Επιστολή του ιστορικού Γεωργίου Πραχαλιά στο taxalia

Αγαπητοί Κύριοι,

επί ημέρες υφίσταμαι έναν πρωτοφανή διαδικτυακό διασυρμό, ο οποίος τις περισσότερες φορές είναι ανυπόγραφος. Αιτία είναι η δήθεν ανιστόρητη αναφορά μου στον ήρωα Εμμανουήλ Παπά.

Όταν κάποιος ομιλεί δημόσια οφείλει να τεκμηριώνει τα λεγόμενά του. Όταν μάλιστα αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα, έχει καθήκον τα όσα λέγει να τεκμηριώνονται από τις πρωτογενείς αρχειακές ιστορικές πηγές.

Στην εκπομπή για τον Νικηταρά της 25ης Μαρτίου 2011 αναφέρθηκα στο νεαρό αντιπρόεδρο της Φιλορθοδόξου Εταιρείας Εμμανουήλ Παπά, ο οποίος το έτος 1839 ήρθε σε σύγκρουση με τον Τζωρτζέτο Καποδίστρια, από τον οποίο ζητούσε χρήματα καθώς και να μην αντικατασταθεί από την αντιπροεδρία της εταιρείας. Ο Καποδίστριας δεν δέχτηκε τον εκβιασμό και έτσι ο Εμμανουήλ Παπάς κατέδωσε τον Καποδίστρια και τον Νικηταρά, καθώς και τη δράση της εταιρείας. Η δράση του συγκεκριμένου Εμμανουήλ Παπά και ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε σε βάρος του Καποδίστρια και του Νικηταρά περιγράφεται με τρόπο κατατοπιστικό και λεπτομερειακό σε σχετικό υπόμνημα που φυλάσσεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους στην Αθήνα (Νέο Ψυχικό), στο Αρχείο Μαυροκορδάτου, έχει δε αναλυθεί και παρουσιασθεί στο βιβλίο του μέλους της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και διαπρεπούς ιστορικού John A. Petropoulos "Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο 1833-1843" (Αθήνα 1986, τόμος Β' σελίδες 727-737).

Από τη χρονολογία των συγκεκριμένων γεγονότων, γίνεται προφανές ότι ο 34χρονος αντιπρόεδρος της Φιλορθοδόξου Εταιρείας το έτος 1839 Εμμανουήλ Παπάς στον οποίο αναφέρθηκα, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ο πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Μακεδονία Εμμανουήλ Παπάς (1772-1821) από τη Δοβίστα Σερρών ο οποίος πέθανε το έτος 1821.

Από τα παραπάνω, εκτιμώ ότι γίνεται προδήλως κατανοητό το γεγονός ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά πρόσωπα, τα οποία φέρουν το ίδιο όνομα.

Για το ίδιο θέμα, επικοινώνησε μαζί μου και τοπικό τηλεοπτικό κανάλι από τις Σέρρες, στο οποίο μίλησα σε ζωντανή σύνδεση και στο οποίο διευκρίνισα ρητώς και δημοσίως ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά πρόσωπα, καθώς και ότι τα όσα είπα τεκμηριώνονται από τις πρωτογενείς αρχειακές ιστορικές πηγές. Επιπλέον δήλωσα ότι για το ίδιο θέμα έλαβα και σωρεία ηλεκτρονικών μηνυμάτων στα οποία έχω ήδη απαντήσει καθώς και ότι είμαι στη διάθεση του οποιουδήποτε για κάθε περαιτέρω διευκρίνηση.

Από τα λεγόμενα τόσο της δημοσιογράφου όσο και του ιστορικού με τον οποίο συνομίλησα δημοσίως (και του οποίου το όνομα δυστυχώς δεν συγκράτησα), διευκρινίστηκε το όλο ζήτημα, τηλεοπτικώς και δημοσίως ενώπιον του κοινού των Σερρών, μέσα σε πνεύμα καλής πίστης και αμοιβαίας κατανόησης.

Επίσης, έχω ήδη στείλει σχετικές απαντήσεις προς όλες τις τοπικές ιστοσελίδες των Σερρών οι οποίες είχαν αναδείξει το θέμα και διαπιστώνω ότι μετά και από την σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η εκπομπή "μηχανή του χρόνου" και η οποία επίσης αναρτήθηκε στις υπόψη ιστοσελίδες, το όλο θέμα έχει πλέον διευθετηθεί.

Στη δική σας ιστοσελίδα όμως αναγράφηκε ότι τελικά δεν πρόκειται για συνωνυμία αλλά ότι ο καταδότης του Νικηταρά ήταν ο Μιχαήλος Εμμ. Παπάς, υιός του ήρωα Εμμανουήλ Παπά. Είναι προφανές ότι υιοθετήσατε την εκτίμηση του συγγραφέα κ. Σταμέλου ο οποίος στο σχετικό βιβλίο του αναφέρει τον Μιχαήλο ως καταδότη. Ωφείλω όμως να σας υποδείξω ότι ο έγκριτος και φιλότιμος κ. Σταμέλος μετά την αναγραφή του αυτή παραπέμπει σε σχετική του υποσημείωση με αριθμό 14 του κεφαλαίου 11 του βιβλίου του. Εάν διαβάσετε την υποσημείωση αυτή, θα διαπιστώσετε ότι αναγνωρίζει και αυτός ότι τόσο στο σχετικό υπόμνημα που σώζεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους όσο και στο βιβλίο του John A. Petropoulos αναγράφεται ότι καταδότης ήταν ο Εμμανουήλ Παπάς (όχι ο ήρωας του 1821) και όχι ο Μιχαήλος Παπάς, υιός του ήρωα Εμμανουήλ Παπά. Ο Μιχαήλος Εμμ. Παπάς, ήταν δυστυχώς μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη εναντίον του Νικηταρά και για την πράξη του αυτή η εφημερίδες της εποχής "Αιών" και "Αθηνά" τον χαρακτήρισαν δημόσια ως "ανάξιο υιό του μακαρίτου αγωνιστού Εμμανουήλ Παπά".

Η ιστοσελίδα Filonohpontou.wordpress.com, στην οποία επίσης έστειλα σχετικό μήνυμα, ανέτρεξε σε έγκριτες ιστορικές πηγές και αφού επιβεβαίωσε την ακρίβεια των όσων δημόσια υποστήριξα (ότι πρόκειται περί τραγικής περίπτωσης συνωνυμίας) προέβη σε γενναία πράξη αναδημοσίευσης του προσβλητικού άρθρου της, ζητώντας ευγενικά συγνώμη.

Στη δική της ιστοσελίδα διάβασα με χαρά στο "ποιοί είμαστε" ότι "δεν διεκδικείτε το αλάθητο" καθώς και ότι "απευθύνεστε σε νοήμονα όντα".

Αναμένω από εσάς λοιπόν τη δημόσια αποκατάσταση του ονόματός μου, καθόσον κάποιοι από τους αναγνώστες σας, όπως αυτός που υπογράφει ανώνυμα ως Gimnastis, προέβησαν σε εξαιρετικά προσβλητικά σχόλια για έμένα και το όνομα τις οικογένειάς μου. Ειδικά για την εξ ορεινής Αρκαδίας οικογένειά μου, θα ήθελα να θέσω υπόψη του σεβαστού κοινού σας ότι έχει καταθέσει στην ιερή γη της Μακεδονίας δύο νεκρούς αγωνιστές κατά τη διάρκεια των εθνικών αγώνων για την απελευθέρωσή της. Εκτιμώ ότι το συγκεκριμένο γεγονός καλύπτει τον κύριο που με την υπογραφή Gimnastis ανέγραψε σε σχόλιό του στην ιστοσελίδα σας ότι "γεμίσαμε πια με πραχαλιάδες..."

Μετά τιμής

Γεώργιος Πραχαλιάς