Εξοντώθηκε ολοκληρωτικά η αποικία των όρνιων!
Στις 19 Φεβρουαρίου 2012, φύλακες του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης ανακάλυψαν επτά δηλητηριασμένα αρπακτικά: τέσσερις Χρυσαετούς (Aquila chrysaetos), δυο Όρνια (Gyps fulvus) και μια Γερακίνα (Buteo buteo), τα οποία βρέθηκαν κοντά σε δυο πυροβολημένα άγρια άλογα, στα Στενά του Νέστου (ερείπια χωριού Κρωμνικού) της Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης.
Τα Στενά του Νέστου προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ειδικής Προστασίας και την... εθνική νομοθεσία (αισθητικό δάσος) για τη σημαντική τους βιοποικιλότητα και τη σπάνια άγρια ζωή που φιλοξενούν και ιδιαίτερα τα μεγάλα αρπακτικά πουλιά.
Η Δασική Υπηρεσία, ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου και λιμνών Βιστωνίδας – Ισμαρίδας, ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης και οι περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις έσπευσαν στην περιοχή και συνέλεξαν τα πουλιά και τα νεκρά άλογα. Δείγματα στάλθηκαν στο Κέντρο Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων στην Αθήνα και τα πρώτα αποτελέσματα κάνουν λόγο για καρβαμιδικούς εστέρες, πιθανόν carbofuran, ή κάποιο άλλο σκεύασμα άκρως τοξικού εντομοκτόνου.
Να σημειώσουμε ότι η περιοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για το Όρνιο όσο και για το Χρυσαετό. Σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας λιγότερα από 30 ζευγάρια Όρνιων επιβιώνουν πλέον στην ηπειρωτική χώρα, με τα Στενά του Νέστου να φιλοξενούν τη μεγαλύτερη αποικία του είδους, ενώ ο πληθυσμός της ηπειρωτικής Ελλάδας ανήκει στην κατηγορία «Κρισίμως Κινδυνεύων». Ο «Κινδυνεύων» Χρυσαετός παρουσιάζει μεγάλη μείωση του πληθυσμού του τα τελευταία χρόνια και, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, στη Θράκη καταγράφονται 30 ζευγάρια, δηλαδή περίπου το 20% του εθνικού πληθυσμού.
Η πρώτη ανάλυση των στοιχείων της συνεχιζόμενης έρευνας πεδίου από το προσωπικό των Φορέων Διαχείρισης και των περιβαλλοντικών οργανώσεων που εμπλέκονται στην παρακολούθηση και διαχείριση της περιοχής, δείχνει ότι:
Τα άλογα σκοτώθηκαν με βολή πυροβόλου όπλου σχεδόν εξ’ επαφής.
Τα δύο άλογα σκοτώθηκαν με διαφορά 2-3 εβδομάδων κατά προσέγγιση. Το πρώτο τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου, το πτώμα του οποίου καταναλώθηκε από άγρια και αδέσποτα ζώα, με αποτέλεσμα να βρεθεί μόνο ο σκελετός και το κρανίο του. Το δεύτερο άλογο που ανακαλύφθηκε στις 19/2/2012 είχε πυροβοληθεί λίγες ημέρες πριν. Το πτώμα του ανοίχθηκε «χειρουργικά», γδάρθηκε, και οι εκτεθειμένοι μαλακοί και σκληροί ιστοί αλείφθηκαν με λευκή σκόνη (δηλητήριο). Μικρό μέρος του είχε καταναλωθεί.
Οι δυο Χρυσαετοί, τα δυο Όρνια και η Γερακίνα πέθαναν λίγες μέρες πριν ανακαλυφθούν από τους φύλακες της περιοχής, αφού έφαγαν από το δεύτερο άλογο. Βρέθηκαν σε ακτίνα μικρότερη των 50 μ. από το πτώμα, ενώ άλλοι δύο Χρυσαετοί βρέθηκαν σε μεγαλύτερη απόσταση και μέσα στους θάμνους, σε αποσύνθεση και φαγωμένοι από θηλαστικά. Είχαν πεθάνει πριν από 2-3 εβδομάδες, κάτι που δείχνει ότι και το πρώτο άλογο ήταν κατά πάσα πιθανότητα και αυτό δηλητηριασμένο.
Η αποικία των όρνιων στα Στενά του Νέστου καταστράφηκε ολοσχερώς λόγω του περιστατικού. Η συστηματική επιστημονική παρακολούθηση της αποικίας για πάνω από δώδεκα χρόνια είχε δείξει πως επρόκειτο για τη μεγαλύτερη στην ηπειρωτική Ελλάδα. Το 2011 καταγράφηκαν 16-17 ζευγάρια που πτέρωσαν 11-12 νεοσσούς. Τον Ιανουάριο του 2012 –πριν το περιστατικό– παρόμοιος αριθμός καταγράφηκε κατά την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου. Στο τέλος Φεβρουαρίου καμία φωλιά δεν ήταν ενεργή, καθώς και τα δύο τελευταία άτομα που παρατηρήθηκαν να επωάζουν μετά το περιστατικό εγκατέλειψαν τις φωλιές τους (εκτιμούμε ότι αυτό έγινε γιατί τα ταίρια τους μάλλον δηλητηριάστηκαν). Μόνο μεμονωμένα Όρνια παρατηρήθηκαν στα Στενά έκτοτε.
Συμπεράσματα
Με βάση τα παραπάνω οδηγούμαστε στα εξής συμπεράσματα:
Στις 19 Φεβρουαρίου 2012, φύλακες του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης ανακάλυψαν επτά δηλητηριασμένα αρπακτικά: τέσσερις Χρυσαετούς (Aquila chrysaetos), δυο Όρνια (Gyps fulvus) και μια Γερακίνα (Buteo buteo), τα οποία βρέθηκαν κοντά σε δυο πυροβολημένα άγρια άλογα, στα Στενά του Νέστου (ερείπια χωριού Κρωμνικού) της Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης.
Τα Στενά του Νέστου προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ειδικής Προστασίας και την... εθνική νομοθεσία (αισθητικό δάσος) για τη σημαντική τους βιοποικιλότητα και τη σπάνια άγρια ζωή που φιλοξενούν και ιδιαίτερα τα μεγάλα αρπακτικά πουλιά.
Η Δασική Υπηρεσία, ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου και λιμνών Βιστωνίδας – Ισμαρίδας, ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης και οι περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις έσπευσαν στην περιοχή και συνέλεξαν τα πουλιά και τα νεκρά άλογα. Δείγματα στάλθηκαν στο Κέντρο Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων στην Αθήνα και τα πρώτα αποτελέσματα κάνουν λόγο για καρβαμιδικούς εστέρες, πιθανόν carbofuran, ή κάποιο άλλο σκεύασμα άκρως τοξικού εντομοκτόνου.
Να σημειώσουμε ότι η περιοχή είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για το Όρνιο όσο και για το Χρυσαετό. Σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας λιγότερα από 30 ζευγάρια Όρνιων επιβιώνουν πλέον στην ηπειρωτική χώρα, με τα Στενά του Νέστου να φιλοξενούν τη μεγαλύτερη αποικία του είδους, ενώ ο πληθυσμός της ηπειρωτικής Ελλάδας ανήκει στην κατηγορία «Κρισίμως Κινδυνεύων». Ο «Κινδυνεύων» Χρυσαετός παρουσιάζει μεγάλη μείωση του πληθυσμού του τα τελευταία χρόνια και, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, στη Θράκη καταγράφονται 30 ζευγάρια, δηλαδή περίπου το 20% του εθνικού πληθυσμού.
Η πρώτη ανάλυση των στοιχείων της συνεχιζόμενης έρευνας πεδίου από το προσωπικό των Φορέων Διαχείρισης και των περιβαλλοντικών οργανώσεων που εμπλέκονται στην παρακολούθηση και διαχείριση της περιοχής, δείχνει ότι:
Τα άλογα σκοτώθηκαν με βολή πυροβόλου όπλου σχεδόν εξ’ επαφής.
Τα δύο άλογα σκοτώθηκαν με διαφορά 2-3 εβδομάδων κατά προσέγγιση. Το πρώτο τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου, το πτώμα του οποίου καταναλώθηκε από άγρια και αδέσποτα ζώα, με αποτέλεσμα να βρεθεί μόνο ο σκελετός και το κρανίο του. Το δεύτερο άλογο που ανακαλύφθηκε στις 19/2/2012 είχε πυροβοληθεί λίγες ημέρες πριν. Το πτώμα του ανοίχθηκε «χειρουργικά», γδάρθηκε, και οι εκτεθειμένοι μαλακοί και σκληροί ιστοί αλείφθηκαν με λευκή σκόνη (δηλητήριο). Μικρό μέρος του είχε καταναλωθεί.
Οι δυο Χρυσαετοί, τα δυο Όρνια και η Γερακίνα πέθαναν λίγες μέρες πριν ανακαλυφθούν από τους φύλακες της περιοχής, αφού έφαγαν από το δεύτερο άλογο. Βρέθηκαν σε ακτίνα μικρότερη των 50 μ. από το πτώμα, ενώ άλλοι δύο Χρυσαετοί βρέθηκαν σε μεγαλύτερη απόσταση και μέσα στους θάμνους, σε αποσύνθεση και φαγωμένοι από θηλαστικά. Είχαν πεθάνει πριν από 2-3 εβδομάδες, κάτι που δείχνει ότι και το πρώτο άλογο ήταν κατά πάσα πιθανότητα και αυτό δηλητηριασμένο.
Η αποικία των όρνιων στα Στενά του Νέστου καταστράφηκε ολοσχερώς λόγω του περιστατικού. Η συστηματική επιστημονική παρακολούθηση της αποικίας για πάνω από δώδεκα χρόνια είχε δείξει πως επρόκειτο για τη μεγαλύτερη στην ηπειρωτική Ελλάδα. Το 2011 καταγράφηκαν 16-17 ζευγάρια που πτέρωσαν 11-12 νεοσσούς. Τον Ιανουάριο του 2012 –πριν το περιστατικό– παρόμοιος αριθμός καταγράφηκε κατά την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου. Στο τέλος Φεβρουαρίου καμία φωλιά δεν ήταν ενεργή, καθώς και τα δύο τελευταία άτομα που παρατηρήθηκαν να επωάζουν μετά το περιστατικό εγκατέλειψαν τις φωλιές τους (εκτιμούμε ότι αυτό έγινε γιατί τα ταίρια τους μάλλον δηλητηριάστηκαν). Μόνο μεμονωμένα Όρνια παρατηρήθηκαν στα Στενά έκτοτε.
Συμπεράσματα
Με βάση τα παραπάνω οδηγούμαστε στα εξής συμπεράσματα:
Διαβάστε την συνέχεια εδώ