Του Χρήστου Μάτη*
για taxalia.blogspot.com
Ένα από τα βασικά πράγματα που είχαμε πει προεκλογικά ήταν ότι το ζήτημα της κατάληψης πεζοδρομίων, πεζοδρόμων και πλατειών από τραπεζοκαθίσματα είναι θέμα διαπλοκής ανάμεσα στους επιχειρηματίες και την πολιτική εξουσία, δηλαδή το δήμο..
Θεσσαλονίκης.
Στην έναρξη αυτής της σχέσης διαπλοκής ο ισχυρός παράγοντας δεν είναι οι επιχειρηματίες, πολλοί από τους οποίους περιγράφονται περίπου ως «νονοί».
Ας δούμε όλοι γύρω μας, ποιοι έχουν ανοίξει τα περισσότερα μαγαζιά, καφέ, μπαρ και εστιατόρια. Μάλλον ο χαρακτηρισμός αδικεί αυτούς που τον κάνουν.
«Οι επιχειρήσεις της μόδας»
Η λειτουργία επιχειρήσεων «της μόδας» αποτελεί διαχρονικά επαγγελματικό αποκούμπι για μεγάλες ομάδες νέων ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα άλλης επαγγελματικής διεξόδου. Επενδύουν συνήθως το οικογενειακό πουγκί αντιγράφοντας ένα πετυχημένο μοντέλο.
Κάποτε η πόλη είχε γεμίσει πιτσαρίες και μετά γέμισε αντίγραφα του corner. Οι περισσότερες προσπάθειες οδηγήθηκαν σε αποτυχία. Η πρόσφατη εκδοχή είναι τα καφέ και τα μπαρ.
Πολλοί νομίζουν, ότι η δουλειά είναι εύκολη και αποδοτική, διότι «από το τίποτε έγινε πλούσιος ο α ή ο β» και μπαίνουν χωρίς συνήθως τα επαγγελματικά εφόδια.
Μία από τις εγγυήσεις, που χαρακτηρίστηκαν απαραίτητες, ήταν η δυνατότητα μεγέθυνσης του διαθέσιμου χώρου του καταστήματος με την παραχώρηση δημόσιου χώρου.
Εκεί αναζητείται η εξαγορά της προστασίας της πολιτικής εξουσίας, δηλαδή του Δήμου σε ό,τι αφορά στο χώρο και σε άλλες ρυθμίσεις, όπως π.χ. για τη μουσική.
Η σταθερή επαγγελματική λογική για τη δημιουργία «πιάτσας» πολλών ομοειδών καταστημάτων μετέτρεψε τους επαγγελματίες των καφέ σε συγκροτημένες ομάδες πίεσης, που παρά τον εσωτερικό ανταγωνισμό έχουν κοινά συμφέροντα και κοινούς αντιπάλους.
Η «πολιτική προστασία»
Κάποιοι εκπρόσωποι της πολιτικής εξουσίας ανταποκρίνονται στα αιτήματα τους, διότι θεωρούν, ότι μπορούν να έχουν ανταλλάγματα, να κερδίσουν από αυτούς, ότι η σχέση μπορεί να είναι win- win. Και καταστρέφουν κάθε είδος σεβασμού στη νομιμότητα, αλλά και κάθε είδος επαγγελματικού ανταγωνισμού. Δημιουργούν δηλαδή «θύλακες ανομίας», στους οποίους οι έλεγχοι είναι λιγότεροι, η φοροδιαφυγή περισσότερη και η αξία της γης τερατώδης.
«Μου είπαν να πάω να βρω τους ιδιοκτήτες των μπαρ στην οδό τάδε, γιατί έχουν πολλή δύναμη», μου είχε πει ένας καλός φίλος, που ήταν υποψήφιος σε άλλο συνδυασμό στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές.
Όμως, οι ιδιοκτήτες των μπαρ και των καφέ είναι εγκλωβισμένοι μέσα στη φούσκα. Και θα είναι αυτοί που θα υποστούν τις συνέπειες όταν σκάσει.
Μία τέτοια περίπτωση είναι ο πεζόδρομος της οδού Ικτίνου. Κάποιος εξασφάλισε την ανοχή ενός πολιτικού στελέχους και αποφάσισε να επεκταθεί πέραν των αναγνωρισμένων ορίων του. Τον ακολούθησαν και οι άλλοι, διότι δεν είχαν κανένα λόγο να χάσουν τα οφέλη της «ισότητας στην ανομία» και έγινε η ζούγκλα που βιώσαμε τα τελευταία χρόνια.
Η μόνη λύση
Η μόνη διέξοδος για όλους μας είναι η αποκατάσταση της νομιμότητας.
1. Οι ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων καταστημάτων πρέπει να κατανοήσουν, ότι η υπερεκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων δημόσιου χώρου σε αντιπαράθεση με την κοινωνία, τους άλλους επιχειρηματίες, τους γείτονες, τα σχολεία, δεν πρόκειται να τους οδηγήσει πουθενά.
2. Ο Δήμος πρέπει να καταστήσει σαφές προς κάθε κατεύθυνση, ότι η τήρηση της νομιμότητας είναι η «ιερή αγελάδα» της συμβίωσης μας. Συμβίωση χωρίς κανόνες δεν μπορεί να υπάρξει. Κυρώσεις πρέπει να επιβάλλονται αμέσως. Θα είναι λυτρωτικό και για τους ίδιους τους επιχειρηματίες, που θα τους απαλλάξει από το άγχος της αναζήτησης «πλάτης για την ανομία».
3. Τα αυξημένα για τις επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος δημοτικά τέλη πρέπει να μειωθούν. Την καθαριότητα των χώρων, που θα τους παραχωρηθούν, πρέπει να αναλάβουν οι ίδιοι. Πρέπει να κάνουν ανακύκλωση των προϊόντων τους και κομποστοποίηση των οργανικών αποβλήτων.
4. Ο Δήμος πρέπει να δώσει το μήνυμα, ότι το ζήτημα δεν είναι να γεμίζουν τα ταμεία, αλλά το πώς θα αδειάζουν με κοινωνικά επωφελείς στόχους και κυρίως με διαφάνεια.
*Ο Χρήστος Μάτης είναι δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης
