Haaretz 12.9.2012
Του Nir Hasson
Δικαστής καταδικάζει τον Ισραηλινό επιχειρηματία Benno Zussman σ’ ένα από τα πιο ειδεχθή σκάνδαλα αγοραπωλησίας ακινήτων στην ιστορία του Ισραήλ.
Μετά από 12 χρόνια, μία από τις πιο πολύκροτες υποθέσεις απάτης
στην ιστορία του Ισραήλ – γνωστή ως "Υπόθεση του Ελληνικού Πατριαρχείου" - έφτασε στο τέλος της με την καταδίκη από το Περιφερειακό Δικαστήριο της Ανατολικής Ιερουσαλήμ του Ισραηλινού επιχειρηματία Benno Zussman. Το σκάνδαλο αφορούσε σε μια κατασκευασμένη συμφωνία ακίνητης περιουσίας μεταξύ του Jewish National Fund και του Ελληνικού Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
"Το κατηγορητήριο", παρατηρεί ο Δικαστής Rafael Carmel, "αφορά σε μια εξαιρετικά εξεζητημένη και εκτεταμένη πράξη απάτης και φαίνεται πραγματικά ότι πρόκειται για ένα ακατανόητο επεισόδιο, ένα επεισόδιο στο οποίο η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία".
Μετά την αποκάλυψη της απάτης, ο Zussman διέφυγε στη Ρουμανία όπου και παρέμενε όσο ο συνεργός του στην υπόθεση, Yaakov Rabinovitch, κρινόταν ένοχος και καταδικαζόταν σε εξαετή φυλάκιση. Ανακοινώνοντας την εξαετή ποινή φυλάκισης του Rabinovitch, το Ανώτατο Δικαστήριο είχε τονίσει ότι η Υπόθεση του Πατριαρχείου συνιστά "μία από τις μεγαλύτερες και πλέον πανούργες πράξεις απάτης που διαπράχθηκαν ποτέ στην ιστορία του Ισραήλ στον τομέα της ακινήτου περιουσίας".
Ο Zussman εκδόθηκε από τη Ρουμανία στο Ισραήλ πριν από 18 μήνες. Κατά τη δεκαετία του 1970 εργαζόταν στο Υπουργείο Εξωτερικών ενώ στη συνέχεια ασχολήθηκε με την επιχείρηση των ακινήτων. Με την πάροδο των χρόνων, καλλιέργησε δεσμούς με το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.
Σύμφωνα με την ετυμηγορία της Τρίτης, ο Zussman εκμεταλλεύτηκε αυτούς τους δεσμούς για να καταστρώσει μια τεράστια συνωμοσία πώλησης και ενοικίασης γης με τον συνεργό του Rabinovitch. Οι δύο εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι το Ελληνικό Πατριαρχείο έχει στην κατοχή του διάφορα περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας στην Ιερουσαλήμ και σε άλλες περιοχές της χώρας. Μεταξύ άλλων, το Πατριαρχείο είναι κάτοχος γης στην κεντρική Ιερουσαλήμ όπου χτίστηκε η συνοικία Rehavia. Η συμφωνία μίσθωσης για τη Rehavia που υπογράφηκε μεταξύ του JNF και του Πατριαρχείου στις αρχές της δεκαετίας του 1950 θα λήξει σε περίπου 40 χρόνια.
Οι δύο συνεργοί καλλιέργησαν την ψευδαίσθηση ότι ο ηλικιωμένος Πατριάρχης Διόδωρος ενδιαφερόταν για τη σύναψη μιας καινούργιας συμφωνίας αναφορικά με τα ακίνητα της Rehavia καθώς και τη γη γύρω από τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό της Ιερουσαλήμ και τη Beit Shemesh. Πρότειναν να πληρώσει το JNF $20 εκατομμύρια σε αντάλλαγμα για τα δικαιώματα μίσθωσης αυτών των ακινήτων για 99 χρόνια.
Η μεγάλη απάτη
Η πονηριά των συνεργατών έφτασε στο αποκορύφωμά της στα μέσα Απριλίου του 2000 οπότε ο ηλικιωμένος Πατριάρχης δέχτηκε μια αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τον Zussman, τον Rabinovitch, τον δικηγόρο Jacob Weinroth κι έναν εκπρόσωπο του JNF. Σκοπός της συνάντησης ήταν να διασφαλιστεί η υπογραφή του Πατριάρχη για τη συμφωνία. Ωστόσο, οι Rabinovitch και Zussman ισχυρίστηκαν ότι ο Πατριάρχης ήταν πολύ αδύναμος και ανήμπορος να δεχτεί όλα τα μέλη της αντιπροσωπείας. Έτσι οι Rabinovitch και Zussman μπήκαν σ’ ένα δωμάτιο και μετά βγήκαν κρατώντας τα έγγραφα που υποτίθεται ότι υπέγραψε ο Πατριάρχης.
Η απόφαση του Περιφερειακού Δικαστηρίου της Ιερουσαλήμ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι δύο συνωμότες παρουσίασαν στον Πατριάρχη ένα εντελώς διαφορετικό έγγραφο, ένα έγγραφο που διαβίβαζε τις καλύτερες ευχές για τη γιορτή του Πάσχα. Όταν έδωσαν τα έγγραφα, οι Rabinovitch και Zussman έλαβαν από τον Weinroth δύο φακέλους που περιείχαν επιταγές ύψους $16 εκατομμυρίων. Ο Zussman υποτίθετο ότι θα έδινε αυτά τα χρήματα στον Πατριάρχη, πράγμα όμως που δεν έκανε ποτέ. Αντ’ αυτού, κατάθεσε $6 εκατομμύρια σ’ έναν Ελβετικό τραπεζικό λογαριασμό.
Οι δύο συνεργοί πραγματοποίησαν αυτήν την απάτη επισημαίνοντας μ’ επιμονή στα άλλα μέλη της αντιπροσωπείας ότι η συναλλαγή πρέπει να εκτελεσθεί με απόλυτη διακριτικότητα ώστε να μην παρεμποδιστεί η συμφωνία από τα φιλο-Παλαιστινιακά στοιχεία μέσα στην Ελληνορθόδοξη εκκλησία. Σύμφωνα με το Περιφερειακό Δικαστήριο της Ιερουσαλήμ, ο Zussman "γνώριζε καλά όλα όσα συνέβαιναν. Ήταν μέρος της ομάδας που πραγματοποίησε αυτήν την πανούργα πράξη απάτης, μια απάτη που [οι συνωμότες πίστευαν] ότι δεν θ’ ανακαλυπτόταν για χρόνια".
Ο Carmel παρατήρησε ότι, λόγω των δεσμών του με τον Πατριάρχη, ο Zussman ήταν ο παίχτης κλειδί στην απάτη. Ο δικηγόρος του Zussman, Zeev Gordon, εξέφρασε την Τρίτη την "έκπληξή του για την καταδίκη".