Οι συνδικαλιστές απολαμβάνουν δύο ειδών εξουσία, οικονομική και διοικητική. Το σημαντικότερο προνόμιό τους, όμως, είναι η απαλλαγή από την εργασία, δεν εργάζονται. Αυτό ήταν μια παραχώρηση του Ανδρέα Παπανδρέου από το 1982. Ο νόμος 1264/82 ορίζει στο άρθρο 17 τις ημέρες αδείας που δικαιούνται τα μέλη συνδικαλιστών οργάνων. Εννοείται ότι ο νόμος καταστρατηγείται σε όλες τις επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Σχεδόν όλοι απολαμβάνουν απαλλαγή καθηκόντων για το σύνολο της συνδικαλιστικής τους θητείας.
Στον ΟΤΕ, σε μια εργατική δύναμη 12.000 ατόμων, οι συνδικαλιστές με απαλλαγή καθηκόντων είναι 72 άτομα. Σύμφωνα με πηγές της διοίκησης υπάρχει μια ατέρμονη διελκυστίνδα με τα πρωτοβάθμια σωματεία σε σχέση με τον αριθμό των εγγεγραμμένων, ώστε να δικαιολογηθεί μεγαλύτερος αριθμός δικαιούχων συνδικαλιστικής αδείας. Στην παλιά Ολυμπιακή, με τα πολλά σωματεία, σε 7.000 άτομα, έφταναν τους 80 με 100. Στην ΕΘΕΛ, που έχει μόνο τρία σωματεία, σε περίπου τον ίδιο αριθμό εργαζομένων ήταν 32.
Πολλές φορές αυτή η απαλλαγή δεν είναι εθιμική κατάκτηση, αλλά αποτελεί πρόβλεψη των κλαδικών συμβάσεων, όπως π.χ. στην ΕΘΕΛ. Σχετικές ρυθμίσεις υπάρχουν και στις συλλογικές συμβάσεις. Εκείνη του 1998 π.χ. προέβλεπε πρόσθετη επιμορφωτική άδεια 15 ημερών για συνδικαλιστές, που επεκτάθηκε και στα συμβούλια ασφάλειας και υγιεινής (ΕΣΣΕ 2002). Υπήρξε πάντως για πολλά χρόνια πρακτική των απαλλαγμένων συνδικαλιστών να μην κάνουν χρήση της κανονικής τους αδείας, με αποτέλεσμα είτε να την πληρώνονται, είτε να τους εξοφλείται με τη συνταξιοδότησή τους. Το 2005, στην Εμπορική, αποχώρησε συνδικαλιστής με 125 μέρες υπόλοιπο. Σε κάθε περίπτωση, η «συνδικαλιστική άδεια» δεν βλάπτει πια τη βαθμολογική εξέλιξη. Μέσω κλαδικών συμβάσεων καθιερώθηκε η απρόσκοπτη βαθμολογική ανέλιξη (π.χ. στην ΟΤΟΕ το 1997) και ακόμα και δημιουργία εικονικών διευθυντικών θέσεων για συνδικαλιστές.
Στον στενό δημόσιο τομέα, όπου η απαλλαγή καθηκόντων ελέω συνδικαλιστικής αδείας αποκαλείται «απόσπαση», χάνει κανείς τον λογαριασμό. Στο υπουργείο Παιδείας δεν υπάρχει εικόνα για το πόσοι καθηγητές και δάσκαλοι είναι «αποσπασμένοι» στα συνδικαλιστικά όργανα, οι μετριοπαθείς εκτιμήσεις τούς ανεβάζουν στους 400 με 500 (στη λογική πρόεδρος, γραμματέας και δύο αιρετά μέλη για τη ΔΟΕ και την ΟΛΜΕ σε κάθε νομό).
Στην ΕΘΕΛ, οι συνδικαλιστές θέλουν να ελέγχουν μέχρι και ποιος λειτουργεί τις καντίνες στα επτά αμαξοστάσια, πέρα από όλα τα άλλα και γιατί είναι ο χώρος συνάθροισης των εργαζομένων. Οταν η προηγούμενη διοίκηση επιχείρησε να κάνει ανοικτό διαγωνισμό για τις καντίνες, αντέδρασαν, με το επιχείρημα ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_2_04/07/2010_406894
