Η Φυματίωση επανακάμπτει πιο ανθεκτική στα αντιβιοτικά!

Στο ιατρείο φυματίωσης της Πνευμονολογικής Κλινικής του Α.Π.Θ. από τον Ιούλιο του 2011 παρακολουθούνται τακτικά 45 ασθενείς (33 άνδρες και 12 γυναίκες, μέσος όρος ηλικίας 48 ±18 έτη). Από αυτούς, 22 είναι οικονομικοί μετανάστες, κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη. Από αυτά 40 πάσχουν από φυματίωση, ενώ 5 εμφανίζουν πνευμονική λοίμωξη από άτυπα μυκοβακτηρίδια.
Μεγάλο ποσοστό (77%) των ασθενών εμφανίζει ανθεκτικότητα σε τουλάχιστον ένα αντιφυματικό φάρμακο. Όταν η αγωγή δίνεται με βάση το αντιβιόγραμμα η θεραπευτική ανταπόκριση είναι
ικανοποιητική ακόμη και στην ανθεκτική φυματίωση.

Πρέπει να αναφερθεί ότι η Μακεδονία και η Θράκη είναι η δεύτερη σε συχνότητα νέων κρουσμάτων φυματίωσης περιοχή της χώρας. Για τον αποτελεσματικό αντιφυματικό αγώνα επείγει ο συντονισμός όλων των αρμόδιων φορέων.

Ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα είναι ότι πολλοί ασθενείς με φυματίωση είναι ανασφάλιστοι και αδυνατούν να αγοράσουν τα φάρμακά τους, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία του υπόλοιπου πληθυσμού.

Προβλήματα, επίσης, αποτελούν η έλλειψη σαφούς νομοθετικού πλαισίου όσον αφορά την υποχρεωτική νοσηλεία των ασθενών με μεταδοτική νόσο και η έλλειψη ικανοποιητικής εργαστηριακής υποδομής για την ανίχνευση της φαρμακοαντοχής του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης στη Βόρεια Ελλάδα.


Προτάσεις – Βήματα για να μην είναι άλυτο πρόβλημα η Φυματίωση

Η φυματίωση, και με τις νέες μορφές της MDR και XMDR, εξακολουθεί να είναι στη χώρα μας, όπως και παγκόσμια, ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Όπως αναγνωρίζεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και το ΚΕΕΛΠΝΟ, τα κρούσματα φυματίωσης στη χώρα μας υποδηλώνονται και ο πραγματικός αριθμός των νέων περιστατικών είναι μεγαλύτερος από τον αναφερόμενο.

Στο πλαίσιο του ¨Global Plan to Stop Tb 2006-2015¨ της ΠΟΥ, το ΚΕΕΛΠΝΟ συγκρότησε την Εθνική Επιτροπή Ελέγχου Φυματίωσης (ΕΕΕΦ), η οποία κατέθεσε πρόγραμμα ανάπτυξης και στελέχωσης οργανωτικών δομών αντιφυματικού αγώνα, με χρονοδιάγραμμα 2008-2012. Όμως, μάλλον εξακολουθεί να ισχύει αυτό που αναφέρει η ΕΕΕΦ : «Η αποδιοργάνωση, ο αποσυντονισμός και η σύγχυση στόχων και φορέων του αντιφυματικού αγώνα κρίθηκε ότι αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα».

Βέβαια γίνει βήματα από το ΚΕΕΛΠΝΟ, όπως ο ορισμός του Εργαστήριου Μυκοβακτηριδίου της Σωτηρίας ως Εθνικό Κέντρο Αναφοράς (ΕΚΑΜ) και η ένταξή του στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εργαστηρίων Αναφοράς Φυματίωσης. Η βοήθεια του ΕΚΑΜ, είναι σημαντική για όλη τη χώρα. Το ΚΕΕΛΠΝΟ πρέπει να κάνει και τα υπόλοιπα βήματα, όπως προτείνεται από την ΕΕΕΦ, που στη Θεσσαλονίκη πρέπει να αναπτυχθεί το εργαστήριο Μυκοβακτηριδίου, το Αντιφυματικό Ιατρείο και Μονάδα Νοσηλείας Ανθεκτικής Φυματίωσης. Αυτά περιέχονται αναλυτικά στις προτάσεις που έχουν προτείνει επανειλημμένα οι Πνευμονολογικές Κλινικές και η ΕΜΕΝΠΘ, στα ΔΣ του Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ και στις διοικήσεις της ΔΥΠΕ, για την οργάνωση του αντιφυματικού αγώνα.

Από τις προτάσεις αυτές τα παρακάτω βασικά μπορούν να υλοποιηθούν ακόμα και με τις σημερινές οικονομικές συνθήκες:

1. Διάγνωση: Αναβάθμιση του εργαστηρίου με την προμήθεια και λειτουργία ειδικού διαγνωστικού προγράμματος Xpert MTB/RIF, το οποίο εξασφαλίζει έγκαιρη διάγνωση ΤΒ και ανθεκτικής φυματίωσης. Σύμφωνα με το ΕΚΑΜ, ισχύει για την Ελλάδα ειδική τιμή αγοράς με μεγάλη έκπτωση (ξεπερνά το 60%) με απευθείας παραγγελία από το Υπουργείο Υγείας. Χρειάζεται η ενεργοποίηση της συμφωνίας.

2. Αναδιοργάνωση του Αντιφυματικού Ιατρείου του Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, με τη μεταφορά του στο νοσοκομείο και τον ορισμό του ως ιατρείο αναφοράς για τη Φυματίωση στη Μακεδονία-Θράκη. Ανάπτυξη δικτύου συνεργασίας με τις πνευμονολογικές κλινικές των νοσοκομείων και τους πνευμονολόγους στη Μακεδονία και Θράκη.


3. Δημιουργία τμήματος νοσηλείας Ασθενών με ανθεκτική ΤΒ, με θαλάμους ειδικών προδιαγραφών.