του Δημήτρη Γκολέμη, δικηγόρου
Οικονομική ανάπτυξη στον τόπο μας χωρίς αποτελεσματικές δομές του θεσμού της Δικαιοσύνης δεν μπορεί να υπάρξει. Θεμελιώδες, όμως, στοιχείο για την ουσιαστική απονομή της Δικαιοσύνης είναι η ταχεία απονομή της. Η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία το Δημόσιο υποχρεώθηκε να
καταβάλλει σε ιδιώτη χρηματικό ποσό αποζημίωσης για αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που κρίθηκε ότι υπέστη αυτός εξαιτίας της παραβίασης του δικαιώματός του για ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης, παρουσιάζει εξαιρετικό νομικό ενδιαφέρον. Πέραν αυτού όμως, η δικαιοπολιτική σημασία της ανωτέρω απόφασης καθίσταται ακόμα πιο σημαντική, αν αναλογιστεί κανείς τον τεράστιο όγκο των υποθέσεων που στην κυριολεξία έχουν «βαλτώσει» στα ράφια των Ελληνικών Δικαστηρίων λόγω δυσλειτουργιών του συστήματος, λόγω παρατεταμένων αποχών των Δικηγόρων και λόγω των πρόσφατων στάσεων των Δικαστών.
Το περιεχόμενο της ανωτέρω απόφασης είναι εξαιρετικά επίκαιρο, διότι με τις πρόσφατες διατάξεις των άρθρων 53 έως 58 του Ν. 4055/2012, καθιερώθηκε ως νέο ένδικο βοήθημα κάθε πολίτη η υποβολή αίτησης, αφενός για δίκαιη ικανοποίηση λόγω καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης, αφετέρου για αποζημίωση λόγω υπερβάσεως της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης. Η αίτηση ασκείται ανά βαθμό δικαιοδοσίας και από κάθε διάδικο, ενώ στρέφεται πάντοτε κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι ανωτέρω ρυθμίσεις θεσπίσθηκαν κατ' επίκληση των άρθρων 6 παρ. 1 και 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), καθώς και σε συμμόρφωση της χώρας μας προς τη γνωστή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), της 21.12.2010 (Αθανασίου κλπ. κατά Ελλάδος), με την οποία διαπιστώθηκε πανηγυρικά η ύπαρξη «συστημικού» προβλήματος στην ελληνική διοικητική δικαιοσύνη, λόγω του σημαντικού αριθμού παραβιάσεων των ως άνω άρθρων της Συμβάσεως και, ιδίως, του άρθρου 6 παρ. 1 αυτής, με την υπέρβαση της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης.
Τελευταίο καταφύγιο κάθε πολίτη σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου, είναι το δικαστικό του σύστημα. Πρέπει, όμως, να γίνει αντιληπτό ότι η Δικαιοσύνη είναι αποτελεσματική, όταν η απονομή της είναι όχι μόνο δίκαιη, αλλά και ταχεία.
