Haaretz 8.2.2011
Της Niva Lanir
Της Niva Lanir
Φαίνεται ότι ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι, αυτοί που πιστεύουν ότι σε κάποιο από τα σχέδια που έχουν ήδη προετοιμαστεί περιέχεται μια συμφωνία με τους Παλαιστινίους που είναι συνεπώς εφικτή, αρχίζουν να χάνουν τις ελπίδες τους.
Κατά την έναρξη της Διάσκεψης της Herzliya και μετά την προτροπή του σε Ισραήλ και Παλαιστίνιους να επαναλάβουν τις ειρηνευτικές συνομιλίες ("Η Ιστορία έχει χάσει την υπομονή της, καλπάζει μπροστά και, είτε καλπάζουμε μαζί της είτε καλπάζει χωρίς εμάς"), ο Πρόεδρος Shimon Peres ανέφερε ότι, το Σαββατοκύριακο, δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Joe Biden ο οποίος του ζήτησε την άποψή του για τα γεγονότα στην Αίγυπτο και την ενδεδειγμένη αντίδραση στην κρίση.
"Του πρότεινα", είπε ο Peres, "παράλληλα με το διπλωματικό Κουαρτέτο [των ειρηνοποιών της Μέσης Ανατολής], να υπάρχει κι ένα οικονομικό Κουαρτέτο που θα ωθεί την παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα να επενδύσει σε ταραγμένες χώρες".
'Η ομιλία του Peres στη Herzliya, η τελευταία ανακοίνωση του Κουαρτέτου - η οποία λέει όχι στη μονομερή αναγνώριση ενός Παλαιστινιακού κράτους - και η ενασχόληση με την κρίση στην Αίγυπτο, όλα φέρνουν μαντάτα στην κυβέρνηση Netanyahu: μαντάτα καλά και μαντάτα κακά.
Θα ξεκινήσουμε με τα καλά μαντάτα. Ποιος θυμάται την ομιλία του Αμερικανού Προέδρου Barack Obama στο Κάιρο ή την ομιλία του Netanyahu στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan, το πισωγύρισμα σχετικά με το πάγωμα του εποικισμού, την ξινή σχέση μεταξύ του Obama και του Netanyahu ή ακόμα και την αποστολή του αρμόδιου να πετύχει την έναρξη των διαπραγματεύσεων, George Mitchell;
Η υπόσχεση του Netanyahu στον Obama για επίδειξη μεγαλύτερης γενναιοδωρία προς τους Παλαιστινίους έγινε καπνός. Το Κογκρέσο είναι πιο Ρεπουμπλικανικό και ο Obama έχει επικεντρώσει την προσοχή του στις εσωτερικές Αμερικανικές υποθέσεις. Η αναταραχή στην Τυνησία και την Αίγυπτο και ο αναβρασμός στην Ιορδανία δεν έχουν καμία σχέση μ’ εμάς. Η κυβέρνηση σύντομα θα συμπληρώσει δύο χρόνια στην εξουσία και μπορεί πλέον ν’ ανασάνει ευκολότερα. Χωρίς πίεση.
Όμως, τ’ άλλα μαντάτα είναι ότι, αν δεν γίνουν πραγματικά βήματα, η ιστορία θα "καλπάσει μπροστά χωρίς εμάς". Τότε ο Churchillian Netanyahu δεν θα την ιππεύσει ούτε, δυστυχώς, θα καταγραφεί στις σελίδες της. Αυτά είναι άσχημα νέα για κάποιον που το κάλεσμα της ιστορίας υπήρξε το soundtrack της ζωής του, για κάποιον που, όπως δήλωναν οι συνεργάτες του μέχρι πρόσφατα, επρόκειτο να καταπλήξει τους πάντες με μια μεγαλεπήβολη διπλωματική πρωτοβουλία.
Φαίνεται ότι ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι, αυτοί που πιστεύουν ότι σε κάποιο από τα σχέδια που έχουν ήδη προετοιμαστεί περιέχεται μια συμφωνία με τους Παλαιστινίους που είναι συνεπώς εφικτή, έχουν αρχίσει να χάνουν τις ελπίδες τους. Μίλησα με μερικούς αυτήν την εβδομάδα.
"Δεν υπάρχει Ισραηλινός εταίρος ν’ αναλάβει ηγετικό ρόλο", δήλωσε ένας πρώην διαπραγματευτής με τους Παλαιστινίους. "Ακόμη και ο ελάχιστος πραγματισμός που προσπαθεί να δημιουργήσει ο Netanyahu απέχει παρασάγγας απ’ αυτόν που απαιτείται για την επίτευξη μιας συμφωνίας".
"Καμία εντολή δεν έχει δοθεί στα αρμόδια επιτελικά στελέχη για προετοιμασία ενός σχεδίου εργασίας σχετικά με την προώθηση των διαπραγματεύσεων", δήλωσε ένα άλλο άτομο με βαθιά γνώση του θέματος. "Το όνομα του παιχνιδιού είναι παθητικότητα. Κανείς δε νοιάζεται για το θέμα αυτό".
Την περασμένη εβδομάδα, στο απόγειο των ταραχών στο Κάιρο, ο αρθρογράφος των New York Times, Thomas Friedman, παρέθεσε δηλώσεις ανώτερων Ισραηλινών αξιωματούχων σύμφωνα με τις οποίες "τα γεγονότα στην Αίγυπτο αποδεικνύουν ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να συνάψει μια διαρκή ειρήνη με τους Παλαιστινίους". Ο Friedman το χαρακτήρισε αυτό "λανθασμένο κι επικίνδυνο" προσθέτοντας ότι, ενώ είχε παλαιότερα προτείνει την αποδέσμευση του Obama από την προσπάθεια επίλυσης της Ισραηλινο-Παλαιστινιακής σύγκρουσης, τώρα τον προτρέπει να θέσει επί τάπητος το δικό του ειρηνευτικό σχέδιο.
"Έρχεται μια τεράστια καταιγίδα, Ισραήλ. Φύγε από το δρόμο της", έγραψε ο Friedman. Όμως η Ιερουσαλήμ δεν απαντά.
Ο Friedman, λένε οι Ισραηλινοί Αμερικανολόγοι, απευθυνόταν φαινομενικά στον Πρόεδρο στην Ουάσιγκτον ενώ, στην πραγματικότητα, στόχευε την Ιερουσαλήμ η οποία θρηνεί την απόσυρση της Αμερικανικής στήριξης προς τον Mubarak. "Όσα πιστεύαμε τα τελευταία 30 χρόνια δεν έχουν πλέον σημασία", ανέφερε δήλωση απόστρατου Ισραηλινού στρατηγού για τα γεγονότα στην Αίγυπτο που παρέθεσε ο Friedman.
Το πρόβλημα είναι ότι με όλο και περισσότερους Αμερικανούς να σκέφτονται έτσι για το Ισραήλ, το ερώτημα είναι ποιό θα συμβεί πρώτα: η επιθυμία του Friedman για ένα σχέδιο παρουσιασμένο από τον Πρόεδρο Obama ή η επίρριψη στο Ισραήλ της ευθύνης για την αρνητικότητα του. Κανείς δεν περιμένει μια Ισραηλινή πρωτοβουλία.
