Άρθρο του Μάρκου Μπόλαρη
Υφυπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Υποψήφιου βουλευτή ΠΑΣΟΚ Ν. Σερρών
Καλούμαστε την Κυριακή 6 Μαΐου να αποφασίσουμε για την πολιτική κατεύθυνση που θα προσδιορίσει τις κρίσιμες επιλογές, το επόμενο διάστημα, για την πορεία της χώρας. Ο τόπος μας..
δοκιμάσθηκε και εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από το βάρος ενός εξωτερικού χρέους που δυσχεραίνει και καθορίζει τις δυνατότητες εφαρμογής μιας πολιτικής που θα αποκαταστήσει άμεσα τις εισοδηματικές απώλειες των τελευταίων χρόνων. Η έντονη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας με επιπτώσεις στα μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας, όπως στην απασχόληση, στο εθνικό προϊόν και στις επενδύσεις, δημιουργούν απαισιοδοξία, ανασφάλεια, θυμό, αγανάκτηση. Πάνω σ’ αυτό το έδαφος της ψυχολογικής πίεσης Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και πολιτικές δυνάμεις επενδύουν τη δική τους παρουσία και επιρροή. Αν είχαν επαληθευθεί οι αυτόκλητοι προφήτες η χώρα θα έπρεπε να είχε κηρύξει άτακτη χρεοκοπία τουλάχιστον 2 φορές ως τώρα. Διαψεύσθηκαν αλλά, χωρίς την παραμικρή διάθεση αυτοκριτικής, συνεχίζουν το διαβρωτικό τους έργο. Ορισμένοι τραγικά αφελείς και ανίδεοι, άλλοι συνειδητά, καλλιέργησαν ένα έντονο κλίμα ανασφάλειας και κινδυνολογίας που απαξίωσε και στιγμάτισε τη χώρα διεθνώς, συνέβαλλε στη μαζική απόσυρση καταθέσεων και αποτροπή επενδύσεων. Κοντά σ’ αυτούς ή μαζί τους και οι ολιγάριθμες ομάδες που παρέλυαν την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα στην Αθήνα, κατέστρεφαν σε μια πρωτοφανή επίδειξη βανδαλισμού ιστορικά κτίρια, τοπόσημα της νεότερης ιστορίας μας. Με τις εικόνες των καταστροφών, τις διαδηλώσεις και τις συμπλοκές με τα αστυνομικά όργανα που μετέφεραν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης σε όλον τον κόσμο, τις κινητοποιήσεις στα λιμάνια, χτύπησαν και τη μοναδική πλέον βαριά βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό.
Αυτό το φαινομενικά ετερόκλητο αμάλγαμα πολιτικών δυνάμεων και αντιλήψεων διεκδικεί την Κυριακή την αξίωση να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Καταλογίζει στην πολιτική της τελευταίας διετίας τις ευθύνες για την κατάσταση της χώρας, όταν παρέμενε επιδεικτικά και προκλητικά σιωπηλό την κρίσιμη περίοδο 2004 – 2009, διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία, με την εκτίναξη του δημόσιου χρέους σε ύψος που αποτελεί παγκόσμια θλιβερή επίδοση από 190 σε 300 δις ευρώ.
Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση δεν είναι το άλλοθι για την κατάσταση μιας οικονομίας ούτως ή άλλως προβληματικής. Επιδείνωσε τη θέση μιας, αδύναμης και παραδομένης στην πολιτική της ανεύθυνης παροχολογίας και των σκανδάλων, χώρα. Οι σταθερές αυτής της τραγικής πολιτικής ήταν το υψηλό δημόσιο χρέος, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, η κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων (βλέπε και δομημένα ομόλογα), ένας βουλιμικός καταναλωτισμός, συσσωρευμένο χρέος, ζημιογόνοι οργανισμοί, διαφθορά στο δημόσιο. Από μόνη της η διαφθορά κατατρώει το σαράκι μιας χώρας. Μελέτη της Διεθνούς Τράπεζας αναφέρει πως η διαφθορά ευθύνεται για το διπλασιασμό του δημοσιονομικού ελλείμματος, συμβάλλει στη διαφυγή 25% των φόρων, αποθαρρύνει τις επενδύσεις, διευρύνει την ανισότητα και επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη.
Δεν ισχυριζόμαστε ότι όλα αυτά συνέβησαν μόνον στην κρίσιμη περίοδο 2004 – 2009, αλλά στο διάστημα αυτό συντελέσθηκε η κορύφωση του δημοσιονομικού εκτροχιασμού της χώρας που είχε, ας μην το ξεχνάμε, ως αποτέλεσμα την πτώση και άτακτη φυγή εν μια νυκτί της κυβέρνησης Καραμανλή.
Το ΠΑΣΟΚ κλήθηκε να διαχειρισθεί την κατάσταση αυτή και να αντιμετωπίσει τα επείγοντα ζητήματα πριν η χώρα βρεθεί στο βάραθρο της χρεοκοπίας. Ανέλαβε, χωρίς να υπολογίσει το βαρύ πολιτικό κόστος, να διεκπεραιώσει πιεστικές υποχρεώσεις και να επιλύσει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα εκκρεμότητες και παραλείψεις δεκαετιών. Δεν διεκδικούμε το αλάθητο των πράξεων μας. Κάναμε δημόσια αυτοκριτική για τις ευθύνες και τις παραλείψεις που μας αναλογούν, μόνοι εμείς από όλο το πολιτικό φάσμα, θέλοντας να επανασηματοδοτήσουμε μια νέα πορεία της χώρας, να θεμελιώσουμε εκ νέου μια σχέση εμπιστοσύνης της πολιτικής με τους πολίτες.
Επιχειρήσαμε τα πρώτα σημαντικά βήματα για διαρθρωτικές αλλαγές στην οργάνωση της δημόσιας διοίκησης, στον παραγωγικό τομέα της χώρας. Ο περιορισμός της σπατάλης στο χώρο της υγείας είναι ενδεικτικός της πετυχημένης παρέμβασής μας, αλλά και των αντιστάσεων που συναντήσαμε από οργανωμένα συμφέροντα και εμπεδωμένες αντιλήψεις. Οι φαρμακευτικές δαπάνες στην Ελλάδα, το 2009, έφθασαν τα 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ πέντε χρόνια νωρίτερα ήταν 2,43 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή γύρω στο 50% λιγότερα. Η τρομακτική αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης την τελευταία δεκαετία δεν αντιστοιχούσε με μια παράλληλη αναβάθμιση του επιπέδου υγείας των πολιτών αυτής της χώρας. Το 2000 ήμασταν η τέταρτη χώρα στον ΟΟΣΑ, όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής, το 2009 βρεθήκαμε στην 14η θέση. Όπως καταγράφει μελέτη, σε διάστημα μόλις εννέα ετών η αντίστοιχη δαπάνη στους ασφαλιστικούς οργανισμούς έχει αυξηθεί τέσσερις έως πέντε φορές. Αντιθέτως, σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη η αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά το ίδιο χρονικό διάστημα δεν υπερβαίνει το 50%. Η Ελλάδα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης στην κατανάλωση φαρμάκων, με δημόσια φαρμακευτική δαπάνη που έφτασε το 2009 να είναι διπλάσια σε σχέση με «ισοδύναμα» σε πληθυσμό κράτη της Δύσης όπως π.χ. το Βέλγιο: 5,28 δισ. ευρώ έναντι 2,5 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τις ηλεκτρονικές δημοπρασίες, την αναδιάρθρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και έλεγχο των δαπανών εξοικονομήσαμε πάνω 2,5 δις. Ποσό πολύτιμο σε εποχή δημοσιονομικής στενότητας, χωρίς να υποβαθμίσουμε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Οι παρεμβάσεις στο χώρο των προνοιακών επιδομάτων, με πληθώρα περιστατικών που μας εξέθεσαν διεθνώς, απέφερε, στο πρώτο της βήμα με την ηλεκτρονική απογραφή των δικαιούχων, 110 εκατ. ευρώ. Η αναδιάρθρωση των Μονάδων Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης επιτρέπει πλέον την αξιοποίηση σύγχρονων υποδομών και τον περιορισμό όσων προσφεύγουν για αντίστοιχες υπηρεσίες σε ιδιωτικά κέντρα ή στο εξωτερικό, με κόστος 250 εκατ ευρώ ετησίως. Τόσο με τις συγχωνεύσεις μονάδων υγείας όσο και προνοιακών και ψυχιατρικών ιδρυμάτων διασφαλίζουμε κοινές υποστηρικτικές λειτουργίες, λογιστική, διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και πληροφοριακά συστήματα για διαφάνεια και αποτελεσματικότητα με ταυτόχρονη αναβάθμιση παρεχόμενων υπηρεσιών και εξοικονόμηση σημαντικών κονδυλίων.
Αναφέραμε ενδεικτικά ορισμένα μόνο από όσα υλοποιήσαμε σε μικρό χρονικό διάστημα. Για όλα αυτά δεν υπήρξε η παραμικρή θετική αναφορά από τις πολιτικές δυνάμεις, εκείνες που υποτίθεται πως επαγγέλλονται μια άλλη πολιτική. Αντίθετα, ορισμένες, υποκινούσαν καταλήψεις και αντιδράσεις για διατήρηση σκανδαλωδών κεκτημένων ή εναντιώνονταν σε θεσμικές αλλαγές που είχαν ως στόχο την εξυγίανση του χώρου της υγείας και των προνοιακών ιδρυμάτων.
Κανείς απ’ όσους εμφανίζονται ως όψιμοι επαναστάτες και επικριτές και κηρύσσουν την έξοδο μας από τη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια δεν εξηγεί από πού θα βρίσκονταν, χωρίς τις δανειακές συμβάσεις, τα κονδύλια για την καταβολή των μισθών, τις δαπάνες της υγείας, της παιδείας, των δημόσιων υποδομών. Αντιθέτως επενδύουν στο θυμό των πολιτών, που νιώθουν ξαφνικά με την απομάκρυνση από ένα σκηνικό επίπλαστης ευμάρειας, ανασφαλείς και ανυπεράσπιστοι στην αντιμετώπιση της κρίσης. Η στάση αυτή χαρακτηρίζει πρακτικές πολιτικού καιροσκοπισμού, μέρος δηλαδή του πολιτικού προβλήματος που ταλανίζει τη χώρα. Αυτό που χρειάζεται ο τόπος για να ξεφύγει από την κρίση είναι η αλλαγή του διοικητικού και αναπτυξιακού μας μοντέλου για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μιας νέας πορείας. Η αναπτυξιακή πολιτική θα συγκροτηθεί με δεδομένες τις πραγματολογικές προϋποθέσεις των διεθνών σχέσεων, των ανειλημμένων υποχρεώσεων μας προς τους εταίρους. Είναι ανεύθυνη πολική η θέση που μας καλεί να αρνηθούμε τις δεσμευτικές μας υποχρεώσεις και να μεταβληθούμε με την αθέτησή τους, σε διεθνείς «μπαταξήδες».
Αν και αμελητέοι πληθυσμιακά και οικονομικά κατορθώσαμε με επιμονή και μεθοδικότητα να αναδείξουμε το συστημικό κίνδυνο για όλη την Ευρωζώνη από τα δημοσιονομικά προβλήματα που βαραίνουν και άλλες χώρες (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία). Έτσι συγκροτήθηκε για πρώτη φορά ο ειδικός μηχανισμός στήριξης για χώρες της Ευρωζώνης. Βρεθήκαμε πρώτοι στο μάτι του κυκλώνα, ως αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης, εξ αιτίας μιας άφρονας πολιτικής που έφερε τη χώρα το 2009 στο χείλος της καταστροφής. Αν αντιληφθούμε ότι το βαθύτερο αίτιο της κρίσης μας είναι η χρεοκοπία του διοικητικού και αναπτυξιακού μοντέλου πάνω στο οποίο δομήθηκε μετεμφυλιακά η χώρα, αναγνωρίζουμε τις θεμελιώδεις αρχές πάνω στις οποίες θα στηρίξουμε μια άλλη πορεία.
Οι θυσίες του ελληνικού λαού για να αποφευχθεί η κατάρρευση της χώρας δεν πρέπει να πάνε χαμένες. Η οργή και ο θυμός για τις απώλειες δεν μπορούν να αποτελέσουν κριτήριο επιλογής εμπρός στην κάλπη. Είναι ώρα συνευθύνης για όλους μας. Η εντολή ψήφου σε όσους ανέλαβαν να διαχειρισθούν το βάρος της δημοσιονομικής επιβίωσης της χώρας, αντί γι’ αυτούς που προτίμησαν τη δημαγωγική καταφυγή σε ανέξοδες και αφελείς κριτικές, δεν είναι προαίρεση αλλά το κρίσιμο ζητούμενο. Η χώρα χρειάζεται την επομένη των εκλογών σαφή πολιτική κατεύθυνση για να συνεχισθούν οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα μας βάλλουν σε τροχιά ανάπτυξης. Ανανεώνουμε την εμπιστοσύνη μας σε πρόσωπα που εγγυώνται ισχυρή προοπτική για τα Σέρρας, για την Ελλάδα.