Βατοπεδίου αρχή 1924

Ένα ιστορικό κείμενο, για όσους θέλουν να ξέρουν πολλά
Την Τρίτη 6 Μαΐου 1924 η αντιβενιζελική εφημερίδα της Θεσσαλονίκης "Ταχυδρόμος Βορείου Ελλάδος", απευθυνόμενη στον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, δημοσιεύει στην πρώτη σελίδα της το εξής άρθρο:

Ο κ. Παπαναστασίου έχει δικαίως την φήμην εντίμου πολιτευτού. Καθ' όλον το διάστημα της παρά τω βενιζελικώ κομμάτι διακονίας του. δεν ελερώθη αυτός από τας βρομερός μεθόδους δι ων οι πλείστοι των κομματαρχών ή υμνητών του κ. Βενιζέλου....
 επλουτοποίησαν εαυτούς και αλλήλους.

Αυτή είναι η αλήθεια.

Και αφού ως Υπουργός τοιαύτην επεδείξατο χρηστότητα, πολύ περισσότερον οφείλει να διαφύλαξη σήμερον την υπόληψίν του από τα βενιζελικά παράσιτα τα οποία περιστοιχίζουσι την πρωθυπουργίαν του.

Και εξηγούμεθα: Το νοήμον κοινόν Μακεδονίας και Θράκης σχολιάζει και συζητεί εν μαγειρευόμενον σκάνδαλον δια του οποίου πρόκειται η μεν ιερά και πάνσεπτος μονή του Βατοπεδίου ν' απόκτηση την εν Δυτική Θράκη περιβόητον λιμνοθάλασσαν [σήμερα Βιστωνίδα] μετά των πλουσίων ιχθυοτροφείου της. των προσκομιζόντων εις το Κράτος το... ευτελές ετήσιον εισόδημα 4-5 εκατομμυρίων δρχ.. το δε ατυχές Δημόσιον ν' αποξενωθή αντί πινακίου φακής πολυτιμότατου κτήματος εν Θράκη.

Ονομάζομεν την λίμνην «περιβόητον» διότι εις την επικερδή ταύτην επιχείρησιν από του έτους 1918 ανεμείχθησαν. δι ευχών των αγίων πατέρων της μονής, πολλοί στυλοβάται των εκάστοτε κυβερνώντων κομμάτων, εργασθέντες φιλοτίμως ν' αποσπάσωσι διά διοικητικής πράξεως τόσον μεγάλον θήραμα από την ιδιοκτησίαν του Δημοσίου. Εάν η μονή έχη πραγματικά δικαιώματα, διατί επί τόσα έτη δεν κατέφυγεν εις τα δικαστήρια όπως αναγνουρισθή το δίκαιον της. και άνευ μάλιστα μεγάλης δαπάνης;

Εντούτοις ητο παγκοίνως γνωστόν ότι η μονή Βατοπεδίου διαθέτει αμοιβήν ενός εκατομμυρίου δι' εκείνον όστις ήθελε προμηθεύση την διοικητική ν λύσιν της υποθέσεως. Η γενναία αυτή αμοιβή είχε κινητοποιήσει τους κομματικούς παράγοντας, οι οποίοι ανεμείχθησαν μετά ζήλου εις την διεκπεραίωσην της επιχειρήσεως.

Επί της κυβερνήσεως Βενιζέλου οι αφιλοκερδείς ΑΝΑΔΟΧΟΙ είχον προαγάγει σημαντικότατα την λύσιν. αλλ' η επελθούσα την 1ην Νοεμβρίου κυβερνητική μεταβολής εματαίωσε τα σχέδια και τους ηνάγκασε να παραχωρήσωσι την θέσιν των εις τους νέους ισχυρούς, τους προσκειμένους εις την νέαν κατάστασιν, οι οποίοι με τον αυτόν ζήλον συνεχίζουσι τας ενεργείας προς παραχώρησιν της λίμνης εις την μονήν.

Διά να έχωμεν πλήρη την εικόνα της επιχειρήσεως και να εκτιμήσωμεν πόση εχρειάζετο δύναμις και τόλμη προς αποπεράτωσιν αυτής, πρέπει να σημειώσωμεν ότι η μονή Βατοπαιδίου διεξεδίκει την λιμνοθάλασσαν διότι κατά το έτος 1821 η τουρκική κυβέρνησις κατέλαβεν αυτήν ως δημόσιον κτήμα.

Μετά εκατόν έτη αξιοί να το ανάκτηση!

Και την φοράν ταύτην η επιχείρησις εστέφθη υπό επιτυχίας, διότι, όπως αναγνωρισθή η υπό του Δημοσίου διεκδίκησις, απαιτείται γνωμοδότησις της ολομελείας του Νομικού Συμβουλίου, το οποίον όμως ομοφώνως εγνωμοδότησεν ότι αι αξιώσεις της μονής ήσαν αστήρικτοι.

Η ομόφωνος απόφασις του Νομικού Συμβουλίου φέρει αρ. 46 και ημερομηνίαν 22 Σεπτεμβρίου 1921.

Κατόπιν της γνωμοδοτήσεως ταύτης ο υπουργός της Εθνικής Οικονομίας δεν ηδύνατο πλέον να παραχώρηση την λίμνην εις την μονήν.

Αλλ' η κοινή παροιμία λέγει: «Το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι».

Αφού απέτυχον εις την απευθείας αναγνώρισιν, οι ενδιαφερόμενοι κατέφυγον εις άλλο σατανικόν μέσον. Κατ' εντολήν του εκ Θράκης υπουργού της Γεωργίας κ. Μπακάλμπαση, συνήλθεν εν Αθήναις επιτροπή από τμηματάρχας και αντιπροσώπους του Εποικισμού και των μονών του Αγίου Όρους, όπως συζήτηση και αποφασίση περί του τρόπου της εγκαταστάσεως προσφύγων εις τα εν τη Χαλκιδική τσιφλίκια των μονών, εις τα οποία παχύνονται οι οικονόμοι αυτών.

Η επιτροπή, μετά μακράς, ως λέγει, συνεδριάσεως, κατεσκεύασεν εν πρωτόκολλον το οποίον δεν αμφιβάλλομεν ότι θα θελήση ν' ανάγνωση ο κ. Παπαναστασίου.

Εις το πρωτόκολλον τούτο παρεισέδυσε κατά παράδοξον τρόπον και το περιβόητον ζήτημα της ιδιοκτησίας της λιμνοθαλάσσης «Μπουρού».

Τίνα σχέσιν ηδύνατο να έχη το περιμάχητον ιχθυοτροφείον (με εισόδημα ετήσιον πέντε εκατομμυρίων) με τα τα ουδόλως καλλιεργούμενα αγροκτήματα της Χαλκιδικής γνωρίζουσι μόνον οι σημερινοί εργολάβοι της υποθέσεως. Εντούτοις είναι βεβαιότατον ότι επιτροπή κατεπείσθη να γνωμοδοτήση εν άρθρω 2 τα εξής:

Προς διευκόλυνσιν της εκμισθώσεως των εν Χαλκιδική μοναστηριακών αγροκτημάτων εις το Δημόσιον, ανάγκη (άκουσον! άκουσον!) ν' αποδοθή εις την μονήν Βατοπεδίου η εν Θράκη (!) λίμνη «Μπουρού» μετά των ιχθυοτροφείων!

Ισως υπόθεση κανείς ότι. ένεκα της δωρεάς ταύτης, αι μοναί παραχωρούσιν εις τους δυστυχείς πρόσφυγας δωρεάν την χρήσιν των μετοχιών!

Κάθε άλλο.

Η επιτροπή είναι ανεξάντλητος εις την γενναιοφροσύνην της_προς τους πανοσιωτάτους καλογήρους του Αγιου Όρους. Αφήνονται εις τας μονάς, εκ των 40-42 τσιφλικιών (μετοχίων) Χαλκιδικής, τα 20 καλύτερα και μεγαλύτερα.

Μένουν άλλα 20-22 επί των γαιών των οποίων έχουσι βάσιμους αξιώσεις οι κάτοικοι των πέριξ χωρίων, τους περισφίγγει μέχρις ασφυξίας η μοναστηριακή ιδιοκτησία.

Και ενώ από τα τσιφλίκια ταύτα αι μονού δεν εισπράττουσιν ούτε εν εκατομμύριον δραχμών ετησίως, διότι μένουν ακαλλιέργητα και χρησιμοποιούνται κατά τα 5/6 ως βοσκαί, η επιτροπή καθορίζει δι΄ αυτά ετήσιον μίσθωμα 5-6 εκατομμυρίων δρχ.! Μένει κανείς κατάπληκτος από τας αποφάσεις ταύτας της επιτροπής.

Περιοριζόμεθα σήμερον εις τα ολίγα ταύτα δια να εφελκύσωμεν την προσοχήν και την επέμβασιν του ασπίλου Παπαναστασίου.

Ελπίζομεν και είμεθα βέβαιοι ότι θα θελήση να μάθη ποίοι είναι οι αφιλοκερδείς μεσίται οι οποίοι θέλουν να γυμνώσουν το Δημόσιον δια να πλουτίσουν εαυτούς και τους καλογήρους του Αγίου Όρους

" 1924: ΟΙ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ σελ. 525-527"