Το κύριο χαρακτηριστικό που διατρέχει όλη τη νεώτερη πολιτική ιστορία της χώρας, αμέσως μετά την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό και μέχρι σήμερα είναι η μεγάλη αυτονομία που παρουσιάζει το πολιτικό σύστημα απέναντι στην κοινωνία. Δηλαδή απέναντι στις κοινωνικές ανάγκες, στις κοινωνικές δυναμικές και στις κοινωνικές διεργασίες. Ενώ ένα υγιές πολιτικοκοινωνικό σύστημα θα επέβαλε ώστε το πολιτικό σύστημα να ακολουθεί τις κοινωνικές επιταγές, αντίθετα σε μας....
εμφανίστηκε από τα πρώτα μεταπελευθερωτικά χρόνια, εξ αιτίας κυρίως της εισαγωγής κοινοβουλευτικών θεσμών, ξένων προς την τότε ελληνική κοινωνική πραγματικότητα και εξακολουθεί πιο έντονα σήμερα, μια νόθα κατάσταση. Το πολιτικό σύστημα κινείται αυτόνομα και επιβάλει εκείνο τις βουλήσεις του πάνω στο κοινωνικό σώμα, το οποίο και διατηρεί υπό την απόλυτη σκλαβιά του. Η νόθα αυτή κατάσταση, η οποία κρατά δεμένα τα χέρια της κοινωνίας, οφείλεται στο γεγονός ότι στη χώρα μας δεν μπόρεσαν ποτέ να αναπτυχθούν εκείνες οι ισχυρές κοινωνικές τάξεις που θα επέβαλαν τους πολιτικούς κανόνες του παιχνιδιού και θα έφτιαχναν ένα πολιτικό σύστημα κομμένο και ραμμένο στις ανάγκες της κοινωνίας. Και δεν μπόρεσαν ποτέ να αναπτυχθούν αυτές οι κοινωνικές τάξεις γιατί απλά και από την αρχή το αυτονομημένο πολιτικό στοιχείο δεν επέτρεψε να εμφανιστούν. Αντίθετα από την αρχή έστησε έναν τεράστιο κρατικό και γραφειοκρατικό μηχανισμό, αλλά και εκτεταμένα δίκτυα πολιτικής πατρωνίας και εκλογικής πελατείας και η διανομή του πλούτου γινόταν κάτω από τον απόλυτο έλεγχο αυτών των μηχανισμών.
Λόγω αυτής της αυτονομίας και της ανυπαρξίας ισχυρών κοινωνικών δυνάμεων, ούτε ο Χαρίλαος Τρικούπης μπόρεσε να επιβάλει τις μεταρρυθμίσεις του, ούτε ο Ελ Βενιζέλος. Αντίθετα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, μαθαίνοντας από τις αποτυχίες των προηγούμενων απέφυγε να κάνει μεταρρυθμίσεις. Υπήρξε ένας έντιμος ομολογουμένως μέγας διαχειριστής, αλλά απλά διαχειριστής του συστήματος, πολιτική άποψη την οποία είχε ενστερνιστεί και ο νεώτερος Καραμανλής. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν επεδίωξε ποτέ να εμπλακεί με την κατάργηση της αυτονομίας του πολιτικού συστήματος. Τουναντίον την ενίσχυσε αφενός με την αφαίρεση όλων των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, η άσκηση των οποίων θα μπορούσαν να του προκαλέσουν πρόβλημα και να εμπλέξουν την κοινωνία στο πολιτικό παιχνίδι και αφετέρου με την είσοδο στο πολιτικοοικονομικό κατεστημένο νέων δικών του κρατικοδίαιτων οικονομικών «τζακιών». Ταυτόχρονα αντί να καταργήσει τα εκτεταμένα δίκτυα πατρωνίας και εκλογικής πελατείας, αντίθετα τα ενέταξε επίσημα σε ένα κομματικό κορμό και η διανομή του πλούτου και τα ρουσφέτια γίνονταν πλέον από τους κομματικούς κουμανταδόρους.
Όμως, εξ αιτίας της αυτονομίας του πολιτικού συστήματος, με το πέρασμα του χρόνου τα κομματικά δίκτυα πατρωνίας και εκλογικής πελατείας του ΠΑΣΟΚ ατόνησαν και σήμερα πλέον η διανομή του πλούτου και τα ρουσφέτια γίνονται με τον παλιό παλαιοκομματικό τρόπο, μέσα από προσωπικά δίκτυα των πολιτικών πατρώνων.
Η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Κ. Μητσοτάκη, αν και άφηνε πριν το 1990 υποσχέσεις ότι θα κάνει μια οργάνωση αντί–ΠΑΣΟΚ για διανομή πλούτου και ρουσφετιών σε κομματικούς «αγωνιστές», εντούτοις μόλις ανέλαβε την εξουσία το 1990, επανήλθε αμέσως στον παλαιοκομματικό τρόπο ρουσφετιών και διανομής του πλούτου μέσα από τα προσωπικά δίκτυα του πολιτικού κατεστημένου, κάτι που απογοήτευσε τα δυνατότερα εκ των κομματικών μελών της με συνέπεια να απολέσει αμέσως την εξουσία.
Το σημερινό ΠΑΣΟΚ υπό τον κ. Παπανδρέου τον νεότερο ενισχύει την αυτονομία του πολιτικού συστήματος με τις θεσμικές αλλαγές που εισάγει (Καλλικράτης, εκλογικός νόμος κ.λ.π.). Ταυτόχρονα και λόγω της οικονομικής κρίσης, προσπαθεί να προστατέψει αυτή την αυτονομία τόσο με διεθνιστικές και νεοταξικές αντιλήψεις που απογοητεύουν την κοινωνία απέναντι στα ισχυρά διεθνή δρώμενα, όσο και με τη διάλυση του όποιου κοινωνικού ιστού με τη βοήθεια της κοινωνικής νάρκωσης των ΜΜΕ, με κατευθυνόμενη αντιπαλότητα μεταξύ επαγγελματικών ομάδων και με αλλοίωση του εθνικής συνείδησης με οικονομικούς μετανάστες και έτσι να αφήσει την εξοργισμένη κοινωνία στη γωνία, ώστε να μην της δώσει την ευκαιρία, ούτε αυτή τη φορά, να εμπλακεί στα πόδια του πολιτικού συστήματος.
Σήμερα αντί να υπάρχει οργανωμένη και δυναμική κοινωνία, που θα μπορούσε εύκολα να επιβάλλει τις δικές της απόψεις, δυστυχώς υπάρχει ένας κοινωνικός «χυλός» εύκολος στη διάπλασή του από τα ΜΜΕ του πολικοοικονομικού κατεστημένου. Οι τελευταίες οργανωμένες κοινωνικές ομάδες, δηλαδή τα λεγόμενα κλειστά επαγγέλματα, που προκαλούσαν πάντα πρόβλημα στο πολιτικό σύστημα, θα διαλυθούν σύντομα κι’ αυτές.
Ακούτε κάποιες φορές για κίνδυνο κατάρρευσης του πολιτικού συστήματος κ.λ.π. Πλανάστε πλάνην οικτράν. Καθόλου δεν κινδυνεύει το πολιτικό σύστημα. Μέσα σ’ αυτόν τον αγελαίο κοινωνικό «χυλό» η μόνη ισχυρή δύναμη που μπορεί να κάνει ότι θέλει, ακόμα και να γκρεμίσει το ίδιο το πολιτικό σύστημα είναι τα ΜΜΕ. Όμως τα ΜΜΕ δυστυχώς δεν είναι με την κοινωνία αλλά απέναντι στην κοινωνία. Τελευταία η νέα ανερχόμενη δύναμη είναι το διαδίκτυο το οποίο ενδεχομένως να αποτελέσει μελλοντικό κίνδυνο για το πολιτικό σύστημα. Αλλά όπως βλέπετε ήδη το πολιτικό σύστημα προσπαθεί να βρει τρόπους να το ελέγξει.
Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Σ' αυτή την κατάσταση που έχουμε πλέον περιέλθει, για να επιτευχθεί κοινωνική συμμετοχή, οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία, ο τρόπος είναι ένας και μοναδικός. Η Δημοκρατία. Η Δημοκρατία όμως με την έννοια της ενεργού συμμετοχής στη λήψη των αποφάσεων των μελών της κοινωνίας που θα ζωντανέψει την όρεξη για προσπάθεια και θα δυναμώσει τον κοινωνικό ιστό και την κοινωνική αλληλεγγύη. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί αλλαγή του αυτονομημένου πολιτικού συστήματος και πρόσδεσή του στις κοινωνικές ανάγκες και κοινωνικές επιταγές.
Όμως πέστε μας ποιος θα το κάνει αυτό;
