Του Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ gel@enet.gr ΣΤΑ ΕΛΑΧΙΣΤΑ των τελευταίων 15 ετών «βουλιάζει» το Χ.Α., με την εικόνα αποσύνθεσης να εντείνεται την Παρασκευή, οπότε και παρασύρθηκαν όλα τα χρηματιστήρια διεθνώς.
Από την Wall Street μέχρι τη Φραγκφούρτη και την Αθήνα, οι αγορές πλήττονται σφοδρά από την αδυναμία αποτελεσματικής αντιμετώπισης της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Η εσπευσμένη έκτακτη επικοινωνία των Ευρωπαίων ηγετών (Α. Μέρκελ-Ν. Σαρκοζί) αργά το απόγευμα της 5/8 αναδεικνύει τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά και την αναποτελεσματικότητα της τακτικής που ακολουθείται εδώ και δύο χρόνια.
Λύση τώρα
Στο Χ.Α. καθίσταται πλέον προφανές πως η όποια λύση θα πρέπει να είναι άμεση, ρηξικέλευθη και να διευθετεί συνολικά το πρόβλημα. Αυτό εξηγεί και την επαναφορά από τον Ολι Ρεν της ιδέας του ευρωομολόγου, μόνο που η εκτίμηση του επιτρόπου για τον Οκτώβριο είναι -λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης- προ πολλού ξεπερασμένη. Στη συνεδρίαση της Πέμπτης η αποτίμηση των εταιρειών του Ftse-20 υποχώρησε στα 30 δισ. ευρώ, τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών και ελάχιστα από την αρχή λειτουργίας του συγκεκριμένου δείκτη. Το κλίμα επιβαρύνθηκε, όταν την επομένη ο Γενικός Δείκτης κατέρρευσε έως τις 1.038,7 μονάδες.
Κατάσταση ενδεικτική του γενικευμένου κλίματος απαξίωσης, που ξεκινά από τις τράπεζες και διαχέεται πλέον σε επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και ιδιωτικούς ομίλους. Είναι ενδεικτικό πως στη συνεδρίαση της 4/8 η αποτίμηση της Εθνικής περιοριζόταν στα 4,16 δισ. ευρώ, της Alpha Bank στα 1,53, της Eurobank στα 1,32 δισ. ευρώ. Χαμηλότερα του ενός δισ. ευρώ πλέον η αποτίμηση της Πειραιώς (866 εκατ. ευρώ), στα 634 εκατ. ευρώ του Τ.Τ.
Χρηματιστηριακοί κύκλοι σημείωναν πως, όσο παραμένει η ασάφεια και η αβεβαιότητα για την τελική μορφή που θα έχει το πρόγραμμα ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων (rollover), η επιφυλακτικότητα των επενδυτών θα συνεχίζεται και μαζί οι πωλήσεις τους. Δεδομένου ότι σε μία πτωτική αγορά οι εν δυνάμει αγοραστές κρατούν ρευστότητα για να τοποθετηθούν σε ακόμη χαμηλότερες τιμές, η προσφορά που καθημερινά δεν ξεπερνά τα 60-65 εκατ. ευρώ αρκεί, για να πιέζει όλο και χαμηλότερα το χρηματιστήριο.
Ομως εκτός των εγγενών προβλημάτων, στη συντήρηση της διόρθωσης συνηγορούν το αρνητικό κλίμα στις διεθνείς αγορές και οι ανησυχίες των επενδυτών μετά την εκτίναξη των spreads για τα 10ετή ιταλικά και ισπανικά ομόλογα. Σε αυτό το απαξιωτικό περιβάλλον ήρθε η παρέμβαση του Χ. Μ. Μπαρόζο προς τους ηγέτες της Ε.Ε., από τους οποίους ζητά τον ταχύ επαναπροσδιορισμό όλων των στοιχείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας. Επί της ουσίας, ο πρόεδρος της Κομισιόν παραδέχεται τις ελλείψεις και την αναποτελεσματικότητα του EFSF.
Κάνοντας μάλιστα λόγο για το ύψος των κεφαλαίων, που θα χρειαστούν κάτω από τις νέες δυσμενέστερες συνθήκες, αλλά και για την ανάγκη επίσπευσης της υλοποίησης του προγράμματος, αναδεικνύει την πραγματική έκταση του προβλήματος.
Με τις πιέσεις προς την τρίτη και τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. να εντείνονται, είναι λογικό η Αθήνα να ανησυχεί για την έκβαση του «προγράμματος βοήθειας» προς την ελληνική οικονομία. Κάτι που εξηγεί την ανησυχία παραγόντων της αγοράς για τους όρους που θα περιλαμβάνει το «πακέτο ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων».
Οι τραπεζίτες υπολογίζουν πως η συνολική επιβάρυνση δεν θα ξεπεράσει (στη χειρότερη περίπτωση) τα 6 δισ. ευρώ, ενώ αρκετοί είναι αυτοί οι οποίοι ευελπιστούν πως ο κλάδος τελικά θα «πέσει στα μαλακά». Αποτελεί κοινή εκτίμηση στο Χ.Α. πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο (θετικό ή ουδέτερο σενάριο) θα μπορούσε να λειτουργήσει καταλυτικά στον τραπεζικό κλάδο, στο χρηματιστήριο και σε μέρος της αγοράς. Χρηματιστηριακοί παράγοντες εκτιμούσαν πως, όσο κρατά η Εθνική και δεν υποχωρεί χαμηλότερα των 4,15 ευρώ, η κατάσταση είναι αναστρέψιμη υπό όρους. Τα 4,15 ευρώ είναι η ελάχιστη τιμή των τελευταίων 15 ετών (σημειώθηκε στις 12/7/2011) και μέχρι τώρα αποδεικνύεται μία πολύ σημαντική στήριξη, όχι μόνο για τη μετοχή της ΕΤΕ, αλλά και ευρύτερο ανάχωμα για τον κλάδο.
Εγκλωβισμένοι στο Γ.Δ.
Ωστόσο, το διεθνές περιβάλλον είναι πτωτικό και το Χ.Α. παραμένει εγκλωβισμένο στο καθοδικό κανάλι (από τα υψηλά του φθινοπώρου 2009), με τη συνολική θέση των ξένων να έχει μειωθεί κατά 10-11 δισ. ευρώ.
Σε αυτή τη συγκυρία, έρχεται στην Ελλάδα -έπειτα από σχετική ενέργεια της ΤτΕ- κλιμάκιο στελεχών της Black Rock Solutions, προκειμένου να διενεργήσει ελέγχους στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Στόχος να υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με την κατάστασή τους και ειδικότερα αναφορικά με το ποσοστό των επισφαλειών τους.
Από αυτή την άποψη, είναι πρώιμο και ριψοκίνδυνο να θεωρηθεί πως η διαδικασία διόρθωσης έχει ολοκληρωθεί και πως οι βασικοί δείκτες δεν έχουν περιθώριο να υποχωρήσουν χαμηλότερα. Για τον Ftse-20, μετά τις 480, η επόμενη περιοχή στήριξης διαμορφώνεται στις 450 μονάδες, που θεωρείται και το τελευταίο ανάχωμα. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η μετοχή της Εθνικής θα υποχωρούσε (αναλογικά) χαμηλότερα και των 4,10 ευρώ, η Alpha Bank χαμηλότερα προς τα 2,20 ευρώ, προς τα 2-2,1 ευρώ η Eurobank.
Επιθετικές πωλήσεις
Ομως, πωλήσεις -και μάλιστα επιθετικές- σημειώθηκαν τις τελευταίες ημέρες σε μετοχές των ΔΕΗ, ΟΤΕ και ΟΠΑΠ, με τις δύο πρώτες να υποχωρούν σε νέα ιστορικά χαμηλά. Στη συνεδρίαση της 4/8 η μετοχή της ΔΕΗ υποχώρησε έως τα 7,40 ευρώ (αποτιμάται πλέον στα 1,73 δισ. ευρώ), του ΟΤΕ στα 4,79 ευρώ (αποτιμάται στα 2,38 δισ. ευρώ). Η άτακτη υποχώρηση για τις μετοχές της ΔΕΗ και του ΟΤΕ ενισχύει το ενδεχόμενο νέας σημαντικής διόρθωσης, εάν δεν αλλάξει το κλίμα στο Χ.Α.
Πιέσεις όμως ασκήθηκαν και σε μετοχές επιχειρήσεων (Μυτιληναίος, Βιοχάλκο, Motor Oil, Τιτάν κ.ά.), εισηγμένων που ανακοίνωσαν αποτελέσματα τριμήνου κυρίως στη μεγάλη και λιγότερο στη μεσαία κεφαλαιοποίηση. Η μετοχή του Μυτιληναίου -παρά τις τελευταίες πιέσεις- παρουσιάζει απόδοση 3,5% από την αρχή του έτους. Περίπου 5,2% είναι η απόδοση των Ελληνικών Πετρελαίων από την αρχή του χρόνου, παρά τις απώλειες των τελευταίων ημερών, ενώ οριακά αρνητική «γύρισε» στις 4/8 η μετοχή της Motor Oil. Απώλειες περίπου 12,5% σημειώθηκαν (μέχρι και τη συνεδρίαση της 4/8) για τη μετοχή της Coca Cola/3Ε, που ανακοίνωσε οικονομικά μεγέθη τριμήνου. Στα 146 εκατ. ευρώ (-28%) διαμορφώθηκαν τα κέρδη του ομίλου κατά το πρώτο 6μηνο, με τη μετοχή να πιέζεται την ημέρα της ανακοίνωσης προς τα 16,04 ευρώ.
Σύμφωνα με χρηματιστηριακούς παράγοντες, υπό άλλες συνθήκες η ανακοίνωση των οικονομικών μεγεθών θα εθεωρείτο ισχυρό κριτήριο αξιολόγησης από τους επενδυτές. Ομως αυτή την περίοδο, ακόμη και τα καλά αποτελέσματα ορισμένων εισηγμένων φαίνεται να... καίγονται μέσα στο γενικότερο κλίμα απαξίωσης.
enet.gr
