Δημόσιες προτάσεις: Νόμος με… άρωμα Στάλιν!

του Στέφανου Κοτζαμάνη
Πρώτον, ο ΣΜΕΧΑ σε χθεσινή του ανακοίνωση για τις δημόσιες προτάσεις επισημαίνει ότι «ήρθε η ώρα να ανοίξει ένας διάλογος προκειμένου να βελτιωθούν τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα», συμπληρώνοντας πως «ο σχετικός νόμος πρέπει να αλλάξει και να μπουν αυστηρότερες προϋποθέσεις για την εξαγορά των μετοχών της μειοψηφίας και την έξοδο μιας εταιρίας από το Χ.Α». Κάλεσε, τέλος, και τους άλλους φορείς της επενδυτικής κοινότητας να συνδράμουν. 

Δεύτερον, ο Σύνδεσμος Επενδυτών Διαδικτύου (ΣΕΔ), από την πλευρά του, έχει θέσει εδώ και καιρό τον προβληματισμό του για ύπαρξη θέματος αντισυνταγματικότητας στον νόμο του 2006 περί δημόσιων προτάσεων. Συγκεκριμένα, θεωρεί ότι κάποιες διατάξεις αυτού του νόμου -με το πρόσχημα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας- είναι αντίθετες με το άρθρο 17 του Συντάγματος, περί ιδιωτικής περιουσίας. Τέλος, ο ΣΕΔ πιστεύει ότι «υπάρχει θέμα» στον τρόπο υπολογισμού της τιμής της δημόσιας πρότασης, θεωρώντας ότι ο μέσος όρος του τελευταίου εξαμήνου είναι εντελώς άδικος για τους επενδυτές.

Και τρίτον, ακούμε -χωρίς να μπορούμε να το διασταυρώσουμε- ότι το θέμα των δημόσιων προτάσεων έχει προκαλέσει και έντονο προβληματισμό μεταξύ μελών της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Φεύγοντας τώρα από το ρεπορτάζ και πηγαίνοντας στην ουσία του θέματος, εύκολα κάποιος μπορεί να παρατηρήσει τα παρακάτω: 

Α. Είναι άλλο πράγμα ο βασικός μέτοχος -με μια ισχυρή πλειοψηφία μετοχών- να αποφασίζει την αποχώρηση της εταιρίας από το χρηματιστήριο (η μειοψηφία σ’ αυτήν την περίπτωση θα διαθέτει μετοχές που δεν είναι διαπραγματεύσιμες στο Χ.Α.) και άλλο το να υποχρεώνει ο βασικός μέτοχος τη μειοψηφία να του πουλήσει τις μετοχές της και μάλιστα σε συγκεκριμένη τιμή! 

Β. Τέτοια παραβίαση του δικαιώματος της περιουσίας είναι αμφίβολο αν γινόταν επί εποχής Στάλιν στη Ρωσία! Στην Ελλάδα, οι πολίτες υποχρεώνονται να πουλήσουν περιουσιακά τους στοιχεία μόνο για λόγους «δημοσίου συμφέροντος» και φυσικά μόνο σε κάποια κρατική αρχή. Ακόμη όμως και γι' αυτές τις περιπτώσεις απαιτούνται μακρόχρονες διαδικασίες, με τους πολίτες να μπορούν να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη (βλέπε καθυστερήσεις απαλλοτριώσεων για την κατασκευή των μεγάλων οδικών αξόνων). 

Γ. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο -με σύμμαχο μάλιστα και την πολύ χαμηλή εμπορευσιμότητα στο Χ.Α.- δίνει τη δυνατότητα στους βασικούς μετόχους να διαμορφώσουν (ή έστω να επηρεάζουν σημαντικά) οι ίδιοι το τίμημα της δημόσιας πρότασης. 

Δ. Η ύπαρξη και μόνο του νόμου λειτουργεί εναντίον πολλών μετοχών περιορισμένης διασποράς, καθώς οι επενδυτές διστάζουν να αγοράζουν τίτλους εταιριών στις οποίες οι βασικοί μέτοχοι ελέγχουν μεγάλα ποσοστά, υπό τον φόβο μιας ενδεχόμενης δημόσιας πρότασης. 

Ε. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως η τρέχουσα, οι βασικοί μέτοχοι εταιριών μικρής κεφαλαιοποίησης δεν έχουν συμφέρον να διατηρούν τις επιχειρήσεις τους στο χρηματιστήριο (αδυναμία αυξήσεων κεφαλαίου, placements, αυξημένα κόστη κ.λπ.). 

Έτσι, με τη συνδρομή του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου ενθαρρύνονται οι βασικοί μέτοχοι με την υψηλότερη προσωπική περιουσία να αποσύρουν από το Χ.Α. τις εταιρίες που διαθέτουν κάποια αξία, αφήνοντας στο ταμπλό τις υπόλοιπες. 

Ποιες υπόλοιπες; Εκείνες, δηλαδή, των οποίων οι βασικοί μέτοχοι είτε είναι καταχρεωμένοι, είτε δεν βρίσκουν τον λόγο να αγοράσουν το μειοψηφικό ποσοστό των εταιριών τους ακόμη και για ένα κομμάτι ψωμί…
 
http://www.euro2day.gr/specials/opinions/132/articles/606191/Article.aspx