Γράφει ο Γιάννης Θ. Κεσσόπουλος / thinkfree
Ο Υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος απέστειλε σήμερα επιστολή προς τον Υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Ν. Ποπόσκι, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών της Ελληνικής Κυβέρνησης για την επίλυση του ζητήματος..
της ονομασίας, στη διαδικασία υπό τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Με την επιστολή του αυτή, ο Υπουργός Εξωτερικών προτείνει, εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ των δύο χωρών, η οποία θα θέσει το πλαίσιο και τις βασικές παραμέτρους για την οριστική επίλυση του ζητήματος της ονομασίας.
Είναι η πρώτη φορά μετά την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 που ενδεχομένως να υπάρξουν γραπτές δεσμεύσεις εκατέρωθεν, όμως κατά την προσωπική μου εκτίμηση δεν υπάρχει περίπτωση η σημερινή ηγεσία των Σκοπίων να αποδεχθεί ένα τέτοιο μνημόνιο.
Συγκεκριμένα δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθεί τις παρακάτω διατυπώσεις:
1) «Επαναβεβαιώνουμε ότι κανείς από εμάς δεν θα προβάλει ή υποστηρίξει διεκδικήσεις επί οιουδήποτε μέρους του εδάφους του άλλου ή διεκδικήσεις για αλλαγή του υπάρχοντος συνόρου», δεδομένου ότι προσκρούει στον διακηρυγμένο αλυτρωτισμό των Σκοπιανών
2) «…θα συνεχίσουμε να απαγορεύουμε εχθρικές δράσεις ή προπαγάνδα από κρατικά ελεγχόμενες υπηρεσίες και να αποθαρρύνουμε παρόμοιες ενέργειες από ιδιωτικούς παράγοντες που ενδέχεται να υποκινήσουν βία, μίσος ή εχθρότητα του ενός κατά του άλλου και ότι θα απέχουμε από κάθε πράξη ή δήλωση που διακινδυνεύει να υπονομεύσει τις διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης συμβόλων που αποτελούν μέρος της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του άλλου», δεδομένου ότι κάτι τέτοιο στερεί από την ηγεσία των Σκοπίων τη δυνατότητα της προπαγάνδας
Οι Σκοπιανοί θα δεχόταν ευχαρίστως ένα μνημόνιο με αυτές τις διατυπώσεις εάν προστίθετο μία πρόταση που θα έλεγε:
«Οι δύο πλευρές αποδέχονται ότι δεν θα υπάρξει βία κλπ, αμφισβήτηση των συνόρων κλπ, αλλά ότι οι κάτοικοι των Σκοπίων αποτελούν το μακεδονικό έθνος που ομιλεί τη μακεδονική γλώσσα».
Κι ας μην έλεγε λέξη στην παρούσα φάση για το όνομα. Γιατί αν κερδίσεις εθνικότητα και γλώσσα, κέρδισες την ύπαρξή σου. Αν κερδίσεις μόνο όνομα, κέρδισες απλώς το… παρατσούκλι σου.
Το ερώτημα είναι γιατί ο Αβραμόπουλος προχώρησε σε μια τέτοια κίνηση; Προφανώς επιχειρεί να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο κινήσεων για την ελληνική πλευρά, μια νέα «ενδιάμεση συμφωνία» που θα αντικαθιστά στην ουσία αυτή του 1995 (η οποία έχει ευτελιστεί ούτως ή άλλως) και θα δεσμεύει τους Σκοπιανούς σε βασικά πλην παρεμπίπτοντα θέματα, όπως η μη αμφισβήτηση των συνόρων και η αποφυγή της αλυτρωτικού χαρακτήρα προπαγάνδας.
Επειδή όμως τέτοιου είδους δεσμεύσεις αντιβαίνουν στους σκοπούς και τις επιδιώξεις της σημερινής σκοπιανής ηγεσίας, ενώ παράλληλα εμμέσως πλην σαφώς ο υπουργός Εξωτερικών επαναλαμβάνει την ελληνική θέση για σύνθετη ονομασία έναντι όλων (Βόρεια Μακεδονία), θέση με την οποία δε συναινούν τα Σκόπια, είναι απίθανο η σκοπιανή ηγεσία να αποδεχθεί το «μνημόνιο Αβραμόπουλου».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Στα πλαίσια του «Μνημονίου κατανόησης» η ελληνική πλευρά προτείνει:
«Με το παρόν επαναβεβαιώνουμε το κοινό υφιστάμενο σύνορό μας ως διαρκές και απαραβίαστο διεθνές σύνορο
Δεσμευόμαστε πλήρως να σεβόμαστε την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία του άλλου και να απόσχουμε, σύμφωνα με τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, από την απειλή ή χρήση βίας, συμπεριλαμβανομένης της απειλής ή χρήσης βίας που θα είχε ως στόχο να παραβιάσει το υφιστάμενο σύνορό μας
Επαναβεβαιώνουμε ότι κανείς από εμάς δεν θα προβάλει ή υποστηρίξει διεκδικήσεις επί οιουδήποτε μέρους του εδάφους του άλλου ή διεκδικήσεις για αλλαγή του υπάρχοντος συνόρου.
Συμφωνούμε να συνεχίσουμε και να εντατικοποιήσουμε διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με την απόφαση 845 (1993) του Συμβουλίου Ασφαλείας με στόχο να επιτύχουμε συμφωνία επί της, περιγραφόμενης στην ανωτέρω απόφαση και στην απόφαση 817 (1993), διαφοράς.
Προς αυτό τον στόχο, και προκειμένου να αναπτύξουμε και να διατηρήσουμε κλίμα αμοιβαίας πίστης και εμπιστοσύνης, συμφωνούμε ότι είναι απαραίτητο να υποστηρίζουμε πλήρως τις αρχές της καλής γειτονίας και της μη παρέμβασης στα εσωτερικά θέματα της άλλης πλευράς υπό οιοδήποτε πρόσχημα, συμπεριλαμβανομένων οιωνδήποτε εδαφικών διεκδικήσεων που αφίστανται των υφιστάμενων κοινών συνόρων, ότι θα συνεχίσουμε να απαγορεύουμε εχθρικές δράσεις ή προπαγάνδα από κρατικά ελεγχόμενες υπηρεσίες και να αποθαρρύνουμε παρόμοιες ενέργειες από ιδιωτικούς παράγοντες που ενδέχεται να υποκινήσουν βία, μίσος ή εχθρότητα του ενός κατά του άλλου και ότι θα απέχουμε από κάθε πράξη ή δήλωση που διακινδυνεύει να υπονομεύσει τις διαπραγματεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης συμβόλων που αποτελούν μέρος της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του άλλου
Συμφωνούμε επιπλέον ότι προκειμένου να παράσχουμε νέα ώθηση στην ουσία των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε επί τη βάσει ενός συμφωνημένου πλαισίου για τις βασικές παραμέτρους μιας λύσης η οποία πρέπει να περιλαμβάνει συμφωνία επί του γεγονότος ότι οποιαδήποτε πρόταση πρέπει να εμπεριέχει σαφές και οριστικό προσδιορισμό του ονόματος που δεν θα αφήνει περιθώρια αμφιβολιών σχετικά με τη διάκριση μεταξύ του εδάφους της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και περιοχών σε γειτονικές χώρες, ειδικότερα, της περιοχής της Μακεδονίας στη βόρεια Ελλάδα και ότι το συμφωνημένο όνομα θα χρησιμοποιείται έναντι όλων (erga omnes) και για όλους τους σκοπούς».