«ΑΡΧΕΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Άρθρο 7 Αρχές λειτουργίας
Το ΠΑΣΟΚ λειτουργεί με δημοκρατικές διαδικασίες και διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα της οργάνωσης και λειτουργίας του. Κατοχυρώνει την έκφραση της βούλησης και την ουσιαστική συμμετοχή των μελών του, αξιοποιώντας θεσμούς άμεσης και έμμεσης δημοκρατίας και διαρκούς διαβούλευσης στα όργανα και τις διαδικασίες του.
Άρθρο 8 Εσωκομματική δημοκρατία
1. Στο εσωτερικό του Κινήματος κατοχυρώνεται πλήρως η εσωκομματική δημοκρατία, η ελευθερία στις ιδεολογικές αναζητήσεις, στην έκφραση, στο διάλογο, στην αντιπαράθεση ιδεών και απόψεων και το δικαίωμα υποβολής και δημοσιοποίησης ατομικών και συλλογικών προτάσεων.
2. Συνυπάρχουν και διακινούνται ελεύθερα, γραπτά ή προφορικά, όλες οι απόψεις, τάσεις και τα ρεύματα ιδεών και αντιλήψεων, χωρίς οργανωμένη δομή, πειθαρχία και εκπροσώπηση στα όργανά του.
3. Η έκφραση και η διακίνηση ιδεών και απόψεων γίνεται με σεβασμό στις αρχές και αξίες του Κινήματος και των συλλογικών του αποφάσεων.
4. Μέσα από τον διάλογο και την επιμορφωτική δραστηριότητα διασφαλίζεται η ιδεολογική συνοχή και η ενότητα της δράσης του.
5. Η αλληλεγγύη μεταξύ των μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ αποτελεί θεμελιώδη αρχή της λειτουργίας του.
6. Τα όργανα του Κινήματος λειτουργούν με βάση τις αρχές της συλλογικότητας και της διαβούλευσης με τον πολίτη και τους οργανωμένους φορείς ως προς τη λήψη των αποφάσεων. Τα μέλη του συμμετέχουν στην υλοποίησή τους με πρωτοβουλίες και οργανωμένη δράση.
7. Η αρχή της πλειοψηφίας είναι δεσμευτική για τα μέλη κάθε οργάνου. Είναι σεβαστά και κατοχυρώνονται τα δικαιώματα της μειοψηφίας.
Άρθρο 9 Λογοδοσία - Ανάκληση
1. Η λογοδοσία είναι βασική αρχή της δημοκρατικής λειτουργίας του Κινήματος και συνιστά θεμελιώδη υποχρέωση όλων όσων αναλαμβάνουν αρμοδιότητες κατόπιν διορισμού ή εκλογής είτε στο Κίνημα, είτε σε αντιπροσωπευτικά όργανα ή το Κράτος.
2. Όλα τα αιρετά όργανα λογοδοτούν τακτικά μία φορά το χρόνο στα σώματα που τα εξέλεξαν και έκτακτα όταν το ζητήσουν τα ίδια τα όργανα με απόλυτη πλειοψηφία των μελών τους. Οι Νομαρχιακές και Περιφερειακές Επιτροπές λογοδοτούν στα Νομαρχιακά και Περιφερειακά Συμβούλια αντίστοιχα.
3. Υποχρέωση για λογοδοσία στα κεντρικά και αποκεντρωμένα όργανα έχουν τα μέλη που εκλέγονται στο Κοινοβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στους αυτοδιοικητικούς θεσμούς, καθώς και στις διοικήσεις μαζικών χώρων με την ιδιότητά τους ως μελών των αντίστοιχων οργάνων του Κινήματος.
4. Η λογοδοσία των οργάνων αναφέρεται στην εφαρμογή των αποφάσεων των συνεδρίων και των κεντρικών οργάνων, στη στρατηγική, στο πρόγραμμα, στη δημοκρατική και διαφανή λειτουργία των οργανώσεων, στην τήρηση και εφαρμογή στην πράξη του Καταστατικού, του Κώδικα Δεοντολογίας και Διαφάνειας και των Κανονισμών, στις πρακτικές και τα πολιτικά αποτελέσματα.
5. Η διαδικασία λογοδοσίας περιλαμβάνει την έκθεση αξιολόγησης των λογοδοτούντων οργάνων που συντάσσεται με την υποστήριξη της ΕΚΑΠ, της Επιτροπής Οικονομικού Ελέγχου και τη συνδρομή του Συνηγόρου, από τον οποίο υποβάλλεται προς συζήτηση στο Εθνικό Συμβούλιο.
6. Όλα τα αιρετά όργανα μπορούν να ανακληθούν από τα σώματα που τα εξέλεξαν. Η ανάκληση γίνεται για συγκεκριμένους λόγους που θα προσδιορίζονται ειδικά, μετά από αιτιολογημένη γνώμη και απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των μελών.
7. Η απόφαση ανάκλησης για τα άμεσα εκλεγμένα όργανα λαμβάνεται από το ½ + 1 του αριθμού των μελών και φίλων που συμμετείχαν στη διαδικασία εκλογής τους.
8. Οι διαδικασίες λογοδοσίας, αξιολόγησης και ανάκλησης ρυθμίζονται από Κανονισμό, τον οποίο εισηγούνται η ΕΚΑΠ και ο Συνήγορος.
Άρθρο 10 Εκπροσώπηση των μελών
1. Η εκπροσώπηση των Μελών και των Πρωτοβάθμιων Οργανώσεων Βάσης στα Συνέδρια, τις Συνδιασκέψεις και άλλες συλλογικές διαδικασίες του Κινήματος βρίσκεται σε αναλογία με τον αριθμό των μελών και φίλων της κάθε οργάνωσης.
2. Εξασφαλίζεται σε όλα τα όργανα η μεγαλύτερη δυνατή εκπροσώπηση των περιφερειών της χώρας.
3. Η εκλογή όλων των οργάνων και αντιπροσώπων είναι μυστική.
4. Η χορήγηση πληρεξουσιότητας για την εκπροσώπηση σε Συνελεύσεις, Συνέδρια ή όργανα δεν είναι δυνατή.
5. Κάθε Μέλος που συμμετέχει σε Συνέδρια ή σε Συνελεύσεις διαθέτει μία μόνο ψήφο.
6. Για την εκλογή των συνέδρων και των μελών του Εθνικού Συμβουλίου ο αριθμός των σταυρών προτίμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% των προς εκλογή θέσεων. Το Εθνικό Συμβούλιο αποφασίζει για τον αριθμό των σταυρών προτίμησης στην εκλογή των άλλων οργάνων.
7. Είναι δυνατή η συμμετοχή με επιστολική ψήφο ή μέσω διαδικτύου, εφόσον διασφαλίζονται οι βασικές αρχές των εκλογικών διαδικασιών.
8. Οι αντιπρόσωποι των Μελών και των Οργανώσεων στις διαδικασίες και τα όργανα του Κινήματος οφείλουν να μεταφέρουν τις απόψεις και τις αποφάσεις των Μελών και οργάνων που τους εξέλεξαν, αναφέροντας και τις τυχόν μειοψηφούσες απόψεις. Έχουν το δικαίωμα να εκθέσουν και τις δικές τους απόψεις και είναι ελεύθεροι να διαμορφώσουν την τελική τους γνώμη πάνω στα θέματα της ημερήσιας διάταξης.
9. Αναπλήρωση των μελών όλων των οργάνων του Κινήματος γίνεται από τους επιλαχόντες, σύμφωνα με την σειρά κατάταξής τους στην σχετική ψηφοφορία με διαπιστωτική πράξη της ΕΚΑΠ, εκτός των μελών των οργάνων που εκλέγει το Εθνικό Συμβούλιο, για τα οποία διενεργείται νέα εκλογή.
10. Οι εκλογές για την ανάδειξη των οργάνων και των αντιπροσώπων για τις διαδικασίες του Κινήματος γίνονται με ενιαίες αρχές και ρυθμίζονται από Κανονισμό.
Άρθρο 11 Συμμετοχή πολιτών
1. Η εσωτερική λειτουργία του Κινήματος στηρίζει και αναδεικνύει τη σημασία της συμμετοχής όλων των ενδιαφερόμενων ενεργών πολιτών στις διαδικασίες, στις εκδηλώσεις και στα όργανά του.
2. Κάθε πολίτης έχει δικαίωμα συμμετοχής σε όλες τις εκδηλώσεις και τις διαδικασίες του Κινήματος, εξαιρουμένων των ψηφοφοριών και των συνεδριάσεων των οργάνων του.
3. Τα δικαιώματα συμμετοχής των πολιτών που συνδέονται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου με το Κίνημα ρυθμίζονται με Κανονισμό.
Άρθρο 12 Δημοψηφίσματα
1. Με απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, λαμβανομένων υπόψη και ενδεχόμενων προτάσεων από τα αποκεντρωμένα όργανα, μπορεί να διενεργείται κομματικό δημοψήφισμα για θέματα ιδιαίτερης πολιτικής σημασίας.
2. Η διεξαγωγή δημοψηφίσματος είναι υποχρεωτική όταν το ζητήσει τουλάχιστον το 1/5 των Μελών και Φίλων του Κινήματος ή το 1/4 των Πρωτοβάθμιων Οργανώσεων ή το 1/2 των Νομαρχιακών Επιτροπών. Το αποτέλεσμα δημοψηφίσματος δεσμεύει τα όργανα του Κινήματος ως προς την κατεύθυνση συγκεκριμένης απόφασης.
3. Στο δημοψήφισμα λαμβάνουν μέρος τα Μέλη και οι Φίλοι του Κινήματος.
4. Οι όροι διεξαγωγής του δημοψηφίσματος, η αναγκαία συμμετοχή για τη δεσμευτικότητά του και άλλες ειδικές ρυθμίσεις περιέχονται σε Κανονισμό και στην απόφαση περί προκήρυξής του».
Αυτές τις ιδέες έκανε πράξη το κίνημα τόσο στο εσωτερικό του κόμματος όσο και στο εσωτερικό της χώρας. Μάρτυρες όλοι όσοι παρακολουθούσαμε αγορεύσεις και ψηφοφορίες στη Βουλή τα τελευταία 38 χρόνια. Όχι ότι η ΝΔ πάει πίσω, αλλά τα 2 τελευταία χρόνια υστερούσε θανατηφόρα.
Σωτήριος Καλαμίτσης