67 χρόνια μετά οι παρευρεθέντες στο Αρχιερατικό Τρισάγιο, που τελέστηκε το πρωί στο μνημείο των θυμάτων, άκουσαν με συγκίνηση το προσκλητήριο των 149 νεκρών από τη γερμανική θηριωδία. Παρουσία πολλών συγγενών, δεκάδων συμπολιτών τους, αλλά και μιας ομάδας Γερμανών πολιτών, μέλη της..
οργάνωσης «Κουράγιο», που ήρθαν για να παρακολουθήσουν την τελετή, στέλνοντας το μήνυμα της συναδέλφωσης των λαών.
Λίγο νωρίτερα η Πρύτανης της Ευρώπης Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ με το δικό της μοναδικό τρόπο έδωσε το στίγμα της ιστορικής αυτής ημέρας. «Λέμε ''τα κεφάλας κλείνατε'' στη μνήμη των αδικοχαμένων και των αδικοσκοτωμένων, που είναι μάρτυρες δύο φορές. Γιατί αυτοί πέθαναν όρθιοι για να ζήσουμε εμείς όχι γονατιστοί. Σε αυτούς χρωστάμε όχι μόνο την ελευθερία, την αξιοπρέπεια αλλά και την τιμή της ορθότητας. Και γι΄ αυτή την ορθότητα πρέπει να θυμόμαστε πάντα τη λέξη μνημόσυνο. Δηλαδή μια μνημοσύνη, όπως έλεγαν οι Αρχαίοι, που είναι το αντίθετο της λήθης. Γιατί η λησμοσύνη είναι αυτή που κάνει τους ανθρώπους να χάνουν την αλήθεια τους. Γιατί αλήθεια είναι το άληθον, αυτό δηλαδή που δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσεις. Και αυτό που δεν πρέπει να ξεχάσει ο Ρωμιός είναι το τραγικό της ιστορίας. Μια τραγική ιστορία που ξέρουμε ότι όποιοι πεθαίνουν, μένουν πάντοτε ζωντανοί, χάρη στην αδιάλειπτη μνήμη, που σήμερα δείχνουμε για τους αδικοχαμένους του Χορτιάτη», σημείωσε χαρακτηριστικά η Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Ευρώπης.
«Πότε το παρελθόν δεν είναι ολότελα παρελθόν. Το χτες συνδέεται με το σήμερα και το σήμερα πρέπει να συνδεθεί με το αύριο. Και αυτό το αύριο δεν μπορεί να είναι παρά μόνο ένα αύριο ελπίδας παρά την τραγική ιστορία του τόπου», σημείωσε η κ. Γλύκατζη-Αρβελέρ. Και πρόσθεσε: «Το δράμα του Χορτιάτη πρέπει να θεωρηθεί ως ένα δράμα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, που τόσο αντιπροσώπευε η γερμανική σκέψη και φιλοσοφία. ''Οταν ακούω τη λέξη πολιτισμό, βγάζω το περίστροφό μου'' είχε πει ένας από τους αξιωματούχους των ναζί. Εμείς απαντάμε: ''Οταν ακούμε τη λέξη περίστροφο, βγάζουμε τον πολιτισμό μας», κατέληξε η Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Ευρώπης, που στο χαιρετισμό της ευχαρίστησε το δήμαρχο Πυλαίας-Χορτιάτη για την τιμητική πρόσκληση.
Από τη μεριά του ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης στο σύντομο χαιρετισμό του έκανε λόγο «για μια στιγμή που σημάδεψε έναν τόπο και έναν λαό». «149 δικοί μας άνθρωποι, σφράγισαν με το αίμα τους το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Έχασαν τη ζωή τους άνανδρα σε έναν παράλογο πόλεμο. Μεγάλο το τίμημα για έναν μικρό τόπο. Μεγάλη η ευθύνη όλων μας να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορία. Όχι με θρήνο αλλά με θαυμασμό, με πείσμα, με υπόσχεση. Για όσους μάτωσαν τα χώματα της πόλης μας και για όσους συνέχισαν να ζουν και να δημιουργούν σ’ αυτόν τον τόπο. Τα παιδιά μας είναι αυτά που θα μεταφέρουν τη μνήμη», σημείωσε ο δήμαρχος Πυλαίας-Χορτιάτη. Και πρόσθεσε: «Με την ελπίδα να μη ζήσουν ποτέ ανάλογες στιγμές. Η ιστορία του Χορτιάτη δεν μπήκε σε κανένα βιβλίο της ιστορίας που μαθαίνουν τα παιδιά μας. Πουθενά δεν γράφτηκε πως 67 χρόνια πριν 149 άνθρωποι χάθηκαν μέσα στη φρίκη του πολέμου. Η ιστορία όμως είναι ζωντανή. Σε πείσμα όσων επιμένουν πως ότι δε γράφεται ξεχνιέται», σημείωσε ο κ. Καϊτεζίδης, ο οποίος προανήγγειλε την απόφαση του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωρίων να παρευρεθεί εκπρόσωπός του στην εκδίκαση της υπόθεσης του Διστόμου στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης. Ο κ. Καϊτεζίδης ευχαρίστησε δημόσια την κ. Γλύκαζη-Αρβελέρ για την παρουσία της στην εκδήλωση, ενώ της δώρισε μια εικόνα της Παναγίας Χορταϊτισσας και ένα βιβλίο από τη σεβάσμια βασιλική Μονή Χορταϊτου.
Εκπρόσωπος της κυβέρνησης ήταν ο υπουργός εσωτερικών Χάρης Καστανίδης, ο οποίος κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου. Επίσης στεφάνια κατέθεσαν μεταξύ των άλλων ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο βουλευτής Σταύρος Καλαφάτης εκ μέρους της ΝΔ, ο βουλευτής Θόδωρος Ιγνατιάδης εκ μέρους του ΚΚΕ, η βουλευτίνα Ευαγγελία Αμανατιάδου εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, εκπρόσωποι του ΛΑΟΣ και της Δημοκρατικής Συμμαχίας, εκπρόσωποι προξενικών αρχών, καθώς και πολλών τοπικών φορέων.
Στο τρισάγιο παραβρέθηκαν μεταξύ των άλλων οι βουλευτές Γιώργος Αρβανιτίδης, Θόδωρος Καράογλου, Σάββας Αναστασιάδης και Θανάσης Παπαδόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Απόστολος Τζιτζικώστας, η πρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου κεντρικής Μακεδονίας Αθηνά Αηδονά, οι δήμαρχοι Νεάπολης-Συκεών Σίμος Δανιηλίδης και Θερμαϊκού Γιάννης Αλεξανδρής, καθώς και αντιπροσωπεία του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών που κατέθεσε και στεφάνι.
Το πρωί τελέστηκε η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, ενώ επακολούθησε το Αρχιερατικό Μνημόσυνο, που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Χορτιάτη.
Οι φετινές εκδηλώσεις ξεκίνησαν με τη διοργάνωση ποδηλατοδρομίας ειρήνης, ενώ πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση του Δικτύου των Μαρτυρικών Χωριών και Πόλεων, που έγινε στην κοινοτική αίθουσα του Χορτιάτη. Στη συνέχεια επακολούθησε συναυλία με το Λουδοβίκο των Ανωγείων στο προαύλιο του Πέτρινου Σχολείου.
