Υπάρχει Δημοκρατία ΙΙ ;

Του Αργύρη Αργυριάδη

Την περασμένη εβδομάδα προσπαθήσαμε να λειτουργήσουμε «αποκαλυπτικά» και αρκούντως καταγγελτικά περιγράφοντας την επίφαση Δημοκρατικού πολιτεύματος που έχουμε στη χώρα μας. Με το παρόν σημείωμα αναζητούμε το θετικό ορισμό της Δημοκρατίας, υπαινισσόμενοι το τι πρέπει να αλλάξει για να οδηγηθούμε σε μια γόνιμη ανατροπή του υφιστάμενου πολιτικού σκηνικού και την...

κατάκτηση ουσιαστικότερων μορφών λαϊκής κυριαρχίας. Η πραγματική Δημοκρατία δεν είναι ζήτημα επιλογής, αλλά έκφραση ιστορικής κοινωνικής ανάγκης. Και η δυναμική διεκδίκησή της δεν είναι μακριά…

Το μόνο πολίτευμα που μπορεί να χαρακτηριστεί ως δημοκρατικό είναι εκείνο στο οποίο έχει επιτευχθεί η πολιτική και κοινωνική ισότητα δίχως να δυναστεύεται η ελευθερία. Δυστυχώς σήμερα, η πλειοψηφία των πολιτικών καθεστώτων της νεότερης Ευρώπης δεν είναι κατ’ ουσίαν δημοκρατικά. Αντίθετα, πρόκειται για μεικτά πολιτεύματα με έντονα ολιγαρχικά στοιχεία, όπου οι γνήσια αντιδημοκρατικές ελίτ διατηρούν την απόλυτη εξουσία, εκμεταλλευόμενες τους εκλογικούς μηχανισμούς και θεσμούς, αλλά και ελέγχοντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Η Ιστορία της Δημοκρατίας τείνει να ταυτιστεί με την αναζήτηση μιας ουτοπίας. Ο Δήμος δεν έχει κατακτήσει την εξουσία ούτε « δια αντιπροσώπου του», ενώ οι ελίτ κατόρθωσαν να διατηρήσουν στο ακέραιο τόσο την εξουσία όσο και την ελευθερία δράσης τους, αποτρέποντας την εγγενή στη Δημοκρατία «απειλή» του εξισωτισμού. Με άλλα λόγια, η καθολική ψηφοφορία – μία από τις σημαντικότερες κατακτήσεις του φιλελευθερισμού – αποτέλεσε εν τέλει ένα λυσιτελές μέσο νομιμοποίησης των ελίτ, οδηγώντας στον θρίαμβο της ασυδοσίας των λίγων επί της ισότητας και της γνήσιας ελευθερίας που απαιτούν οι πολλοί.

Σε μια εποχή πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, όπου η Δημοκρατία μοιάζει να έχει οριστικά ηττηθεί από τις αγορές απαιτείται να αναθεωρήσουμε τις έννοιες και να αμφισβητήσουμε ζωηρά την υφιστάμενη πολιτική και δημοκρατική ορθοδοξία. Σε μια Ευρώπη που βιώνει το θρίαμβο της συντηρητικής επανάστασης, όπως εύστοχα επισημαίνει ο Λουτσιάνο Κάνφορα, στην Ελλάδα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας και την προοπτική μας στον παγκόσμιο χάρτη. Ως κράτος, ως έθνος και ως λαός.

Και ο χειμώνας ζυγώνει βαρύς …