27 Οκτ 2012

Επιστήμη και τιμωρία

Με αφορμή το περιστατικό καταδίκης των σεισμολόγων στην Ιταλία άνοιξε μια μεγάλη συζήτηση για τον αν η επιστήμη ποινικοποιείται ή τουλάχιστον έτσι μας έδωσαν να καταλαβούμε τα κεντρικά τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων. Στην συγκεκριμένη υπόθεση ..
οι σεισμολόγοι καταδικαστήκαν γιατί ενώ υπήρχε ισχυρή σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της L'Aquila, εκείνοι σε δημόσια εμφάνιση τους (όπως συμβαίνει μα πάντοτε, μα πάντοτε και στην Ελλάδα) ανέφεραν πως δεν εμπνέει καμία ανησυχία. Στην συνέχεια διαψεύστηκαν με τον καταστρεπτικό σεισμό που στοίχισε και ανθρώπινες ζωές. Στην απολογία τους ανέφεραν πως η επιστήμη δεν μπορεί να προβλέψει τους σεισμούς και πως ο ρόλος τους ήταν συμβουλευτικός. Κάλλιστα το ερώτημα που προκύπτει είναι τότε για ποιο λόγο δέχτηκαν τα δημόσια αξιώματα και τον κρατικό μισθό. Αν η βοήθεια τους έγγειτο μόνο σε τεχνικές συμβουλές στον κατασκευαστικό τομέα τότε για ποιον λόγο (με ομολογημένη από μέρους τους την έλλειψη γνώσης) προέβησαν σε δημόσια καθησυχαστική δήλωση. Ήταν από μέρους τους ένας ερασιτεχνικός χειρισμός που κατέληξε σε τραγωδία και κάποιος έπρεπε να λογοδοτήσει. Η επιστήμη σαφώς δεν πρέπει να ποινικοποιείται αλλά ούτε και να υπερβαίνει τις δυνατότητες και τις ανακαλύψεις της. Εφόσον ο άνθρωπος δεν έχει την γνώση, η άγνοια ήταν προτιμότερη από ένα ψέμα. Συνεπώς καταδικαστήκαν λόγο παραπλάνησης των πολιτών και όχι για εσφαλμένη εκτίμηση. Σε μια παρόμοια κατάσταση στην Ελλάδα, όπου ευτυχώς δεν στοίχισε ανθρώπινες ζωές, αλλά προξένησε τεράστια οικονομική ζημία στην περίπτωση με τα εμβόλια κατά της γρίπης των χοίρων, δεν καταδικάστηκε κάνεις. Το επιστημονικό προσωπικό που εισηγήθηκε την αθρόα αγορά εμβολίων δεν τιμωρήθηκε ποτέ. Αναμενόμενο ίσως, εφόσον δεν τιμωρήθηκε το μεγάλο ψάρι (πολιτικός προϊστάμενος), τα μικρά ψάρια(επιστημονικές επιτροπές) αυτοδικαίως απενεχοποιούνται από όλα.

Μοναδικό όπλο του επιστήμονα είναι η χρησιμοποίηση όλων των γνώσεων. Εφόσον έχει κάνει ορθή χρήση τους δεν μπορεί να κατηγορηθεί για τίποτα. Στην παραπάνω περίπτωση της Ιταλίας στον επιστημονικό τομέα της γεωλογίας -σεισμολογίας δεν έγινε ορθή χρήση της γνώσης ,δηλαδή στην πραγματικότητα της παντελούς έλλειψης πληροφοριών. Είναι μια καταδίκη που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα προς αποφυγή για όλους τους κρατικούς αξιωματούχους που με ελαφρά τη καρδία και με αφέλεια προβαίνουν σε κινήσεις που επηρεάζουν την κοινωνική ζωή.

Οι επιστήμονες όλων των τομέων πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν απολαμβάνουν κανενός είδους ασυλία και υπόκεινται σε περιορισμούς και υποχρεώσεις όπως κάθε απλός πολίτης. Τα αποτελέσματα της δουλειάς τους πρέπει να κρίνονται για την παράγωγη έργου και την ανακάλυψη νέων δρόμων. Σε αντίθεση με τους περισσότερους, οι τοποθετήσεις τους επηρεάζουν ολόκληρες κοινωνίες που κρέμονται από τα χείλη των ειδικών για να προσπαθήσουν να εξηγήσουν την πολυπλοκότητα στο φυσικό και κοινωνικό μας σύστημα. Το λάθος σε θέσεις ευθύνης ενέχει τον κίνδυνο μεγαλύτερης τιμωρίας. Για αυτόν τον λόγο για τις επιστημονικές θέσεις του δημοσίου τομέα απαιτείται προσεκτικότατη επιλογή. Στην Ελλάδα έχουμε ζήσει παρόμοιες καταστάσεις στο παρελθόν με τις επιλογές για την θέση του γραμματέα πολιτικής προστασίας όπου κατά κανόνα επελέγετο κομματικό στέλεχος. Μια θέση που πέρα από επιστημονική κατάρτιση απαιτεί και γνώσεις επιχειρησιακού σχεδιασμού δωρίζεται ως παράσημο κομματικών αγώνων . Οι επιστήμονες της χώρας πέρα από την διαμαρτυρία για τις περικοπές στους μισθούς τους ,σώφρων θα ήταν να αναδείξουν και την ανεπάρκεια των θεσμών. Διαφορετικά θα οδηγηθούμε στο άλλο άκρο. Να καταδικάζουμε συλλήβδην τις επιστημονικές απόψεις και ταυτόχρονα στο φαινόμενο να παρουσιάζονται πλείστοι "Γαλιλαίοι" οι όποιοι να διεκδικούν την ηρωοποίηση τους μέσα από την αντίθεση τους με την υπάρχουσα γνώση.

 
Copyright © 2015 Taxalia Blog - Θεσσαλονίκη