεται ότι ετήσιος στόχος που προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΠΣΑ) για τις δαπάνες του ΠΔΕ είναι να αυξηθούν κατά 1,2% σε σχέση με το 2009.
Πηγή: http://news.kathimerini.gr/