Είναι προφανές ότι η πρόσφατη ρητορική της κυβέρνησης Obama δεν αποσκοπεί μόνο στην εξασφάλιση της επανεκλογής της αλλά επιχειρεί και να διαμηνύσει στο Ιράν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις υποσχέσεις τους.
Τα ερωτήματα γύρω από το Ιράν και την απόφαση για μια επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του
μου θυμίζουν το Ισραήλ και την Αίγυπτο την περίοδο από το 1970 μέχρι τον πόλεμο του Yom Kippur τον Οκτώβριο του 1973. Μόλις ο Anwar Sadat ανέλαβε στην εξουσία μετά το θάνατο του Gamel Abdul Nasser, συνήθιζε κάθε λίγο και λιγάκι να διακηρύσσει ότι, αν το Ισραήλ δεν επέστρεφε τα εδάφη που είχε καταλάβει το 1967, η Αίγυπτος θα τα ανακτούσε με τη βία. Οι Ισραηλινοί γελούσαν τότε με τις δηλώσεις του Sadat. Ακόμα και τα φυλλάδια που διαφήμιζαν τα πάρτι για την Ισραηλινή παραμονή της Πρωτοχρονιάς καλούσαν τον κόσμο να "γιορτάσει τη μέρα της κρίσης", μια άμεση αναφορά στην έκφραση που χρησιμοποιούσε συχνά ο Sadat.
Το 1971 πέρασε χωρίς καμία κρίση όπως, άλλωστε, και το 1972. Με την πάροδο των χρόνων, η αυτοπεποίθηση του Ισραήλ εκτοξεύτηκε στα ύψη μαζί με την αυταρέσκεια και την ευφορία του. Και τότε συνέβη. Το 1973 ήταν "η χρονιά της κρίσης". Ο Anwar Sadat τήρησε την υπόσχεσή του και ανέκτησε ό,τι του είχαμε πάρει με τη βία - το Σινά.
Από τη δεκαετία του 1990, οι Ισραηλινές Υπηρεσίες Πληροφοριών δημοσιεύουν αξιολογήσεις εκτιμώντας ότι είναι απλώς θέμα χρόνου προτού το Ιράν κατασκευάσει πυρηνικά όπλα. Μια πρώτη αξιολόγηση χαρακτήριζε ως σημείο καμπής το 1997. Μετά απ’ αυτό, μια άλλη κρίσιμη καμπή ήταν η απαρχή του 21ου αιώνα – "το σημείο χωρίς επιστροφή". Η στιγμή αυτή πέρασε και, γύρω στο 2004, άρχισε πλέον να χρησιμοποιείται μια νέα ορολογία: "τεχνολογικό κατώφλι". Αυτό συνέβη και πάλι το 2007 καθώς και κατά τη διάρκεια των ετών 2010 και 2011.
Όλες αυτές οι εκτιμήσεις αποδείχθηκαν ψευδείς. Ίσως ήταν λανθασμένες. Ίσως ήταν σωστές τη δεδομένη στιγμή και το μόνο που εμποδίζει το Ιράν από την εκπλήρωση του στόχου του να είναι οι μυστικές επιχειρήσεις που διενεργεί η Mossad σε συνεργασία με τη CIA και τη Βρετανική MI6 - ένας επικίνδυνος ιός στους υπολογιστές, ζημιές σε συσκευές φυγοκέντρησης, εκρήξεις σε βάσεις πυραύλων και περιοχές με πυρηνικά αποθέματα.
Το μεγαλύτερο μέρος της θητείας του Meir Dagan στη θέση του αρχηγού της Mossad (2002-2010) ήταν ευλογημένο με σημαντικά επιτεύγματα στον τομέα των πληροφοριών και επιτυχείς ειδικές επιχειρήσεις μεγάλης στρατηγικής σημασίας.
Η Mossad χρεώνεται με τη συγκέντρωση πληροφοριών που επέτρεψαν στον Ισραηλινό Στρατό να καταστρέψει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στον Δεύτερο Πόλεμο του Λιβάνου. Σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα, η Mossad ήταν υπεύθυνη και για τη συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά με την κατασκευή από τη Συρία ενός αντιδραστήρα πλουτωνίου που προοριζόταν για την παραγωγή ενός πυρηνικού όπλου. Οι πληροφορίες αυτές επέτρεψαν στην Ισραηλινή κυβέρνηση να καταστρέψει τον αντιδραστήρα.
Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα και με τη βοήθεια ακριβών πληροφοριών, δολοφονήθηκε στη Δαμασκό ο μαχητής της Hezbollah Imad Mughniya καθώς και ο Σύριος Στρατηγός Muhammad Suleiman ο οποίος ενεργούσε ως ενδιάμεσος σε ειδικές επιχειρήσεις στο Ιράν για λογαριασμό του Σύριου προέδρου Bashar Assad, συντόνιζε το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας του και ήταν υπεύθυνος για τον εφοδιασμό της Hezbollah με πυραύλους. Ωστόσο, η κορωνίδα των Ισραηλινών επιτευγμάτων κατά τη διάρκεια της θητείας του Dagan ήταν η ζημιά που προκλήθηκε στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ο άνθρωπος εμπιστεύεται τη διαίσθησή του. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Dagan ήταν ένας ένθερμος υποστηρικτής της αποτελεσματικότητας των μυστικών επιχειρήσεων. Και αυτό είναι συχνά το πρόβλημα με τις ειδικές επιχειρήσεις: Η πεποίθηση μέχρι φανατισμού των σχεδιαστών - και αυτό περιλαμβάνει τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς, εκτός από τους Ισραηλινούς - ότι μπορούν να επιτύχουν σπουδαία πράγματα τόσο στη σφαίρα της τακτικής όσο και της στρατηγικής. Είναι εύκολο για τους υπευθύνους στην Ιερουσαλήμ, την Ουάσιγκτον, το Λονδίνο ή το Παρίσι να πιστεύουν σ’ αυτές τις επιχειρήσεις, να πιστεύουν πραγματικά ότι θα δώσουν λύση στο πρόβλημα.
Όμως, με όλο το σεβασμό για την επιτυχία των μυστικών επιχειρήσεων, οι περισσότεροι Ισραηλινοί, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ειδικοί συμφωνούν ότι οι μυστικές επιχειρήσεις δεν αρκούν για να σταματήσουν τη σπουδή του Ιράν για απόκτηση ενός πυρηνικού οπλοστασίου. Με κάθε ειλικρίνεια, το Ιράν είναι αρκετά κοντά στη δική του "μέρα της κρίσης". Έχει ήδη περάσει το "τεχνολογικό κατώφλι". Γνωρίζει πως να εμπλουτίζει το ουράνιο και έχει διεξαγάγει πειράματα όπου το ουράνιο εμπλουτίστηκε κατά 90% καθώς και πειράματα μ’ εκρηκτικά για τη δημιουργία αλυσιδωτών εκρήξεων. Έχει πραγματοποιήσει προσομοιώσεις πυρηνικών εκρήξεων στον υπολογιστή.
Υπάρχει μια γενική συμφωνία ότι, μέχρι το 2012 - το 2013 το αργότερο - το Ιράν θα είναι σε θέση να δημιουργήσει ένα πυρηνικό όπλο. Είναι αλήθεια ότι, αν το κάνει, θα πρόκειται για μια μεγάλη αδέξια βόμβα που δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πυρηνική κεφαλή. Κάτι τέτοιο θ’ απαιτήσει αρκετά ακόμα χρόνια. Έτσι, ο Meir Dagan είχε δίκιο όταν έλεγε ότι το Ιράν θα είναι σε θέση ν’ αποκτήσει πυρηνικά όπλα το 2014-2015. Το γεγονός όμως ότι το Ιράν μπορεί να έχει στην κατοχή του ένα πυρηνικό όπλο (το οποίο, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι μόνο ένα από τα πολλά που θα παραχθούν) μέσα στον επόμενο ένα με ενάμιση χρόνο θα του επιτρέψει ν’ αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Έτσι, φαίνεται ότι πλησιάζει η ώρα που οι υπεύθυνοι θα πρέπει ν’ αποφασίσουν αν θα επιτεθούν ή όχι. Πριν από τρία χρόνια, λίγο μετά την εκλογή του Benjamin Netanyahu στην πρωθυπουργία και πριν την εκφώνηση απ’ αυτόν της περίφημης ομιλίας στο Bar Ilan, είχα πει ότι θα ήταν προς το συμφέρον του Ισραήλ να δράσει αποφασιστικά στην προσπάθεια δημιουργίας ενός Παλαιστινιακού κράτους. Ένα τέτοιο βήμα θα είχε κερδίσει την υποστήριξη του Αραβικού κόσμου, του Μουσουλμανικού κόσμου, της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα είχε ενισχύσει την πολιτική θέση του Ισραήλ καθώς και την ασφάλειά του και θα είχε συντελέσει στη μείωση της γενικότερης επιρροής του Ιράν στη Μέση Ανατολή καθώς και σε μικρότερες ριζοσπαστικές οργανώσεις όπως οι Hezbollah και Hamas.
Σε μια τέτοια περίπτωση, το Ισραήλ θα μπορούσε να επιχειρηματολογήσει πειστικά υπέρ μιας επίθεσης στο Ιράν. Κάθε μπλοκ - ο Αραβικός και ο Μουσουλμανικός κόσμος, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες - θα έπρεπε είτε να υποστηρίξουν ανοιχτά την επιχείρηση είτε να της εναντιωθούν. Όμως, ο Netanyahu και η κυβέρνησή του δεν έχουν καμία πρόθεση να επιτρέψουν τη δημιουργία ενός Παλαιστινιακού κράτους. Έτσι, το Ισραήλ έχει αφεθεί μόνο του ν’ αντιμετωπίσει το Ιράν. Για να μην αναφερθούμε στο γεγονός ότι η ικανότητα του Ισραήλ για ένα αποτελεσματικό χτύπημα στις Ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις που θα τις εξουδετέρωνε για ένα εύλογο χρονικό διάστημα είναι περιορισμένη, ειδικά σε σύγκριση μ’ εκείνης των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τα παραπάνω εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες για την ικανότητα του Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν, ακόμα κι αν το θέλει πραγματικά. Επομένως, η μόνη χώρα που μπορεί να εμποδίσει πραγματικά το Ιράν από την επίτευξη του στόχου του είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τις τελευταίες εβδομάδες είδαμε μια σοβαρή αλλαγή στον τόνο που χρησιμοποίησαν ο Υπουργός Άμυνας Leon Panetta και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Martin Dempsey μιλώντας ανοιχτά για την πιθανότητα ν’ αναγκαστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες να επιτεθούν στην Τεχεράνη και υπογραμμίζοντας τη βούληση της Αμερικής να εμποδίσει τους Αγιατολάχ ν’ αποκτήσουν ένα πυρηνικό όπλο.
Ισραηλινοί και Αμερικανοί αναλυτές τείνουν να χαρακτηρίζουν αυτήν την αποφασιστική γλώσσα ως μια αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ. Αποδίδουν την αλλαγή στον Πρόεδρο και τον Υπουργό Άμυνας που την ιδιοποιήθηκαν μ’ ευχαρίστηση. Είμαι της άποψης ότι πρόκειται για υπερβολή. Ούτε ο Ehud Barak ούτε οι έμμεσες απειλές για μια Ισραηλινή επίθεση που εξαπέλυσε ο Netanyahu τις τελευταίες εβδομάδες, έπεισαν τους Αμερικανούς. Όλοι γνωρίζουν ότι αυτοί οι υπαινιγμοί ήταν ανειλικρινείς. Δεν πιστεύω ότι έχει υπάρξει μια αλλαγή στην πολιτική της Αμερικανικής κυβέρνησης.
Η αποφασιστικότητα αποτροπής του Ιράν από την απόκτηση ενός πυρηνικού όπλου αποτελούσε πάντα προτεραιότητα για τον Barack Obama. Είναι πιθανό να κατέπνιξε αυτήν την αποφασιστικότητα. Τώρα που πλησιάζει σε χρονιά εκλογών και κατηγορείται από τους Ρεπουμπλικάνους υποψηφίους για αδύναμη εξωτερική πολιτική, ο Obama ενδιαφέρεται να δώσει έμφαση στην υποχρέωση που έχει αναλάβει να μην αφήσει το Ιράν ν’ αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Είναι προφανές ότι το μήνυμα αυτό δεν αποσκοπεί μόνο στη διασφάλιση της επανεκλογής του. Θέλει να διαμηνύσει στο Ιράν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις υποσχέσεις τους και ότι οι Ιρανοί ηγέτες πρέπει να σταματήσουν την προσπάθεια απόκτησης πυρηνικών όπλων ή να ρισκάρουν να αισθανθούν την οργή της Αμερικανικής πολεμικής μηχανής. Το μήνυμα απευθύνεται και στη Ρωσία (της οποίας η ηγεσία έχει αποδυναμωθεί σοβαρά τις τελευταίες εβδομάδες λόγω των διαμαρτυριών για υποτιθέμενη νοθεία στις εκλογές) αλλά και στην Κίνα που καλά θα έκανε ν’ ασκήσει πίεση στο Ιράν αν δεν επιθυμεί μια στρατιωτική αντιπαράθεση.
Έτσι, πιστεύω ότι αυξάνεται η πιθανότητα για ένα στρατιωτικό χτύπημα στο Ιράν αν ο Πρόεδρος Obama καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να σταματήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα. Αυτό μπορεί να συμβεί το 2012 - πριν από τις Αμερικανικές εκλογές - ή λίγο μετά. Πράγματι, η μέρα της κρίσης πλησιάζει.
http://www.haaretz.com/blogs/the-arms-race/2012-the-year-that-could-bring-a-u-s-strike-of-iran-1.404390
