Λιτότητα και με νόμο ! (γιατί νομίζατε ότι δεν το ξέραμε;)

Γ. Παπακωνσταντίνου

Μέτρα 12 δισ. ευρώ µέχρι το 2014
Συνέντευξη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
Λιτότητα και µε νόµο µετά τη λήξη του Μνηµονίου εξετάζει να επιβάλει η κυβέρνηση, την ίδια ώρα που η Γερµανία φέρεται να ζητά συνταγµατικές δεσµεύσεις για χαµηλά ελλείµµατα προκειµένου να..
 συναινέσει στο πακέτο στήριξης του ευρώ


Οπως αποκαλύπτει ο υπουργός Οικονοµικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, όταν θα βγούµε από τοπρόγραµµα του Μνηµονίου «θα µπορούµε να συζητάµε για µόνιµους µηχανισµούς διασφάλισης της δηµοσιονοµικής ισορροπίας στο εθνικό µας δίκαιο». Στη συνέντευξή του, ο κ. Παπακωνσταντίνου µιλά για το πακέτο πουσυζητείται στην Ευρώπη, προκειµένου να βγει η Ελλάδα –και όχι µόνο – από τοαδιέξοδο του χρέους:

Αύξηση των πόρων του ευρωπαϊκού ταµείου στήριξης, δυνατότητα επαναγοράς οµολόγων από το ταµείο, καλύτεροι όροι δανεισµού (δηλαδή χαµηλότερο επιτόκιο) και επιµήκυνση του χρόνου εξόφλησης.

Επίσης, ο υπουργός Οικονοµικών:

n Προαναγγέλλει ότι ώς τονΜάιο θα ψηφιστεί από τη Βουλή πακέτο επιπλέον µέτρων για την περίοδo 2012-2014, ύψους 12 δισ. ευρώ. Το πακέτο αυτό θα περιλαµβάνει, µεταξύ άλλων, «επανεξέταση» κοινωνικών δαπανών.

n Προβλέπει ότι η τρόικα θα εγκρίνει και την επόµενη δόση του δανείου στην Ελλάδα.

n Εκτιµά ότι η φοροδιαφυγή από τον ΦΠΑ φτάνει τα 14,4δισ. ευρώ (6% του ΑΕΠ) και ότι φέτος υπολογίζεται να συγκεντρωθούν 1,5 δισ. ευρώ από την αντιµετώπιση της φοροδιαφυγής.

Δεδοµένου του τεράστιου µεγέθους του ελληνικού δηµοσίου χρέους, πόσο αποτελεσµατική θα ήταν η λύση της επαναγοράς µέρους του από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής

Σταθερότητας (EFSF) µε βάση την πρόταση που συζητείται; Ποια άλλα στοιχεία θα συµπληρώνουν τη λύση;

Αυτήν τη στιγµή στο τραπέζι υπάρχουν όλες οι λύσεις και διευκολύνσεις που µπορείνα περιληφθούν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού «ολοκληρωµένου πακέτου» που συζητείται. Τα χαρακτηριστικά που συζητούνται περιλαµβάνουν µεγαλύτερη «δύναµη πυρός» για το Ευρωπαϊκό Ταµείο, µεγαλύτερη ευελιξία για το ίδιοταµείο (µε δυνατότητα παρέµβασης στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά οµολόγων) και καλύτερους όρους δανεισµού. Οι οριστικές αποφάσεις εκτιµώ ότι θα ληφθούν πολύ σύντοµα. Σεκάθε περίπτωση, το µέγεθοςτου ελληνικού δηµόσιου χρέους – ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διευθέτηση αποφασιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο – απαιτεί πάνω απόόλα νοικοκύρεµα των δηµοσίων οικονοµικών µας. Αποτελεσµατική λύση θα έχουµε µόλις σταµατήσουµε να φορτώνουµε στο ήδη µεγάλο χρέος µας ελλείµµατα και µόλις µπορούµε να το αποπληρώνουµε χωρίς νέο δανεισµό, δηλαδή µε πρωτογενή πλεονάσµατα και θετικούς ρυθµούς αύξησης του εισοδήµατός µας.

Θα είναι όλα αυτά αρκετά ή θα υπάρξει και κάποιας µορφής αναδιάρθρωση του χρέους που κρατούν οι ιδιώτες, µε τη µορφή π.χ. της επιµήκυνσης, όπως έχει πει και ο κ. Πάγκαλος;

Σας θυµίζω ότι, ώς το 2013,το δάνειο του µηχανισµού θα αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του χρέους µας. Με την επέκταση του χρόνου αποπληρωµής του δανείου του µηχανισµού στήριξης, που έχει ήδη συµφωνηθεί επί της αρχής από τις χώρες της ευρωζώνης, καταφέρνουµε µια µεγάλη εξοµάλυνση των αποπληρωµών του δηµοσίου χρέους. Και θα επαναλάβω ότι το στοίχηµα για την Ελλάδα δεν είναι ποια «ευκολία πληρωµής» θα εξασφαλίσουµε, αλλά η επιστροφή σε µια κατάσταση που θα µπορούµε ναξεπληρώνουµε τα χρέη µας µε τις δικές µας δυνάµεις. Αυτό θα αποκαταστήσει την εµπιστοσύνη και θα καθορίσει τη σχέση µας µε τις αγορές.

Αληθεύει ότι στο περιθώριο των επίσηµων συνοµιλιών στο Νταβός συζητήθηκε η ιδέα για επιµήκυνση της αποπληρωµής των δανείων προς την Ελλάδα και την Ιρλανδία στα 30 έτη;

∆εν υπάρχει κάποια επίσηµη πρόταση στο τραπέζι, είναι σαφές όµως ότι υπάρχει προβληµατισµός για τη βελτίωση της βιωσιµότητας του χρέους χωρών όπως η Ελλάδα,µε µεγαλύτερο χρόνο αποπληρωµής. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η συγκεκριµένη αναφορά, που µετέφεραν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Μήπως κινδυνεύουν να πληρώσουν το κόστος της επαναγοράς οµολόγων οι ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταµεία, που έχουν στην κατοχή τους τέτοια οµόλογα;

∆εν σκοπεύουµε να πάµε σε µια λύση που η εφαρµογή της θα δηµιουργήσει ακόµη µεγαλύτερα προβλήµατα.

Ποιο θα είναι το «αντίτιµο» για το ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης; Θα µπούµε σε µια µόνιµη λιτότητα, µε το Σύνταγµα να εγγυάται τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τα µηδενικά ελλείµµατα, όπως ζητά η Γερµανία;

Οσο κι αν η δηµοσιονοµική επέκταση µπορεί, υπό προϋποθέσεις, να δίνει αναπτυξιακή ώθηση, το «αντίτιµο» για την έξοδό µας από τη σηµερινή αντικειµενικά δύσκολη κατάσταση δεν µπορεί ναείναι ξανά µια κατάσταση που µας οδηγεί σε νέα χρέη και νέα υποθήκη στο µέλλον αυτής τηςχώρας. Στόχος του Προγράµµατος πουεφαρµόζουµε είναι, µε την έξοδό µας από αυτό, να έχουµε σταθεί στα πόδια µας και δηµοσιονοµικά και αναπτυξιακά. Και τότε θα µπορούµε να συζητάµε για µόνιµους µηχανισµούς διασφάλισης της δηµοσιονοµικής ισορροπίας στο εθνικό µαςδίκαιο. Αλλωστε, µην ξεχνάµε ότι, καιµετά το Πρόγραµµα, θα πρέπει να κάνουµε αυτό που δεν καταφέραµε εδώ και πολλά χρόνια, να µείνουµε συνεπείς στο Σύµφωνο Σταθερότητας της ευρωζώνης.

Τηρήθηκαν οι δεσµεύσεις που είχαµε αναλάβει στο Μνηµόνιο ώστε να πάρουµε την 4η δόση; Υπάρχει περίπτωση να ζητηθούν τώρα πρόσθετα µέτρα, π.χ. στο εργασιακό;

Στην αξιολόγηση, που είναι σε εξέλιξη αυτές τις µέρες από τα κλιµάκια της τρόικας, εξετάζονται οι δράσεις ώς το τέλος του 2010.Οι σηµαντικότερες δράσεις και δηµοσιονοµικοί στόχοι – τα λεγόµενα διαρθρωτικά και ποσοτικά κριτήρια – έχουν εκπληρωθεί. Αρα, ούτε ηεπόµενη δόση κινδυνεύει.

Τι ύψους θα είναι τα µέτρα του µεσοπρόθεσµου προγράµµατος

2012-2014 που ετοιµάζετε; Θα υιοθετήσετε τις υποδείξεις του ∆ΝΤ, όπως η µείωση κοινωνικών επιδοµάτων σε νοικοκυριά που είναι πάνω από το όριο της φτώχειας;

Το Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα θα πρέπει να περιλαµβάνει δράσεις περίπου 5% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 12 δισ. ευρώ. Οι κοινωνικέςδαπάνες θα πρέπει να επανεξεταστούν, για να γίνουν πιο αποδοτικές – θυµίζω ότι είµαστε η µόνη χώρα στην Ευρώπη που οι κοινωνικές µεταβιβάσεις αποτυγχάνουν πλήρως να µειώσουν το ποσοστό φτώχειας, ένδειξη ότι δεν βρίσκουν σε όλες τις περιπτώσεις τον στόχο τους. Ωστόσο, τα µέτρα που παρουσιάζει το ∆ΝΤ στην έκθεσή τουείναι ενδεικτικά και κανένα από αυτά δεν έχει συµφωνηθεί ή υιοθετηθεί στοελληνικό Πρόγραµµα.

Μπορείτε να εκτιµήσετε πόσα επιπλέον έσοδα θα εισπράξετε φέτος από την καταπολέµηση της φοροδιαφυγής;

Στον προϋπολογισµό του 2011 έχουµε υπολογίσει περίπου 1,5 δισ. ευρώ από συγκεκριµένα µέτρααντιµετώπισης της φοροδιαφυγής. ∆εν σταµατάµε όµως σεαυτό. Στόχος µας είναι στην επόµενη τριετίανα καταφέρουµε να περιορίσουµε στο µέγιστο τη φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ, που εκτιµάται – σε όρους διαφυγόντων εσόδων – σε 6% του ΑΕΠ, αλλά και να συλλάβουµε ένα πολύ µεγάλο µέρος τηςµαύρης οικονοµίας, που κρύβεται πίσω από εξωχώριες εταιρείες και λογαριασµούς του εξωτερικού.

Βλέπετε φως στην άκρη του τούνελ; Πότε µπορούµε να ελπίζουµε σε θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης και υπό ποιες προϋποθέσεις;

Θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης περιµένουµε – µε βάσητο Πρόγραµµά µας – από το τέλος του2011. Προϋποθέσεις: να µείνουµε συνεπείς στην υλοποίηση τουΠρογράµµατός µας, να συνεχιστεί η ανάκαµψη διεθνώς και οι αποφάσεις που αναµένονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο να λειτουργήσουν σταθεροποιητικά για τις χώρες της ευρωζώνης και το ευρώ. Σε όλα δίνω υψηλές πιθανότητες να πραγµατοποιηθούν.

Γιατί δεν συµπεριλάβατε στο νοµοσχέδιο για τα κλειστά επαγγέλµατα άρση του γεωγραφικού περιορισµού καθώς και τον αριθµό των συµβολαιογράφων, όπως προέβλεπε το Μνηµόνιο;

(Θεοδώρα Συρίου, δικηγόρος)

οι συµβολαιογράφοι, στην οµάδα των λεγόµενων «κλειστών επαγγελµάτων» αποτελούν ειδική περίπτωση, καθώς το Σύνταγµα ορίζει συγκεκριµένα χαρακτηριστικά δηµόσιου λειτουργήµατος στο επάγγελµα αυτό. Ετσι, µε το νοµοσχέδιο που έχουµε καταθέσει στη Βουλή, προβλέπουµε αύξηση του αριθµού των συµβολαιογράφων και µείωση των αµοιβών τους, που θεωρούµε ότι αποτελούν παρεµβάσεις υπέρ των συµφερόντων µεγάλου µέρους των πολιτών.