Πολλές φορές τα δυο αυτά χρόνια αναρωτήθηκα πώς και γιατί, χώρες όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες εκφράζονται τόσο αρνητικά για την Ελλάδα (αλλά και για την Ιταλία και την Ισπανία).
Πολλές φορές εξίσου προσπάθησα να αναλύσω εναλλακτικές για την πατρίδα μου
πιθανότητες, αποδεχόμενος διλήμματα που έθεταν άλλοι, συχνά υπέρμετρα αυθόρμητοι: εντός ή εκτός, λίγο ευρώ και λίγο δραχμή, λίγο σοσιαλιστές και λίγο φιλελεύθεροι, κρατιστές στην οικονομία μα και συνάμα παγκοσμιοποιημένοι διεθνιστές σε όλα τα άλλα, και άλλα πολλά, διλήμματα, οράματα και ιδεολογήματα.
Και κάθε φορά προσπαθούσα και προσπαθώ να θέσω εαυτόν στη θέση του άλλου, του Γερμανού, του Εγγλέζου, του Ολλανδού. Όχι για να εκθέσω εαυτόν και τα «αμαρτήματα της γενιάς μου, ή της εθνικής μας ιδιοσυγκρασίας», ούτε για να νοιώσω πιο ευρωπαίος, από όσο οι συμπολίτες μου.
Πιστεύω ειλικρινά ότι όσο δεχόμαστε τη λογική των διλημμάτων, όσο βασίζουμε τη σκέψη μας σε ιδεολογίες του 19ου αιώνα, ή σε συνήθειες της δεκαετίας του 80, αλλά και όσο εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι είμαστε ο ομφαλός της γής, τόσο απομακρυνόμαστε από την όσο γίνεται πιο αντικειμενική ματιά των γεγονότων. Αυτή τη ματιά που μας είναι απαραίτητη, όχι για να απομακρυνθούμε από την εθνική μας κατάθλιψη, μα για να ξεφύγουμε από την παγίδα που εγχώριοι κι αλλοδαποί κερδοσκόποι στήνουν κάθε μέρα που περνά, μετά τον ανεκδιήγητο «τιτανικό»…
Η πατρίδα μας οφείλει να ξεπεράσει πρώτα τα εμπόδια τα οποία η ίδια έθεσε στον εαυτό της στο πέρασμα των χρόνων και να ορίσει στόχους εφικτούς. Είναι βέβαιον ότι μόλις το κάνει αυτό θα δεί πιο ξεκάθαρα ποια θέση μπορεί να έχει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και θα αντιμετωπίσει και τους επικριτές της με μεγαλύτερη αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα. Είναι εξίσου βέβαιο ότι πολλά από τα εμπόδια αυτά περιγράφονται και ως διαρθρωτικές αλλαγές στα μνημόνια που μας εφαρμόζουν.
Μόλις αποδείξει ότι μπορεί και θέλει να ξεπεράσει τον κακό εαυτό της, η Ελλάς δε θα έχει πρόβλημα να πείσει για την αξιοπιστία της και την αναγκαιότητά της στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Κι αυτό γιατί σε αντίθεση με την Πορτογαλία (της οποίας η πλουτοπαραγωγικές πηγές έχουν ευκρινώς μικρότερα περιθώρια αξιοποίησης και κερδοφορίας) και με τις Ισπανία και Ιταλία (των οποίων οι πλουτοπαραγωγικές πηγές αξιοποιούνται από χρόνια στο έπακρο και άρα έχουν περιορισμένα περιθώρια επενδύσεων και κέρδους), η Ελλάς δεν έχει μέχρι τούδε αξιοποιήσει ούτε το ήμισυ των πλουτοπαραγωγικών πηγών της και μάλιστα συχνά με μειωμένη αποδοτικότητα και άρα με συνεχή περιθώρια διορθώσεων και βελτιώσεων.
Συνεπώς, οι όποιοι Γερμανικής ιδιοσυγκρασίας σημερινοί πιθανοί επενδυτές, αν όλες οι «P.I.G.S.» είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά και περιθώρια κερδοφορίας θα ήσαν σαφώς πιο δεκτικοί στο να επενδύσουν στην Ελλάδα από ότι στις άλλες περιπτώσεις. Το μειονέκτημα της Ελλάδας όμως φαντάζει ανυπέρβλητο. Και όχι βέβαια εξαιτίας των φαρμακοποιών, των ταξιτζήδων, των συμβολαιογράφων ή άλλων «κλειστών» επαγγελμάτων, αλλά εξαιτίας αφενός της ανεκδιήγητης γραφειοκρατίας του δημοσίου, της απίστευτης αντιπαραγωγικότητας και του παράλογου όγκου του αφετέρου της ωχαδερφίστικης συμπεριφοράς και του ιδεοληπτικού κρατισμού της ελληνικής κοινωνίας και πρωτίστως λόγω του δαιδαλώδους και αποτυχημένου φορολογικού της συστήματος.
Αν η Ελλάς, όπως ελπίζω, καταφέρει με κινήσεις δραστικές και άμεσες να μειώσει τα λειτουργικά έξοδα του κράτους (χωρίς όμως να μειώσει περεταίρω την καταναλωτική δυνατότητα των πολιτών του) και να αναζωογονήσει την οικονομική κίνηση με πληθώρα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίηση (με οιονδήποτε αποδοτικό τρόπο) της δημόσιας περιουσίας, τότε θα έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των χειρότερων από τους σημερινούς της επικριτές και θα τους καταστήσει συμμάχους της. Δεν φρονώ φυσικά ότι θα γίνουν ξαφνικά ουσία φίλοι, σύμμαχοι ή συνέταιροί μας, όχι. Αλλά πιστεύω με σθένος ότι θα δούν πεδίο κερδοφορίας τέτοιο, που θα θέλουν εκείνοι να μείνουμε για πάντα στο πλευρό τους. Έχω την πεποίθηση πως σε μια τέτοια κατεύθυνση κινείται ο πρωθυπουργός. Αν ορθώς μεταφράζω την τακτική του, έχω την βεβαιότητα πως για πρώτη ίσως φορά η χώρα έχει εφικτό στόχο και αξιόπιστο σχέδιο επίτευξής του.
Μην εκπλαγείτε αν με αυτήν την τακτική τέτοιες μέρες του χρόνου, η Ελλάδα είναι ο καλύτερος συνεργάτης της Γερμανίας. Όσο κι αυτό φαίνεται τρελό, σκεφτείτε πόσο τρελό φαντάζει σήμερα να βρεθούν του χρόνου στην ίδια θέση με αυτής της Ελλάδας του 2010, η Γαλλία ή το Βέλγιο. Θα μπορούσα εύκολα να προτιμήσω την εύκολη λύση της συμμαχίας των «P.I.G.S.», αν δεν είχαν απόλυτα ανταγωνιστικά συμφέροντα μεταξύ τους. Σκεφτείτε για παράδειγμα τους Ισπανούς να πολεμούν για την τιμή της ελληνικής ελιάς, τους Ιταλούς να μάχονται για την τιμή του ελληνικού μούστου, τους Πορτογάλους να επιχειρηματολογούν για την αξία της πατάτας Νευροκοπίου και όλοι αυτοί μαζί για τη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και του ΦΠΑ στην εστίαση…
Θα μπορούσα πολύ πιο εύκολα να πιστέψω στο Ελλάς-Γαλλία συμμαχία, αν η Γαλλία ήθελε και κυρίως μπορούσε να μας σταθεί ουσιαστικά. Δυστυχώς όμως δεν μπορεί να αρθρώσει λόγο πειστικό και ολοκληρωμένο απέναντι στα επιχειρήματα και κυρίως απέναντι στη σημερινή ρευστότητα της Γερμανίας και των συμμάχων της με τα τρία Α. Άρα, ακόμα κι είχαμε άλλη επιλογή, πάλι στα ίδια συμπεράσματα θα καταλήγαμε νομίζω. Άλλωστε, σε έναν κόσμο τόσο εύκολα μεταβαλλόμενο και οικονομικά παγκοσμιοποιημένο, ποιός θα μας εγγυάτο ότι η έκδοση πληθωριστικού χρήματος ή ευρωπαϊκών ομολόγων θα ήταν μια μόνιμη και σίγουρη λύση απέναντι σε κάθε λογής κερδοσκόπους και ισοτιμίες;
Και η Γερμανία θέλει μια υγιή Ελλάδα, ή έστω μια Ελλάδα που πείθει ότι θέλει να γίνει υγιής και η χώρα μας μόνο με αυτήν τελικά τη συμμαχία έχει αξιόπιστη πορεία ανάπτυξης. Και το ομολογεί με πόνο αυτό ένας γαλλομαθής και πιστός της Γαλλίας φίλος. Νομίζω ότι έχουμε πολλά ακόμα να δούμε μπροστά μας και ακόμα περισσότερα από όσα σήμερα φαντάζουν «τρελά», ακόμα και σε εσωτερικό πολιτικό επίπεδο. Το γεγονός πάντως ότι σχεδόν σιωπηλός, αλλά ουσιαστικός κυρίαρχος του «παιχνιδιού» είναι ο Αντώνης Σαμαράς, εμένα τουλάχιστον μου εμπνέει εμπιστοσύνη και με γεμίζει ελπίδα.
Ν. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος ΔΣ ΕΛΜΕ Σάμου
http://logia-starata.blogspot.gr/2012/08/blog-post_226.html