Του Βλάση Αγτζίδη
Το παρακάτω κείμενο με τίτλο “Και πάλι περί σταλινισμού, διώξεων, Ποντίων, και Αριστεράς”, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Εύξεινος Πόντος”,αριθμ. φ. 182, Μάρτιος 2012, σελ. 8,9. Αφορμή υπήρξε η δημοσίευση στο προηγούμενο φύλλο της ίδιας εφημερίδας ενός προβοκατόρικου-συκοφαντικού άρθρου ενός μέλους του ΚΚΕ κατά των Ποντίων της πρώην ΕΣΣΔ. Στο ..
επίμαχο αυτό κείμενο αναπαραγόταν η πλαστογραφημένη θέση που πρωτοδιατύπωσε ατεκμηρίωτα ο Ι. Χονδροματίδης και απορρίφθηκε πανηγυρικώς μετά από σχετική έρευνα. Πρέπει να παρατηρήσουμε
ότι κάποια μέλη του ΚΚΕ, προσπαθώντας να ωραιοποιήσουν κάθε στιγμή του σοβιετικού παρελθόντος βασίζονται και αναπαράγουν χωρίς αιδώ ακόμα και τα μεγαλύτερα νεοναζιστικά ψεύδη. Το δημοσιευμένο κείμενο είναι το εξής: επίμαχο αυτό κείμενο αναπαραγόταν η πλαστογραφημένη θέση που πρωτοδιατύπωσε ατεκμηρίωτα ο Ι. Χονδροματίδης και απορρίφθηκε πανηγυρικώς μετά από σχετική έρευνα. Πρέπει να παρατηρήσουμε
«Από τότε που ο Στάλιν έγινε Γενικός Γραμματέας του Κόμματος, συγκέντρωσε στα χέρια μία τεράστια δύναμη. Δεν είμαι εντελώς βέβαιος
πως κατορθώνει πάντοτε να χρησιμοποιεί τη δύναμη αυτή
με αρκετή σύνεση…. Γι’ αυτό, προτείνω στους
συντρόφους να βρούν ένα μέσο να βάλουν στη
θέση του κάποιον άλλο, ο οποίος σχετικά με τον Στάλιν
να έχει τούτο το χαρακτηριστικό, να είναι πιό
υπομονετικός, πιο ειλκρινής και πιο ευγενικός
απέναντι στους συντρόφους και να είναι λιγότερο δύστροπος.»
[Από την «Πολιτική Διαθήκη» του Β.Ι.Λένιν, που συντάχθηκε στο διάστημα
Δεκέμβρης του ‘22-Γενάρης του ’23 και πρωτοδημοσιεύτηκε στην
Komsomolkayia Parvda ("Νεολαιίστικη Αλήθεια"), 13 Μαϊου 1956].
Δεκέμβρης του ‘22-Γενάρης του ’23 και πρωτοδημοσιεύτηκε στην
Komsomolkayia Parvda ("Νεολαιίστικη Αλήθεια"), 13 Μαϊου 1956].
Ένα από τα θεωρητικά ζητήματα που φαίνονται ανεξάντλητα στη ενδοελλαδική μας αναζήτηση είναι αυτό του σταλινισμού:-Είτε ως αμφισβήτηση της ύπαρξης μιας ιδιαίτερης απολυταρχικής πολιτικής διαχείρισης της σοβιετικής εξουσίας, που βασιζόταν στην περιθωριοποίηση του εργατικού ελέγχου και στην καταξίωση μιας νέας κυρίαρχης τάξης γραφειοκρατών που εξασφάλιζε μέσω της γενικευμένης τρομοκρατίας τη συλλογική της ιδιοκτησία επί των μέσων παραγωγής,-είτε για το ιστορικό γεγονός των σταλινικών διώξεων με τη σύγκρουση με τους πλέον ημιμαθείς και ιδεοληπτικούς. Ενώ την πρώτη περίπτωση η συζήτηση έχει κάποια ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, εφόσον η διαπραγμάτευση αφορά θεωρητικά ζητήματα πολιτικής οικονομίας, στη δεύτερη περίπτωση έχει έντονα θεολογικά χαρακτηριστικά, που βασίζονται σε αυθαίρετα αξιώματα και πάνω απ’ όλα στη βαθύτατη πίστη που είχε δημιουργήσει η σοβιετική προσωπολατρεία έως και το 1953 και έχει επανέλθει με σφοδρότατα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
Οι συνέπειες του σταλινισμού
Είναι μάλλον απογοητευτικό το γεγονός ότι η συζήτηση αυτή συνεχίζεται ακόμα στην Ελλάδα, ενώ ολοκληρώθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη πριν από πολλές δεκαετίες και έδωσε την ευκαιρία στα κόμματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς να έχουν μια πραγματική αντίληψη των ιστορικών γεγονότων και των δυσπλασιών που εμφανίστηκαν κατά την προσπάθεια δημιουργίας σοσιαλιστικών δομών στη Ρωσία μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.
Στους πιο αναπτυγμένους διανοητικά χώρους, είναι κοινός τόπος το γεγονός ότι ο σταλινισμός κατέστρεψε την «αδελφοσύνη των λαών και τη σοσιαλιστική νομιμότητα», δημιούργησε τις συνθήκες της διάλυσης της κοινωνικής δομής με την καταστροφή της αγροτικής τάξης (με τη βίαιη κολεκτιβοποίηση) και έθεσε τους λαούς της ΕΣΣΔ στο έλεος των οιωνδήποτε ανεξέλεγκτων αποφάσεων της αυτονομημένης από κάθε κοινωνικό έλεγχο κομματικής ηγεσίας.
Γνωρίζουμε πλέον μέσα από τα σοβιετικά αρχεία ότι η καταστροφή του σοβιετικού ελληνισμού, όπως και πολλών μικρών εθνικών μειονοτήτων, υπήρξε συνειδητή πράξη της σταλινικής ηγεσίας. Οι Έλληνες της ΕΣΣΔ υπέστησαν από το 1937 πολιτιστική γενοκτονία. Οι φυσικοί τους ηγέτες εκτελέστηκαν ή πέθαναν στα γκουλάγκ και μεγάλο μέρος των σοβιετικών Ελλήνων υπέστη την υποχρεωτική μαζική μετεγκατάσταση κατά τη δεκαετία του ’40 στις στέπες της Κεντρικής Ασίας – με την ανοχή της ίδιας της Ελλάδας. Τη δραματική τύχη των σοβιετικών Ελλήνων μοιράστηκαν και τα μέλη του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να αποφύγουν τις διώξεις στην Ελλάδα, ειδικά μετά το 1928, όταν ποινικοποιήθηκε η κομμουνιστική ιδεολογία.
Η αντιλαϊκή και τρομοκρατική συμπεριφορά του σταλινισμού κατάστρεψε έναν μεγαλειώδη σοβιετικό ελληνικό πολιτισμό που άνθισε τον Μεσοπόλεμο και μαζί μ’ αυτόν και την τελευταία ελπίδα των Ποντίων που παρέμειναν στη Μαύρη Θάλασσα να συγκροτηθούν και να αναπτυχθούν μαζί με τους σύνοικους λαούς σε μια αυτόνομη ελληνική συνιστώσα. (1)
Η άποψη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ)
Η λειτουργία του σταλινισμού στη σοβιετική κοινωνία περιγράφηκε ικανοποιητικά το 1956 στη«Μυστική έκθεση» της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ). (2) Η ανάμνηση της «Διαθήκης και των αρχών του Λένιν» χρησιμοποιήθηκε για την καταδίκη της σταλινικής πολιτικής, η οποία, όπως υποστήριζαν, «κατάφερε ένα πλήγμα στην αδελφοσύνη των λαών, στη σοσιαλιστική νομιμότητα». Στη «Μυστική έκθεση» αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής αποκαλυπτικά στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας της μυστικής αστυνομίας και των σταλινικών διώξεων:
«….Η τακτική της NKVD (3) ήταν να προετοιμάζει λίστες που οι κατηγόριες και οι ποινές της ήταν σχεδιασμένες από πριν. Ο Γιέζοφ έστελνε αυτές τις λίστες προσωπικά στον Στάλιν για να εγκρίνει τις τιμωρίες. Το 1937-38, 383 τέτοιες λίστες που περιείχαν τα ονόματα χιλιάδων μελών του Κόμματος, των Σοβιέτ, της Κομσομόλ, του Στρατού στάλθηκαν για έγκριση στον Στάλιν. Τις ενέκρινε όλες», (σελ. 26).
«…..Ο Γιέζοφ δεν θα μπορούσε να δράσει χωρίς διαταγές του Στάλιν. Ο ίδιος ο Στάλιν έστειλε τηλεγράφημα στο Λαϊκό Κομισάριο Εσωτερικών και στους επικεφαλής της ΝΚVD, ότι στο όνομα της Κ.Ε. του Μπολσεβίκικου Κόμματος, επιτρέπεται η χρήση μεθόδων φυσικής πίεσης και μάλιστα η χρήση τους να είναι υποχρεωτική στους αμετανόητους», (σελ. 27).
«Και πως είναι δυνατό να ομολογούν άνθρωποι εγκλήματα που δεν είχαν κάνει; Με ένα και μόνον τρόπο: με τη χρησιμοποίηση μεθόδων φυσικής πίεσης, βασανισμού, με το να φέρνουν τους ανθρώπους στο σημείο να χάνουν τις αισθήσεις τους, να σταματάει η λειτουργία της σκέψης τους, να χάνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια τους. Μ’ αυτό τον τρόπο εξασφαλίζονταν οι «ομολογίες» (σελ. 27).
Σταλινικές διώξεις κατά του ΚΚΕ και η «Ιερή Υποχρέωση»
Στο τελευταίο γράμμα-διαθήκη του Νίκου Ζαχαριάδη -ιστορικού ηγέτη του ΚΚΕ αλλά εξόριστου στο Σουργκούτ της Σιβηρίας μετά την αποσταλινοποίηση- εμπεριέχεται η σαφής εντολή προς τους επιγόνους του στο Κόμμα: “Κάποτε θα πρέπει να ζητήσετε -ακόμα και με απόφαση συνεδρίου- όλα τα χαρτιά της Κομμουνιστικής Διεθνούς, της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, της Κα-Γκε-Μπε, που αφορούν το ΚΚΕ και το κίνημα, τους αγωνιστές μας που χάθηκαν εδώ στη Σιβηρία (σαν τον Κλειδωνάρη, Φλαράκο, Χαϊτά και άλλους πολλούς).Αυτή είναι ιερή υποχρέωσή μας. Το 1947 εγώ ζωντανούς βρήκα μονάχα δύο».(4)
Ήδη κατά τη 10 Ολομέλεια του ΚΚΕ (Γενάρης 1967) είχε ληφθεί η απόφαση της κομματικής αποκατάστασης για τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΚΚΕ που δολοφονήθηκαν από τους σταλινικούς στην ΕΣΣΔ:
«Η 10η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ, παίρνοντας υπόψη τα στοιχεία που υπάρχουν για τους παρακάτω συντρόφους-θύματα της προσωπολατρίας και μέλη και στελέχη του ΚΚΕ:
1. Κλειδωνάρη Απόστολο 2. Μαρκοβίτη Μάρκο 3. Χαϊτά Ανδρόνικο 4. Ευτυχιάδη Κώστα 5. Πηλιώτη Διονύσιο 6. Ντούβα Γεώργιο (Βορεινό) 7. Τσαγκαράκη Γιάννη (Τόμωφ) 8. Γιαννοκούτση Γιάννη 9. Δημάκο Νικόλαο (Γρηγόριεφ) 10. Δουλούδη Βασίλη (Ταμπακώφ) 11. Χριστοδουλίδη Χριστόδουλο (Αλέξη) 12. Κολοζώφ Γεώργιο (Λεωνίδα) 13. Χαραμή Στάθη (Ασάνωφ)
Αποφασίζει:
1) Αποκαθιστά ηθικά και κομματικά τους συντρόφους αυτούς που πέθαναν, σαν μέλη και στελέχη του ΚΚΕ
2) Η απόφαση αυτή ν’ ανακοινωθεί εσωκομματικά και να μη δημοσιευτεί στον κομματικό Τύπο. Το Π.Γ. να πάρει μέτρα ώστε στον κατάλληλο χρόνο και τρόπο (επέτειοι, ιστορικές αναμνήσεις και άλλες δημοσιεύσεις) ν’ αποκαταστήσει δημόσια τη μνήμη των παραπάνω συντρόφων.
3) ) Η Κ.Ε. εξουσιοδοτεί το Π.Γ. ν’ ανακοινώσει κατάλληλα την απόφασή της στην οικογένεια, αν έχει, του κάθε συντρόφου και ταυτόχρονα να εξετάσει την περίπτωση ηθικής και υλικής βοήθειάς της.» (5)
Γνωρίζουμε ότι από τα μέλη που αναφέρονται στην απόφαση ο Ανδρόνικος Χαϊτάς υπήρξε γενικός γραμματέας του Κόμματος (1928-1931), οι Γιώργος Κολοζώφ και Γιώργος Ντούβας, γραμματείς της ΟΚΝΕ (1928-1931) και (1925-1928), ο Κώστας Ευτυχιάδης, μέλος του Π.Γ. (1928-1931), ο Χριστόδουλος Χριστοδουλίδης, διευθυντής του«Ριζοσπάστη» (1928-1931). Οι Πόντιοι Χαϊτάς και Ευτυχιάδης, μαζί με άλλους πρόσφυγες ενταγμένους στην Αριστερά, βρέθηκαν στην κορυφή του Κόμματος από το 1928, αποδεικνύοντας ότι η κοινωνική σύνθεση του ΚΚΕ είχε αλλάξει πλέον και ότι οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής αποτελούσαν τη βασική του συνιστώσα.(6)
Η παραπάνω απόφαση αναφέρεται σε ένα μικρό τμήμα από το σύνολο των δολοφονημένων μελών και των φίλων του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ μετά την ψήφιση του Ιδιώνυμου στην Ελλάδα το 1928.
Απαξιώνοντας την «Ιερή Υποχρέωση»
Μετά την αποσταλινοποίηση στην ΕΣΣΔ και την καταδίκη της «προσωπολατρίας», η απαξίωση του σταλινισμού υπήρξε κοινός τόπος. Το ίδιο το ΚΚΕ εγκατέλειψε τη ζαχαριαδική πολιτική του «όπλου παρά πόδα» και ενστερνίστηκε με την 6η Ολομέλεια τις νέες προσεγγίσεις που κυριαρχούσαν πλέον στη Μέκκα του σοσιαλιστικού κόσμου.
Όμως η πολιτική αυτή τελείωσε το 2009, με το 18ο Συνέδριο και την παλινόρθωση του Στάλιν και της πολιτικής του. Εφεξής το ΚΚΕ αποφάσισε την οριστική εγκατάλειψη των θέσεων που επισήμως είχε από το 1956 και την επιστροφή στην προγενέστερη ιδεολογική κατάσταση της λατρείας του Στάλιν και του υπερθεματισμού των πρακτικών του. Η διαμόρφωση ενός περιχαρακωμένου κόμματος, που θα κινιόταν στη γραμμή του «όπλου παρά πόδα», προϋπέθετε δύο πράγματα: τη διαμόρφωση μιας νέας πνευματικής ηγεσίας, αμόλυντης από το κριτικό προς το σταλινισμό πνεύμα, και την εξαφάνιση κάθε προσπάθειας ανάμνησης των αποτελεσμάτων της σταλινικής τρομοκρατίας. (7)
Το πρώτο επιτεύχθηκε ήδη με τη διαμόρφωση εντός του Περισσού κάποιων νέων «ιστορικών» ή «κοινωνικών επιστημόνων», οι οποίοι προσπαθούν να καθάρουν με κάθε μέσο τη σταλινική πολιτική και να αποδώσουν στη νέα κομματική γενιά μια στέρεη ιδεολογική βάση, η οποία θα έχει ως επίκεντρο την ανάμνηση μιας«τέλειας εργατικής σοβιετικής κοινωνίας, την οποία κατάστρεψε ο κακός ιμπεριαλισμός».
Το δεύτερο επιχειρείται με την επίθεση κατά όσων τολμούν να θυμούνται και να τιμούν τα θύματα της σταλινικής πολιτικής. Ένας από τους βασικούς τους στόχους είναι οι Πόντιοι, οι οποίοι από το 1987 οργανώνουν εκδηλώσεις μνήμης και από το 1997 έχουν ορίσει τη 13η Ιουνίου ως «…Ημέρα Μνήμης για τα θύματα των σταλινικών διώξεων στην πρώην Σοβιετική Ένωση, εφόσον τη μέρα αυτή, το 1949, πραγματοποιήθηκε η βίαιη εκτόπιση των ποντιακών πληθυσμών από τον Καύκασο στην Κεντρική Ασία».
Είναι θλιβερό ότι ένα κομμάτι της αριστεράς παλινδρομεί και με τελείως μεταφυσικές σωτηριολογικές διεργασίες κρύβεται πίσω από μια σκοτεινή εποχή που την εξιδανικεύει. Προσπαθώντας να καλύψει το γεγονός ότι δεν μπορεί να αρθρώσει έναν πειστικό λόγο, καταφεύγει στην εύκολη λύση της ωραιοποίησης της παλιάς φρίκης, αναπαράγοντας ως φάρσα πολιτικές του «όπλου παρά πόδα».Η πρόσφατη αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη δε φαίνεται ότι συνοδεύεται και από σεβασμό της τελευταίας του επιθυμίας που την διατύπωσε με εξαιρετική σαφήνεια: «“Κάποτε θα πρέπει να ζητήσετε -ακόμα και με απόφαση συνεδρίου- όλα τα χαρτιά της Κομμουνιστικής Διεθνούς, της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, της Κα-Γκε-Μπε, που αφορούν το ΚΚΕ και το κίνημα, τους αγωνιστές μας που χάθηκαν εδώ στη Σιβηρία (σαν τον Κλειδωνάρη, Φλαράκο, Χαϊτά και άλλους πολλούς). Αυτή είναι ιερή υποχρέωσή μας…»
Σταλινικές και νεοναζιστικές συνοδοιπορίες και μύθοι
Στην εφαρμογή της φιλοσταλινικής στροφής του ΚΚΕ, όπως περιγράφηκε παραπάνω, ακολουθούνται μέθοδοι παράδοξοι που βασίζονται μεταξύ άλλων στη δυσφήμηση των Ελλήνων της ΕΣΣΔ και την προσπάθεια ενοχοποίησής τους με τη χρήση χαλκευμένων στοιχείων, στην ιδεολογική τρομοκράτηση των ερευνητών αυτής της σκοτεινής εποχής, στον πειθαναγκασμό των οπαδών τους, στη δημιουργία της εντύπωσης ότι ο σοβιετικός ελληνισμός συγκροτεί ένα ασαφές ιστορικό, μάλλον αντιδραστικό, ιστορικό φαινόμενο.
Η πλέον κραυγαλέα τέτοια προσπάθεια είναι η συστηματική αναφορά ότι «20.000 Ελληνοπόντιοι στη Σοβιετική Ένωση» εντάχθηκαν ως εθελοντές στα φιλοναζιστικά εθελοντικά στρατεύματα (ΡΟΑ-Ρωσικός Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός) (8). Μέσω της συγκεκριμένης αναφοράς, οι φιλοσταλινικοί συγγραφείς επιδιώκουν να αιτιολογήσουν τις σκληρές σταλινικές διώξεις και την ολοκληρωτική καταστροφή όλων των κοινωνικών και ιδεολογικών (σοβιετικών) δομών του σοβιετικού ελληνισμού που είχαν δημιουργηθεί κατά το Μεσοπόλεμο. Οι οποίες διώξεις, βέβαια, άρχισαν το 1937, δηλαδή 4 χρόνια πριν την επίθεση των Ναζί κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Επίσης, για να κατανοηθεί περισσότερο η υπερβολή, πρέπει να σημειωθεί ότι οι μεραρχίες του Ρώσου στρατηγού Βλασόφ (Wlassow) που πολέμησε μαζί με τους Ναζί κατά των σοβιετικών στρατευμάτων θεωρείται ότι δεν ξεπέρασαν τα 10.000 άτομα, αποτελούμενες κυρίως από Ρώσους και Ουκρανούς αντικαθεστωτικούς. (9)
Ο μύθος αυτός -καθώς και μικρότεροι όπως η αναφορά ότι στους Πόντιους της ΕΣΣΔ ανήκαν οι Φουλίδης και Κρωμιάδης- ξεκίνησε από πλαστογραφημένα αναπόδεικτα στοιχεία που παράθεσε ο εθνικοσοσιαλιστικών απόψεων Ιάκωβος Χονδροματίδης («ιστορικός στρατιωτικής Ιστορίας» κατά δήλωσή του) σε ένα βιβλίο –τύπου περιοδικού- της κατηγορίας αυτών που μαζικά κυκλοφορούν για πώληση στα περίπτερα.(10) Ο μύθος αναπαράχθηκε χωρίς διασταύρωση των συγκεκριμένων στοιχείων, τόσο από ιστορικούς αλλά και οπαδούς του ΚΚΕ (11) και του αντιεξουσιαστικού χώρου, όσο και από ακροδεξιούς ακόμα και από το Bulgarmak.(12) Στο φαινόμενο της άκριτης αναπαραγωγής της σχετικής μυθολογίας αναφέρθηκα στο κείμενό μου «Mνήμη, ταυτότητα και ιδεολογία στον ποντιακό ελληνισμό», που βρίσκεται στο συλλογικό έργο «Tο τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης. Ενδεικτικές όψεις των συμβολικών πολέμων για την Ιστορία και τη Μνήμη»:
«….Στο σημείο αυτό παρατηρείται η χρήση ίδιων επιχειρημάτων από νεοναζί και σταλινικούς – ο καθένας για δικούς του λόγους. Οι Έλληνες εθνικοσοσιαλιστές, νεοναζί, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι το κίνημά τους ιστορικά διέθετε κοινωνική βάση αξιοποιούν δύο περιπτώσεις συνεργασίας με τους Ναζί και κατασκευάζουν κυριολεκτικά μια ψεύτικη ιστορία χρησιμοποιώντας τις περιπτώσεις του Σεβαστιανού Φουλίδη και του Κωσταντίνου Κρωμιάδη. Σε μια ελληνική νεοναζιστική σελίδα, αναφέρεται ότι ο Φουλίδης κατοικούσε στην Ελλάδα, όπου και στρατολογήθηκε από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες. Ανήκε δηλαδή στην κατηγορία των δωσίλογων της Ελλάδας και όχι των Ελλήνων της Σοβιετικής Ένωσης. Εντάχθηκε στις γερμανικές Ειδικές Δυνάμεις (Μεραρχία Bradenbourg). Η νεοναζιστική σελίδα μας ενημερώνει για τη δράση του: «…οι επιτυχίες του Φουλίδη, ιδιαίτερα στον Καύκασο, ξεπέρασαν και την πιο τολμηρή φαντασία, “αφού υπερέβη σε κατορθώματα και τη δράση του θρυλικού Άγγλου πράκτορα Λόρενς της Αραβίας”, όπως έγραψε ο Ζάιτς. Με τα κηρύγματα και την προπαγάνδα του δαιμόνιου Έλληνα εξεγέρθηκαν χιλιάδες Πόντιοι, Γεωργιανοί και Αρμένιοι εναντίον των Σοβιετικών».[13]
Μόνο που αυτή η φανταστική εξέγερση δε συνέβη ποτέ, ενώ οι Γερμανοί ποτέ δεν έφτασαν στον Καύκασο, μιας και το πολεμικό μέτωπο σταθεροποιήθηκε λίγο έξω απ’ το Νοβοροσίσκ (Νότια Ρωσία). Διάφοροι επίσης νεοναζί αναφέρουν ότι είχαν ενταχθεί 1000 Έλληνες εθελοντές στα Waffen SS, στην ΡΟΑ, στα Ostlegionen Ostrupen (Ανατολικά Στρατεύματα-Λεγεώνες της Ανατολής) ή στις Μονάδες Εθελοντών (Freiwilligen). Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Σε κανένα από τα σοβαρά κείμενα που μελετούν το φαινόμενο του φιλοναζιστικού εθελοντισμού δεν αναφέρονται Έλληνες. Στο ‘Foreign Volunteers of the Wehrmacht 1941-1945′ αναφέρονται αναλυτικά με στοιχεία (ονόματα, αριθμούς μονάδων, εθνολογική σύνθεση, φωτογραφίες) Ρώσοι, Γεωργιανοί, Αζέροι, Τουρκμένιοι, Αρμένιοι, Κοζάκοι του Ντον, Τάταροι του Βόλγα, Καλμίκοι, Ινδοί, Άραβες. Αναφέρονται ακόμα και οι 20 συνολικά Bρετανοί που εντάχθηκαν στο ”Britisches freikorps”.[14]
Πουθενά όμως δεν αναφέρονται ονόματα Ελλήνων της Σοβιετικής Ένωσης. Ένα άλλο πολύ σημαντικό έργο που διαπραγματεύεται το ζήτημα των ξένων εθελοντών στις δυνάμεις του Γ’ Ράιχ, είναι το τετράτομο έργο ‘Foreign Legions of the Third Reich. Σε αυτό υπάρχουν μόνο τέσσερις σελίδες, αφιερωμένες σε προσπάθειες συγκρότησης εθελοντικών φιλοναζιστικών τμημάτων στην Ελλάδα, όπως αυτή της ΕΣΠΟ.[15] Τελικά στην ελληνική νεοναζιστική σελίδα που τιτλοφορείται «Φαιοκόκκινο Μέτωπο» αναφέρεται ότι όταν αναφέρονται σε Έλληνες που πολέμησαν στο πλευρό των Ναζί, εννοούν: «…τους νεκρούς της ΕΣΠΟ και αυτούς που πολέμησαν για την Ευρωπαϊκή Ιδέα στις ρωσικές στέπες όπως ο ταγματάρχης των Μπραντεμπούργκεν Έλληνας από τον Πόντο Σεβαστιανός Φουλίδης.»[16]… και όχι στους Πόντιους της Σοβιετικής Ένωσης.
Συμπερασματικά
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία καταρρίπτεται η ψευδαίσθηση ότι υπήρξε τέτοιας έκτασης ιστορικό γεγονός. Όμως δυστυχώς αυτό δεν φαίνεται να επηρεάζει κάποιους κύκλους, που πιστεύουν ότι μόνο με τη χρήση γκεμπελικών πρακτικών και την κατασυκοφάντηση των Ποντίων της Σοβιετικής Ένωσης θα απαλλαγεί ο ιδεολογικός τους χώρος από το άγος των σταλινικών διώξεων και της καταστροφής του εντυπωσιακού ελληνικού σοβιετικού πολιτισμού που άνθισε το Μεσοπόλεμο. Και γι αυτό, αντίθετα απ’ τους Νεοναζί -οι οποίοι φαίνεται ότι κατανόησαν ότι δεν υπάρχει δυνατότητα εκμετάλλευσης προς όφελος των απόψεων τους του μύθου περί της μαζικής συνεργασίας των Ποντίων της ΕΣΣΔ με τους Γερμανούς κατακτητές- οι σταλινικοί δεν φαίνεται να εμποδίζονται από την πραγματικότητα. Η συχνή επαναφορά του μύθου δηλοί ότι δεν έχει καμιά σημασία εάν καταπατηθεί βάναυσα η αλήθεια για την υπεράσπιση του ιδεολογήματος και εάν ο ορθός λόγος παραχωρήσει τη θέση του στον παραλογισμό….
—–
(1) Για τους Πόντιους της ΕΣΣΔ και τη διαμόρφωση ενός σοβιετικού ελληνισμού κατά το Μεσοπόλεμο δες:
-Βλάσης Αγτζίδης, Παρευξείνιος Διασπορά, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1997,
-Βλάσης Αγτζίδης, Παρευξείνιος Διασπορά, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1997,
-του ιδίου, Ο Κόκινος Καπνας και ο ελληνισμός του Καυκάσου, εκδ. Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα, 2010.
(2) Στα ελληνικά πρωτοεκδόθηκε ως: Απόφασις της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενώσεως, «Η προσωπολατρεία», Αθήνα, εκδόσεις Φλόγα, 1956. Οι εκδόσεις αυτές ελέγχονταν από τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ. Η συγκεκριμένη έκδοση είχε ως στόχο την πληροφόρηση των μελών του Κόμματος για τα τεκταινόμενα στη Σοβιετική Ένωση. Μια πιο πρόσφατη έκδοση είναι: Νικήτα Χρουστσόφ, «Η ‘μυστική έκθεση’ στο 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ. Η προσωπολατρία και οι επιζήμιες συνέπειές της», Θεμέλιο, Αθήνα 1989.
(3) Η NKVD ήταν η Μυστική Αστυνομία της ΕΣΣΔ αντίστοιχη της δικής μας «Ασφάλειας». Ο πλήρης τίτλος της ήταν «Народный комиссариат внутренних дел СССР – НКВД» δηλαδή «Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων». Υπήρξε συνέχεια της Ο.G.P.U. (Γκεπεού, Gosudarstvennoe Politicheskoe Upravlenie, δηλ. Κρατική Πολιτική Διοίκηση), η οποία προήλθε από την πρώτη μετεπαναστική ΜυστικήΑστυνομία που δημιούργησαν οι μπολσεβίκοι για την εσωτερική καταστολή, την TseKa (Τσέκα, Tsrezvitsainayia Kommisia, δηλ. Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης).
(4) Πέτρος Ανταίος, Νίκος Ζαχαριάδης θύτης και θύμα, εκδόσεις Φυτράκη 1991, σελίδα 511, Φοίβος Οικονομίδης, “Ο Στάλιν και ο Ζαχαριάδης” , Ελευθεροτυπία,…
http://archive.enet.gr/online/online_text/c=113,id=3783220 )
http://archive.enet.gr/online/online_text/c=113,id=3783220 )
(5) Αρχείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ «Η 10η Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΚΚΕ»Εκδόσεις της Κ.Ε. του ΚΚΕ, 1971, σελ. 702.
(6) Για την πολιτική συμπεριφορά στην Ελλάδα των Ποντίων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής βλέπε στο συλλογικό: Γιώργος Κόκκινος – Έλλη Λεμονίδου – Βλάσης Αγτζίδης, Tο τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης“. Ενδεικτικές όψεις των συμβολικών πολέμων για την Ιστορία και τη Μνήμη, εκδ. Ταξιδευτής, Αθήνα, 2010.
(7) Βλάσης Αγτζίδης, «Τα παιδιά του Κολιγιάννη ποιον είχανε πατέρα; Η αντιποντιακή στροφή κάποιων κύκλων του ΚΚΕ», περ. Άρδην, τεύχ 62, 2006.
(8) Κώστας Χάρης, «Προτιμώ την αλήθεια, παρά την χειραγώγιση της συνείδησης που θέτει τους Πόντιους εναντίον Ποντίων», εφημ. Εύξεινος Πόντος, αριθ.181, Φεβρουάριος 2012, σελ 20.
(9) Τα εθελοντικά στρατιωτικά τμήματα που συγκρότησε ο στρατηγός Βλασόφ ονομαζόταν Russische Befreiungsarmee (ΡΟΑ-Ρωσικός Απελευθερωτικός Στρατός) ή και Wlassow-Armee (Στρατός του Βλασόφ). Ο Βλασόφ υπήρξε αρχικά αιχμάλωτος πολέμου των Ναζί και στη συνέχεια προσχώρησε στο καθεστώς.
(10) Ιάκωβος Χονδροματίδης, «Η μαύρη σκια στην Ελλάδα. Εθνικοσοσιαλιστικές και φασιστικές οργανώσεις στηνΕλλάδα του Μεσοπολέμου και της γερμανικής Κατοχής (1941-1944)», εκδ. Πανέλη, Αθήνα, 2001. Ο Χονδροματίδης γράφει: «Περισσότεροι από 20.000 Ελληνοπόντιοι κατατάχθηκαν στον ΡΟΑ.» Περισσότερο περιγραφικός είναι ο Κώστας Χάρης, ο οποίος αποδεικνύεται βασιλικώτερος του Χονδροματίδη –παρότι βασίζεται σ’ αυτόν- και αυξάνει «γεωμετρικά» τον αριθμό των φιλοναζί Ποντίων της ΕΣΣΔ γράφοντας: «…είναι γνωστά τα εγκλήματα που διέπραξε η Ρωσική εθνικιστική φασιστική οργάνωση (ΡΟΑ), στην οποία πάνω από 20 χιλιάδες οργανωμένοι ελληνοπόντιοι στη Σοβιετική Ένωση (που με τις επιρροές τους ο αριθμός αυξάνει γεωμετρικά), που πολεμούσαν το ρωσικό στρατό και το σοβιετικό λαό…» (Κώστας Χάρης,ό.π.)
(11) Aναστάσιος Γκίκας, «Οι Έλληνες στη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ», εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 2008, ,
Το κείμενο αυτό αναπαράγεται ακόμα κι από αντεξουσιαστικά ιστολόγια, π.χ. http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&…, http://eleftheriakos.blogspot.com/
(12) Το Bulgarmak ήταν ένας ακροδεξιός βουλγαρομακεδονικός ιστότοπος που είχε δημιουργηθεί από τον Νίκο Στοϊδη (Στογιάννοφ) στην Έδεσσα. Χαρακτηριστικό του ιστότοπου αυτού ήταν η προβολή των θέσεων του ακραίου τουρκικού εθνικισμού και η προφανής διασύνδεσή του με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες. Η λειτουργία του σταμάτησε την επαύριο της εξάρθρωσης της παρακρατικής οργάνωσης Ergenekon στην Τουρκία.
[13] http://www.nazi-lauck-nsdapao.com/griechenland/ell…
[14] Carlos C. Jurado, «Forereign Volunteers of the Werhmacht 1941-1945», εκδ. Osprey, Essex, x.x Οι εθελοντές αυτοί αποτέλεσαν περίπου το 5 % της Βέρμαχτ.
[15] Βλάσης Αγτζίδης, «Η αντιναζιστική πάλη του σοβιετικού ελληνισμού και τα εγκλήματα του σταλινισμού», εφημ. Αυγή, 27/12/2009, το ίδιο κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημ. «Εύξεινος Πόντος», αριθ. φ. 153, Οκτώβριος 2009, σελ. 14-15.
[16] http://faiokokkinometwpo.blogspot.com/2007/09/4.ht… (22-2-2010)
