Σε ηλικία 89 χρόνων άφησε την τελευταία του πνοή στη Ρώμη ο Ελληνοεβραίος Σλόμο Βενέτσια, ένα από τα τελευταία μέλη της εβραϊκής κοινότητας που είχαν καταφέρει να επιζήσουν του Ολοκαυτώματος.
Ο Σλόμο Βενέτσια ήταν εβραίος σεφαραδίτης. Είχε γεννηθεί στις 29 Δεκεμβρίου του 1923 στην Θεσσαλονίκη, όπου..
έζησε μέχρι το 1944, όταν οι ναζί τον μετέφεραν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης μαζί με την μητέρα του, τον αδελφό του και τις τρεις αδελφές του.
Μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εγκαταστάθηκε στην Ρώμη, όπου δεν θέλησε να μιλήσει για την προσωπική του ιστορία παρά μόνο το 1992, όταν οι θεωρίες κάποιων ιστορικών που επιχείρησαν να αρνηθούν την θηριωδία του Ολοκαυτώματος τον ώθησαν να καταθέσει την προσωπική του μαρτυρία.
Μίλησε χωρίς δισταγμό σε δημόσιες συναντήσεις για την υποχρεωτική εργασία του μέσα στους φούρνους αποτέφρωσης, για το σοκ που υπέστη όταν του χάραξαν τον αριθμό 182727 στο χέρι, για την ναζιστική θηριωδία που επέβαλλε να περισυλλέγονται και να επαναχρησιμοποιούνται ακόμη και τα μαλλιά των νεκρών γυναικών μέσα από τους φούρνους.
Ο Σλόμο Βενέτσια, «ο Ιταλός εβραίος από την Θεσσαλονίκη», όπως τον αποκαλεί σήμερα ο Τύπος, είχε συνοδεύσει επανειλημμένα μαθητές από γυμνάσια και λύκεια της Ρώμης στο στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς για να τους διηγηθεί την ιστορία του, με πρωτοβουλία του πρώην δημάρχου της ιταλικής πρωτεύουσας, Βάλτερ Βελτρόνι. Μιλούσε μόνο για όσα είχε ζήσει και γνώριζε προσωπικά, δεν ήθελε ποτέ να υποκαταστήσει και να «ερμηνεύσει», άλλα πρόσωπα και να δανειστεί εμπειρίες τρίτων.
«Δεν πάω στην συναγωγή, δεν είμαι θρησκευόμενος. Μέσα στα στρατόπεδα, ψάξαμε τον Θεό, αλλά δεν τον βρήκαμε. Η απάντηση για το αν ο Θεός υπάρχει ή όχι, βρίσκεται μέσα μας», συνήθιζε να λέει ο Βενέτσια.
Είχε γράψει την αυτοβιογραφία του, με τίτλο «Sonderkommando Auschwitz» η οποία μεταφράστηκε σε είκοσι τέσσερις γλώσσες και όταν του ζητήθηκε, συνεργάσθηκε ,ως σύμβουλος, με τον Ρομπέρτο Μπενίνι, κατά την συγγραφή του σεναρίου του έργου «Η ζωή είναι ωραία».
Τακτικός επισκέπτης στο μικρό μαγαζί τουριστικών ενθυμίων της γυναίκας του, κοντά στην πασίγνωστη Φοντάνα Ντι Τρέβι, ο Σλόμο Βενέτσια, όπως τονίζουν σήμερα οι ιταλοί σχολιαστές, «μας βοήθησε να καταλάβουμε, με την δυνατή μαρτυρία του, πώς η Ευρώπη, μπορεί να αποφύγει τα τραγικά λάθη του παρελθόντος».
Το απόγευμα οι κάτοικοι της Αιώνιας Πόλης θα του πουν το ύστατο χαίρε σε μια μη θρησκευτική τελετή έξω από την συναγωγή της ιταλικής πρωτεύουσας.
