Γράφει ο Σωτήρης Καλαμίτσης
Διαβάζω, πού αλλού;, στο διαδίκτυο: «Η Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης γιορτάζεται εδώ και 81 χρόνια την 31η Οκτωβρίου κάθε χρόνου σε ανάμνηση της ίδρυσης του Διεθνούς Ινστιτούτου Ταχυδρομικών Ταμιευτηρίων στο Μιλάνο στις 31 Οκτωβρίου 1924. «Η αποταμίευση συμβάλλει στο ατομικό και γενικό καλό» είναι το πνεύμα που διέπει την Ημέρα».
Καθώς πλησιάζει η επέτειος θυμήθηκα που δάσκαλοι και καθηγητές μάς έβαζαν, καθ’ υπουργική επιταγή, ως θέμα έκθεσης ιδεών τα αγαθά της αποταμίευσης. Υποτίθεται ότι το περίσσευμα της εργασίας μας θα έπρεπε να κατατίθεται στις τράπεζες, ώστε αυτές με τη σειρά τους να χρηματοδοτούν με τις αποταμιεύσεις μας τη βιομηχανία και το εμπόριο για την ανάπτυξη τη καθημαγμένης από τη Γερμανική Κατοχή και τον εμφύλιο πόλεμο χώρας. Έτσι, η αποταμίευση συνέβαλλε στο γενικό καλό. Συνέβαλλε, όμως, και στο ατομικό καλό, αφού ο κάθε αποταμιευτής δημιουργούσε ένα κομπόδεμα για τις άτυχες στιγμές του.
Όλα καλά μέχρις εδώ. Όμως, αποτελεί πλέον γεγονός πανθομολογούμενο ότι μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεων του ελληνικού λαού που διατέθηκαν από τις τράπεζες για το γενικό καλό, κατέληξαν να έχουν εξυπηρετήσει το ατομικό καλό των βιομηχάνων και εμπόρων που χρησιμοποίησαν τα δανεικά των εταιρειών τους για να τα εξαγάγουν στο εξωτερικό, όπου είτε τα επένδυσαν σε ακίνητα ή άλλες εταιρείες είτε τα κατέθεσαν σε τράπεζες στο εξωτερικό.
Άλλο μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεων των ελλήνων διατέθηκε στο Δημόσιο υπό μορφή δανεισμού, για τον οποίον το Δημόσιο εξέδιδε τα περίφημα «ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου», τα οποία ήταν ελκυστικά λόγω του υψηλού επιτοκίου που απέδιδαν. Πώς διετέθησαν αυτά τα δανεικά που πήρε το Δημόσιο από τράπεζες, του εσωτερικού και του εξωτερικού, και από τον απλό αποταμιευτή με το δέλεαρ του υψηλότερου από την προθεσμιακή κατάθεση επιτοκίου; Διατέθηκαν σε έργα για την ανάπτυξη του τόπου, πολλά εκ των οποίων ήταν είτε άχρηστα είτε όχι πρώτης προτεραιότητας. Μεγάλο δε μέρος των χρημάτων αυτών που δανείσθηκε το Δημόσιο όδευσαν, και πάλι πανθομολογουμένως, στις τσέπες υπουργών, βουλευτών, νομαρχών, δημάρχων, μελών νομαρχιακών και δημοτικών συμβουλίων, δημοσίων υπαλλήλων και παρατρεχάμενων πάσης φύσεως μεσιτών.
Τώρα που «μπούκωσε» το σύστημα και η χώρα αδυνατεί να πληρώσει τα δανεικά, μιλάμε για κούρεμα του χρέους, ήτοι για διαγραφή μέρους των δανειακών υποχρεώσεων του Δημοσίου. Στην πρώτη γραμμή της ζημιάς οι τράπεζες που έχουν επενδύσει σε ομόλογα του Δημοσίου, κυρίως δε οι τράπεζες που ελέγχονταν ή εξακολουθούν να ελέγχονται από το δημόσιο. Οι διορισμένες από τους εκάστοτε κρατούντες διοικήσεις τοποθετούσαν σε τέτοια ομόλογα τα διαθέσιμά τους, ήτοι τον μόχθο του έλληνα αποταμιευτή. Στην ίδια κατηγορία τα ασφαλιστικά ταμεία, οι διορισμένες διοικήσεις των οποίων επένδυαν σε τέτοια ομόλογα τον μόχθο τόσο των εργαζομένων όσο και των συνεπών εργοδοτών τους. Τώρα που οδηγούνται στο κομμωτήριο “ Nicola et Angelique avec George”, δεν θα μπορούν τα ασφαλιστικά ταμεία να πληρώσουν συντάξεις ή άλλες παροχές. Ποιος θα κληθεί να καλύψει την τρύπα; Μα ο έλληνας φορολογούμενος. Ο έλληνας αποταμιευτής που του άρπαξαν τις αποταμιεύσεις. Ξέρει από τέτοια ο πολύπειρος στη μαλαγανιά κ. Αντιπρόεδρος και υπουργός επί των Οικονομικών. Ναι, αυτός που έστειλε στο ΔΝΤ δεσμευτικό γράμμα και γραφή, αλλά χωρίς υπογραφή, ήτοι ένα non paper. Μιλάμε για τόσο παγαπόντη μικροπολιτικό. Πάμε, ὀμως, παρακάτω.
Ο μικρός αποταμιευτής που επένδυσε € 20.000 σε ένα ομόλογο του Δημοσίου, θα εισπράξει τελικά € 10.000, αν το κούρεμα είναι της τάξης του 50%. Ποιος θα του πληρώσει το υπόλοιπο 50%; Μα όλοι οι άλλοι έλληνες αποταμιευτές και μη. Άρα, αν αποταμίευσες, θα κληθείς να χάσεις μέρος των όσων αποταμίευσες χωρίς να το οφείλεις, αν δεν αποταμίευσες και επένδυσες π.χ. σε ντουβάρι ή σε αυτοκίνητα ή σε δώρα στις γκόμενες ή … ή…. ή…., θα αναγκασθείς να πληρώσεις τώρα μέρος των επενδύσεών σου, για να τις διατηρήσεις. Έτσι δεν σου είπε ο αντιπρόεδρος;: «Θα πληρώσεις ειδικό τέλος για το ντουβάρι σου εν είδει ασφαλίστρου, ώστε να διατηρήσεις την αξία του ντουβαριού σου. Διότι, αν δεν πληρώσεις αυτό το τέλος/ασφάλιστρο, το ντουβάρι σου θα απαξιωθεί με τις μαλακίες που εγώ και οι ομόλογοί μου έχουμε κάνει διαχρονικά και θα κλαις διπλά». Όλοι, λοιπόν, οι έλληνες ήμασταν αποταμιευτές και δεν το γνωρίζαμε. Μας το γνωστοποίησε με τον πιο δραματικό τρόπο ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος στην ουσία μας λέει: «Ελάτε να πληρώστε για τα άχρηστα έργα που καμαρώνετε, αλλά και για τις μίζες που ενθυλάκωσαν όλα τα μεταπολεμικά λαμόγια, ιδία δε της μεταπολίτευσης». Τόσο απλά και ξάστερα.
Την 31η Οκτωβρίου 2011, λοιπόν, να θυμηθείτε: «Η αποταμίευση κάνει καλό στα λαμόγια της πολιτικής και στα πιράνχας που τα στηρίζουν. Μην τολμήσεις, όμως, να διανοηθείς ότι δεν θα αποταμιεύσεις, διότι η κυβέρνηση θα βρει τον τρόπο να σε κάνει να αποταμιεύσεις είτε το θέλεις είτε όχι και μάλιστα αναδρομικά και άτοκα». Το έπαθλο θα είναι ότι θα έχεις σώσει τη χώρα. Δεν θα πτωχεύσει η χώρα, έστω και αν εσύ ο φτωχός μικρομεσαίος γίνειw πάμπτωχος. Και μη ζητάς να σε συνδράμουν οι έχοντες και κατέχοντες. Φροντίζουν γι’ αυτούς οι καλοί μας πολιτικοί ταγοί είτε αυτοαποκαλούνται σοσιαλιστές είτε όχι.
Ηθικόν δίδαγμα: ο ελληνικός λαός έπρεπε να έχει αγκαλιάσει με θέρμη τον έλεγχο του χρέους. Ό,τι έγινε δεν ξεγίνεται. Ας πρόσεχε όταν πούλαγε την ψήφο του για ένα διορισμό ή μία μετάθεση. Τουλάχιστον ας γνωρίζει ποιόν πρέπει να ξεσκίσει, όταν θα έρθει η πολυπόθητη ώρα. Αυτό είναι το ελάχιστο που δικαιούται. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζουν να κυκλοφορούν ανάμεσά μας τόσο και τόσοι μιζαδόροι με κουκούλα και να μην θέλουμε να τους αποκαλύψουμε το πρόσωπο.
Σωτήριος Καλαμίτσης
Δικηγόρος