ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ή ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΑΙΤΙΑ;
Σε μια χρονική καμπή που κάποιοι κάνουν δημόσιες σχέσεις - ξέρετε φυσικά το γνωστό ίδρυμα- κάποιοι άλλοι ερευνούν σημαντικά ζητήματα. Πανεπιστημιακοί από το Πανεπιστημίο Αθηνών, το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου την Παρασκευή στο ΙΔΙΣ θα συζητήσουν γυρω από τον Ψυχρό Πόλεμο σε μια συνάντηση μεταξύ...
Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων. Αξίζει πραγματικα όποιος είναι Αθήνα να το παρακολουθήσει. Το πρόγραμμα:
Σε μια χρονική καμπή που κάποιοι κάνουν δημόσιες σχέσεις - ξέρετε φυσικά το γνωστό ίδρυμα- κάποιοι άλλοι ερευνούν σημαντικά ζητήματα. Πανεπιστημιακοί από το Πανεπιστημίο Αθηνών, το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου την Παρασκευή στο ΙΔΙΣ θα συζητήσουν γυρω από τον Ψυχρό Πόλεμο σε μια συνάντηση μεταξύ...
Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων. Αξίζει πραγματικα όποιος είναι Αθήνα να το παρακολουθήσει. Το πρόγραμμα:
Workshop
στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ)
του Παντείου Πανεπιστημίου
Παρασκευή, 18 Φεβρουαρίου 2011
Η ανάπτυξη της επιστήμης των Διεθνών Σχέσεων και η μετεξέλιξη της παλιάς «Διπλωματικής Ιστορίας» στη σύγχρονη Ιστορία των Διεθνών Σχέσεων έχουν δημιουργήσει ένα περίπλοκο, και γι’ αυτό γοητευτικό, τοπίο. Εδώ και δεκαετίες, διενεργείται διεθνώς η επιστημονική συζήτηση σχετικά με ζητήματα στόχων και μεθοδολογίας. Πόσο συμβατές είναι οι δύο επιστήμες; Ποια η σχέση μεταξύ της αναζήτησης του ειδικού (στους ιστορικούς) και της γενίκευσης (στους διεθνολόγους); Είναι πράγματι αρνητικοί σε κάθε είδους γενίκευση οι ιστορικοί; Αρνούνται την ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου οι διεθνολόγοι; Γιατί υπάρχουν επιφανείς ειδικοί τους οποίους διεκδικούν και οι δύο κλάδοι;
Στη χώρα μας, η συζήτηση αυτή δεν έχει αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε. Κινούμαστε, αναπτυσσόμαστε, δημιουργούμε, σαν να ανήκαμε σε διαφορετικούς κόσμους. Και μερικές φορές αποδεχόμαστε μια διχοτομία μεταξύ των δύο κλάδων, που ίσως να μην είναι τόσο απόλυτη όσο συχνά λέγεται.
Και όμως, αυτό δεν είναι ικανοποιητικό. Ακόμη και με διαφορετικούς θεωρητικούς και μεθοδολογικούς προσανατολισμούς, είναι αυτονόητο ότι τα αντικείμενα συνομιλούν. Και, ακόμη περισσότερο, ότι έννοιες, εργαλεία, πλαίσια ανάλυσης του ενός κλάδου είναι χρήσιμα, αν όχι και απαραίτητα, στον άλλο. Άλλωστε, και μεταξύ των διεθνολόγων και μεταξύ των ιστορικών υπάρχουν διαφοροποιήσεις, εκδοχές, σχολές σκέψης.
Το workshop στο ΙΔΙΣ, την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011, προϊόν πρωτοβουλίας επιστημόνων από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Παντείου, Πειραιώς, Πελοποννήσου και Μακεδονίας, αποτελεί μια πρώτη απόπειρα για έναν συγκροτημένο διάλογο μεταξύ των δύο κλάδων. Οι παρεμβάσεις των εισηγητών έχουν ήδη αναρτηθεί και είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΙΔΙΣ, στη διεύθυνση
http://www.idis.gr/coldwar/
Κατά τις εργασίες του workshop, κάθε εισηγητής θα παρουσιάσει τη θέση του σε ένα διάστημα μόλις πέντε λεπτών, ώστε να διατεθεί ο υπόλοιπος χρόνος για συζήτηση μεταξύ των εισηγητών και των ακροατών, που έχουν ήδη πρόσβαση στα κείμενα. Με τον τρόπο αυτόν, επομένως, η συμμετοχή όλων μας θα είναι καταλυτική.
Οι συντονιστές
Παναγιώτης Ήφαιστος
Κώστας Κολιόπουλος
Ευάνθης Χατζηβασιλείου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
12.00-13.00 Στρατηγική και ιδεολογία στην περίπτωση των ΗΠΑ
Συντονιστής: Παναγιώτης Ήφαιστος
Κωνσταντίνα Ε. Μπότσιου, «Σχεδιάζοντας την ειρήνη: η ιδεολογική και στρατηγική επιρροή των ηγετών του Πολέμου στη διαμόρφωση του ψυχρού πολέμου, 1941-1950»
Θανάσης Δ. Σφήκας, «Η στρατηγική της Θείας Πρόνοιας: Ιδεολογία, πολιτισμός και στρατηγική στη διαμόρφωση της αμερικανικής πολιτικής, 1941-1950»
Λυκούργος Κουρκουβέλας, «Ο George Kennan, to State Department και η στρατικοποίηση του δυτικού κόσμου, 1947-1950»
Ευστάθιος Τ. Φακιολάς & Νικόλαος Τζιφάκης, «Η Έναρξη και τα Αίτια του Ψυχρού Πολέμου: Αναστοχάζοντας τις Εισηγήσεις των George Kennan και Paul Nitze»
13.00-14.00 Η σοβιετική πολιτική και ο αντικομμουνισμός
Συντονίστρια: Ειρήνη Χειλά
Ευαγόρας Λ. Ευαγόρου, «Η υψηλή στρατηγική της Σοβιετικής Ένωσης κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και μετά την λήξη του. Αντιθέσεις και συγκλίσεις στρατηγικών στόχων ασφαλείας και ηγεμονικής επιβολής με ιδεολογικά προτάγματα»
Διονύσης Χουρχούλης, «Όψεις των σοβιετικών στρατηγικών προτεραιοτήτων, 1941-1950»
Μανώλης Κούμας, «Ένα υπόδειγμα παραδοσιακής ρωσικής πολιτικής; οι κρίσεις στο Βόρειο Κρηπίδωμα, 1945-1946»
Λουκιανός Χασιώτης, «Η συμβολή της αντικομμουνιστικής ιδεολογίας στον Ψυχρό Πόλεμο: η περίπτωση της Ελλάδας»
14.00-15.00 Η διάσταση της διάδρασης μεταξύ των «κόσμων»
Συντονίστρια: Κωνσταντίνα Μπότσιου
Δημήτρης Κ. Αποστολόπουλος, «Ο Ψυχρός Πόλεμος και τα αίτια της γερμανικής διχοτόμησης, 1945-1949»
Γιώργος Λαλιώτης, «Η δημιουργία του ΝΑΤΟ: Πώς λειτουργεί η έννοια της απειλής στη διαμόρφωση των συμμαχιών;»
Γιάννης Σακκάς, «Ο Ψυχρός Πόλεμος ως γεωπολιτικός και ιδεολογικός ανταγωνισμός»
Γιάννης Φίλανδρος, «Δόγμα Τρούμαν και Σχέδιο Μάρσαλ: αξίες και πολιτισμική ταυτότητα της ατλαντικής συμμαχίας»
16.00-17.00 Η ελληνική και η βαλκανική περίπτωση
Συντονιστής: Ευάνθης Χατζηβασιλείου
Διονύσης Τσιριγώτης, «Η “συμφωνία των ποσοστών”, (Οκτώβριος 1944) και οι συμπαρομαρτούσες απολήξεις της, στη διαμόρφωση της ελληνικής υψηλής στρατηγικής (κυβέρνηση εθνικής ενότητας Γ.Παπανδρέου, Απρίλιος 1944-Ιανουάριος 1945)»
Κυριάκος Μικέλης, «Μικρές δυνάμεις, σε μεγάλα παιχνίδια; Η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου στην Ελλάδα, υπό το πρίσμα της ιστορίας των ιδεών»
Αντώνης Κλάψης, «Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος στο διεθνές σύστημα: ένας ιδεολογικός πόλεμος με στρατηγικό περιεχόμενο;»
Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, «Ήταν ο εθνικισμός και ο εδαφικός επεκτατισμός αιτίες του Ψυχρού Πολέμου; Το παράδειγμα των βαλκανικών κρατών (1944-47)»
17.00-18.00 Απόπειρες γενίκευσης;
Συντονιστής: Χαράλαμπος Παπασωτηρίου
Ευάνθης Χατζηβασιλείου, «Για την πολυμορφία των κινήτρων: Ψυχρός Πόλεμος, στοχοθεσία κρατών και αίτια των συγκρούσεων»
Σπυρίδων Ν. Λίτσας, «Τα αίτια εκδήλωσης του Ψυχρού Πολέμου: Μια Από-αδεολογικοποιημένη θεωρητική προσέγγιση»
Ειρήνη Χειλά, «H ιδεολογία ως νομιμοποιητικός παράγων πολιτικής δράσης κατά τον Ψυχρό Πόλεμο»
Παναγιώτης Ήφαιστος, «Η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου, 1941-1950: επαναστατισμός, εσωτερικό καθεστώς και η προσαρμοστικότητα της κρατικής στρατηγικής στις προϋποθέσεις της κατανομής ισχύος»
18.00-19.00 Συμπεράσματα (Κώστας Κολιόπουλος) – ο διάλογος Ιστορίας και Επιστήμης των Διεθνών σχέσεων: μελλοντικά βήματα
