Πολιτικοί και ξένες γλώσσες

του Σωτήριου Καλαμίτση

Εμφανίσθηκε ο Τσίπρας στο CNN μιλώντας κακά αγγλικά και του την έπεσαν τα γνωστά παπαγαλάκια και τα κομματικά μαγειρεία, επειδή δεν είναι αγγλομαθής. Πιστεύω πως ο Τσίπρας έδωσε να καταλάβουν αυτό που ήθελε να πει. Δεν το είπε, βεβαίως, σε άπταιστα αγγλικά, ίσως..
διότι ως μαθητής ή φοιτητής μετείχε σε καταλήψεις αντί να διαβάζει αγγλικά ή ησχολείτο με άλλα πράγματα αντί να χαρτοπαίζει στα καφενεία και στις φοιτητικές λέσχες. Ίσως, όμως, και να μην είχε ο πατέρας του τη δυνατότητα να πληρώσει για να μάθει ο μικρός Αλέξης καλά αγγλικά.
Εμένα ο πατέρας μου είχε τη δυνατότητα να πληρώσει για να μάθω τέσσερις γλώσσες. Αυτό, όμως, δεν μου δίνει το δικαίωμα να χλευάσω οποιονδήποτε συμπατριώτη μου που δεν γνωρίζει ξένες γλώσσες, επειδή ο πατέρας του δεν άντεχε οικονομικά να πληρώνει για εκμάθηση ξένων γλωσσών. Όπως δεν έχω το δικαίωμα να χλευάσω οποιονδήποτε δεν σπούδασε ελλείψει χρημάτων. Μπορώ να χλευάσω μόνον τον γόνο πάμπλουτης οικογένειας που έβγαλε το Λύκειο με κλωτσιές και γνωρίζει καλά αγγλικά, επειδή η νταντά του ήταν αγγλίδα.
Η εμφάνιση Τσίπρα στο CNN έφερε στη μνήμη μου όλους τους πολιτικούς μας που συνομιλούν με αλλοδαπούς ηγέτες σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα πλην της ελληνικής. Γιατί άραγε; Από την άλλη μεριά, όμως, η κ. Μέρκελ συνομιλούσε με τον Γιωργάκη στα γερμανικά, ο κ. Σαρκοζί συνομιλούσε στα γαλλικά. Και βεβαίως δεν μπορώ να φανταστώ τον Πούτιν να συνομιλεί με τον Αντώνη σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα πλην της ρωσικής ή τον Ομπάμα να συνομιλεί με τον Ολάντ στα γαλλικά. Εν πρώτοις είναι θέμα εθνικής υπερηφάνειας να συνομιλεί ο ηγέτης με ξένους ηγέτες στη γλώσσα του και όχι στη γλώσσα τους. Αν γνωρίζει τη μητρική γλώσσα του συνομιλητού του, ακόμη καλλίτερα, επειδή έχει άμεση αντίληψη των λεγομένων του συνομιλητή του χωρίς τη βοήθεια του διερμηνέως. Αλλά ο έλληνας ηγέτης πρέπει να μιλάει ελληνικά και μόνον και όποιου του αρέσει. Είναι και θέμα ουσίας. Όσο καλά και να γνωρίζει την ξένη γλώσσα, δεν μπορεί να εκφρασθεί σ’ αυτήν με την άνεση, με την οποίαν εκφράζεται στη μητρική του γλώσσα. Μπορεί, λοιπόν, μιλώντας στην ξένη γλώσσα να δώσει μηνύματα που δεν ήθελε, μπορεί οι λέξεις του αν παρερμηνευθούν. Οφείλει, λοιπόν, ο έλληνας πολιτικός να κάνει χρήση της ελληνικής και να αφήσει στους διερμηνείς τα υπόλοιπα.
Αλέξη, εγώ δεν θα σε παρεξηγούσα αν μιλούσες στην κ. Αμανπουρ στα ελληνικά. Αντιθέτως, θα επικροτούσα την ενέργειά σου. Θα διέτρεχες, βέβαια τον κίνδυνο να μεταφράσει το CNN τα λεγόμενά σου, όπως το MEGA μετέφρασε τις δηλώσεις Σόιμπλε και ξεβρακώθηκε. Αλλά μικρό το κακό. Η διόρθωση της μετάφρασης θα εξέθετε το CNN, όπως εξετέθη το MEGA, και θα γινόταν περισσότερος ντόρος για αυτά που πράγματι είπες.
Εν ολίγοις απεχθάνομαι όλους αυτούς τους πολιτικούς που απευθυνόμενοι σε ξένους ομιλούν τη γλώσσα του ακροατηρίου και όχι την ελληνική. Βλέπω την κίνηση αυτή ως απλή διάθεση επίδειξης. Θεωρώ, επίσης, γελοίο να απευθύνεται πολιτικός σε αλλοδαπό ακροατήριο κάνοντας χρήση φράσεων της γλώσσας που ομιλεί το ακροατήριο. Όπως ακριβώς εκνευρίσθηκα όταν ο Όλι Ρεν είχε το θράσος να μου πει «Καλό κουράγιο». Τότε είχαμε περάσει όλοι στο ντούκου αυτές τις λέξεις που εκστόμισε ο Ρεν. Αν, όμως, το ψάχναμε λίγο περισσότερο θα σκεφτόμασταν ότι ο Ρεν θα είχε κάνει κάποια προεργασία για να βρει αυτές τις δύο λέξεις και να μας τις πει. Θα είχε ρωτήσει κάποιους έλληνες για να του πουν ποια ελληνική έκφραση αποδίδει την κατάσταση, στην οποία θα βρεθούν οι Έλληνες με τα μέτρα που αυτός έφερνε στην Αθήνα. Αν το ψάχναμε τότε, θα καταλαβαίναμε πόσο τραγικά ήταν τα μέτρα, ώστε να κάνει τον κόπο ο Ρεν να αναζητήσει μια ελληνική φράση που θα απέδιδε τη σκληρότητα των μέτρων.
Εν κατακλείδι, όταν οι κενοί επιχειρημάτων πολιτικοί δεν έχουν να πουν κάτι επί της ουσίας, την πέφτουν στον αντίπαλο στα τυπικά. Αδιαφορούν γι’ αυτό που είπε π.χ. ο Τσίπρας και ασχολούνται με το πώς το είπε.
Νομιμοποιούμαι κατόπιν όλων αυτών να πω στους ξενόγλωσσους και ευρυμαθέστατους Έλληνες πολιτικούς, αλλά και στα παπαγαλάκια τους, που έφεραν τη χώρα μου στο σημερινό χάλι: «Bon courage». Για να αντέξουν τη σκληρή μεταχείριση που τους επιφυλάσσει ο ελληνικός λαός την 17.06.2012.
Σωτήριος Καλαμίτσης