του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη
Αν τα εγκαίνια της ΔΕΘ στα «προ ΔΝΤ» μεταπολιτευτικά χρόνια κυριαρχούνταν από τις διαδηλώσεις-διεκδικήσεις των εργαζομένων εναντίον των εκάστοτε κυβερνήσεων λιτότητας και σήμερα από τις οργισμένες αντιδράσεις στην «εξωτερική και εσωτερική τρόικα του κοινωνικού κανιβαλισμού», στα «πέτρινα χρόνια» της..
χουντικής τυραννίας σημαδεύτηκαν από τις δυναμικές ενέργειες -«πράξεις δολιοφθοράς» κατά τους δικτάτορες- των αντιστασιακών οργανώσεων.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1967, την ώρα που η χουντική κυβέρνηση εγκαινίαζε τη ΔΕΘ, το «Πατριωτικό Μέτωπο» ανατίναξε κολόνα της ΔΕΗ, βυθίζοντας στο σκοτάδι το χώρο της έκθεσης. Τρεις μέρες αργότερα, ξημερώνοντας η 5η Σεπτεμβρίου 1967, η γιάφκα της οργάνωσης στη Φιλελλήνων 65 δέχτηκε την επιδρομή και τα καταιγιστικά πυρά των Ασφαλιτών.
Οι τρεις αγωνιστές που βρίσκονταν μέσα επιχειρούν να διαφύγουν. Ο αιμόφυρτος Γιάννης Χαλκίδης εκτελείται εν ψυχρώ από τον ασφαλίτη Λεπενιώτη, ενώ τραυματίζεται στο πόδι από σφαίρα ο Γρηγόρης Παντής. Ο τρίτος της ομάδας, ο Νάντης Χατζηγιάννης, θα συλληφθεί στο σημείο όπου έπεσε ο Χαλκίδης και θα βασανιστεί άγρια.
Η Αστυνομία της Χούντας εμφάνισε το στυγερό αυτό πολιτικό έγκλημα ως «ανταλλαγή πυροβολισμών μετά αναρχοκομμουνιστών που αντέταξαν ένοπλον βίαν εις επιχειρήσαντα την σύλληψίν των αστυνομικά όργανα». Όμως, οι αγωνιστές του ΠΑΜ ήταν άοπλοι.
Στις 26 Νοεμβρίου 1967 το έκτακτο στρατοδικείο καταδίκασε τους δύο επιζήσαντες σε κάθειρξη 20 χρόνων. Μαζί τους δικάστηκαν άλλοι 36 αγωνιστές. Από αυτούς, 22 καταδικάστηκαν σε ποινές από ισόβια μέχρι φυλάκιση με αναστολή.
Η Χούντα όχι μόνο παρασημοφόρησε τους δολοφόνους του Γιάννη Χαλκίδη, αλλά το 1968 για να σβήσει τα ίχνη του εγκλήματός της, με απόφαση του τότε διορισμένου Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης, άλλαξε ακόμα και το όνομα του δρόμου όπου δολοφονήθηκε, μετονομάζοντας την οδό Φιλελλήνων σε Θ. Νάτσινα (!). Προφανώς γιατί για τους τυράννους της Χούντας οι ξένοι που αγωνίστηκαν για την ελληνική ελευθερία ήταν παράδειγμα προς αποφυγήν!
Στις 11-2-08 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης με την ομόφωνη ετυμηγορία του αποκατέστησε την ιστορική αλήθεια, απορρίπτοντας τη μήνυση του βασανιστή Αντώνη Λεπενιώτη κατά του Νάντη Χατζηγιάννη για «συκοφαντική δυσφήμιση». Ο Λεπενιώτης, μπροστά στο «κατηγορώ» των θυμάτων του και των συνηγόρων υπεράσπισης, «έσπασε» και ομολόγησε, 41 χρόνια μετά, ότι ο Γιάννης Χαλκίδης δολοφονήθηκε από την ομάδα των ασφαλιτών στην οποία συμμετείχε.
44 χρόνια μετά, στις 4-7-2011 το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης μετονόμασε την οδό Νεμέας - παράλληλη προς την οδό Κωνσταντινουπόλεως – σε οδό Γιάννη Χαλκίδη, ανταποκρινόμενο σε αίτημα του «Σ.Φ.Ε.Α. 1967-‘74» και σε κοινή πρόταση συμβούλων της συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης. Μειοψήφισαν οι προσκείμενοι στη Ν.Δ. δημοτικοί σύμβουλοι. Η έγκριση της ονοματοδοσίας ακόμη εκκρεμεί στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης.
6 Σεπτεμβρίου 1969: η χουντική ασφάλεια εξαρθρώνει στη Θεσσαλονίκη τη «Λαϊκή Πάλη», μετά από δυόμισι χρόνια παράνομης δράσης, λίγο πριν τοποθετήσει ωρολογιακές βόμβες στην Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών, το Περίπτερο Ενημερώσεως του Γ΄Σ.Σ. και τα γραφεία της Ολυμπιακής Αεροπορίας στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Το Μάρτιο του 1970 το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης καταδικάζει τους συλληφθέντες σε βαριές ποινές: τέσσερεις σε ισόβια (Στ. Κατσαρός, Αντ. Λιάκος, Τρ. Μηταφίδης, Τ. Δαρβέρης), τρεις σε κάθειρξη 10-18,5 ετών (Παν. Καϊσίδης, Μιχ. Αραμπατζόγλου, Ηλ. Οικονόμου,) έναν σε φυλάκιση 4 χρόνων (Π. Έλκας) και σε διοικητική εκτόπιση 2,5 χρόνων τον Λ. Καπώνη.
Αν «ο αγώνας της μνήμης εναντίον της λήθης δεν είναι παρά ο αγώνας της ελευθερίας εναντίον της τυραννίας», τότε οποιαδήποτε αναφορά στον Αντιδικτατορικό Αγώνα αποκτά νόημα στο βαθμό που αναδεικνύει την αντίσταση, την αγωνιστική-συνειδητή στάση ζωής, σε κινητήρια δύναμη της Ιστορίας, ιδιαίτερα στις δίσεκτες μέρες μας.
*Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονίκης.
