Ρεπορτάζ του Νίκου Ηλιάδη στην εφ.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Εκτός από την κλήση σε απολογία που έλαβαν από τον γ’ ειδικό ανακριτή, στον οποίο θα αρχίσουν να προσέρχονται σταδιακά από αύριο, οι 25, καθώς και άλλοι οι οποίοι υπηρέτησαν σε κρίσιμα πόστα και πριν από το 1998 έλαβαν την προηγούμενη εβδομάδα επιστολή-ειδοποίηση από το ελεγκτικό συνέδριο, το οποίο προχώρησε ήδη στους πρώτους, ..
σε βάρος τους, καταλογισμούς.
Πρόκειται για μία διαδικασία που εξελίσσεται παράλληλα με τη δικαστική, αλλά είναι ανεξάρτητη από αυτήν, διά της οποίας το ελληνικό δημόσιο προσπαθεί να διασφαλίσει την επιστροφή των χρημάτων που υπεξαιρέθηκαν από τα ταμεία του δήμου Θεσσαλονίκης. Έτσι σε καθέναν από τους εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο, ανάλογα με τη θέση του και τις διαχειριστικές ευθύνες του, καταλογίζεται συγκεκριμένο ποσό, το οποίο το ελληνικό δημόσιο θα διεκδικήσει από τον καθένα ξεχωριστά με κάθε νόμιμο τρόπο.
Παπαγεωργόπουλος, Δημητριάδης
Η διαδικασία καταλογισμού άρχισε εδώ και καιρό και βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς η αποτίμηση της ζημίας για το ελληνικό δημόσιο και συνεπώς ο επιμέρους καταλογισμός γίνεται ανά ένα έτος ξεχωριστά, αρχής γενομένης από το 1997, χρονιά έως την οποία επεκτάθηκε η διερεύνηση του σκανδάλου. Για το λόγο αυτό εκτός από τους 25 το ελεγκτικό συνέδριο προχώρησε σε καταλογισμό και σε βάρος άλλων προσώπων, στα οποία περιλαμβάνεται και ο πρώην δήμαρχος Μίμης Δημητριάδης. Ειδοποιητήρια παρέλαβαν επίσης ο τέως δήμαρχος Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, όλοι οι διατελέσαντες αντιδήμαρχοι Οικονομικών από το 1997 και εντεύθεν, ο τέως γενικός γραμματέας του δήμου Μιχάλης Λεμούσιας, καθώς και υπηρεσιακά στελέχη, τα οποία είχαν δικαίωμα υπογραφής σε έγγραφα της ταμειακής και των οικονομικών υπηρεσιών του δήμου. Εξυπακούεται ότι ανάλογη επιστολή απεστάλη και στο βασικό κατηγορούμενο για το σκάνδαλο της υπεξαίρεσης Παναγιώτη Σαξώνη.
Θορυβημένοι
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η αποστολή των ειδοποιητηρίων του ελεγκτικού συνεδρίου αιφνιδίασε τους παραλήπτες, οι οποίοι πίστευαν ότι αυτή η διαδικασία θα ακολουθούσε μετά την ολοκλήρωση της δικαστικής διερεύνησης. Έτσι, μόλις παρέλαβαν προ ημερών τις επιστολές, οι περισσότεροι κατέφυγαν θορυβημένοι στους δικηγόρους τους, ζητώντας να μάθουν με ποια ένδικα μέσα μπορούν να ανακόψουν τη διαδικασία καταλογισμού. Σύμφωνα με πληροφορίες τα καταλογισθέντα ποσά ανέρχονται για ορισμένους σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ, ενώ η διαδικασία καταλογισμού δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, αφού ο έλεγχος γίνεται κατ’ έτος ξεχωριστά.
Όπως δήλωσε στη «Θ» ένας εκ των 25, «είναι απαράδεκτο να γίνονται καταλογισμοί, πριν ακόμη να ολοκληρωθεί η ανακριτική διαδικασία. Τι θα γίνει στην περίπτωση που κάποιος τελικώς δεν παραπεμφθεί σε δίκη ή δικαστεί και αθωωθεί;», διερωτήθηκε.
Όπως εξήγησε νομικός με μεγάλη εμπειρία σε θέματα αυτοδιοίκησης, «ο καταλογισμός είναι ανεξάρτητος της δικαστικής διερεύνησης». Ανέφερε μάλιστα παραδείγματα καταλογισμού σε βάρος δημάρχων για περιπτώσεις οι οποίες δεν πήγαν καν στη δικαιοσύνη, αλλά συνδέονταν με απλή αμέλεια των πολιτικών ή υπηρεσιακών παραγόντων. Σημείωσε παράλληλα ότι «ο καθένας μπορεί να ασκήσει ένδικα μέσα, για να ακυρώσει ή να ζητήσει την επιστροφή των καταλογισθέντων ποσών, εφόσον τα έχει καταβάλει».
Σύμφωνα με πληροφορίες οι περισσότεροι από τους 25 έχουν δώσει εντολή στους δικηγόρους τους να καταθέσουν αίτηση αναστολής καταβολής των ποσών, καθώς και ακύρωσης των καταλογισμών. Η αίτηση ακύρωσης υποβάλλεται εντός μηνός στο 7ο τμήμα του ελεγκτικού συνεδρίου. Ωστόσο η εκδίκαση των υποθέσεων μπορεί να διαρκέσει ακόμη και δύο χρόνια.
Ποιοι μεταβίβασαν τις περιουσίες τους
Όπως είχε αποκαλύψει πριν από δύο εβδομάδες η «Θ», αρκετοί από τους εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο της υπεξαίρεσης στο δήμο Θεσσαλονίκης, αμέσως μετά τη δημοσιοποίησή του το Φλεβάρη του 2008 άρχισαν να ξεφορτώνονται τα περιουσιακά στοιχεία τους, παραχωρώντας τα σε συγγενείς πρώτου βαθμού. Γνώριζαν ασφαλώς ότι αργά ή γρήγορα το ελληνικό δημόσιο θα κινηθεί εναντίον τους ζητώντας πίσω τα χρήματα τα οποία υπεξαιρέθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια από τα ταμεία του δήμου.
Η διαδικασία μεταβίβασης ή πώλησης των περιουσιακών στοιχείων, η οποία μπορεί βεβαίως να προσβληθεί ως «δόλια», άρχισε το Μάρτιο του 2008, δηλαδή μόλις έναν μήνα μετά τη δημοσιοποίηση του σκανδάλου, και συνεχίστηκε μέχρι και τον Ιανουάριο του 2011. Παρακάτω αναφέρονται μόνον ορισμένα από τα στοιχεία της δημοσιογραφικής έρευνας τα οποία αφορούν πρώην αντιδημάρχους αλλά και υψηλόβαθμα πολιτικά και υπηρεσιακά στελέχη του δήμου κατά την περίοδο δημαρχίας του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου. Ειδικότερα:
1. Πρώην αντιδήμαρχος, ο οποίος δεν μετείχε στο τελευταίο σχήμα αντιδημάρχων του κ. Παπαγεωργόπουλου, παραχώρησε, μια κι έξω, με μία συμβολαιογραφική πράξη την πλήρη κυριότητα σε τέσσερα διαμερίσματα που είχε στη Σίνδο μαζί με τέσσερις αποθήκες σε συγγενή πρώτου βαθμού, υπό μορφή δωρεάς εν ζωή και γονικής παροχής. Το συμβόλαιο παραχώρησης έγινε στις 8 Δεκεμβρίου 2009.
2. Πρώην αντιδήμαρχος, επιχειρηματίας, με ανάμειξη κατά καιρούς και στον αθλητισμό, ο οποίος επίσης δεν μετείχε στο τελευταίο σχήμα αντιδημάρχων του κ. Παπαγεωργόπουλου, παραχώρησε κι αυτός μια κι έξω, με μία συμβολαιογραφική πράξη, σε πρόσωπο πρώτου βαθμού συγγένειας υπό μορφή γονικής παροχής τα εξής περιουσιακά στοιχεία: α. Ποσοστό 33,33% από οικόπεδο 250 τ.μ. στη θέση «Σφαγεία» του δήμου Θεσσαλονίκης. β. Ποσοστό 25% από οικόπεδο ευρισκόμενο στην περιοχή της Ευκαρπίας. γ. Ποσοστό 50% αγροκτήματος έκτασης τεσσάρων στρεμμάτων με ισόγεια αποθήκη 1.800 τ.μ. στους Αμπελόκηπους. Το συμβόλαιο παραχώρησης έγινε στις 13 Ιανουαρίου 2010. δ. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 2 Δεκεμβρίου 2009, πούλησε το ποσοστό του επί της επικαρπίας που είχε σε διαμέρισμα περίπου 100 τ.μ., ογδόου ορόφου, στην παλιά παραλία.
3. Στενός συνεργάτης του Β. Παπαγεωργόπουλου πούλησε στις 22 Οκτωβρίου 2009 ένα μικρό διαμέρισμα στην Καλαμαριά. Την ψιλή κυριότητα του διαμερίσματος στο οποίο διαμένει την παραχώρησε αρκετά νωρίτερα σε πρόσωπο πρώτου βαθμού συγγένειας.
4. Πρώην στέλεχος της ταμειακής υπηρεσίας του δήμου, συνταξιούχος πλέον, παραχώρησε με γονική παροχή το ποσοστό του (50%) από τριώροφη μεζονέτα στο Ρετζίκι. Η παραχώρηση έγινε στις 24 Ιουλίου 2008.
5. Στέλεχος των οικονομικών υπηρεσιών του δήμου παραχώρησε με γονική παροχή την ψιλή κυριότητα και επικαρπία που είχε σε ακίνητα.
Η παραχώρηση έγινε στις 18 Ιανουαρίου 2011.
6. Πρώην στέλεχος της ταμειακής υπηρεσίας του δήμου, επίσης συνταξιούχος πλέον, μεταβίβασε με γονική παροχή στην κόρη του το ποσοστό του (50%) σε διαμέρισμα 95 τ.μ., τετάρτου ορόφου, στην Καλαμαριά. Η μεταβίβαση έγινε στις 28 Μαρτίου 2008, μόλις έναν μήνα μετά τη δημοσιοποίηση του σκανδάλου.
7. Στέλεχος των οικονομικών υπηρεσιών του δήμου παραχώρησε με γονική παροχή στο γιο του το ποσοστό του (50%) σε διαμέρισμα 112 τ.μ., δευτέρου ορόφου, στην Καλαμαριά. Η μεταβίβαση έγινε στις 23 Σεπτεμβρίου 2009.
Ποιοι και για τι κατηγορούνται
Την πόρτα του γ’ ειδικού ανακριτή Κώστα Αλεξίου θα διαβούν από αύριο οι 25 εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο της υπεξαίρεσης-μαμούθ στο δήμο Θεσσαλονίκης. Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, έχουν λάβει τη σχετική κλήση από τον ανακριτή, στον οποίο θα προσέρχονται σταδιακά, για να απολογηθούν. Ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι όλοι θα ζητήσουν να λάβουν τη νόμιμη προθεσμία επικαλούμενοι τον ογκώδη φάκελο της δικογραφίας. Έτσι η ουσιαστική διαδικασία των απολογιών αναμένεται να αρχίσει μέσα στον επόμενο μήνα.
Οι δύο βασικές διαπιστώσεις της δικογραφίας είναι ότι «η διαχείριση των υπέρ τρίτων κρατήσεων στο δήμο Θεσσαλονίκης δεν λειτουργούσε σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις» και επίσης «τα εμπλεκόμενα πρόσωπα δεν εφάρμοσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους τα νόμιμα, με αποτέλεσμα να συμπράξουν στη μη τήρηση των νόμιμων διαδικασιών ως προς την απόδοση των κρατήσεων, φόρων, ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ., που είχε ως συνέπεια την υπεξαίρεση από το ταμείο του δήμου ποσού ύψους 51,4 εκατ. ευρώ».
Η «Θ» αποκαλύπτει συνοπτικά το κατηγορητήριο που συντάχθηκε για τον καθένα εκ των 25, συμπεριλαμβανομένου και του βασικού κατηγορουμένου Παναγιώτη Σαξώνη.
Τα κατηγορητήρια
1. Στέλεχος της διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, συνταξιοδοτηθείς. Του καταλογίζεται συνέργεια ή συμμετοχή σε δεκαέξι παρατυπίες και ευθύνη έως του ποσού των περίπου 24 εκατ. ευρώ.
2. Στέλεχος της ταμειακής υπηρεσίας, συνταξιοδοτηθείς. Του καταλογίζεται συνέργεια ή συμμετοχή σε δεκαοκτώ παρατυπίες. «Επέδειξε συμπεριφορά κατά την άσκηση των καθηκόντων του καθοριστική για το έλλειμμα που ανέκυψε και τον καθιστά υπεύθυνο για ποσό ύψους περίπου 24 εκατ.».
3. Στέλεχος του τμήματος Εσόδων και της Ταμειακής Υπηρεσίας. Του καταλογίζεται συνέργεια ή συμμετοχή σε δεκαοκτώ παρατυπίες και ευθύνη έως του ποσού των 27,1 εκατ.
4. Στέλεχος της Ταμειακής Υπηρεσίας. Του καταλογίζονται επτά παρατυπίες και ευθύνη έως του ποσού των περίπου 28 εκατ. «Δεν εκτέλεσε ορθά τα καθήκοντά του σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που είχε (ελεγκτής, διαχειριστής), αντίθετα δε αναμείχθηκε στη διαδικασία της διαχείρισης του Π. Σαξώνη από βαριά αμέλεια, η δε ανάμειξη αυτή απεδείχθη ότι τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με το διαπιστωμένο έλλειμμα».
5. Στέλεχος του τμήματος Εξόδων. Βαρύνεται με τις ίδιες κατηγορίες με τον προηγούμενο, με μόνη διαφορά ότι θεωρείται υπόλογος για ποσό 21,1 εκατ.
6. Στέλεχος του τμήματος μισθοδοσίας. Του καταλογίζονται δώδεκα παρατυπίες και υπευθυνότητα για ποσό περίπου 28 εκατ. ευρώ. «Αναμείχθηκε με τη σύμφωνη γνώμη των ανωτέρων του (γεν. γραμματέα και διοίκησης του δήμου) στη διαδικασία της διαχείρισης του υπόλογου Π. Σαξώνη».
7. Υπάλληλος της διεύθυνσης Οργανώσεως. Βαρύνεται με πέντε παρατυπίες και υπευθυνότητα για ποσό περίπου 28 εκατ. ευρώ. «Αναμείχθηκε με δόλο στη διαδικασία της διαχείρισης του υπόλογου Π. Σαξώνη».
8. Στέλεχος του τμήματος Εκκαθάρισης Μισθοδοσίας. Βαρύνεται με επτά παρατυπίες, «από βαριά αμέλεια δεν άσκησε τα καθήκοντά της» και θεωρείται ότι έχει αιτιώδη συνάφεια για έλλειμμα ύψους 23 εκατ.
9. Στέλεχος του τμήματος Εκκαθάρισης Δαπανών. Βαρύνεται με δώδεκα παρατυπίες, «από βαριά αμέλεια δεν άσκησε τα καθήκοντά της» και θεωρείται ότι έχει αιτιώδη συνάφεια για έλλειμμα ύψους περίπου 2 εκατ.
Οι αντιδήμαρχοι
10-13: Οι τέσσερις πρώην αντιδήμαρχοι Οικονομικών. Καλούνται να απολογηθούν για την κατηγορία της υπεξαίρεσης από κοινού και της συνέργειας σε πλαστογραφία, καθώς και της παράβασης καθήκοντος. «Κατά τη διάρκεια της θητείας τους γνώριζαν τα περιστατικά και τις συνέπειές τους, από δε τις ενέργειές τους αυτές δημιουργήθηκε έλλειμμα στο λογαριασμό της διαχείρισης των υπέρ τρίτων κρατήσεων», το οποίο διαφέρει για καθέναν από τους τέσσερις και κυμαίνεται από 3 έως 10 εκατ. ευρώ.
14. Συνεργάτης τέως δημάρχου. Κατηγορείται ότι «γνώριζε πως ο Π. Σαξώνης δεν διαχειριζόταν νόμιμα το λογαριασμό των υπέρ τρίτων κρατήσεων», «προσυπέγραφε τις παράνομες ειδικές εντολές των αντιδημάρχων για μη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών» κ.ά. Επίσης σημειώνεται πως «εντάσσεται στην ομάδα της διοίκησης, η οποία φέρει ευθύνη για τα υπεξαιρεθέντα ποσά από τον Π. Σαξώνη και για το μη έλεγχο αυτού ως διαχειριστή των υπέρ τρίτων κρατήσεων».
15. Π. Σαξώνης. Έχει το βαρύτερο κατηγορητήριο, το οποίο περιλαμβάνει σωρεία κατηγοριών, από πλαστογραφία έως υπεξαίρεση από κοινού, με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου.
Έχει απολογηθεί και ήδη βρίσκεται στη φυλακή (από το Μάιο του 2010). Έχει παραδεχτεί μέρος των πράξεων που του αποδίδονται, ισχυρίζεται ότι ιδιοποιήθηκε μόνο 1.000.000 ευρώ από το συνολικό ποσό που υπεξαιρέθηκε και έχει κατονομάσει ως παραλήπτη μεγάλων χρηματικών ποσών στενό συνεργάτη του κ. Παπαγεωργόπουλου.
16. Προγραμματίστρια. Απλή συνέργεια στον Π. Σαξώνη και υπόλογος για ποσό περίπου 146.000 ευρώ.
17. Προγραμματίστρια. Το ίδιο με την προηγούμενη.
18. Στέλεχος τμήματος Προμηθειών. Απλή συνέργεια, «συνέβαλε στην καταχρηστική συμπεριφορά του Π. Σαξώνη», υπόλογος για ποσό περίπου 146.000 ευρώ.
19. Στέλεχος τμήματος Διπλογραφικού. Πλημμελής άσκηση καθηκόντων καθ’ υπόδειξη των ανωτέρων της. «Πλην όμως δεν εξέφρασε καμία έγγραφη διαμαρτυρία για την αφαίρεση των αρμοδιοτήτων της…».
20. Στέλεχος του τμήματος Λογιστηρίου. «Ως υπεύθυνη για την έγκαιρη απόδοση των φόρων από προμήθειες, ελευθέρια κ.λπ. δεν άσκησε από βαριά αμέλεια τα καθήκοντά της ως ορίζουν οι νόμοι», υπόλογος για ποσόν περίπου 1,3 εκατ.
Ο δήμαρχος
21. Στέλεχος του τμήματος Εκκαθάρισης Δαπανών. Κατηγορητήριο παρόμοιο με το προηγούμενο και υπόλογος για ποσό περίπου 3,6 εκατ.
22. Στέλεχος του τμήματος Εξόδων. «Δεν άσκησε επιμελώς τα καθήκοντά της, δεν άσκησε τον προβλεπόμενο εκ του νόμου έλεγχο στον Π. Σαξώνη», υπόλογος για ποσό 240.000 ευρώ.
23. Στέλεχος τμήματος Προϋπολογισμού. «Δεν επέδειξε τη δέουσα επιμέλεια, παρότι προΐστατο ενός τόσο νευραλγικού τμήματος, και ενώ γνώριζε τα περιστατικά και τις συνέπειές τους, δεν φρόντισε να εφαρμοστούν οι κείμενες διατάξεις για τον έλεγχο της διαχείρισης του Π. Σαξώνη». Υπόλογος για ποσό 12,3 εκατ.
24. Στέλεχος τμήματος Προϋπολογισμού. Κατηγορητήριο παρόμοιο με το προηγούμενο, υπόλογος για ποσό 9,9 εκατ.
25. Πρώην δήμαρχος. «Πλημμελής έλεγχος και παραλείψεις στον εποπτικό μηχανισμό» με κυριότερο αυτόν «για τη μη εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος».
«Ως υπηρεσιακός παράγοντας στην κορυφή της πυραμίδας της διοίκησης του δήμου δεν αναμείχθηκε σε διαχειριστικές πράξεις ούτε υπέγραψε έγγραφα κατά τη διαχείριση των χρηματικών ποσών από τον Π. Σαξώνη, πλην όμως με την ιδιότητά του αυτή δεν μερίμνησε για την εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος στα λογιστικά του δήμου ούτε επέβαλε πειθαρχικές κυρώσεις σε βάρος του Π. Σαξώνη, μόλις αντιλήφθηκε την καταχρηστική συμπεριφορά κατά τη διαχείριση των χρημάτων…»..