Στις 6 Ιουνίου 2012 θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο: την διάβαση της Αφροδίτης μπροστά από τον δίσκο του Ήλιου. Στην Ελλάδα η διάβαση θα είναι μερικώς ορατή και θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε
το τελευταίο μέρος της. Η επόμενη φορά που θα συμβεί ξανά μια διάβαση της Αφροδίτης θα είναι το 2117!!!
Ένα από τα σπανιότερα αστρονομικά φαινόμενα:
Γνωρίζουμε αρκετά αστρονομικά φαινόμενα που είναι σπάνια, όπως η εμφάνιση του κομήτη Χάλλεϋ κάθε 76 χρόνια, οι διαβάσεις του Ερμή μπροστά από τον δίσκο του Ήλιου κάθε 3 με 13 χρόνια, αλλά και φαινόμενα που είναι λιγότερο σπάνια όπως οι σεληνιακές και οι ηλιακές εκλείψεις.
Οι διαβάσεις της Αφροδίτης όμως κατέχουν τα πρωτεία: εμφανίζονται ανά δυο με χρονική μεταξύ τους απόσταση τα οχτώ χρόνια, ενώ τα ζευγάρια διαβάσεων απέχουν μεταξύ τους εναλλάξ 121,5 και 105,5 χρόνια. Ο συνολικός χρόνος για έναν πλήρη τέτοιο κύκλο είναι 243 χρόνια. Η προηγούμενη διάβαση συνέβη τον Ιούνιο του 2004 και ήταν πλήρως ορατή από την Ελλάδα, ενώ η επόμενη θα συμβεί το 2117.
Είναι η πρώτη διάβαση στην Ιστορία με την Αφροδίτη να διαθέτει τεχνητό δορυφόρο, το Venus Express της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ESA.
Πως φαίνεται μια διάβαση;
Η Αφροδίτη έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με την Γη αλλά λόγω απόστασης φαίνεται πολύ μικρή. Είναι το λαμπρό “άστρο” που βλέπαμε στα δυτικά τους προηγούμενους μήνες λίγο μετά την δύση του Ήλιου. Καθώς πλησιάζουμε προς την ημέρα της διάβασης η απόστασή της από τον Ήλιο θα μικραίνει, η Αφροδίτη θα χαθεί στην λάμψη του και στις 6 Ιουνίου θα την δούμε να διασχίζει τον λαμπρό δίσκο του.
Το φαινόμενο θα διαρκέσει 6 ώρες, αλλά η Ελλάδα αυτή την φορά δεν θα είναι σε κατάλληλη θέση και έτσι θα δούμε τον Ήλιο να ανατέλλει στις 6 το πρωί με την Αφροδίτη να βρίσκεται ήδη μέσα στον δίσκο του. Σιγά σιγά θα μετακινείται προς τα δυτικά πάνω στον δίσκο του Ήλιου μέχρι την στιγμή που θα βγεί από αυτόν στις 8 το πρωί και δεν θα είναι πλέον ορατή.
Πως θα παρατηρήσουμε το φαινόμενο;
Η παρατήρηση της διάβασης δεν απαιτεί κάποιο ακριβό ή περίπλοκο εξοπλισμό - στην πραγματικότητα θα μπορούσε κάποιος να τη δει και δια γυμνού οφθαλμού (με τα κατάλληλα ηλιακά φίλτρα όπως είναι τα ειδικά γυαλιά εκλείψεων). Βεβαίως η χρήση κάποιου οπτικού οργάνου, όπως ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο θα προσφέρει στον παρατηρητή την ευχέρεια να δει πολλές περισσότερες λεπτομέρειες.
Σε κάθε περίπτωση, το φως του Ήλιου θα πρέπει να ελαττωθεί τόσο (τουλάχιστον κατά 100.000 φορές) ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζημιά για τα μάτια. Χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής, χωρίς την κατάλληλη προστασία υπάρχει κίνδυνος μόνιμης βλάβης (τύφλωσης).
Αναλυτικές πληροφορίες για την διάβαση, την ιστορία των παρατηρήσεων της ανά τους αιώνες, λεπτομέρειες για τις φάσεις της, την επιστημονική της αξία, την ασφαλή παρατήρηση καθώς και συνδέσμους ζωντανής μετάδοσης απ' όλο τον κόσμο, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα που ετοίμασε ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης στην διεύθυνση:
το τελευταίο μέρος της. Η επόμενη φορά που θα συμβεί ξανά μια διάβαση της Αφροδίτης θα είναι το 2117!!!
Ένα από τα σπανιότερα αστρονομικά φαινόμενα:
Γνωρίζουμε αρκετά αστρονομικά φαινόμενα που είναι σπάνια, όπως η εμφάνιση του κομήτη Χάλλεϋ κάθε 76 χρόνια, οι διαβάσεις του Ερμή μπροστά από τον δίσκο του Ήλιου κάθε 3 με 13 χρόνια, αλλά και φαινόμενα που είναι λιγότερο σπάνια όπως οι σεληνιακές και οι ηλιακές εκλείψεις.
Οι διαβάσεις της Αφροδίτης όμως κατέχουν τα πρωτεία: εμφανίζονται ανά δυο με χρονική μεταξύ τους απόσταση τα οχτώ χρόνια, ενώ τα ζευγάρια διαβάσεων απέχουν μεταξύ τους εναλλάξ 121,5 και 105,5 χρόνια. Ο συνολικός χρόνος για έναν πλήρη τέτοιο κύκλο είναι 243 χρόνια. Η προηγούμενη διάβαση συνέβη τον Ιούνιο του 2004 και ήταν πλήρως ορατή από την Ελλάδα, ενώ η επόμενη θα συμβεί το 2117.
Είναι η πρώτη διάβαση στην Ιστορία με την Αφροδίτη να διαθέτει τεχνητό δορυφόρο, το Venus Express της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ESA.
Πως φαίνεται μια διάβαση;
Η Αφροδίτη έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με την Γη αλλά λόγω απόστασης φαίνεται πολύ μικρή. Είναι το λαμπρό “άστρο” που βλέπαμε στα δυτικά τους προηγούμενους μήνες λίγο μετά την δύση του Ήλιου. Καθώς πλησιάζουμε προς την ημέρα της διάβασης η απόστασή της από τον Ήλιο θα μικραίνει, η Αφροδίτη θα χαθεί στην λάμψη του και στις 6 Ιουνίου θα την δούμε να διασχίζει τον λαμπρό δίσκο του.
Το φαινόμενο θα διαρκέσει 6 ώρες, αλλά η Ελλάδα αυτή την φορά δεν θα είναι σε κατάλληλη θέση και έτσι θα δούμε τον Ήλιο να ανατέλλει στις 6 το πρωί με την Αφροδίτη να βρίσκεται ήδη μέσα στον δίσκο του. Σιγά σιγά θα μετακινείται προς τα δυτικά πάνω στον δίσκο του Ήλιου μέχρι την στιγμή που θα βγεί από αυτόν στις 8 το πρωί και δεν θα είναι πλέον ορατή.
Πως θα παρατηρήσουμε το φαινόμενο;
Η παρατήρηση της διάβασης δεν απαιτεί κάποιο ακριβό ή περίπλοκο εξοπλισμό - στην πραγματικότητα θα μπορούσε κάποιος να τη δει και δια γυμνού οφθαλμού (με τα κατάλληλα ηλιακά φίλτρα όπως είναι τα ειδικά γυαλιά εκλείψεων). Βεβαίως η χρήση κάποιου οπτικού οργάνου, όπως ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο θα προσφέρει στον παρατηρητή την ευχέρεια να δει πολλές περισσότερες λεπτομέρειες.
Σε κάθε περίπτωση, το φως του Ήλιου θα πρέπει να ελαττωθεί τόσο (τουλάχιστον κατά 100.000 φορές) ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζημιά για τα μάτια. Χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής, χωρίς την κατάλληλη προστασία υπάρχει κίνδυνος μόνιμης βλάβης (τύφλωσης).
Αναλυτικές πληροφορίες για την διάβαση, την ιστορία των παρατηρήσεων της ανά τους αιώνες, λεπτομέρειες για τις φάσεις της, την επιστημονική της αξία, την ασφαλή παρατήρηση καθώς και συνδέσμους ζωντανής μετάδοσης απ' όλο τον κόσμο, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα που ετοίμασε ο Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης στην διεύθυνση: