Του Σπύρου Λίτσα
Η έννοια του κράτους δημιουργούσε πάντοτε παρερμηνείες σε αυτόν εδώ τον τόπο. Για παράδειγμα τις εποχές του πολιτικού life-style, τότε που σύμφωνα με τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης δεν χρειαζόμασταν ηγέτες αλλά καλούς Προορίζεται να ζήσει και θα ζήσει
Η έννοια του κράτους δημιουργούσε πάντοτε παρερμηνείες σε αυτόν εδώ τον τόπο. Για παράδειγμα τις εποχές του πολιτικού life-style, τότε που σύμφωνα με τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης δεν χρειαζόμασταν ηγέτες αλλά καλούς διαχειριστές με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στα Ίμια, το κράτος προσομοίαζε με τεράστιο δέντρο φορτωμένο με λεφτά που στη σκιά του κάθονταν γύρω στα 10 εκατομμύρια άτομα. Όποιος ήθελε άπλωνε το χέρι έκοβε έναν «καρπό» και η ευδαιμονία ανατροφοδοτούνταν μέσω της ελευθεριακής συγκομιδής.
Ήταν η εποχή που το κοινωνικό στερεότυπο στηριζόταν σε έναν υπερτροφικό καταναλωτισμό και στη λογική της ήσσονος προσπάθειας στους χώρους εργασίας του δημόσιου τομέα λόγω του συνδικαλιστικού Γαργαντούα. Είναι η χρονική φάση της οικοδόμησης ενός κοινωνικού ιεραρχικού μοντέλου που βασιζόταν στο «ίδιο» κατεδαφίζοντας το «ίσο» και που διαμόρφωνε πολιτική άποψη από το παραπολιτικό, την αστήρικτη φήμη, την ανορθολογική συνθηματολογία του «νόμος είναι το δίκιο του εργατοπατέρα» και τη συνειδησιακή νομιμοποίηση του κοινωνικού αναχωρητισμού.
Η Ελλάδα που χάσαμε δεν είναι το αποτέλεσμα μιας διεθνούς συνωμοσίας. Η Ελλάδα της προκοπής, της πολιτιστικής πρωτοπορίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της εθνικής υπερηφάνειας, χάθηκε εξ’ αιτίας της παθητικότητας, της αναβλητικότητας, της μεταποίησης των αναγκών μας σε κίβδηλες επιθυμίες. Ξεχάσαμε ότι η Ελλάδα είμαστε εμείς. Ότι πατρίδα είναι τα παιδικά χρόνια, ο ανείπωτος όρκος του «ουκ ελάττω παραδώσω» που περνά από γενιά σε γενιά ως χρέος και υπενθύμιση, η αντήχηση εντός μας του Νόστου, αυτού του σχεδόν ακατέργαστου ψυχοσυνθετικού προστάγματος επιστροφής και δημιουργίας στον τόπο μας. Ας πούμε επιτέλους αλήθειες όσο κι αν αυτές πονάνε. Η πυξίδα μας απομαγνητίσθηκε με αποτέλεσμα να απολέσουμε τον προσανατολισμό αλλά και την όποια έξωθεν καλή μαρτυρία. Και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κάνεις άλλος παρά μόνο εμείς.
Η εποχή όμως που περιγράφεται παραπάνω τελείωσε βίαια την ημέρα που υποδεχθήκαμε ως σωτήρες τους αντιπροσώπους της Τρόικας. Ναι, όσο κι αν ψάχνουμε εξιλαστήρια θύματα σε δήθεν «διεθνείς συνωμότες» η Τρόικα βρίσκεται εδώ μετά από δική μας πρόσκληση! Εμείς ανοίξαμε τις πύλες με ορισμένους δημοσιογράφους, πολιτικούς και οικονομολόγους να υποστηρίζουν ότι η εξέλιξη αυτή είναι «ευλογία» για τον τόπο. Σε μια ημέρα τα πάντα άλλαξαν. Λες και ξυπνήσαμε μέσα σε εφιάλτη και πλέον ένας ολόκληρος λαός που δεν γνωρίζει τι του ξημερώνει υποδέχεται την κάθε νέα ημέρα με τον πανικό του απροσδόκητου τέλους. Η κορύφωση της σύγχρονης Ελληνικής τραγωδίας είναι ότι το μοντέλο του κράτους-Κρόνου, η αταβιστική επιβολή της «νόμιμης αρπαγής» που δεν αναγνωρίζει στους πολίτες το δικαίωμα στην ευημερία αλλά μόνο στην επιβίωση, παρουσιάζεται ως η μοναδική διέξοδος για την πατρίδα μας σήμερα από τους ίδιους διαμορφωτές της κοινής γνώμης που μέχρι εχθές υποσχόταν τη Γη της Επαγγελίας μέσα από την πιστή εφαρμογή των όρων του Μνημονίου.
Σε όλη την Ευρώπη το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της κοινωνικής αποδόμησης έχει πλέον οδηγηθεί στις ιστορικές καλένδες, παρέα με το σοσιαλδημοκρατικό «Τρίτο Δρόμο» του Antony Giddens. Στην Ελλάδα όμως πλασάρονται ως μοναδικές και πεφωτισμένες λύσεις της ύστατης στιγμής. Κανείς από όσους υπερασπίζονται αυτού του είδους τις λογικές δεν έχει έστω μια πρόχειρη απάντηση για το τι θα γίνει με τις εκατόμβες των νεόπτωχων και των ανέργων που προκύπτουν μέσα από την εσχατολογική προτασεολογία τους. Το κράτος δεν είναι μια άνευρη κανονιστική συνθήκη θεσμών και νόμων. Το κράτος είναι ένας ζωντανός οργανισμός που προστατεύει και αναδεικνύει ανθρώπους, τα όνειρα και τις ανάγκες τους. Κι όμως, έστω και αυτή η βασική ερμηνευτική προσέγγιση γύρω από την έννοια του κράτους που γνωρίζει ο πρωτοετής φοιτητής Πολιτικών Επιστημών φαίνεται ότι στην Ελλάδα του νομιμοποιημένου κοινωνικού θυσιαστηρίου προβάλει ως ενοχλητική πολυτέλεια.
Μόνο με τόλμη, μόνο με αποφασιστικότητα, μόνο με κοινωνική και εθνική αλληλεγγύη, μόνο σφίγγοντας τα δόντια, μόνο με γνώση και εμμονή στην αξιοσύνη, μόνο με ενθάρρυνση στην αριστεία και επιβράβευση αυτής, μόνο με αίσθημα υπευθυνότητας μπορούμε να δούμε την αυγή της επόμενης ημέρας. Το νέο ξεκίνημα πρέπει να μας βρει όρθιους και όχι γονατισμένους με το χέρι απλωμένο. Το ιστορικό μας DNA έχει βιώσει ξανά φτώχεια, έχει μνήμες ανείπωτου εθνικού πόνου. Ποτέ όμως δεν απωλέσαμε την αξιοπρέπεια μας και ούτε κάτι τέτοιο πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει σήμερα. Η πατρίδα είμαστε εμείς. Εμείς είμαστε η Ελλάδα. Και η Ελλάδα προορίζεται να ζήσει και θα ζήσει.
Με εφόδιο τον τουρισμό, την πολιτισμική μας εμβέλεια, την επαναδραστηριοποίηση της ομογένειας και της επιστροφής της ποντοπόρου ναυτιλίας στην πρώτη γραμμή της εγχώριας προσπάθειας θα θέσουμε ξανά την εθνική μας οικονομία σε κίνηση. Mε συλλογικό σηματοδότη τους στίχους του Σεφέρη που πριν από δυο ημέρες συμπληρώθηκαν 40 χρόνια από το θάνατο του: «Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι, στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος αλλά η παράδοση του είναι τεράστια. Χαρακτηριστικό αυτής της παράδοσης είναι η αγάπη για την ανθρωπιά, κανόνας της είναι η δικαιοσύνη.»
Όσοι θεωρούν ότι για να σωθεί η Ελλάδα πρέπει να θυσιασθούν οι Έλληνες αδυνατούν να κατανοήσουν τη βασική αρχή του δυτικού νεωτερικού πολιτειακού μοντέλου: το κράτος είναι οι πολίτες του και δίχως αυτούς το μόνο που μπορεί κάποιος να καταφέρει είναι να επαναφέρει τα ψεύτικα χωριά του Ποτέμκιν στο πολιτικό προσκήνιο του 21ου αιώνα. Η Ιστορία όμως δεν χτίζεται με άδειες προσόψεις, ούτε ασφαλώς με ανούσιες συναινέσεις. Η Ιστορία οικοδομείται με συλλογικά οράματα και ατομική ευθύνη - κάτι που ξεχάσαμε στο πρόσφατο παρελθόν αλλά το ανακαλύπτουμε ξανά, με τον πλέον οδυνηρό τρόπο, σήμερα.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “δημοκρατια”, 22/9/2011…
http://slitsas.tumblr.com/