Η Χριστιανική Αδελφότητα των Νέων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε σε μια περίοδο πολιτικής και κοινωνικής αναστάτωσης, στα μισά του 19ου αιώνα. Οι ιδέες για κοινωνική ισότητα, απαλλαγή από τη φτώχεια και πολιτικά δικαιώματα "σάρωναν" την Ευρώπη.Στην περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης και
της υποχρεωτικής αστικοποίησης των νέων εργατών από την επαρχία, 12 εργατοϋπάλληλοι, κυρίως, του Λονδίνου σκέφτηκαν ότι το χριστιανικό μήνυμα, όπως το εκφράζει η Βίβλος, περιέχει όλα εκείνα τα στοιχεία, που μπορούν να δώσουν ένα διαφορετικό ανθρώπινο υπόδειγμα οργάνωσης της κοινωνίας. Επικεφαλής της ομάδας τέθηκε ο Τζορτζ Γουίλιαμς. Έτσι, δημιουργήθηκε η ΧΑΝ, το 1844.
Στην Ελλάδα, η "ιδέα" αυτή έφθασε ύστερα από 77 χρόνια. Το 1921, ιδρύθηκε η ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, με τη συμβολή πολλών και γνωστών προσώπων, Ελλήνων και αλλοδαπών. Σήμερα, γιορτάζει τα 90 της χρόνια, με την προοπτική να διανύσει πιο δυνατά και εποικοδομητικά, πιο κοινωνικά και προσοδοφόρα την επόμενη δεκαετία, για να συμπληρώσει έναν αιώνα δημιουργικής παρουσίας στον αθλητικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και μορφωτικό τομέα της Θεσσαλονίκης, αλλά και της χώρας εν γένει.
Η ΧΑΝ, εκείνη την εποχή, διέδωσε τις αθλοπαιδιές- μπάσκετ και βόλεϊ- που αποτελούν και δημιουργήματα της ΧΑΝ στην Αμερική (το 1891 και1896 αντίστοιχα) και ήδη από το 1922 είχε εισάγει το θεσμό των οργανωμένων κατασκηνώσεων στην Ελλάδα.
Στην φυσική της έδρα, τη Θεσσαλονίκη, η ΧΑΝΘ των 90 χρόνων λειτουργίας και παρουσίας της ανανεώνεται, δημιουργεί, αναπροσανατολίζεται στις σύγχρονες απαιτήσεις των καιρών κι εδώ και τρία χρόνια βρίσκεται, με ανανεωμένες, σύγχρονες, εγκαταστάσεις ενός κλειστού κι ενός ανοιχτού γηπέδου, προσφορά στην αθλητική νεολαία της πόλης και σε κάθε ενδιαφερόμενο, που μπορεί να έχει πρόσβαση σ' αυτές.
Ο νέος πρόεδρος του δ.σ. της ΧΑΝΘ, δικηγόρος Γιάννης Σωσσίδης, έρχεται με ξεκούραστο πνεύμα και διάθεση προσφοράς, οργάνωσης και ανανέωσης της Αδελφότητας, ώστε να ωθήσει την κοινωνική και αθλητική της δράση στο επιθυμητό επίπεδο, στο μέτρο πάντα του εφικτού.
Ο κ. Σωσσίδης έχει ήδη δρομολογήσει την όσο το δυνατόν επιτυχέστερη και βιωσιμότερη
λειτουργία της ΧΑΝΘ, δεδομένου ότι η οικονομική κρίση έχει "αγγίξει" κι αυτήν, αφού δεν στηρίζεται σε πλούσιες χορηγίες ή κρατικές επιχορηγήσεις, αλλά στη συνδρομή μελών της και στον εθελοντισμό δεκάδων ανθρώπων, που καθημερινά δίνουν τη δική τους παρουσία στα τμήματα.
"Στη ΧΑΝΘ αθλούνται ετησίως 10 χιλιάδες άνθρωποι, με προγράμματα που περιλαμβάνουν μια τεράστια γκάμα αθλημάτων. Τακτικά και έκτακτα μέλη, γυμναζόμενοι ή αθλητές. Η δική μας ΧΑΝ, εδώ στη Θεσσαλονίκη, είναι από τις πιο δραστήριες της Ευρώπης και μέσα στις 5-6 πλέον δραστήριες ΧΑΝ του Κόσμου. Υπάρχουν ΧΑΝ στην Γαλλία, ή την Αγγλία που δραστηριοποιούνται σε έναν τομέα. Καμιά σε τόσους τομείς όπως εμείς. Άλλη ΧΑΝ είναι μόνο ειδικευμένη στις κατασκηνώσεις, άλλη στον αθλητισμό", επισημαίνει, με δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Σωσσίδης.
Ο ετήσιος προϋπολογισμός δαπανών και γενικών εξόδων, σύμφωνα με τον ίδιο, φτάνει στα τρία εκατομμύρια ευρώ κι είναι κάθε έτος ελλειμματικός, από 50.000-250.000 ευρώ, ποσά που καλύπτονται από δωρεές φίλων και μελών, που έχουν τη δυνατότητα οικονομικής συνεισφοράς. "Είμαστε, όμως, ένας καθαρός οικονομικά σύλλογος, που δεν αφήνει υποχρεώσεις και χρέη σ' όσους έχουν συνεργασία μαζί μας. Κάθε εργαζόμενος, με αμοιβή, στο τέλος του μήνα θα πάρει τα συμφωνηθέντα χρήματα κι αυτό είναι κανόνας απαράβατος. Είμαστε, όμως, εν μέσω μιας οικονομικής κρίσης, που δεν έχει αφήσει ανέγγιχτη τη ΧΑΝΘ και τις οικογένειες των ανθρώπων, που την αποτελούν. Έτσι, προσπαθούμε να συρρικνώσουμε τις δαπάνες μας και να κάνουμε, όπου μπορούμε, οικονομική πολιτική. Αρκεί να πω, ότι φέτος δεν κάναμε καμιά βελτίωση στις κατασκηνώσεις μας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως υποβαθμίζεται, έστω και στο ελάχιστο, η λειτουργία τους και η παροχή όλων αυτών των υπηρεσιών στους δεκάδες κατ' έτος κατασκηνωτές μας", τονίζει ο κ. Σωσσίδης.
Η ΧΑΝ είναι ένας πολυποίκιλος οργανισμός, με τεράστιες δαπάνες και αντίστοιχη δράση. Οι δαπάνες αποτελούν ένα μείζον πρόβλημα, αφού και μόνο τα έξοδα συντήρησης του διατηρητέου κτιρίου της, στην ομώνυμη πλατεία της Θεσσαλονίκης, είναι αντίστοιχα υψηλά. Αρκεί μόνο να μνημονεύσουμε πως για την αναγκαία αντικατάσταση των κουφωμάτων στο κτίριο αυτό, που είναι επιβεβλημένο να γίνει, τόσο για την εξοικονόμηση ενέργειας όσο και για τη συνολική λειτουργικότητα των χώρων, απαιτούνται πάνω από 180 χιλιάδες ευρώ, ποσό που δεν είναι εύκολο να εκταμιευτεί από τους ελάχιστους πόρους του ιδρύματος, ενώ ακόμα και σε μια τέτοια δύσκολη χρονική και οικονομική συγκυρία, πολύ ευκολότερα μπορεί να δοθούν σε μια ΠΑΕ δέσμες εκατομμυρίων από το να καλλωπιστεί και να συμμαζευτεί ένα ιστορικό κτίριο δεκαετιών.
Η ΧΑΝΘ έχει τμήματα, που δεν θα μπορούσαν να "ενδυθούν" με τον επαγγελματικό μανδύα, καθώς αυτό είναι ανέφικτο από τη λογική της ύπαρξης και λειτουργίας της.
Υπάρχουν, όμως, τμήματα που έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον χώρο τους, όπως το τμήμα χάντμπολ ανδρών, που ανήκει στην Α1 του πρωταθλήματος, έστω κι αν δεν έχει ούτε έναν επαγγελματία αθλητή, το τμήμα πινγκ-πονγκ γυναικών, που είναι επίσης στην υψηλότερη κατηγορία του αθλήματος (Α1), ενώ στην Α2 ανήκει το αντίστοιχο τμήμα γυναικών.
"Από τη στιγμή που επαγγελματοποιείται ο αθλητισμός και δημιουργούνται τα τμήματα ΚΑΕ, ΤΑΚ, ΤΑΠ κλπ, η ΧΑΝΘ βρίσκεται σ' ένα δίλημμα. Είτε να συντηρήσει τα αγωνιστικά της τμήματα, είτε να μπει στην διαδικασία του πρωταθλητισμού. Από εκεί, αναγκαστικά αρχίζει μια προσγείωση, αφού εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε ΚΑΕ το τμήμα μπάσκετ. Το χάντμπολ παλεύει να διατηρηθεί στην κατηγορία, έστω και αν δεν πληρώνουμε ούτε έναν αθλητή. Εμείς, έχουμε αποφασίσει να δώσουμε έμφαση στα τμήματα υποδομής στα μικρά παιδιά και να έχουμε αξιοπρεπή παρουσία στα πρωταθλήματα, όπου μετέχουν οι ομάδες μας. Στα ατομικά αθλήματα έχουμε διακρίσεις και αθλητές που έχουν φτάσει σε Ολυμπιάδες", μας λέει ο κ. Σωσσίδης.
Το ποδόσφαιρο, αν και λαϊκό άθλημα, δεν είναι μέσα στις δραστηριότητες της ΧΑΝΘ. "Δεν είναι στην κουλτούρα μας, ίσως, αν και δεν έχω καμιά αρνητική εικόνα για το άθλημα. Αντίθετα, αρκετά από τα νέα παιδιά, στο ανοιχτό γήπεδο επιδίδονται στο ποδόσφαιρο, γιατί παίζεται απλά και εύκολα. Όποια παιδιά παίζουν οποιοδήποτε άθλημα δεν παραλείπουν να παίξουν και για λίγο ποδόσφαιρο. Είναι ο 'βασιλιάς' των αθλημάτων, δεν το αμφισβητώ, αλλά στην Ελλάδα- δυστυχώς- πήρε έναν άλλο δρόμο, με τόσα πράγματα που γίνονται και των οποίων είμαστε μάρτυρες καθημερινά: με τον οπαδισμό νέων παιδιών και τα ακόμα χειρότερα αυτά που συμβαίνουν στο υψηλό επίπεδο των παραγόντων", μας λέει ο κ. Σωσσίδης..
Η ΧΑΝΘ δεν είναι μόνη στην Θεσσαλονίκη. Έχει και τα μικρότερα "αδέλφια" της. Τη ΧΑΝ Καλαμαριάς, του Ασβεστοχωρίου, ενώ ΧΑΝ υπάρχει και στην Αθήνα χωρίς όμως καμιά από αυτές να φτάνει σε όγκο δράσης, αριθμό μελών, αθλημάτων τη μητρική ΧΑΝΘ.
Οι κατασκηνώσεις
Από το 1922, η ΧΑΝΘ έχει εισαγάγει το θεσμό των οργανωμένων κατασκηνώσεων στην Ελλάδα. Έτσι, τη χρονιά εκείνη λειτουργεί η πρώτη κατασκήνωση στη Αγία Τριάδα και το 1924 αρχίζει η πανελλήνια κατασκήνωση του Πηλίου. Το 1939, η δικτατορία του Μεταξά καταργεί τη ΧΑΝ, που το 1945 ξαναλειτουργεί. Το 1947, ιδρύεται από τη ΧΑΝ το πρώτο Νυχτερινό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης. Το 1954, ιδρύει το πρώτο της παράρτημα, στην Καλαμαριά, ενώ ένα χρόνο μετά (1955) λειτουργεί η "Στέγη Σπουδαστού", που θα συνεχίσει μέχρι το 1978. Το 1966, ιδρύει νηπιαγωγείο, που διακόπτει τη λειτουργία του το 1977, για να δώσει τη θέση του στον Παιδικό Σταθμό, που λειτουργεί με επιτυχία μέχρι σήμερα για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Το 1972, αρχίζει να λειτουργεί η Κατασκήνωση στον Άγιο Νικόλαο Χαλκιδικής και το 1977 ιδρύεται το δεύτερο παράρτημά της, στη Μενεμένη, που θα λειτουργήσει μέχρι το 1986. Ξεκινά, παράλληλα, η λειτουργία κινητής κατασκήνωσης, στην περιοχή της Πίνδου (1980), ιδρύεται ο Λαογραφικός και Χορευτικός Ομίλος (1983) και λειτουργεί το νέο παράρτημα στο Ασβεστοχώρι (1989) και ο ορεινός ξενώνας στο Νυμφαίο Φλώρινας (παραχώρηση της οικογένειας Μπουτάρη). Ακόμη, υπογράφεται πρωτόκολλο συνεργασίας με τη Θεραπευτική Κοινότητα "Ιθάκη" και η ΧΑΝΘ στηρίζει τη δράση της στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της.
Το 1990, ξεκινά η τριετούς διάρκειας Σχολή Στελεχών, ο σχεδιασμός και το ξεκίνημα του ορεινού εκπαιδευτικού και κατασκηνωτικού κέντρου στο Νυμφαίο Φλώρινας (1991), η απόκτηση οικοπέδου για δημιουργία παραρτήματος στο Ασβεστοχώρι (1992). Το ίδιο διάστημα, η ΧΑΝΘ δραστηριοποιείται για την επαναλειτουργία των ΧΑΝ στις άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (1991), φιλοξενεί την Γενική Συνέλευση της Ευρωπαϊκής ΧΑΝ στη Θεσσαλονίκη(1993) και οργανώνει το διακρατικό πρόγραμμα "Young Democrats", που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, για να στηρίξει την επαναδημιουργία ΧΑΝ στο Βουκουρέστι και στο Γκάμπροβο Βουλγαρίας (1995-96).
To 1997, η Ακαδημία Αθηνών βραβεύει τα 75 χρόνια προσφοράς της Αδελφότητας στη Θεσσαλονίκη. Ακολουθεί η Αδελφοποίηση, ύστερα από μακροχρόνια σχέση, με τις ΧΑΝ του Buffalo και Rochester-N.Y.-ΗΠΑ(1998) και η ανακατασκευή των παλαιών αθλητικών υπαίθριων εγκαταστάσεων με σύγχρονες, που καλύπτουν ποικίλες ανάγκες των ανθρώπων της πόλης. Πραγματοποιείται το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Βόλεϊ των ΧΑΝ Ευρώπης, εγκαινιάζοντας τις νέες αθλητικές εγκαταστάσεις, με τη συμμετοχή 200 αθλητών από Γερμανία, Δανία, Σουηδία, Ουκρανία και Ελλάδα.
Στην κατασκήνωση Χαλκιδικής, κατασκευάζεται τρίτο χωριό, με την επωνυμία Καναστραίο. Γίνεται, επίσης, η οριστική μεταβίβαση 40 στρεμμάτων, όπου φιλοξενείται το ορεινό κατασκηνωτικό κέντρο στο Νυμφαίο και ξεκινάει η 1η Βαλκανική κατασκήνωση, με συμμετοχή νέων στελεχών από Αλβανία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Ρουμανία και Ελλάδα. Στην κατασκήνωση του Πηλίου ξεκινάει, για πρώτη φορά, Πρόγραμμα Φιλοξενίας Απόδημων Ελλήνων, σε συνεργασία με το Δήμο Μουρεσίου και πραγματοποιείται ανταλλαγή νέων από ΧΑΝ της Μεσογείου, μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος "Νεολαία σε Δράση", με συμμετοχή Λιβάνου-Μάλτας-Ιταλίας-Ελλάδας.
Το 2005, η ΧΑΝΘ είχε την ατυχία να βιώσει μια καταστροφική φωτιά, που προήλθε από βραχυκύκλωμα και αποτέφρωσε το θέατρο "Αυλαία" και τη σκεπή του κτιρίου, επί της οδού Τσιμισκή. Με τη βοήθεια και υποστήριξη μελών και φίλων της ΧΑΝΘ προχώρησε η ανακατασκευή της σκεπής του κτιρίου και του Θεάτρου "Αυλαία". (2009).
Πριν από λίγες μέρες, ολοκληρώθηκε το Συνέδριο της ΧΑΝΘ για το 2011 και με στόχο την προοπτική για το μέλλον, ο κ. Σωσσίδης δρομολογεί τις προτεραιότητες: "Κάθε δέκα χρόνια, η συνεδριακή διαδικασία επαναπροσδιορίζει τους εφικτούς στόχους μας με την ταυτόχρονη επιμόρφωση στελεχών και εθελοντικών ομάδων. Τα επί μέρους τμήματα, που είναι επανδρωμένα με ένα συνήθως επαγγελματικό στέλεχος και ομάδες εργασίας, προχωρούν στην εκπόνηση προγραμμάτων, στην εξαγωγή πορισμάτων και συμπερασμάτων, επεξεργασία στόχων, σε κάθε επίπεδο: αθλητικό και κατασκηνωτικό, εκπαίδευσης και οργάνωσης. Στόχος μας είναι η ίδρυση ενός πρότυπου νηπιαγωγείου και νέων κατασκηνωτικών προγραμμάτων, στη Σαμοθράκη και στο Δέλτα του ποταμού Νέστου. Ξεκινήσαμε και ποδηλατικές εκδρομές, μαζί με τις υπόλοιπες δραστηριότητες, και η ΧΑΝΘ παραμένει ένας ζωντανός οργανισμός, που κινείται. Και θα συνεχίσει να κινείται πάνω στις αρχές της, όπως ακριβώς υπάρχουν από τα βάθη των προηγούμενων δεκαετιών. Έχουμε βάλει ένα μεγάλο 'στοίχημα' με τους εαυτούς μας και την κοινωνία και είμαστε σίγουροι πως θα το κερδίζουμε όσο υπάρχουν άνθρωποι, που περιβάλλουν με αγάπη τη ΧΑΝΘ".
