Δημιουργικές δραστηριότητες, με κοινό χαρακτηριστικό τους την εθελοντική προσφορά, αντικαθιστούν τις παραδοσιακές διακοπές μέσα από εκατοντάδες προγράμματα εθελοντισμού και διακοπών, που διοργανώνουν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Αποκαταστάσεις μονοπατιών στο Πήλιο, συντηρήσεις πολιτιστικών μνημείων στην Ουκρανία και μεσαιωνικών κάστρων στη Γαλλία, αναδείξεις αρχαίων μονοπατιών στις Κυκλάδες και διοργάνωση φεστιβάλ φωτογραφίας στη Σερβία είναι μερικές μόνο από τις δράσεις που προσελκύουν το ενδιαφέρον ατόμων κάθε ηλικίας, ακόμα και οικογενειών.
"Έλιξ"
Περισσότερα από 2.500 προγράμματα, που υλοποιούνται σε 50 προορισμούς σε όλο τον κόσμο, διοργανώνει η Μη Κυβερνητική Οργάνωση "Έλιξ", σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις- μέλη του παγκόσμιου δικτύου "Alliance network of voluntary service organizations".
Στα προγράμματα αυτά συγκαταλέγονται εργασίες καθαρισμού εθνικών πάρκων στην Ισλανδία, τη Ρωσία και το Μεξικό, αναπαλαιώσεις κτιρίων στην Πολωνία, συμμετοχή σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες για παιδιά στην Ινδία και συντηρήσεις μεσαιωνικών κάστρων στη Γαλλία. Το κόστος συμμετοχής των εθελοντών είναι 100 ευρώ για τη συμμετοχή (το κόστος μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το πρόγραμμα), ενώ οι συμμετέχοντες επιβαρύνονται και με τα μεταφορικά έξοδα.
Η ΜΚΟ "Έλιξη" διοργανώνει συμμετοχή εθελοντών και σε έργα χρήσιμα για τις τοπικές κοινωνίες στις Κυκλάδες, την Ήπειρο, την Πελοπόννησο και την Αττική. Εργασίες διάνοιξης και συντήρησης μονοπατιών, καθαρισμοί παραλιών, δενδροφυτεύσεις, πυροφύλαξη και υποστήριξη πολιτιστικών εκδηλώσεων είναι μερικοί μόνο από τους τομείς στους οποίους έχουν την ευκαιρία να απασχοληθούν οι εθελοντές κάθε ηλικίας. Τα προγράμματα έχουν διάρκεια δύο ή τρεις εβδομάδες.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη προβολής και επικοινωνίας της "Έλιξ", Ντόρα Βουγιούκα, το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων προτιμούν να συμμετάσχουν σε προγράμματα του εξωτερικού, ενώ αντίστοιχα οι ξένοι εθελοντές εκφράζουν έντονο ενδιαφέρον για τις ελληνικές δράσεις.
Η ίδια διαπιστώνει συνεχή αύξηση των αιτήσεων. "Η υποβολή αιτήσεων στα προγράμματά μας σημείωσε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 αύξηση κατά 30%, σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα". Την αύξηση αυτή η κ. Βουγιούκα αποδίδει στην ενδυνάμωση του εθελοντικού κινήματος, που συντελείται τα τελευταία χρόνια.
"Αρκτούρος"
Την περασμένη χρονιά, ο "Αρκτούρος" απασχόλησε περισσότερους από 350 εθελοντές από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι συμμετείχαν σε δράσεις ευαισθητοποίησης για το έργο της Οργάνωσης, εκπαιδευτικά προγράμματα, εργασίες πεδίου και εργασίες λειτουργίας του Περιβαλλοντικού Κέντρου του "Αρκτούρου" στη Φλώρινα (πρόγραμμα "Καλλιστώ"). Οι εθελοντές δεν έχουν καμία οικονομική υποχρέωση συμμετοχής στα προγράμματα και διαμένουν δωρεάν σε εγκαταστάσεις του "Αρκτούρου".
"Τρομαγμένη και απογοητευμένη από την ασυνειδησία (πολλές φορές βαρβαρότητα) των ανθρώπων στο θέμα της φύσης και του περιβάλλοντός μας (κυνήγι, λαθροθηρία, υλοτομία, ρύπανση με κάθε τρόπο) που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή των τελευταίων φυσικών οικοσυστημάτων, στράφηκα στον Αρκτούρο", θυμάται η εθελόντρια, Ειρήνη Καζεπίδου.
"Μέσα από την εμπειρία των λίγων μόλις ημερών κοντά στον Αρκτούρο, μια σπίθα ελπίδας άναψε μέσα μου, ότι η σωτηρία του περιβάλλοντος είναι απλή και εφικτή υπόθεση, εφ' όσον υπάρχει διάθεση- θέληση και ευαισθητοποίηση- συνειδητοποίηση όλων μας ότι η επιβίωση (και η ποιότητα ζωής) του ανθρώπινου είδους εξαρτάται άμεσα από την ισορροπία στη φύση", συμπληρώνει η ίδια.
Οι ηλικίες των αιτούντων κυμαίνονται από 18 ως 60 ετών. Σύμφωνα με την υπεύθυνη των εθελοντών, Μαρία Στυλιάδου, φέτος παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον και οικογενειών με παιδιά, να λάβουν μέρος στα εθελοντικά προγράμματα. "Επίσης, για πρώτη φορά οι υποψήφιοι εθελοντές μας απηύθυναν, κατά την επικοινωνία τους μαζί μας, ερωτήσεις για το κόστος του εισιτηρίου για τα μέσα μεταφοράς που θα τους μεταφέρουν στον Αετό", προσθέτει.
"WWF"
Επτά προγράμματα διεξαγάγει κατά το φετινό καλοκαίρι η "WWF". Οι εθελοντικές δράσεις ξεκινούν στις 11 Ιουλίου από τη Σούδα Χανίων και ολοκληρώνονται στις 12 Σεπτεμβρίου στο ανατολικό Ζαγόρι. Ενδιάμεσα θα πραγματοποιηθούν δράσεις στη Ζάκυνθο, τη Λίμνη Κερκίνη, τις Πρέσπες, τη Ρόδο και τον Ταΰγετο. Οι εθελοντές θα εργαστούν στον καθαρισμό υγρότοπων, στη συντήρηση μονοπατιών, στην κατασκευή τεχνητών θέσεων ανάπαυσης πουλιών, στην παρακολούθηση και καταγραφή πουλιών και στη δασοπροστασία.
Η Τζένη Λαζάρου, συντονίστρια συλλογικών δράσεων και εθελοντών της "WWF" Ελλάδος, επισημαίνει ότι η "WWF" δέχεται κατά μέσο όρο 300 αιτήσεις το χρόνο, οι περισσότερες από τις οποίες αφορούν στα νησιωτικά προγράμματα. "Ο μέσος όρος των συμμετεχόντων είναι 25-28 ετών, ωστόσο τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται ζήτηση κι από άτομα ηλικίας 30 ετών και άνω, ηλικίες που μέχρι σήμερα θεωρούνταν οικονομικά ανεξάρτητες. Τα άτομα αυτά επιχειρούν στροφή προς ήπιες και συγχρόνως οικονομικές μορφές τουρισμού", συμπληρώνει. Το ποσοστό των αιτούντων ηλικίας από 28 ετών και άνω κυμαίνεται φέτος στο 20% των συνολικών αιτήσεων, ενώ μέχρι πέρυσι το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κάτω του 10%.
Το κόστος συμμετοχής στα προγράμματα εθελοντισμού της "WWF" κυμαίνεται στα 105 ευρώ (με απαραίτητη προϋπόθεση ο εθελοντής να είναι και οικονομικός υποστηρικτής της Οργάνωσης) και καλύπτει διαμονή σε κτίρια τοπικών φορέων, διατροφή και ιδιωτική ασφάλιση. Οι εθελοντές επιβαρύνονται με το κόστος της μετακίνησής τους.
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
Στα εθελοντικά προγράμματα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας συμπεριλαμβάνονται δράσεις που διαρκούν εκτός από το καλοκαίρι και τον υπόλοιπο χρόνο. Οι εθελοντές μπορούν να εργαστούν στην παρακολούθηση πουλιών, να συμμετέχουν στη διαδικασία δακτυλιώσεων (τοποθέτησης δακτυλιδιών στο πόδι των πτηνών για την παρακολούθηση της μετανάστευσής τους), στην προστασία της λιμνοθάλασσας της Γιάλοβας και του υγρότοπου "Άγρα- Βρυττών- Νησίου", στον καθαρισμό πάρκων και στη στελέχωση γραφείων της Εταιρείας. Οι δράσεις διοργανώνονται σε όλη την Ελλάδα. Φέτος, για πρώτη φορά, θα πραγματοποιηθεί τους καλοκαιρινούς μήνες εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τους υγρότοπους της Χαλκιδικής, που αποτελούν την πρώτη εκτεταμένη ξηρά στο Αιγαίο για την ανάπαυση των μεταναστευτικών πουλιών.
Οι εθελοντές έχουν εξάλλου την ευκαιρία να καταγράψουν την εμπειρία και την καθημερινότητά τους σε ιστολόγια, που παρουσιάζονται μέσα στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.
Η συμμετοχή στα προγράμματα κυμαίνεται από 30 έως 60 ευρώ και στην τιμή περιλαμβάνεται η διαμονή των εθελοντών.
"Mom"
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση "Mom" διοργανώνει δύο εθελοντικά προγράμματα. Το πρώτο αφορά στην ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση του κοινού και την περιβαλλοντική εκπαίδευση των παιδιών τους καλοκαιρινούς μήνες στη Σκόπελο και την Αλόννησο. Το δεύτερο διεξάγεται καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και απευθύνεται σε έμπειρους εθελοντές, οι οποίοι συνδράμουν το έργο της "Mom" για την περίθαλψη όποιας τραυματισμένης φώκιας εντοπιστεί.
"Συνολικά δεχόμαστε 200 αιτήσεις το χρόνο και επιλέγουμε 45 άτομα", εξηγεί η Σίλια Κρίνου, από τον Τομέα Επικοινωνίας της Οργάνωσης.
Οι εθελοντές που συμμετέχουν στα προγράμματα επιβαρύνονται με τα έξοδα διατροφής και μετακίνησης, ενώ διαμένουν δωρεάν σε σπίτια της "Mom".
"Μεσόγειος SOS"
Το Δίκτυο "Μεσόγειος SOS" διοργανώνει τρία εθελοντικά προγράμματα, διάρκειας δέκα ημερών το καθένα. Το πρώτο δίνει έμφαση στον καθαρισμό των παραλιών και την υποστήριξη πολιτιστικών εκδηλώσεων στη νότια Ρόδο. Το δεύτερο αφορά σε διάνοιξη μονοπατιών στον Άγιο Λαυρέντιο Πηλίου και το τρίτο περιλαμβάνει καθαρισμό ρεμάτων στην ορεινή Ναυπακτία.
Τα προγράμματα προσελκύουν εθελοντές όχι μόνο νεαρής ηλικίας, καθώς οι ενδιαφερόμενοι είναι από 18 ετών μέχρι 50, σύμφωνα με τον υπεύθυνο των εθελοντών, Χάρη Νικοκάβουρα.
Το κόστος συμμετοχής στα προγράμματα είναι 120 ευρώ και καλύπτει διαμονή σε ξενώνες, συνδρομή στην Οργάνωση, ασφάλιση και μετακίνηση (από και προς τον τόπο του προγράμματος, καθώς και τις εσωτερικές μετακινήσεις). Οι εθελοντές επιβαρύνονται μόνο με τα έξοδα διατροφής.
"ΑΡΧΕΛΩΝ"
Ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας "ΑΡΧΕΛΩΝ" διοργανώνει εθελοντικά προγράμματα στη Ζάκυνθο, την Πελοπόννησο και την Κρήτη, με στόχο την προστασία της χελώνας Καρέτα- Καρέτα. Επίσης, στελεχώνει με εθελοντές το Κέντρο Περίθαλψης των τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών στην Αθήνα.
Το κόστος συμμετοχής κυμαίνεται από 50 έως 250 ευρώ και περιλαμβάνει τη διαμονή των εθελοντών. Τα έξοδα μετάβασης και διατροφής καλύπτονται από τους εθελοντές.
Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων και Πουλιών
Το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων αναζητά εθελοντές στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Αίγινα, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι εθελοντές αναλαμβάνουν να βοηθούν στις παραλαβές τραυματισμένων ζώων, στην παροχή πρώτων βοηθειών και στην ενημέρωση του κοινού. Τα προγράμματα εθελοντικής εργασίας ισχύουν καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Το κόστος συμμετοχής περιλαμβάνει το ποσό των 100 ευρώ για εφάπαξ εγγραφή, καθώς και το ποσό των 40 ευρώ ανά βδομάδα για τον πρώτο μήνα συμμετοχής. Οι εθελοντές διαμένουν σε χώρους του Ε.Κ.Π.Α.Ζ., ενώ επιβαρύνονται με τα έξοδα μετακίνησης και διατροφής.
Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς
Εθελοντικά προγράμματα διοργανώνει και η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς. Τα προγράμματα απευθύνονται σε νέους 18-25 ετών και αφορούν στην εθελοντική εργασία σε υποκαταστήματα των Ελληνικών Ταχυδρομείων σε τουριστικές περιοχές. Τα ΕΛ.ΤΑ καλύπτουν μέρος της διαμονής, διατροφής και μετακίνησης των εθελοντών στις περιοχές, όπου θα προσφέρουν εργασία.
Κείμενο: Κουζινοπούλου Μ.