Θανατηφόρο είναι το μείγμα που εισπνέουν οι κάτοικοι της Αττικής και άλλων αστικών κέντρων τις τελευταίες εβδομάδες, με τις τιμές της σωματιδιακής ατμοσφαιρικής ρύπανσης να βρίσκονται..
Ωστόσο, καμπανάκι κινδύνου κρούουν οι ειδικοί και σε ό,τι αφορά την εσωτερική ρύπανση που προκαλεί η στροφή στη φθηνότερη θέρμανση με καυσόξυλα και άλλα υλικά, η οποία είναι επιλογή- μονόδρομος για πολλά νοικοκυριά. Εστίες παραγωγής πρωτίστως αιωρούμενων σωματιδίων και δευτερευόντως θέρμανσης είναι τα τζάκια, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ). Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε από το ΚΕΕΛΠΝΟ μετά τις πρόσφατες εφιαλτικές μετρήσεις των επικίνδυνων σωματιδίων από το υπουργείο Περιβάλλοντος, ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ότι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας μιας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα.
Οι ειδικοί εφιστούν την προσοχή όλων σε ό,τι αφορά τη χρήση τζακιών διότι όπως υπογραμμίζουν το μεγαλύτερο μέρος του καπνού ενός αναμμένου τζακιού παραμένει εντός του σπιτιού. Επισημαίνουν δε ότι το τζάκι συνεισφέρει ελάχιστα στη συνολική θέρμανση του σπιτιού και ότι η θερμαντική του αξία είναι αντιστρόφως ανάλογη σε σχέση με την παραγωγή επικίνδυνων ρύπων. Τα αιωρούμενα σωματίδια που παράγονται με την καύση των ξύλων «εγκαθίστανται» με ευκολία και ταχύτητα στο αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας ή/και πυροδοτώντας αναπνευστικά προβλήματα. Μακροπρόθεσμα δε η έκθεση σε αιωρούμενα σωματίδια συσχετίζεται με υπέρταση, στεφανιαία νόσο, αγγειακά και εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ σε κάθε περίπτωση ηλικιωμένοι, μωρά και μικρά παιδιά, χρόνιοι ασθενείς φαίνεται ότι αποτελούν ομάδες υψηλού κινδύνου.
Οδηγίες σωστής χρήσης των τζακιών
Το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει ότι βασική προϋπόθεση για τη σωστή χρήση του τζακιού είναι να καίγονται καυσόξυλα και να μένει ένα παράθυρο μισάνοιχτο ώστε να ανανεώνεται ο εσωτερικός αέρας στο σπίτι αλλά και να βρίσκει επιπλέον δίοδο ο καπνός. Επίσης, οι ειδικοί απαγορεύουν ρητά την καύση βαμμένων (ειδικότερα με λαδομπογιές) ή βερνικωμένων ξύλων, κομματιών από έπιπλα και κάθε είδους πλαστικού, διότι αυτά οδηγούν σε εκπομπή τοξικών αερίων μέσα και έξω από το σπίτι. Απαγορεύουν ακόμη τη χρήση χημικών προσαναμμάτων και συστήνουν να χρησιμοποιούνται φυσικά προσανάμματα όπως η δαδιά. Εφιστούν την προσοχή επίσης κατά τη φάση ανάμματος της φωτιάς. Επισημαίνουν ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται εύφλεκτα υγρά, καθώς σχηματίζουν ατμούς που προκαλούν μικρές εκρήξεις. Οι εκρήξεις αυτές ενδέχεται να μεταδώσουν ανεξέλεγκτα τη φωτιά σε παρακείμενα εύφλεκτα υλικά, όπως υφάσματα ή κουρτίνες. Σημαντική θεωρείται τέλος η προφύλαξη των μικρών παιδιών σε ό,τι αφορά το τζάκι ή/ και τις ξυλόσομπες καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος εγκαυμάτων ή άλλων τραυματισμών.
